"?,tf De Groene Amsterdammer van 21 April 1934 N o. 2968 Muziek Knapenkoor te gast Constant van Wessem De Wiener Saiigerknuben" te Amsterdam De revolutie van 1918 vernietigde te Weenen een der eeuwenoude instellingen van de monarchie, die van de Wiener Sangerknaben", die dienst deden bij de kerkelijke muziek in de Hofburgkapel ea wier opleiding geschiedde aan het voor dat doel gestichte Löwenburgische Konvikt, bekostigd door déKeizerlijke Habsburgsche familie. Eerst in 1023 werden weer pogingen in het werk gesteld de Wiener Sangerknaben" te doen herleven met be hulp van het particulier initiatief. Deze pogingen gelukten. Wel is waar was het instituut niet meer in de eerste plaats een kerkelijke instelling, zooals voordien, d.w.z. niet weer uitsluitend bestemd voor de muziek bij kerkelijke plechtigheden, maar het zelfde hooge artistieke peil werd beoogd, zoodat men. thans beschikt over een knapenkoor van een zeldzame stemmen-selectie, dat als kunstwaarde reeds recht' van bestaan had. Het reperloire heeft tóëh ook uitgebreid, naast lithurgische gezangen worden pok wereldlijke liederen uitgevoerd en «eMs kleine .opera's en cantates, voor zoover die in aanmerking komen om. door kinderen gezongen te Worden. Aangezien, bij de gratis-opleiding, de financieele kwestie het teere punt blijft, heeft men besloten met dit knapenkoor ook reizen te ondertoemen en door het geven van concerten in het buitenland geld te verzamelen. En zoo heeft Woens?tfBgavond ook Amsterdam het voorrecht gehad de Wiener Sangerknaben" te hooren. Ik zeg: het voorrecht; want het is inderdaad een zeldzaam genot het zingen van deze jongens . te hooren. Naast een buitengewone discipline en *»n verrukkelijke muzikaliteit bij het zingen is het optreden van dit knapenkoor vooral natuurlijk gebleven, het edel stemmen-materiaal is niet door een meedoogenlooze dressuur geweld aangedaan, met een groote liefde is er voor gewaakt, dat de bekoring van. zingende kinderen gehandhaafd bleef en ik geloof, dat dit wel in de eerste plaats de oorzaak is, dat dit zingen zulk een wonderbaarlijken indruk maakt zoowel in de kerkelijke als in de wereldlijke liederen. Naast het geoefende en beheerschte, het ijle en bewegelijke in de voordracht treft het juveniele, het niet nader onder woorden te brengen ontroerende, dat in die glasheldere kinderstemmen tot ons komt en waaraan niets in den weg wordt gelegd: er is hier aan het natuurlijk aanwezige" alleen richting gegeven. Hiervoor komt den leider een eeresaluut toe, in casu Dr. Georg Gruber, die zoo jong met de jeugd weet te wezen en zoo zonder schoolmeester-allures zijn kinderlessen weet te leiden vanaf zijn vleugel: geen drukte van gebaren, geen vertoon van tucht, slechts bijna in het verborgen blijvende aanwijzingen, sober en bescheiden. Tusschen een reeks oude kerkelijke gezangen en een reeks volks- en kunstliederen werd een operatje van Mozart gegeven, diens zangspel in n bedrijf Bastien und Sastienne", dat hij als 12jarige componeerde, zelf nog een kind. Harold Sintier, die reeds door zijn merkwaardig sopraan geluid was opgevallen, zong de Bastienne-partij, Oskar Gebauer, iets te scherp misschien, Bastien en Robert Folter ontpopte zich als een kleine opera-acteur in de rol van den toovenaar Colas, reeds geheel in zingen en acteeren een kleine plan ken-held. Zij waren, evenals het koortje, dat o.a. een kinderlijk gedanst menuet uitvoerde, in Bokoko costuum en het geheel behaalde een alleszins verdiend stormachtig succes. Het was inderdaad een verrassende avond, die van het optreden van de Wiener Sangerknaben in het Amsterdamsche Concertgebouw. te Sacre du Printemps door het Kotterdamscli Philharmonisch Orkest Tien jaar geleden heeft Monteux het gewaagd, Strawinsky's Sacre du Printemps met het Concert gebouworkest uit te voeren. De geruchten er over konden de gemoederen geen zachtaardig vooroor deel doen koesteren en men ging er veeleer heen om midden onder het eerste deel demonstratief de zaal te kunnen verlaten dan om werkelijk naar het geval te luisteren. Die legendarische gebeurtenis en het feit dat het werk hier tien jaar bleef rusten maakte dat ditmaal de toehoorders zich op alles hadden voorbereid: de grootst denkbare wanorde van rhythmen, klankcombinaties en een gewaagde constructie. Vooropgesteld zij, dat dit werk grootsch is als muzikale aanteekening, machtig en beangsti gend. Deze Sacre is het toppunt van menschelijk kunnen, het is Strawinsky's hoogtepunt en nu is hij uitgeput. Het beteekende in 1913 het begin van een nieuwe periode in de muziekgeschiedenis, een bron waaruit vele componisten de kracht voor hun inspiratie putten en hun eigen methoden ont wikkelden. Als proeve van compositie is het nog altijd ongeëvenaard, maar door zijn extremiteit kan het niet meer boeien. Onze ooren zijn gewend aan polyrhythmiek en polytonaliteit. En toch wor den wij door dit werk overrompeld. Niet door het machtige klankvolume, dat zwelt en breekt uit een massa van instrumenten, wier klank niet de hunne schijnt, maar omdat dit is de hartstochtelijke uiting van barbaarsch leven, van primitieve driften van den oermensen. In 1913 scheen S. in zijn bedoeling geslaagd alle sentiment en romantiek te weren. De ongerepte natuur, waar menschen leven, overge geven aan hun primitiefste instincten en de macht der natuurkrachten, is echter vol romantiek. De mensch echter blijft de stuwkracht en zonder die zou de Sacre leeger zijn dan nu reeds op vele plaat sen. De ontroering komt door onze eigen associatie van muziek en beeld. Behalve beweging van rhyth men en klanken zoeken wij beweging van vormen en deze muziek zou dan op den duur ook alleen deugen alb, goede filmmuziek of voor volledig ballet. De uitvoering is voor het orkest een beslissend waagstuk geweest, dat geslaagd is. Van nu af kun nen wij aan Eduard Mipse de allerhoogste eischen stellen. , N.V. GEB R. BREEN NIEUWEND IJ K N o. 172 en 177 HAARLEMMERSTRAAT N o. 64 Grootste keuze in Horloges, Uurwerken, Goud en Zilver Specialiteit in ELECTRISCHE KLOKKEN REPARATIE-INRICHTINGEN VOOR UURWERKEN, GOUD EN ZILVER BEGRAFENISVEREENIGING N. SAX Jr. AMSTERDAM Z (Hoofdkantoor) P. C. Hooftstraat 38 Tel. 2O341 2425O BUSSUM (Bijkantoor v/h Gooi) Brinklaan 138 Telefoon 2275 BEGRAFENISSEN - CREMATIE - TRANSPORTEN 2W. H. POLMAN TUINVERTOOM526 - Telefoon 82660 egrafenissen - Transporten - Crematies LIQUIDATIEVEILING R. W. P. DE VRIES (IN OPDRACHT VAN DEN HEER CURATOR Mr. I. BUNKER) Schilderijen Teekeningen Gravures Portretten Amsterdam Kaarten Uitgebreide Kunstbibliotheek enz. 1-3 MEI 1934 in het perceel der firma SINGEL 146, AMSTERDAM KIJKDAGEN: ZATERDAG, ZONDAG EN MAANDAG 28?30 APRIL De catalogus (1600 nummers) is verzonden Verder verkrijgbaar bij de Directie a f 0.40 franco BERNARD HOUTHAKKER INTERNATIONAAL ANTIQUARIAAT Rokin98 (Giro 3636)?Amsterdam Singel 364 £?(Giro 46542) Amsterdam De 3e en laatste veiling (boeken op elk gebied) heeft plaats begin Juni e.k. DE MODERNE BETERE TANDPASTA Biologisch werkend Gezond tandvleescb en blinkende tanden. Zuiver en zacht. Door H.H. Artsen en Tandar t se n BIJZONDER AANBEVOLEN Verlaagde prijzen: V.tubefO.35 i/! tube f 0.65 NEDERLANDSCH FABRIKAAT