Historisch Archief 1877-1940
E KUNSTEN
De Onafhankelijken
wnsche Meesters bij
Boekbespreking:
; Schilderijen zien
zulke tradities en zeker hier, want
Breitner, onze meest weidsche Impres
sionist, is een schilder van belang en
steeds van belang in Holland en nog
te weinig van belang in andere
landen. Een huis", zooals dat in den
kunsthandel heet, dat zulken schilder
gaarne bij zich zag, heeft iets bereikt,
, .. ,
«""., 'r'.V- ??;.{' '.;-.
1 *;?',.:.,?;.. v». ' * ?«? .'
l*. ?:; ?-?*»?.?? ? t»r j» «v »?"?
? " ? ' ' '
Kunstzaal Huinck en Scherjon
, wat de kritikus moet waardeeren.
Breitner is (met wijzigingen, die het
latere voorspellen) een uitbreiding
van de Haagsche School; het spreekt
daardoor weer van zelf, dat we bij
van Wisselingh steeds Hagenaars
vinden. Natuurlijk is Jacob Maris
daar; hij die het meest openbaar ver
band vertoont met Breitner, of wilt
ge het historischer, op wien Breitner
het meest duidelijk volgt. Bij deze
twee vinden wij bij van Wisselingh
(ge ziet ik zeg gewillig mijn les op)
Gabriël. Deze Gabriël (wij hebben hem
langdurig verdedigd, toen wij hem
miskend zagen tegenover
weliger Hagenaars) heef t twee
eigenschappen, die dat mis
kennen deden begrijpen. Hij
is een puntig scherp teekenaar,
en in zijn beste schilderkunst
niet uit op den orgeltoon"
der Marissen, maar op een zuiver
heid, waaraan hij niet schroomt een
air van schraalheid te geven. Zóó
vindt ge hem dan ook hier als
n nuchtere, een drinker van zui
ver water tusschen wijndrinkers.
De vertegenwoordiging van de Ha
genaars ware onvolledig zonder
Willem Maris en stellig zonder
Weissenbruch; enkel Mauve's vullen een
anders ontstaande leemte aan. Mauve
is voor mij de Hagenaar, die dikwijls
teleurstelt. Te ijl was dikwijls zijn
gratie (in de waterverven), ofschoon
in enkele, niet als te vroege werken
hij meer kracht vertoont dan velen
Weten. Willem Maris heeft eenzelfde
eigenschap, ook in vroege werken; in
zijn middelperiode, zeer blank, heeft
hij meer corps en volumen in het licht
dan Mauve; het laatste, het meest per
soonlijke werk wordt, gevaar!, te veel
herhaald, usschen deze bewoog zich
Weissenbruch. Er is dadelijk, zelfs in
het vroege werk, iets ongekwelds; iets
frisch en helder klinkend, en iets dat
voor de oogeri een vreugde is. Dat vindt
ge bij Wisselingh.
PLASSCHAERT
Jos. de Gruyter, Schilderijen zien.
In de serie van vijf deeltjes der
,,Kleine Cultuur Bibliotheek" als
uitgave der N.V. de Arbeiderspers
te Amsterdam, zijn thans de twee
eerste boekjes verschenen welke er
inderdaad keurig uitzien. Het omslag
werd verzorgd door den schilder
Schuhmacher, de druk is duidelijk en
aangenaam leesbaar, terwijl de clich
afdrukken (aan elk boekje worden
24 illustraties bijgevoegd) onberis
pelijk mogen heeten.
Hoewel ik het persoonlijk niet
met alle uitspraken in de Gruyter's
inleiding tot het zien van schilderijen
eens ben (wat er overigens niets aan
toe doet want la critique, c'est un
monsieur", niet waar?) kan men
alle waardeering hebben voor de
vlotte wijze waarop hij, voor leeken,
zijn tekst heeft geschreven en hij
zegt daarin, nu en dan, treffend ware
dingen. O. v. T.
Xederlandsehe en 'ransche
meesters bij Huinek en Sclierjon
Deze expositie kan een goed ge
kozen en goed gehangen bloemlezing
heeten uit het bezit van dezen kunst
handel en wordt bovendien nog
opgeluisterd door enkele nieuwe aan
winsten. In de groote zaal fungeert
op den eeiien langen wand een fraaie,
sterk gebouwde, vooral ook
qualitatief ,.groote" Raffaëlli (een kade>>l«
Boerengeziri" (Schilderij van Charley Toorop). Uit het boek van de Gruyter
in Venetië) waaruit men hem vooral
als componist" van groote allure
een knap teekenaar en minder als
den ..grondlegger van het
pointillisme" leert kennen; als pendant
op den anderen langen wand treft men
een Ribot (Femmes eri prière) aan,
waaruit zijn schilderen-a-la-Ribera
duidelijk spreekt.
Oude teekeningpen en Vlaamsche
meesters bij Santee landweer,
Amsterdam
Bij Santee Landweer vindt men
thans in het benedenzaaltje een
fraaie collectie teekeningeri van oude,
grootendeels 17e eeuwsche,
Italiaansche, Vlaamsche en Hollandsche mees
ters. Er zijn bladen van Tiepolo,
Anibale Caracci, O. Leonie (wiens
Vrouwenkop vooral gereleveerd mag
worden), Constant Guijs, Furnerius,
Ochterveld, Constantijn Huijghens
die zich, ook weer blijkens dit
landschapje, naast meester van de
schrijfpen, meester van de teekenpen
kon toonen Philips de Koning,
Rubens (een groep van drie
zwaargebouwde ,.gratieën), van Dijck. e. a.
p de bovenverdiepingen vindt men
o. a. doeken van David Teriiers
(Drinkende Man), van Joost de Mom
per (een merkwaardige De toren van
Babel), een Jordaens (portret van
zijn moeder). Vickeboons. die soms
wel .,in de buurt" van Hieronymus
Bosch scheen te schilderen, v. d. T.
\F. Ziem
Kunstzaal Huinck en Scherjon