Historisch Archief 1877-1940
N o. 2968
Toer i sme
17
Het reisland Oostenrijk
Andreas Latzko
Bij al haar natuurschoon en kunst
schatten was de groote, bont
samengelapte Habsburger-monarchie nooit
een echt reisland, zooals bijvoorbeeld
Zwitserland of Italië. De beroemde
Boheemsche badplaatsen en de genees
krachtige bronnen van Gastein lokten
wel zieken uit heel de wereld, maar de
machtige stroom van buitenlanders
heeft de glèt.schers en bergtoppen van
Tirol, de prachtige skistreken van
den Arlberg, de Alpenmeren van het
Salzkammergut en het kinderparadijs
Karinthiëmet zijn uitgestrekte
warmwater-oppervlakten pas ontdekt, se
dert er een klein, maar homogeen
Oostenrijk bestaat.
Door bekendheid met een ander land
en zijn levenswijze, zijn nationalen aard
en heel de bijzondere,,atmosfeer" zijner
bewoners moet de bonte veelvuldig
heid der indrukken in een
gemeen.schappelijke lijst gevat worden. Pas
op die wijze ontstaat in het geheugen
het harmonische tafereel in de plaats
van een kleurvlek op de landkaart.
Wanneer bijvoorbeeld een Oosten
rijker Nederland bereist, zal hij onder
den wijden boog, die het ouderwetsche
Volendam met den mondainen boule
vard van Scheveningen verbindt, toch
altijd den grond van hetzelfde land
onder zich voelen. Geen oogenblik
kan hij vergeten, dat hij onder Hol
landers is in het tot dusver onbekende
land, waarvan hij eenigen tijd geleden
bij Bentheim of elders nieuwsgierig
de grens passeerde. Als de
dooreengeworpen deelen van. een puzzle
ordent de tijd het verwarde mozaïek
der indrukken tot het samenvattend
beeld, dat levenslang in het archisf
der herinnering bewaard blijft.
Zonder zulke onuitwischbare trek
ken heeft ook een land, zoomin als
een menschengezicht, karakter. En
daarom is pas het ineengekrompen
kleine Oostenrijk een reisland ge
worden.
II
Gelijk een nieuw ontdekt eiland
in den oceaan den nieuwsgierige
meer biedt dan de met hotel-paleizen
bezette esplanade van een modekust,
zoo heeft ook de zoolang verwaar
loosde Asschepoester der internatio
nale reisbureaux, het eigenlijke,
doorOostenrijkers bewoonde Oostenrijk,
zijn bijzondere trekken. Bijvoorbeeld
binnen de grenzen van het huidige
Oostenrijk bestaat nog geen Vreem
delingen-industrie". K et maken van
den gast tot een handelsartikel,
zijn degradatie tot een koopwaar,
is uit de ervaren reislanden bij uit
stek niet doorgedrongen. Men onder
schatte dit onderscheid niet ! Zooals
'de soldaat in den oorlog slechts
menschenmateriaal is, zoo rolt ook
de vreemdeling als een transito-colli
langs de landschappen.
Gelukkig, de uit schei- en wiskunde
gecombineerde wetenschap, hoeveel
gram zeetong, roastbeef en poularde
de vreemdeling tot zich nemen moet
om een bepaald percentage winst
in buitenlandsche valuta achter te
laten, deze wetenschap is te vreemd
aan het wezen van den Oostenrijker,
dan dat hij haar ooit zou kunnen
leeren. Moge de vlijtige Duitsche
broeder hem wellicht, niet zonder
recht, zijn zorgeloosheid verwijten,
een vreemdelingen-industrie aan den
loopenden band komt niet met zijn
aard overeen. Het komt mogelijk
uit traagheid, gelijkmoedigheid of
lichtzinnigheid voort, maar in ieder
geval past het bij het
Oostenrijksche karakter om liever met een
kleine bete broods tevreden te zijn,
als hij het slechts niet, zooals de
Schrift beveelt, in het zweet zijns
aanschijn» behoeft te eten.
Misschien vindt iiu en dan een
Amerikaarische Cook-tourist. die in
den kortsten tijd en tegen vasten
prijs heel Europa doet" n.L. het
tempo in Oostenrijk verouderd, de
vreemdelingen-industrie achterlijker
dan in andere landen, die minder
rijk zijn aan bezienswaardigheden,
doch een hooger rendement uit hun
watervallen, gletschers en oudheden
slaan. Maar wie reist om met een
vreemd land en zijn volk vertrouwd
te worden, zal nog, of hij heel zijn
vacantie nu aan de sneeuwtoppen
en gletschers, aan de nieren of aan
de steden van Oostenrijk wijdt, huis
waarts keeren met de herinnering
aan het" vriendelijke eiland, dat te
midden van Europa's woelige, koort
sige menschenzee het levensrhvthme
Salzburg
Angertalbrücke in Karnten
en de aangename manieren van
uitgestorven geslachten als in een
museum bewaart.
III
Verkeerde dokters, die Oostenrijk
voor een geamputeerde verminkte;
houden, omdat liet in plaats van op
krukken van allerlei vreemd hout
thans op eigen voeten staaf, hebben
Weenen met zijn twee millioon in
woners ten onrechte het ..water
hoofd" van het land genoemd. Stellig
valt niet te loochenen, dat voor het
kleine gezin der zeven millioen Oosten
rijkers de prachtig ingerichte ont
vang-salon een luxe is. Maar men
mag niet vergeten, dat Burgthea,ter
en Opera, keizerlijke paleizen en
musea niet nieuw aangeschaft zijn.
Men mag riet vergeten: Weenen
was slechts het vermaak-contrurn van
de oude monarchie met haar vijftig
millioen inwoners.
* *
*
Van een land. dat van 'IMrols
sneeuwtoppen tot Ilongarije's
laagvlakte reikt, het natuurschoon op
te sommen, kan slechts de taak van
een. reisboek zijn. Wie bergen be
klimmen, gletschers overschrijden wil,
vindt in het westen afin den Arlberg
en in liet randgebied en liet
Salzburger land in den winter het
skiteri/em, iri den zomer alles wat het
hooggebergte den tourist slechts bie
den kan. Aan de Zuidelijke Alpen.
helJing ligt Kariiilhiëmet zijn
boschrijk heuvellamlschap en zijn warme
meren met hun zonnig1 strand. Deze
solpormen" met
badkuip-temperatuur xijri voor den volwassene, die
zich harden en verfrisscheii wi', niet
het ware. Hem wacht de p;-.rel
der vijf groot;,' bergineren van het
Salzkammergut, of Zc-lL am See.
waar bergsporen in enkele minuten
.leiden naar de steile toppen, die
zich spiegelen in smaragdgroen water.
Voor den gast uit het westen is
het lokaas in den val de stad Salz
burg tot aan den oever van het
grensri viertje vooruitgeschoven. Als
aartsbisschoppelijke residentie ge
bouwd door Italiaarische architecten.
die van elke reis naar Home werden
meegebracht, schijnt de stad uit
het Zuiden gestolen en zoo neergezet
in het onvergelijkelijke
bergen-panorama, een decoratieve pracht, door
het geoefend oog van Max Beiuhardt
voor de jaarlijksche
feestvoorstellingen ontdekt. Gelijk in Amsterdam
Kembrandt's huis, is in Salzburg de
woning van den jongen Mozart de
trots der stad. De suikerbakkers
vcrkoopen een speciale
Mozart-chocolade. In alle mogelijke vormen wordt
munt geslagen uit den naam van den
grooten toondichtor, wiens stoffelijk
omhulsel in alle stilte, in hot nachte
lijk duister, ergens onder den grond
gestopt werd, eeuwig, internationaal
lot aller groot;>ri, die reeds tijdens hun
leven boven de menigte uitstaken.
Maar wii; met het land ook het
begrip Oostenrijk wil leeren kennen,
vare den Don.au at', langs
kasteelruïiien, prachtige kloosters en de
wijnbergen der Wachau tot Weenen.
OostonrijksolK- spoorwegen
Vrachtprijsvermindering op de
lijrien der Oostenrijkscho
Boiidsspoorwegeri. zomer 1931.
Aa.n personen, welke hun woonplaats
buiten Oostenrijk hebben, wordt op
vertoon van hun geldig paspoort, zoo
wel op de heen als op de terugreis
tusscheii een willekurig OoKteiirijksch
grensstation en een willekeurig in
Oostenrijk gelegen plaats een vracht
prijsvermindering van O'/'o verleend,
indien zij tenminste 7 dagen onafge
broken in Oostenrijk verblijf gehouden
hebben.
De heenreis moet plaats hebben
tusscheii l Juli en 2i Augustus de
lerttyrciti mag op zijn vroegst op <S Juli aan
gevangen worden en moet uiterlijk op
31 December 1!KM beëindigd zijn.
Inlichtingen: sterr. Bimdesbahneti
Stationsplein '22. T'trecht.
liet Oosleni-ijkscbe verkeei'sburea,u
te Weenen heeft een brochure uitge
geven :.,.ragd in sterreieh". een gids
voor jugers. goed geillust reerd en
met allerlei inlichtingen, (ii'alis ver
krijgbaar bij de Ostorrcioliisehe
Buudesbahiien. Stationsplein '2'2. l t recht.
XOIUIT in WellevenÏIIKen
Dn A.V. E.rjiloildlii' Mti(itxi'lini>)iij
Si-hert'niniji'n heeft een prospectus
voor hot aanstaande seizoen uitgege
ven in den vorm van een vouwblaadjo.
liet is een in hoofdzaak illustratieve
reclame, die uiterst aantrekkelijk is
uitgevoerd door Arc's Uitgeversmaat
schappij.
liet vestigt de aandacht op de zes
eerste klas-hotels: Palace, Kurhaus,
(irand, Oranje. Savoy, Kauch. van de
maatschappij en op het vele aantrek
kelijke, wat deze badplaats in het sei
zoen te bieden heeft op het gebied van
amusement: concert, cabaret, circus,
dancing, variétéen sport. In zeven
talen is er een korte aanbeveling aan
toegevoegd.