?* No. 2966 DéGroen| Amsterdammer van 7 April 1934 Het Saargebied no mans land III De nazi's in de Saar Edouard de Nève Dultsche Frontpartij Voor de ramen der winkels, der café's, van vele particuliere woningen zelfs, hangt een biljet waarop staat: Annahmestelle der Aufnahmescheine der Deutschen Front. In den beginne ben ik verbaasd geweest over de aanwezigheid van zóó veel werfdepóts dezer partij. Een winkelier vertelde mij in vertrouwen dat, indien zij weigerden deze affiche aan te plakken, hun zaak vast en zeker zou worden geboycot. Er zijn winkeliers die geweigerd hebben. Hun huurcontract werd eenlge dagen later op gezegd. Inwoners, die zich niet onderwerpen, wordt het leven zuur, het bestaan bijna onmogelijk gemaakt. Dus leggen zij zich bij den dwang op hen uit geoefend neer. Iemand vertelde mij dat, vóór er bij feestelijke gelegenheden gevlagd wordt, de nazi's bij de inwoners aanbellen om te vragen of zij een haken kruis-vlag bezitten. Bezitten zij er geen, dan wordt hun een vlag aangeboden. Weigeren zij dan beginnen allerlei moeilijkheden: of de huur wordt opgezegd, of er komen geheimzinnige be dreigingen aan hun adres. De joodsche zaken worden systematisch ge boycot. Enkele groote zaken werden daardoor reeds gedwongen te liquideeren. De heele Saar leeft in een zenuwachtige spanning, in een wanhopige verwachting als het ware, om wat 1935 brengen zal. Overal mompelt men het woord terreur. En de meesten geven zich aan de terroristen over. Niet alle menschen zijn helden. En daarom is het geen wonder dat ook zooveel arbeiders naar het Duitsche Front overloopen. In de ijzer- en staalfabrieken van Roechling een der hoofdmannen der Duitsche Front partij wordt den arbeiders bij het betalen van hun loon een Aufnahmeschein" voorgelegd, bestemd voor hen en voor hun gezin. Op den volgenden betaaldag wordt van het loon dergenen die geteekend hebben onmiddellijk de lidmaatschaps-contributie afgehouden. Zij, die niet geteekend hebben, worden zonder verdere plicht plegingen opgezegd. Een dezer slachtoffers heeft mij den Aufnahmeschein dien hij ter teekening had meegekregen getoond. Ik heb hem gevraagd: Wat doet u nu?" Mismoedig heeft de man zijn schouders opge haald en gezegd: Teekenen, natuurlijk." Zoo zijn er honderden. Zij zouden graag tot hun oude partij blijven behooren. Zij zouden liever niets te maken "willen hebben met deze, alle vrijheid roovende, politiek. Maar wie is de man die in deze tijden van werkloosheid den moed heeft zijn bestaan en dat zijner familie aan zijn beginselen op te offeren. Wordt hij werkloos, dan kan hij steun trekken, zeker. Maar wat kan hij doen met de 65 francs per maand die men hem toestaat? De huur van zijn woning is meer dan tweemaal zooveel. Ik schrijf al deze feiten niet klakkeloos neer. Ik heb ze geverifieerd, ze vergeleken met de ver klaringen van zeer gemodereerde notabelen der stad Saarbrücken, die mij met een zekere be schaamdheid hebben toegegeven dat, helaas ! mijn bevindingen op waarheid berustten. Alleen het bestuur der Duitsche Frontpartij dat ik een bezoek bracht in zijn bureau, heeft de resultaten van mijn onderzoek met het stereotiepe Es ist nicht wahr l" willen teniet doen. Ik had mij de vele moeite, die het mij gekost heeft om hier door te dringen kunnen besparen. Ook enkele anderen ? winkeliers, arbeiders, ambtenaren hebben mij, met niet al te veel kracht verzekerd, dat es nicht wahr ist", maar weer anderen hebben mij geantwoord: Ich darf nichts sagen", hetgeen in de gegeven omstandigheden een bekentenis wordt van diepere beteekenis. Ik ken onder de beste ingezetenen families die ernstig zoeken naar een plaats, buiten de Saar en buiten Duitschland, om er te gaan wonen indien het gebied na 1935 onder de Hitlerregeering zou komen. pM Bent u dan geen Duitschers?" heb ik gevraagd. Ja, zeker.... maar geen Hitler Duitschers, en dat weten ze." ** Ze" dat zijn de nazi's wier komst door zoovelen gevreesd wordt. Er zijn echter ook lieden die verwachten dat alle beloften door de Nationaal Socialisten gedaan zullen verwezenlijkt worden. Die taxi-chauffeur, bijvoorbeeld, wien ik na een rit vroeg of het leven in de Saar hem beviel. Och," zei hij, ik ben blij als ik op het einde der maand geen schulden heb." Is het slechter dan in Duitschland hier?" Ja, es ist schlimmer hier wie ins Reich. Dort haben sie wenigstens noch die Hoffnung." De hoop op een beter bestaan. Ziedaar wat de Nationaal Socialisten, en thans hun procuratiehoudster, Duitsche Front, aan veel Saarbewoners geven. Wanneer ik straks den oeconomischen toestand in het Saargebied zal trachten uiteen te zetten, zal het duidelijk worden dat de Nationaal Socialisten er willens en wetens een valsche hoop vestigen in de gemoederen der inwoners. Ik heb nóg een ander staaltje van Hitlervrees te vermelden. Bij een mijner kennissen ontmoette ik iemand die een hooge positie bij de administratie bekleedt. Deze, een uitgesproken autonomist, was daar met zijn vrouw in de auto gekomen. Toen wij tegelijkertijd het huis verlieten vroeg zijn vrouw of ik met hen mee wilde rijden. Maar haar man gaf mij den raad allén naar mijn hotel te gaan, want het kon mij -misschien en hem zeker last bezorgen indien wij in eikaars gezelschap gezien werden. Hij voegde eraan toe: Ziet u, buitenlandsche journalisten staan nu eenmaal niet in een al te best blaadje hier." In ieder geval worden zij gewantrouwd. Ik had den vorigen dag, toen ik iemand in de bureaux van de mijndirectie bezocht, opgemerkt dat twee, oogenschijnlijk flaneerende heeren mij volgden. Toen ik 's nachts om half twee weerkeerde naar mijn hotel, na gedurende den heelen avond mijn onderzoek te hebben voortgezet, vond ik hetzelfde tweetal geposteerd voor den ingang. Ik heb daarop den nachtportier gevraagd of zij in het hotel logeerden. De portier echter ontweek het mij een antwoord te geven, en op mijn das wijzend, die toevallig donkerblauw met roode en witte strepen is, merkte hij op: Ie drapeau francais?" Waarop ik mij niet kon weerhouden hem toe te snauwen: Mais non, Ie drapeau hollandais, imbécile." Ik heb mijn lijfwacht den volgenden dag niet meer terug gezien. De Duitsche Front-partij, die met zooveel luidruchtigheid bij haar geboorte is aangekondigd, is niets dan een verkapte Nationaal Socialistische partij, ontstaan uit den drang der omstandigheden. De Katholieken, die 80 pCt. der bewoners van het Saargebied vertegenwoordigen, zagen de macht der nazi's vol wantrouwen aan. De geestelijk heid vreesde terecht dat, werd het Hitlerregiem hier doorgevoerd, zij, na een eventueele over winning van Duitschland bij de volksstemming, de jeugdorganisaties en vereenigingen zou zien verdwijnen uit dit land waar het katholieke vereenigingsleven zoo'n groote plaats inneemt. De nazi's zochten dus naar een middel de Katholieken voor zich te winnen, en riepen daarom den ledeir, Spaniol, naar Duitschland terug, terwijl de samen smelting van alle Duitsche partijen in een bruyant manifest door Pirro werd afgekondigd. Deze Pirro is een Nationaal Socialist, griffier aan de rechtbank te Homburg en een absoluut onbekende persoonlijkheid. Zoo iemand was juist noodig om vertrouwen in te boezemen. Toen er naast hem een Katholiek werd gekozen, een zekere Kieffer, als hoofd der partij-organisatie, werd het ver trouwen in deze partij nog versterkt en alle twijfel bij de machtige centrumpartij weggevaagd. Echter der Dritte im Bunde", de nazi Pürgler, is weer een rasechte Nationaal Socialist. En door zijn partijwerkzaamheden trekken de Nationaal Socia listen aan alle touwtjes der Nationaal Socialistische politiek. Hun propaganda gaat dan ook voort zooals vóór de stichting der Duitsche Frontpartij. Het laatste jaar is er aan propaganda in het Saargebied 12.000.000 francs besteed door Duitschland. Deze cijfers werden mij uit zeer betrouwbare bron medegedeeld, zonder dat ik ze kon, controleeren. Maar wat ik wel kon controleeren is dat de partij over 150 a 160 bladen beschikt die alle op hun titelblad vermelden: Deutsches Frontblatt. Boven dien zijn alle cinema's van Berlijn afhankelijk. Want Berlijn heeft met alle groote filmonder nemingen, Duitsche, Engelsche, Amerikaansche, zoowel als Fransche, contracten afgesloten waarin een clausule bepaalt dat het recht om films in het Saargebied te verhuren allén aan de Berlijnsche agentschappen wordt afgestaan. En het is genoeg zaam bekend dat de film-agentschappen onder indirect beheer van de Duitsche regeering staan. De Arbeiter Wohlfahrt exploiteert ook een cinema. Zij wilde de prachtige film La Maternelle" vertoonen. Men deelde haar echter mede dat zij die in Berlijn moest aanvragen. Maar dat is toch een schade voor de filmmaat schappij," zei ik tot Max Braun. Schade, die door Berlijn wordt vergoed;" antwoordde hij beslist. Er worden in het Saargebied dan ook slechts films vertoond die den lof en de grootheid van het Hitlerisme en het Derde Rijk verspreiden. Ik heb in een cinema, waar ik even binnenliep o'jn dit zooveel mogelijk te onderzoeken, Hitler moeten aanschouwen en face et en profil", ik heb er zijn charmeerende stem en zijn holle woorden aange hoord. Ik heb genoegen moeten nemen met de arrogante verschijning van Goering in een van zijn vele uniformen, en met de aapachtige figuur van den diabolischen propaganda-minister Goebbels. Rondom deze film de hoofdfilm waren slechts idiote nietsjes en dito liedjes. En toch bestaat er een demonstratie-verbod. Indien deze Duitsche propaganda geen demon stratie is, dan moet ik ronduit bekennen dat iknèch den zin, noch den geest van dit verbod begrijp. Een ander machtig propaganda-middel, dat in ruime mate door Duitschland wordt gebruikt, is de radio. Het Saargebied heeft zelf geen omroepstation. Maar Frankfurt en Keulen zorgen ervoor dat tweemaal in de week de weldaden van het Hitlerregiem aan de Saarbevolking worden bekend gemaakt. Het zou natuurlijk voor de Regeeringscommissie onbegonnen werk zijn de radiobezitters te ver bieden op Duitschland af te stemmen. Zij heeft daartoe wellicht niet het recht, en zeker niet de macht. Dat gebrek aan macht verandert alle goed bedoelde verboden in nuttelooze bemoeiingen. Het uniformverbod bijvoorbeeld, is een doodge boren kind. Ik heb dien Zondag honderden leden van het Duitsche Front zien optrekken naar Mühlbrücken, waar een groote algemeene ver gadering gehouden werd. Zij droegen allen, zonder uitzondering, dezelfde Duitsche zeemanspet. Tech zijn uniformen, of gedeelten van uniformen ver boden. Het komt mij intusschen voor dat een hoofddeksel tot nog toe bij een uniform hoort, en dat een hoofddeksel zélf uniform wordt, zoodra het door alle leden eener partij wordt gedragen. En terwijl de Duitsche Fronters zich te voet of per auto naar de verzamelplaatsen begaven door de bevlagde straten der stad, namen zekere groepen foto's der huizen van wier gevel niet het_hakenkruis neerhing. Ik ben er zeker van dat de vorming der Duitsche Frontpartij niets anders bedoelt dan een' Probestimmung" te houden. Valt de Volksstemming later niet uit naar de verhouding van het leden aantal der partij, dan is er voldoende reden aan wezig om den Volkenbond met protesten te overstelpen. Mui 7oniiuion komen tot rust, kalU¥V 4.CIIUWCII meeren en worden daarbij tevens gesterkt door het gebruik van Mijnhardt's Zenuwtabletten Glazen Buisie 75 et. Bij Apoth. en Drogisten