De Groene Amsterdammer van 5 Mei 1934 N o. 297» Wie betaalt Duitschland's bewapening ? (Slot van pagina i) \ J3e Duitschers zeggen zoo graag dat zij in hun ver plichtingen te kort schieten, omdat aij niet kunnen transfereeren, niet omdat zij niet kunnen betalen. Maar deze tegenwerping is futiel. In de eerste plaats gaat het niet aan om bewapening gelijk te stellen met werkverschaffing. Het geeft wel werk. Het stelt wel een bedrag aan loon in de plaats van een gelijk btdrag aan steun. Maar het is absoluut onproduc tief, wat werkverschaffing juist niet behoort te zijn. In de tweede plaats toonen de statistieken onweer legbaar aan dat, langs welken omweg dan ook, foimidabele sommen, ontleend aan, of samenhan gend met deze budgetverhooging, besteed worden voor aankoopen ,in het buitenland, die toch in deviezen moeten worden betaald. Maar ook deze uitgaven zijn weer onproductief en kunnen nooit dienen om goederen te vervaardigen, diéhet bui tenland in betaling zou kunnen nemen. M.a.w. Duitscbland heeft een impoit geschapen, die het niet met export kan compenseeren en derhalve slechts kan betalen met datgene wat het in de toe komst verder zijn crediteuren te kort moet" doen. Duitschland komt zijn verplichtingen tegenover buitenlandsche crediteuren nu reeds niet na. Tegen over Nederland alleen nog maar met hangen en wurgen, terwijl het aankondigt dat het dat binnen kort ook niet meer kan doen. CONCLUSIE: Duitschland is er in geslaagd om diegene, die te weinig ontvangen, de kolossale her bewapening te laten betalen, die de nationaalsocialistische regeering had beloofd en nu dan ook ter hand heeft genomen. Moeten wij ons hiertoe leenen? Dit zou toch al te dwaas zijn ! Maar ten slotte is het mogelijk, dat het ons niet eens meer gevraagd woidt. Dan betalen wij mee aan de Duitsche heibewapening en beseffen veel te laat dat ook Wij reeds lang daartegen hadden moeten protes teeren. De hypothese, dat ons de Duitsche bewapening niet aangaat, is dan ook onhoudbaar. Reeds alleen economisch beschouwd. Want bewapening, zeer zeker een sterke bewapeningsvermeerdering, is een luxe, althans voor Duitschland, dat wel graag voor geeft bedreigd te zijn, maar in waarheid geen terri toriale zorgen kent. En die luxe moet betaald worden den. Wellicht is de economische, de financieel-technische kant van de zaak ook de allerbelangrijkste. Want het zou spoediger kunnen gebeuren, dan men dacht, dat de al te toegevende crediteuren het gaan verdraaien om die bewapening te betalen en dat het gemeenschappelijk financieel belang de eensgezindheid en doortastendheid herstelt van hen, die bezwaren geldend kunnen maken tegen de rechtmatigheid van Duitschlands bewapening. Dat die bezwaren spoedig geldend gemaakt zul len worden, staat vast. En wel in den meest formeelen zin. Zal Engeland dan nog het standpunt innemen dat de kolossale herbewapening van Duitschland geen bedreiging van den vrede is, zoolang er niet in werkelijkheid groot onheil mee is aangericht dus pas als het al te laat is? Of zal het begrijpen dat het in een samengaan met Frank rijk het gevaar, dat ons allen dreigt, alleen al kan keeren door te verklaren dat Groot-Brittanni behoort tot die mogendheden, die geen genoegen nemen met de wijze waarop het Derde Rijk zich wapent ten nadeele en ten koste van anderen? Vaak wordt zulk een samengaan geboren uit de economische noodzaak.... Was het niet Karl Marx die dat ook al gezegd heeft, Marx, aan wien men immers in Duitschland zoozeer een broertje dood heeft? M. KANN AAN INZENDERS VAN MANUSCRIPTEN wordt verzocht bij hun bijdragen een gefrankeerd briefomslag met adres van den afzender in te sluiten. De nieuwe spelling Dr. W. van der Wijk Einde van de wanorde? De Minister en zijn raadslieden hebben getracht door het stellen van regelen van overheidswege een einde te maken aan de wanorde, welke in de schrijfwijze van de Nederlaiidsche taal heerscht." Hun bedoeling is dus blijkbaar niet geweest tot een ideale schrijfwijze van het Nederlandsen te geraken, veeleer heeft de Commissie naar middelen gezocht om een einde témaken aan een willekeurige orthografie. Terzelfder tijd probeerden de samen stellers der schrijfregelen een compromis tusschen het vigeerende en het Kollewijnsche systeem te vinden, opdat de conservatieven niet al te zeer werden afgeschrikt en de vereenvoudigers door een paar concessies te doen een buit konden binnen halen, die hen in alle opzichten schadeloos stelde voor de vrij 'onbeduidende offers, die zij zich hebben moeten getroosten, offers, waarvoor zij misschien in een niet a,l te ver verwijderde toe komst een belooning krijgen in den vorm van terug gave der geschonken goederen. De voornaamste concessies der vereenvoudigers zijn dan: a. de handhaving van de dubbele e m de uitgan gen: -eelen en -eeren; b. de handhaving der sch in den uitgang -iscJi. De regel luidt: sch wordt alleen daar geschreven, waar de ch uitgesproken wordt; het achtervoegsel -isch behoudt de thans gangbare spelling. Deze twee consessies vormen m.i. de zwakke plekken in het nieuw e spellingsysteem. Hoe weet een niet taalkundig' onderlegd iemand, dat -eeren in regeeren een uitgang is en dus met dub bel ee geschreven wordt en dat -eeren in begeeren geen uitgang is en dus met n e geschreven moet worden? Bovendien zal men volgens dezen regel moeten schrijven: 'ministerIele. confidentiële, naast kanteelen. De spelling-Marchant zal dus de volgende schrijf wijze decreteeren: veren, bedelen (voor bedoelen"), lenen, hese (voor heesche"), ziceten, begeren naast regeeren, paneelen, hanteeren, murcheeren. Nu ik zoo deze woorden naast elkaar zie, kan ik niet ontko men aan den indruk, dat op den duur, deze con cessie op een of andere manier zal moeten worden herroepen. Nog altijd zie ik niet in waarom men voor den klinker in open lettergreep niet veel beter een apart teeken had kunnen uitvinden, hetzij een dubbele e of een . Wat een gemak zou zulks beteekenen voor vreemdelingen, ik denk b.v. aan de Walen, die tóch ns onze taal zullen moeten gaan leeren, wanneer zij geplaatst worden voor woorden als: gevel, geveld, bevel, nevel, bedelen, bedelen, het regent, de regent, beneveld, rekel, rebel, betekenen, leraar. Wat zou het ook voor kinderen, die beginnen te spellen en te lezen, niet gemakkelijk zijn, indien men schreef als volgt: geevel, (of gevel), geweld, bevel, het reegent, de regent, bedeelen, beedelen, geval, enz. Wat de tweede concessie betreft, ook zij haalt dit spellingsysteem ietwat naar beneden; dat men voortaan Europese, Engelse, Duitse, kiese zal moe ten schrijven met een s, naast Indische, Arabische, tragische met sch is niet konsekwent. Hierin ligt iets onlogisch, dat velen onaangenaam zal aandoen. Ziedaar de bezwaren, die men tegen de gepubli ceerde regelen kan laten gelden. Voor het overige geloofik, zal men vrede kunnen hebben met de voorgestelde hervormingen, die zich eigenlijk be palen tot: a. het afschaffen van den naamvalsuitgang -n; b. het vervallen van de dubbele o in open letter grepen. Wat het afschaffen van den naamvalsuitgang -n betreft, hierover schrijft de door den Minister van O., K. en W. ingestelde commissie het volgen de: ,,De naamvalsuitgang -n bij lidwoorden, voor naamwoorden, bijvoeglijke naamwoorden of daar mee gelijkstaande verbuigbare» woorden, wordt niet meer geschreven." Deze regel is door de commissie niet met algemeene stemmen aangenomen; Prof. van Ginneken wenschte uitdrukkelijk te zien vastgelegd, dat hij voor het algemeen vervallen van de naamvals- n de verantwoordelijkheid niet kon aanvaarden. Ik meen, dat deze regel wel de voornaamste der voor gestelde vereenvoudigingen weergeeft, zij maakt gelukkig een einde aan die dwaze en kunstmatige onderscheiding in mannelijke en vrouwelijke woor den, vooral aan het moeten aanleeren van het on derkennen der woordgeslachten, die voor de jong& generatie in alle opzichten iets geheel kunstmatigst zijn geworden. Het spreekt wel bijna van zelf, dat de konsekwentie van dezen regel is, dat het voor taan geoorloofd zal zijn voor de voornaamwoordelijke aanduiding van vrouwelijke zelfstandige naamwoorden, welke niet uitdrukkelijk een vrouw of een vrouwelijk dier aanduiden, een mannelijk voornaamwoord te gebruiken, al spreekt de Com missie ook met geen enkel woord van deze kwestiein haar verslag. Het vervallen van de dubbele o in open letter grepen is natuurlijk alleszins toe te juichen. Daar de o in open lettergrepen, zulks in tegenstelling met e, slechts n waarde heeft in open lettergreep, evenals de klinkers a en u, spreekt het vanzelf, dat deze vereenvoudiging gemakkelijk aanvaardbaaris. Dat de oo zich handhaaft voor ch behoeft ons geenszins te verbazen: goochelen, yoochem, loocJieiien. De uitgang -lijk wordt gelukkig niet in een -lik gemetamorfoseerd, wij blijven eerlijk schrijven, omdat wij schrijfwijzen als lelik nu eenmaal afschu welijk leelijk vinden; voor de bastaardwoorden zal een Woordenlijst den norm aangeven» evenals voor samengestelde woorden, waarin de z.g. tusschenletters n en s voorkomen. Ik heb hierboven de voornaamste punten van de voorgestelde vereenvoudigingen de revue laten passeeren, zij getuigen alle van moed en van aan pakken, al blijf ik er bij, dat de oplossing, die ge vonden is voor de schrijfwijze van de e in open let tergreep niet gelukkig is, en dat de verdrijving van de sch ten behoeve van de s, vooral in woorden als: met hese stem, met kiese omzichtigheid, lireda-se aardbeien, hij stelt zware eisen, wel wat gedurfd zal blijken te zijn. Het is te hopen, dat onze Minister van Onderwijs* Kunsten en Wetenschappen door het publiceereu en het aanbevelen der boveiibesproken regelen een daad heeft gedaan, waardoor een einde gemaakt kan worden aan de wanorde, welke in de schrijf wijze van onze taal heerscht. Nieuwe uitgaven U el Vlekje. Klucht in drie bedrijven door Charivarius (vrij naar Mime). Haarlem, II. D. Tjeenk Willink Jt Zoon N.V. Le <SVm Lucu, par canaux et rivières, par Gilette Ofaire. Les Livres de nature, publiés sous la directiori de J. Delamain. Librairie Stock, l'aris. Fl. 33.52 PAN DER FABRIKAAT PULLMAN CO M FORT P A M D ULLMAH MATRAS