Historisch Archief 1877-1940
No. 2967
De Groene Amsterdammer van 14 April 1934
De roode weer*
baarheidsdag
Melis Stoke
Weinigen die getuigen zijn geweest van de
demonstratie welke op l April 1945 te
's-Gravenhage werd gehouden waren niet diep onder den
indruk van hetgeen de S.D.A.P. de partij tot
krachtige bevordering van onze nationale weer
baarheid bij die gelegenheid te zien heeft ge
geven.
De aanbieding nam'lijk van een slagkruiser
en vier batterijen zware houwitsers alsmede
een keur van het modernste lucht-afweergeschut
door het N.V.V. en de S.D.A.P. aan minister
Deckers mocht niet onbemerkt voorbij gaan.
Vanaf de vroege morgenuren brachten talrijke
extra-treinen uit alle deelen van het land de
enthousiaste S.D.A.P.'ers aan, die allen versierd
waren met het weerbaarheids-insigne, gevormd
door een gekruist kanon en een degen onder de
kroon, en met roode en rood-wit-en-blauwe strikken.
Aan de nieuwe haven van Scheveningen was
een imposante tribune gebouwd, bekleed met
vlaggedoek in roode en nationale kleuren, waar
straks de leiders van de groote politieke partij
met de leden der regeering zouden plaats nemen.
Eindelooze stoeten menschen bewogen zich
van de stations en de parkeerterreinen naar dit
deel van de stad.
Spreekkoren en liederen klonken van alle zijden:
Men hoorde luide roepen:
Nationale bewapening voor nationale onaf
hankelijkheid"
en:
Komt de vijand uit de lucht, dan drijven wij
die op de vlucht"
en:
Nadert de vijand van de zee dan ontmoet hij
de S.D.A.P."
enz. enz.
Tegen halfelf stonden de boulevard en de
haventerreinen zwart van de menschen. En. toen
even voor elf uur het partijbestuur kwam aange
reden was er geen einde aan het gejuich.
Verschillende leden van het bestuur hadden de
uniform van burgerwacht- of reserve-officier
aangetrokken terwijl de heer Duys verscheen iri
een schitterend zilveren harnas met vuurroode
pluimen.
Het alphabet der Europeesche vagebonden
(Zie de teekening op deze pagina)
1. Hier wordt je ruw
behandeld en zijn
honden.
2. Hier is een hond.
3. Hier moet je goed.
brutaal en opdrin
gerig zijn.
4. Hier woont alleen
een vrouw met een
dienstmeisje.
5. Hier woont iemand
van de politie.
6. Hier krijg je te
eten.
7. Hier krijg je geld.
8. Hier krijg je
klecren.
<£>
o
ooo
&
'? V
"ffi
ftIS.
"?
"?
**%
t
«-Y.OA
»?
9. Hier krijg je wat als je ziek bent.
10. Als je hier werkt, krijg je wat.
11. Oppassen, hier waarschuwen ze de politie.
12. Hier is een alarmschei in huis.
13. Oppassen !
14. Hier kan je 's nachts slapen.
15. Wacht u voor den hond.
16. Hier kan je met geweld wat bereiken.
17. Hier wonen vrouwen, die je bepraten kan.
18. Niks te verdienen, geen kans.
19. Hier zijn de bewoners brutaal en ongemakke
lijk.
20. Hier zijn ze gauw bang voor je.
21. Hier moet je. vroom doen.
22. Hier is het de moeite waard wat te stelen.
23. Hier wonen, vrouwen, die gauw medelijden
hebben.
24. Hier roepen ze dadelijk de politie.
De heer Vorrink, die den
dag tevoren benoemd was
tot Generaal Majoor a la
suite, droeg zijn uniform
met buitengewone gratie.
Een gemurmel van be
wondering steeg op toen
Mevr.deVries-Bruins kwam
aangereden.Zij had zich zin
vol getooid met de kleedij
eener marketentster uit de
dagen van den
Tiendaagschen veldtocht.
Op het vaatje dat zij
daarbij droeg was met
groote roode letters ge
schilderd :
Wij tappen thans uit
een geheel ander vaatje..."
Deze aardige toespeling
op den ommekeer die sinds
het Paaschcongres van 1934
in de partij had plaatsgehad
werd hoogelijk gewaardeerd
en alle filmtoestellen waren
op mevrouw de Vries ge
richt.
De held van den dag was
echter Ir. Albarda, sinds
jaren genoemd: Vader
Weerbaarheid''.
Ir. Albarda bad zich laten
overhalen de benoeming
aan te nemen tot Schout bij
Nacht titulair en verscheen
inderdaad in de uniform
waarop zijn titel hem recht
gaf.
Juist in verband met de
a.s. aanbieding van den slag
kruiser Pieter Jelles" ge
tuigde dit van een groote
fijnheid van gevoel.
Inmiddels naderde het
uur van de groote gebeur
tenis.
Reeds had men minister
Deckers en eenige andere
leden van het
semi-permanente kabinet zien
aar.komen.
De meesten hadden hun
oude uniformen aangedaan;
de heer Deckers droeg de
uniform van reserve-officier
der infanterie en minister
Oud die van sergeant.
Napoleon was slechts
korporaal. ..." troostte
hem de heer Duymaer van
Twist, die sinds enkele da
gen Reserve-Opperbevel
hebber van Leger en Vloot ~
b.d. was geworden.
Het was een gewemel van uniformen en voort
durend brachten de loudspeakers de frissohe
Weerbaarheidszangen ten gehoore die de Arbeiders
pers sinds jaren placht te verspreiden, evenals
de mooie platen waarop men liet leger zag voor
gesteld.
Om halftwaalf klonk de stem van Ir. Albarda
over do nu doodstille menigte.
Van Paschen ging de Victorie uit. . . . mannen,
kameraden, wapenbroeders...." aldus begon de
redevoering waarin hij de ontwikkeling schetste
van de weerbaarheidsidee in S.D.A.l'.-kringen
sinds de beroeringsvolle dagen van 1934 toen het
zaadje van beschermende leuzen. ... in de wereld
werd gebracht.
En onvergetelijk was het moment waarop hij,
naar den einder duidend, uitriep:
,,7iet thans.... de Pieter Jelles nadert...."
Inderdaad zag men van uit zee een machtig
slagschip aanstoomcn.
Dit oorlogsschip, riep Ir. Albarda. fier uit, ig
door ons bijeengebracht met dubbeltjes en kwart
jes. . . . Het is de kruiser van het N.V.V. en van
de S.D.A.P. en ieder onzer heeft een klinknagel
er van betaald. ..."
Tegelijk werd nu ook liet geschut aangereden
en op de pieren geplaatst.
Op het oogenbiik dat de Pieter Jelles"
binnenstoomde brachten allen het militair saluut terwijl
de vuurmonden saluutschoten donderden.
De heer Duys, die altijd voor een extra-traetatie
pleegt te zorgen, had het aardige denkbeeld gehad
Duitschland te Bazel
3 INTERNATIONALE
OFBETAUNGEN
Nul op het request
pla.ats te, nemen iri oen bootje dat door een zwaan
werd voortgetrokken om aldus in het kielzog van
de Fieter .Jelles" di n liaveninond binnen te komen.
In zijn zilveren harnas, de grijze lokken waaiend
op d< 11 wind, zag hij ei'uit als een soort Lohengrin,
wat ook <!<? bedoeling was geweest', want de muziek
zette aanstonds in:
..Nie solist du mieli befragen. . . . "
.Hij die klanken keken eenige verslaggevers
verbaasd op. 7e meenden dat de heer Ituys trachtte
een schandaal te verwekken met deze fijne zin
speling. . . .
liet incident was echter spoedig vergeten.
Dien avond had een genoegelijk maal plaats
in de Militaire Sociëteit in het Volksgebouw waarbij
hartelijke woorden werden gesproken.
..Wie had kunnen, denken, riep /.Excellentie
Duymaer van Twist uit. dat we nog eens allemaal
als wapenbroeders. ..."
Maar men legde hem ijlings het stilzwijgen op....
want vergeten is vergeten en het beeft geen nut
menschen te wijzen op wat ze vroeger wel eens
hebben gezegd.
OIIH verslag zou niet volledig zijn indien we niet
vermeldden dat reeds een week later de Pieter
.lelies naar Xed. Oost Indië, vertrok.
Aan boord bevond zich de juist tot Vlootvoogd
benoemde heer Stokvis in gezelschap van l'rof.
van (ielderen die den uitbouw van het Xed. Indisch
leger zou gaan financieren.