Historisch Archief 1877-1940
No. 2973
De Groene Amsterdammer van 26 Mei 1934
Naar het Oosten
oottrein
Melis Stoke
Teekcningen Harmsen van Beek
Voor een tikje aan zijn pet
De eerste etappe op de verre reis naar het Oosten
voert door Europa van Noord tot Zuid: per
boottrein, wanneer ge een snelle en gemakkelijke ver
binding wenscht. Deze boottrein is een soort rollend
pension. Ieder compartiment herbergt, een com
pleet gezjfiof minstens een aantal alras in conver
satie verdiepte losloppenden die elke vijf minuten
weer nieuwe gemeenschappelijke kennissen ont
dekken en dit opwindend spel tot uit den treure
voortzetten: dank zij de vlottende bevolking in
Indiëen de gemakkelijke communicatiemiddelen
waardoor ieder in de gelegenheid is geweest een
maximum aantal menschen te ontmoeten in
rriinimum-tijd.
Inmiddels voert de reis door Nazi-land. Van
Nazie tot Aziëil n'y a qu'un pas. En de eenzame
reiziger vraagt zich peinzend af wat de nieuws
gierig en wat bot starende aanwezigen op de
Duitsche stations in hun vergevorderde studie van het
rassenvraagstuk wel denken van dezen.
Expresstrein achter wiens vensters blank en bruin, Oost
en West, zich zoo aangenaam en veilig tesamen ge
voelen. Inderdaad, van een rassenpsychologisch
standpunt zijn wij, achter deze ruiten, en de gan
sene mengeling van Oost en West die wij
demonstreeren, de toezienden terwijl bijna ons ter leering
en ten pleizierc op de stations dit Nordisch publiek,
ten deele in uniformen te bezichtigen is.
Ergens op een station wordt onze Duitsche
hoofdconducteur begroet door een ouden rangeer
der. De rangeerder heeft andere regimes gekend,
wellicht de rails en wissels nog veilig gemaakt voor
zijn Keizer en den bankier Bleichröder. Zijn hand
gaat omhoog. Voor den Hitlergroet die ook voor
geschreven is voor het spoorwegpersoneel. . ? Neen,
voor een doodgewoon tikje aan zijn pet.
De hand van den hoofdconducteur gaat echter
met Romeinsch-Nordische fierheid omhoog.
Zelfs een pleiziervaarder
De Rijn is nog altijd de Rijn. Een romantische
rivier tusschen akelig-kale bergen. De stoffage van
bosschen en struiken is weggeschoreri en in de
plaats daarvan staan netjes op rijen de wijnstok
ken in het zonlicht geplant. De bergen langs den
Rijn doen me in hun naakte kaalheid altijd denken
aan de gemillimeterde enorme schedels van hun
bewoners.
Overal hakenkruis-vlaggen, op booten, van
kasteelen en huizen, op automobielen. Zelfs een
pleiziervaarder in een smalle kano op den Rijn
heeft zijn smalle bootje nog van twee van die
vlaggen voorzien.
Het zwarte hakenkruis, dat zich scherp
afteekent tegen de witte bal die in het schreeuwend
i'oode vlak is aangebracht, is, waar men kijkt, bijna
een z.g. typografische oogtrekker".
Het geval doet in zijn veelvuldigheid en brutali
teit ook denken aan reclamezegels van een hotel,
kris-kras en overal op de nationale bagage en in
ventaris aangebracht.
Thans blijkt ook do Mitropa-eetwagen onder
Duitsche leiding te staan.
Een aantal bedienden die elkander luidruchtig
en uit mij onbegrijpelijke redenen toespreken als
,.HeiT.." snauwen, smijten met borden en
\aatHij sprak mij toe als Herr
werk, waaien met deuren en transpireeren uit
bundig.
In twee, drie drommen komen de Aziij-reizigers,
de eetwagen vullen Ze worden afgewerkt en
weggeafrekend in een minimum van tijd.
Vaders komen met de grootste kinderen aan
tafel, moeders blijven met de jongsten achter om
vervolgens in de tweede of vierde ploeg even te
voederen. Er komt nu een zekere landerigheid
over het treingezelschap: zwarte vegen over (ie
gezichten, doffe oogen scheefgezakte lichamen.
De natuur geeft thans de weldadige compensatie
tegen de emoties van het afscheidnemen. De ge
sprekken vlotten niet meer. zoo en men wordt
suffig.
Tegen den avond komt de slaapwagen der Wa
gons Lits de Germaansche eetwagenverheersching
afwisselen niet Latijnsche slaapgelegenheid.
Het heeft nog eenige voeten in de aarde voor
het heel»; gezelschap pensiorigasten vertrouwd is
niet het mechaniek van klimbedden en
waschtafels en deursloten. Verraste en een beetje-angstige
gilletjes getuigen daarvan tot alles stil is. Eri pas
den volgenden morgen keeren deze moeilijkheden
terug o.m. in den vorm van een incident als twee
dames hun deur niet meer open kunnen krijgen en
de Italiaansche douane daar een onregelmatigheid
op lust gebied der reispassen achter vermoedt. . . .
Fluks wordt nu van de raamzijde een man in het
slaapcompartiment gebracht die den deurknop
opendraait. Hoofdschuddend over zulk een blijk
van onbereisdheid door ineiischeii die naar de te
genvoeters gaan, commenteert het pnwmeel in
vlot Italiaahsoh het geval....
Hollandsche voetballers
in Milaan
en de straten thuis
Nieuwe uitgaven
De Volkxhuishouding in den Corporatleven Klant,
door H. F. J. Kcip. Uitgave Emil Wegelin te
Bussum.
N ederlandsc.he Perspectieven in het licht van de
leekenen des tijds, dooi' Mr. T. J. Naudin ten Cate.
Het doel van deze politieke brochure is. ons land
te toetsen aan de teekenen des tijds en na te gaan.
Welke perspectieven zich voordoen. Door de
omvangrijkheid van de stof gedwongen, moest de
tekst beknopt worden. N.V. Drukkerij en uit
geverij v/K O. de Boer Jr., Den Helder.
Uit de Friejit-he Middeleeuwen, door Dr. W.
Torribrock, niet 17 illustraties. Uitgegeven door de
Firma l'. Harte, Bergen op Zoom.
AMEUBLEMENT
N WIT ROOD GEEL
BANK
2 FAUTEUILS
TAFEL
Fl.
30.