Schoonheid en bruikbaarheid van het motorvaartuig Otto van Tussenbroek Watersporttentoonstelling Het is met cano's, zeil- en motorschepen wel tzoo gesteld dat men deze het best in hun eigen «lement d.w.z. op het water kan zien en bewonderen ?en dan liefst in actie. Daar staat echter tegenover dat op het droge en in rust de makelij, en alle l>y zonderheden in sterker mate naar volle waarde vallen te beoordeelen. Daartoe was hier dus alle gelegenheid. Een echt watersportman loopt wel eens graag langs drooggelegde" scheepjes en zoo een vindt het wel fijn eens met de hand langs de kiel te strijken ?om te genieten van het strakke en gladde opper vlak der scheepshuid, omdat hij weet dat dit snel heid in het water beteekent bij de voortstuwing ?door wind- of motorkracht. Zoo ón is liefhebber ?en kenner tegelijk. Een leek ziet dat zoo niet en heeft daar ook :geen gevoel voor, maar de volbloed waterrot merkt duizenderlei dingen op en geniet ervan met ?volle teugen. Trouwens, de tijd vo/or deze tentoon stelling is goed gekozen. De lente is weer in het land en men begint aan varen te denken. Zoo open de de H.I.S.W.A. de poorten op het psychologisch juiste oogenblik en geen wonder dat het daar in Amsterdam een verzamelplaats bleek van ieder in "wiens leven de watersport een rol speelt. De tijdsomstandigheden leiden er toe, dat men "bij hetgeen men biedt billijkheid betracht. Wat het zeilen betreft zijn van dit beginsel de IJsselmeerTu-uisers (de Vries, te Aalsmeer) en vooral de IPampus-jachten (de Vries Lentsch Jr., te Amster dam) de tastbare resultaten. In laatstgenoemde scheepjes zal de geliefde Regenboog-klasse een izWare concurrent ontmoeten en geen wonder, zij :zijn rank en slank; licht te hanteeren en snel. ?Ook de cano's zijn veel billijker geworden, wat mede zijn oorzaak vindt in het feit dat de cariosport geweldig toeneemt. *, * Men ziet deze kleine dingen in allerlei variaties: Jcajaks, vouwbooten van diverse samenstellingen, Oanadeesche cano's, toer- en wedstrijdtypen, voor peddelen of zeilen ingericht en zij zijn stellig een der beste propaganda-middelen voor ,,la vie au ;grand'air" want men raakt met het water ver trouwd en er worden, aldus, vooral onder de jon geren, talrijke adepten voor de mooie sport geiweekt! Wat voor den prijs der hiervoren genoemde vaartuigen geldt, heeft ook betrekking op de talrijke fcinnen- en buitenboordmotoren. Deze zijn zoo langzamerhand binnen ieders bereik gekomen, men kan er dan ook als hulpmotor veel gemak van heb ben. En ten slotte zijn ook de motorbooten goedooper geworden, men zie er den super-Hollandiruiser maar eens op aan (Akerboom en van Lent, ?de Kaag en Kemper, Schiedam) of de nog bil lijker gewone Hollandkruiser, van staal gebouwd, ?van binnen betimmerd met mahonie en z.g. ,,presdwood" (houtvezel-platen), voorzien van IFord A-motor systeem Kemper. Een aardige vondst is bij den super-kruiser het openschuifbaar dak van de stuurkuip. Ook de jachtwerf Wolfrat *e A'dam, Nicolaas Witsen" en Vis te Alkmaar benevens die van Ceurvorst te A'dam zijn uit nemend vertegenwoordigd, laatstgenoemde toont ?o.m. een Ohriscraft" open motorboot die, voor zien van een 150 P.K. 8-cylinder ruim zestig K.M. snelheid haalt en daarbij toch vlak blijft liggen! Merkwaardig uit constructief oogpunt is de door -dezelfde firma geïmporteerde ,,Sea-eagle", een boot ?welke geheele uit n stalen, roestvrije plaat is .geperst, zonder naden of klinknagels. Een vijftal luchttanks maken het vaartuig onzinkbaar. Vooraien van een 40 P.K. Lycoming-motor is de snel heid ongeveer 48 K.M. per uur. Het grootste motorschip op de tentoonstelling ?(11 meter lang) werd ingezonden door de werf ,,het Port" van de fa. de Vries Lentsch te iSTieuwondam, ontworpen door den bekenden teekenaar en verzorger van menig fraai vaartuig Ir. H. W. de Voogt (Zie bijgaande afbeeldingen). Het schip is van staal gebouwd en van alle moderne gemakken voor zien. Er zijn vier ruime kooien in, een flinke pantry" (keuken), het heeft zoowel een achter- als een vóór-cockpit, veel berging overal en het is in een beperkt bestek bijzonder geriefelijk. Een en ander leent zich vooral tot het maken van groote tochten. Zelden zag ik een toerschip zoo fleurig en modern ingericht, in dit opzicht spant het stuurhuis wel de kroon, in licht en donkerderblauw gelakt met stalen meubels (fabrikaat D3 te Rotterdam naar ontwerp van Schuitema) en voor zien van ruiten, welke men op of neer kan draaien, enz. Dit is nu eens een bij welks bouw een volkomen modern karakter werd nagestreefd, trouwens, er is over de gansche linie een verlangen merkbaar (on der directen invloed van de voortreffelijke voor beelden in de aviatiek en het automobilisme) het stroomlijn-principe te volgen zonder echter in over drijvingen te vervallen, waardoor het totaal-aan zicht der jachten vrij is gebleven van het vaak ietwat geforceerde van vroeger. Het blijft altijd een zeer moeilijke opgave schoon heid en bruikbaarheid bjj den bouw van kajuitmotorbooten te doen samengaan (niet het minst ook door de vereischte sta-hoogte" in slaaphut, keuken en stuurhuis) doch het blijkt intusschen heel wel mogelijk tot uitermate bevredigende op lossingen te komen waarbij tevens aan doelmatig heid, gemak en bedrijfszekerheid alle aandacht is geschonken. Boekbespreking Jan Jans. Bonwknii»t en Kuituur De architect Jans koos als welsprekend motto voor zijn bijzonder raai; geschreven boekje de woorden van den dichter Lao-tse Muren met vensters en deuren vormen het huis. Maar de ruimte er tusschen bepaalt het wezen van het huis" .... Het zien van kunst" (aldus de schrijver van Bouwkunst en Cultuur") is de kunst van het zien. Het zien van bouwkunst is de kunst een gebouw te zien". Te weinigen komen daartoe en dit is oorzaak van het betreurenswaardige feit, dat nog steeds ons land ontluisterd wordt door het werk van volkomen ondeskundigen. En daarom juist kan Motorboot naar ontwerp Ir. H. W. de Voogt dit boekje veel goeds bereiken. Ik zou willen dat het in handen kwam van allen die bouwplannen hebben; van alle bestuurderen van woningbouwvereenigingen; van alle risicobouwers", want dan was er misschien kans dat men tot zelf-inkeer kwam. Dit boekje van een volbloed-architect, die zich van de hooge roeping van zijn vak ten volle be wust is, is eigenlijk een felle aanklacht tegen alle beunhazerij",maar het prettige is dat hij als het ware den lezer bij de hand neemt en het schoone leert zien. Hij behoort noch tot de uiterst rechtser en, noch tot de uiterst linkschen onzer vaderlandsche architecten en dit deed hein inderdaad den aan gewezen man zijn eens rustig de puntjes op de i te zetten, waardoor zijn boekje een bijzondere beteekenis verkreeg. Menigmaal legt hij den vinger op wonde plekken, maar hij geeft daarbij ook telkens weer aan hoe tot verbetering te komen is, bij de goed gekozen afbeeldingen gelegenheid vin dend door middel van een kort bijschrift zijn inzichten betreffende juiste of minder juiste op vattingen te vertolken. T. Het stuurhuis van het moderne vaartuig