De Groene Amsterdammer van 28 April 1934 N o. 2969 De nieuwe spelling Spreektaal Melis Stoke Teekcningen Haringen van Beek Neem tien groots couranten Wanneer het beroemde woord dat Gouverner prevoir" is vertaald mag worden met de uitdrukting: Begeeren is voorspellen.. .. dan heeft Minister Marchant de groote verdienste dat hij het bekort heeft tot Begeeren is spellen". Het resultaat van de noeste werkzaamheid der commissie voor de spelling ligt thans voor ons in een reeks van voorstellen die ons niet voor een kleintje vervaard ? den schrik om het hart hebben doen slaan. De voorstellen bedoelen een einde te maken aan de verwarring die op taalgebied zou heerschen. 'Welke verwarring? Neem tien groote Hollandsche couranten en tracht eens uit te vinden in .hoeverre de in die bladen toegepaste spelling onder linge afwijkingen vertoont. Ga eens het percentage na van de boeken die in een spelling worden uitgegeven die afwijken van de traditioneele. De vondsten zullen minimaal zijn. Zoo op het eerste gezicht mogen de voorgestelde vereenvoudigingen rationeel zijn, maar wie zich voorstelt dat hij gedwongen zou zijn ze toe te passen voelt aanstonds een weerzin die er niet louter eene is van conservatisme of luiheid. De commissie heeft zich toegespitst op het vinden van uitgangen. Het is de vraag of die ingang zullen vinden. Ze stelt regelen die dan al van een verfijnde sluwheid mogen zijn maar dan toch nieuwigheden beteekenen waarmee we ons maar niet zoo een twee drie kunnen verzoenen. Het is een complex van te sanctioneeren taal fouten en kunstmatige vereenvoudigingen dat, wanneer het wordt toegepast op de staatsstukken, De onderteekening OIS n i t vV itte Cura^ao Cuerry Brandy Aientke Glaciale Curacao Brand Koopt IN'ederl. fabrikaat! derzelver stuntelige stijlvorm in een neg wreeder daglicht zullen stellen. Intusschen zou de toepassing van deze taairegelen eigenaardige gevolgen kunnen, hebben voor het kabinet, dat in alles behoort voor te gaan. Zoo bijvoorbeeld zal de heer Marchant het door de commissie toegepaste principe moeten huldigen van alle openbare correspondentie met betrekking tot deze materie reeds bij voorbaat in de nieuwe spelling te doen drukken. Zoowel het wetsvoorstel als de Memorie van Toelichting zien we met belangstelling tegemoet, en in het bijzonder de onderteekening d^e naar ons gevoelen zou behooren te luiden: Marsjan.... En waar de geest in het huidige kabinet zoo solidair is als men ons wel telkens verzekert zullen de ambtgenooten van den heer Marchant er ook door een persoonlijk offer toe moeten bijdragen dat het principe hoogtij viere. . . . In de eerste plaats zal de heer Kalff een f moeten offeren op het altaar van de taaizuivering. Terwijl een van Aalst Voorts kan de heer Deckers niet nalaten het prestige van zijn ambtgenoot van Onderwijs te schragen door genoegen te nemen met een k in plaats van een c. Jhr. de Graeff zal evenals Ir. Kalff een f moeten offeren doch tevens de e in zijn naam rationeel moeten vervangen door een a. De heer Colijn moet evenals de heer Deckers zijn c voor een k omruilen. En de heer SJotemaker de Bruïrie is in het gunstig geval dat hij, vooruitloopend op de aanbe velingen dezer commissie tenminste geen dubbele o heeft en geen mannelijke u'-uitgangeii in de rest van zijn geslachtsnaam. De heer Verschuur is nog juist tijdig den dans ontsprongen van zijn ch te verliezen op het altaar des vaderlands en er uit te komen als een Versguur. De heer Oud, die wat zijn naam betreft, noch ge-kort noch geconverteerd kan worden, boft alweer fijn. Maar wat te zeggen van den ongelukkigen lieer van Schalk die als zoodanig een puzzle voor de commissie vormt. Zal men kunnen volstaan met een simpele reclasseering van dezen geslachtsnaam tot Van Sgaik of zullen er ingrijpender maatregelen noodig zijn om hem geheel phonetisch te maken b.v. tot Van Sgaaiek of Van Sgaajek. . . . 'i Alleen de onderteekening van het een of ander wetsvoorstel van dezen minister zoo dit het depar tement mocht verlaten (en gezien de practijk wanhopen wij niet) kan antwoord op deze vraag brengen. Het spreekt vanzelf dat niet alleen de leden der zittende regeering zich kunnen opofferen in het belang van het ideaal van den heer Marsjan. Goede vaderlanders scharen zich om het kabinet. En zoo zien we dan een Staatsraad Gooien die zijn dubbele o kwijtraakt, terwijl een van Aalst (want zoo oneerlijk is het nu eenmaal in de wereld verdeeld) in het onaangevochten bezit van allebei zijn A's mag blijven. . . . Een Fock die een c inboet en een Boon die het louter aan een gesloten lettergreep heeft te danken dat hij geen o'tje verliest. . . . Dultsche sterilisatieweti Het zij mij vergund eenige opmerkingen te berde te brengen naar aanleiding van het artikel Da Duitsche Sterilisaticwet" van Dr. Th. H. Schlichting in het nummer van 14 dezer. De schrijver erkent daarin de belangrijke rol der erfelijkheid der in die wet genoemde ziekten; hij erkent het feit, dat sterilisatie der lijders die ziekten zekerzal inparken, hij rekont de lezers voor, hoe voor eenige allerbelangrijkste vormen van krankzinnig heid, n.l. manisch-depressieve psychose en schizophrenie, in twee geslachten de frequentie tot de helft a twee derden zou zijn teruggebracht. Wil men nu nog sterker pleidooi voor de medischezijde der wet (de moreele zijde hier latende rusten) 1Maar ondanks dat alles wordt ze toch door collega Schlichting veroordeeld ! Zeker, voor zwakzinnig heid is de zaak wat ingewikkelder. Maar valt er dan berhaupt" te pleiten voor het nageslacht van, let wel, aangeboren zwakzinnigen? MaarSchl. veroordeelt de sterilisatiewet daarop dan. ook niet. Waarop hij het wél doet, is mij niet duide lijk. Gezonde menschen hebben inderdaad in een groot percentage overdekte (recessieve) factoren. voor geestelijke minderwaardigheid bij zich en inderdaad zullen uit gezonden dan ook voort durend weer zwakzinnigen uitmendelen". Dat dit een reden zou zijn om die zwak- of krankzinnigen, degenen dus, bij wie die gevreesde factoren door hun dubbel voorkomen manifest zijn geworden, vrijuit te laten gaan, is een volslagen onlogischegevolglrekking ! De uiterlijk gezonde factor dragers steriliseeren wil de Duitsche wet niet; dat. Ecriz dat wilde, blijve voor diens persoonlijke reke ning. Daar deze inderdaad gezaghebbende ge leerde noch door de wet, noch door de meesten. zijner Duitsche vakgenooten wordt gesteund, blijft. het principe der steriJisatiewet daarbij onaan getast. De verbazingwekkende negatieve conclusie vari collega Schl. vindt echter een verklaring in het slot van zijn artikel, waarin, geheel zonder bewijs,. de erfelijkheidsonderzoekers" en de ..heerschende klasse, vooral in Engeland en Amerika" eenige insimieerende opmerkingen naar liet hoofd krijgen geslingerd, waartegen uit naam der erfelijkheids leer uitdrukkelijk moet worden geprotesteerd l Zelden werd ergens duidelijker gedemonstreerd, wat zich eigenlijk tegen sterilisatie te weer stelt r niet de logica want zelden ook zag ik in Xederland raker pleidooi vóór het medisch belang van. sterilisatie dan in de beide eerste kolommen van Schl's betoog maar een bepaalde moreele over tuiging, die echter te vergeefs vasten grond zoekt in de wetenschap ! Dr. H. J. T. IHJI.MKH, priv. doe. in de atithropologie et< erf .leer van den mensch aan. de uni versiteit v. A'dam. Nieuwe Uitgaven Internationale- vraagstukken run dezen tijd, door Jhr. Mr. Dr. H. A. van Karnebeek, Prof. Mr. V. H. Kutgers, Mr. W. van Larischot. Mr. J. Limburg. Prof. Mr. J. P. A. Fraricois. Prof. Dr. J. H. W. Verzijl, Prof. Mr. J. A. van Hamel. Mr. J. C. A. Everwijn, A. A. van Sandick. Mevr. C. A. Kluyver, Mevr. Mr. O. Bakker-van Bosse. D. F. W. van Kees. P. J. S. Serrareris. Mr. M. J. v. d. Flier. Dr. M. G. de Boer, Prof. Dr. K. Moresco, J. Schraver. Prof. Mr. H. Frijda. Dr. K. van Kaalte. II. Oh. G. J. van der Mandere en Dr. K. F. O. James. In dit boek zijn verhandelingen samengevat over verschillende belangrijke onderwerpen be treffende de internationale verhoudingen. Men vindt er artikelen in over ontwapening, volkenbondsmaatregelen. herstel- en oorlogsschulden, economische politiek e. a. De Vereenigiiig vooiVolkenbond en Vrede hoopt, dat deze uitgave ertoe zal kunnen bijdragen, de beteekeiiis der verschillende problemen meer dan tot dusver tot de openbare meening in Nederland te doen doordringen. I{oln- en JMinirtuinen. 2de verbeterde; druk. Practisch handboek voor aanleg, beplanting en onderhoud van rots- en muurtuiiien en voor het bewerken van rotsplanteii door John. Bergmaiis, lTitg. Mij. ..Kosmos". Amsterdam. it