Historisch Archief 1877-1940
"
Een
j vrijere '
levensgeest
Wanneer men spreekt van architec
tuur der Nieuwe Zakelijkheid", dan
wordt hiermede bedoeld het bouwen
volgens richtlijnen door de Inter
nationale Congressen Voor Het Nieu
we Bouwen" aangegeven. Architecten
van de Nieuwe Zakelijkheid" zijn
dus architecten die arbeiden naar deze
ideeën.
Het eerste congres werd in 1928 te
La Sarraz (Zwitserland) gehouden,
door een aantal vooruitstrevende ar
chitecten, uit verschillende landen bij
eengekomen, teneinde te bespreken
op welke wijze zij een gezamenlijk
standpunt zouden kunnen innemen
t.o.v. belangrijke vraagstukken op het
gebied van bouwkunde, stedenbouw,
volkshuisvesting en verkeer.
Gedwongen door de snelle wijzigin
gen na den oorlog op technisch,
oeconomisch, hygiënisch en sociaal gebied,
werden zij vrijwel gelijktijdig, allen in
hun eigen land, voor geheel nieuwe
problemen bij de uitoefening van hun
Vak gesteld.
Wij denken hier b.v. aan:
1. Het motorisch rij verkeer dat zich
zeer snel ontwikkelde, in wisselwer
king met den groei van steden en
dorpen.
De moeilijkheden van de city
vorming zijn hiervan een beeld.
Uitbreidingsplannen van steden
en dorpen had men destijds niet
gemaakt en ook thans gebeurt dit
nog niet overal.
2. Nieuwere inzichten op hygiënisch
gebied wonnen ' terrein. Men ging
zich rekenschap geven van de
beteekenis van betere verkavelingen
van den bouwgrond met gunstiger
ligging van woningen, die meer licht
en lucht toelaten.
3. Ook op sociaal gebied is veel gewij
zigd. De levenshouding van de
menschen is veranderd. De geest is
vrijer geworden, men doet algemeen
aan sport en men wenscht een
frisscheren geest ook in zijn woning
te vinden. De aan een woning
geDE NIEUWE ARCHITEC
Wat men onder het nieuwe bouwen' moei
Architect KOEN LIMPERG
stelde eischen worden voortdurend
grooter.
. Tenslotte deed de techniek nieuwe
bouwmaterialen en nieuwe construc
tie-methoden ontstaan, die meer
dere mogelijkheden en tevens ver
beteringen voor de bouwkunde in
zich houden.
Het streven van de architecten van
Het Nieuwe Bouwen" wordt daar
bij voorts geleid door de overtuiging,
dat door dezen arbeid niet alleen de
doelmatigheid wordt gediend, doch
dat tegelijkertijd daaruit een nieuwe
schoonheid van den bouw zal worden
geboren, welke in scherpe tegenstelling
staat tot de opzettelijk nagestreefde
aesthetica van de bestaande
bouwHet congres voor ,,Het Nieuwe
Bouwen" kwam dus bijeen, teneinde
te bespreken welke richtlijnen in al
deze problemen voor de toekomst ge
volgd zouden moeten worden. De bij
eengekomen architecten wilden trach
ten door internationale samenwerking
studies tot stand te brengen, die naar
een oplossing van de vraagstukken
leiden. Deze studies worden vooraf bij
ieder congres nauwkeurig in het eigen
land zelve voorbereid,
zoodat bij de samen
komst een uitgebreid ,. 'K
materiaal van teeke- *
ningen en geschriften
voorhanden is, waar
uit een beeld verkre
gen wordt van den
vorm, waarin de ge
stelde problemen zich
in de verschillende
landen voordoen.
Na het eerste con
gres te La Sarraz in
1928, werden in 1930,
1931 en 1933 weder
samenkomsten gehou
den, waarbij studies
ondernomen werden
over de volgende
vraagstukken:
l. De woning voor ge
zinnen met zeer klei
ne inkomens.
(Congres te
Frankfurt in 1929).
2. De gunstigste
verDe illustraties rechts op deze
pagina stellen voor van onder
naar boven: Streepbebouwing
Vliegloods - School te San
Francisco - Van Nelle's Fabriek
te Rotterdam
kaveling van den bouwgrond; de
rationeel ingerichte woonwijk. (Con
gres in 1930 te Brussel).
3. De functie van de geheele stad, te
beginnen met een vergelijkende
analyse van bestaande steden en
haar direct invloedsgebied", rond
om do stad. (Athene 1933).
Ter illustratie van de werkmethode
op deze congressen, gevolgd, zij ver
nield, dat voor dit laatste vraagstuk
30 verschillende steden in Europa,
Amerika en Aziëvolgens eenzelfde
vastgestelde methode in teekening en
geschrift werden geanalyseerd, waar
door voor het eeist een betrouwbaar
overzicht werd verkregen over de oor
zaken die tot de heerschende gevaar
lijke misstanden in den bouw der
de bewerking van de problemen die
zich bij de hedendaagsche stadsont
wikkeling woningbouw en het
verkeer voordoen en dat er hard ge
werkt moet worden, om den achter
stand in het onderzoek in
te halen teneinde voor de
toekomst te kunnen zor
gen. De Hollandsche ar
chitecten, die volgens de
richtlijnen van bovenge
noemde congressen willen
werken, hebben zich voor
Holland vereenigd tot den
Architectenkern De 8",
de Architectengroep 32"
te Amsterdam en de
Vereeniging Opbouw" te
Rotterdam. t*$
Zij willen voor Holland
d^ problemen
wetenscliappelijk onderzoeken op den
grondslag van een zorg
vuldige statistische ana
lyse en met inachtneming
van de mogelijkheden,
geboden door de ontwik
keling der techniek.
Met dit denkbeeld voor
oogen geven zij een
14daagsch tijdschrift uit ge
titeld De 8 en Opbouw",
Hedendaagsche architectuur
hedendaagsche steden voerden.
Deze arbeid werd geheel belange
loos gedaan door leden en vrienden
van het Congres", met medewerking
van verschillende stedelijke autori
teiten, i
In Nederland verleenden de betref
fende diensten der gemeenten: Am
sterdam, Utrecht, lïotterdam en Den
Haag hun medewerking voor deze
laatste studie, over de functie van de
stad en haar directe invlocdsgebied.
Het spreekt van zelf, dat hier nog
slechts een begin werd gemaakt met
teneinde hierin hun studies en ideeën al
dus te publiceeren en te verbreiden.Ken
nisname van dit tijdschrift is van
beteekenis. niet alleen voor vakmenschen,
doch tevens voor hen die zich op me
disch en hygiënisch gebied bewegen en
het moge verder de belangstelling vin
den van ieder, die iets voelt voor de
nieuwe denkbeelden van dezen tijd.
In de weinige jaren, dat dit blad nog
slechts bestaat, mag het zich in een
snelle toename van belangstelling ver
heugen. Het is duidelijk merkbaar,
dat de wensch van grootere
doelmatig