De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1934 2 juni pagina 13

2 juni 1934 – pagina 13

Dit is een ingescande tekst.

Het sterk glooiende terrein het wandelen ook sportief > aantrekkelijk en als ge de kracht ' TTMX uw stadsche kuiten overschat hebt, vindt ge altijd wel een treintje of een bus. En met het lage pond kunt ge met een zeer bescheiden bedrag in florijnen veel genieten. Derby day De vlakte van Epsom ligt 18 mijlen ten Z.W. van Londen; het is ^en groot, kaal grasplateau en twee zachtglooiende heuvels met wat mei, doorn en bremboschjes in den eenen hoek, de beroemde Tottenham Corner. De heuvels gaan geleidelijk over in het stadje Epsom en bouwlanden. Op het hoogste punt staat een massale tribune, daarnaast een kleine genoeg lijke herberg en wat rommelige stallen. Het geheele jaar is het een pokdalige, troostelooze common", waar ge hoogstens wat meer oude kranten en leege cigarettendoosjes vindt dan elders. Driemaal per jaar worden er wedrennen gehouden, tweemaal voor de grap, maar eenmaal ? in Juni is het dédag, Derby Day. De spor tieve historie zal ik u besparen, het gaat over de vlakke baan, het is de groote race voor jonge paarden en hij wordt sinds het begin der vorige eeuw regelmatig verreden. Dit alles is in dit paardeuland van weinig belang. Maar op deze vier rendagen wordt Epsom overstroomd door on geveer een millioen menschen. Dan zijn deze miezerige heuvels een mieren;hoop met duizenden tenten, barakken, woonwagens en kramen; dan trekt al wat zwerver, marskramer, zakken roller, bookmaker en muzikant is, naar Epsom Downs en spant zijn netten voor den werkman en midden stander, voor den edelman en den burger. Reeds een week tevoren waakt de politie, dan komen de voor trekkers, de zigeuners, ?daarna de tramps, dan de spullebazen, eindelijk de eetwaren-slijters en de bookies". En zoo staat het geweldige tooneel klaar om de duizen den menschen, de paarden en de jockeys te ontJt' tuurlijk zigeuners op een eiland, zelfs 'Zoo groot als Engeland. Het ra.s is dan ook sterker ? vermengd dan op het vasteland. Gedeeltelijk door de afsluiting der zee, gedeeltelijk doordat in de middeleeuwen nog veel Anglosaksen zwervers waren. Het zijn niet de wilde zigeunerkaravanen die in Duitschland en Hongarije met prachtige paarden en dansende beren rondtrekken, en toch.... Zij blijven de mystieke zwervers, de niet-gebondenen, omdat zij dab verachten, waarop wij steeds koersen, de zekerheid. Tusschen de brem en den meidoorn grazen de gehal sterde paarden, slapen de mannen en koken de vrouwen. Sommige verkoopen tips", voorspellen uit den kristalbol, lezen de hand, meestal bedelen zij om een penny of een cigaret, plompweg en zonder tegen prestatie ! 's Avonds om het kamp vuur vertellen zij van den Rus" die van het continent nieuws bracht, over vechtpar tijen als de families hun vast gestelde grenslijnen overschrij den, of hoe in het grijs verleden de Schotsche gypsy-clans, de Shaws en de Faa's in 1675 slag leverden aan de Browns en de Baillie's, toen zij elkaar De bookmakers, hun vuile grijze toppers" achter op het bezweete voor hoofd, staan brullend op hun stellages en seinen met witte handschoenen de laatste noteeringen duizenden autobussen (die nu de four in hand coaches en hittewagen tjes vervangen) storten menschen, steeds meer menschen over het ter rein. De koning en de edellieden ko men, de zuurkramen ruiken, de ijsco's bellen. Het Le ger des Heils en andere christelijke genootsc happ e'n marcheeren met muziek en plakaten HliBERT f ?9 ^i*», ? '? *"-r om tot inkeer te bewe gen. De ongelukkige wed der heeft steun noodig. Lord Derby met zijn sigaar, kijker en gardenia, de dames met hun tweede garnituur (het eer ste is voor Ascot), een paar jockeys, paarden. De parade, in ingehouden galop naar de start. De honderdduizenden koken, in Londen wordt het werk \ stilgelegd, n minuut voor drie, Epsom barst haast van de spanning. Dan een rauwekreet ,,they are off", een ren van drie minuten en England, neen de we reld, heeft een nieu wenDerbywinner.On fortuinlijke bookmakers trachten te ontsnap pen, zakkenrollers slaan hun slag op haastig geborgen winst. De aris tocratie en de middenstand ver dwijnt, maar het volk breekt eerst recht los. De lol begint, de zigeuners steken de hand uit om te bedelen en te gappen. In het diepgelegen middenterrein tiert de kermis; lang zaam valt de duisternis, de electrische lichten gloeien en do kampvuren beginnen de meidoorns te bestrijken. De stof verwaait, een maantje schijnt over den met papieren bezaaiden grond. De tramps verdrinken hun verdiensten en gaan zwaaiend ter ruste in. hun hutten van kranten opgebouwd. Zoo duurt het vier dagen. De paarden zijn bijzaak, de book makers en de ,,fun" hoofdschotel de drank en de drukte, daar komt het op aan. Het is een geweldige uitbarsting van. ongebreideld volksvermaak. Maar de zigeuners zijn het wonder lijke element, naar hun kamp gaat ge altijd weer heen. En als ge, zooals wij om een film te maken, tusschen hen hebt gekampeerd, ziet ge hun leven niet onder een valschen schijn van ideaal maar als de Rijkers vrijheid, moeizaam maar kostelijk. En voor den zesden Juni van het jaar 1984 trekken weer honderden wagens langzaam naar Epsom, wal men de kampvuren aan den w gkant, bedelen de kinderen en slapen de mannen. Zullen ze onze steeds meer knellende beschaving nog lang overleven ? ?vangen. De hogfdmacht van deze .?werkbijen" bestaat uit de zigeuners. Weken geleden zijn zij uit hun winterkwartieren opgebroken, uit New Forest, Wales, Kent en de Malvern Hills, langs de kronkelende binnen wegen. Het zijn de Engelsche stammen, de Boswells, Smiths, Lee's en Roberts enStanley's. Het schijnt haast onnain het struikrooversbedrijf hinderden. Zij vertellen over de uitvaart ,?»^, van Gypsy-queen Lee, die dit jaar met zes paarden en honderden kran sen werd begraven. Op den dag van de Derby zijn alle vrouwen in hun bonte kleeren en stijgt hun brutaliteit. Door het kamp slenteren duizenden burgers en buitenlui Met schuchtere belangstelling slaan zij het gedoe van de vreemde vogels gade. /*-_ .. -h., S^iM^ V'

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl