Historisch Archief 1877-1940
NTIE
IJK
*K
l
veel ongevoeligheid kon hij niet
opbrengen om haar bruidsjapon te
verbranden.
Doch hij kon het .kleed ook niet
houden. O, dat relikwieën altijd een
obsessie moeten worden, die wij nooit
geheel kwijt kunnen raken.
Hij klaagde zijn nood aan een
vriend die hem begreep, zooals slechts
vrienden elkander verstaan.
Het groote onbekende," zei
de vriend. Die japon moet óók
verdwijnen in het groote onbekende.
Dat is de eenige oplossing voor jou.
En.... Als de bruids
japon verkocht is, krijgt
de nieuwe vrouw voor
twintig min n gulden
lelies van hun huisvriend.
De opbrengst van het kleed. Zoo is
de tragiek van het mannenleven; een
vrouw haalt er altijd voordeel bij.
Ach vrouwen. . Ik schrok.
De deur was opengegaan en Erna
weer binnen gekomen. Ik had er
niets van gemerkt, verzonken als ik
was in het drama van de bruids
japon.
Sliep je?" vroeg ze vriende
lijk, alsof er niets gebeurd was.
Neen, zoo half en half, door
het wachten op jou. Waar ben je
geweest 'i''
\
Even bij Hetty.
Ze laat je J groeten."
Waarom opeens bij
Hetty?"
Het kwam zoo
maar in me [op, en het
blijkt dat mijn instinct
nog altijd voortreffelijk
werkt. Ze had groot
nieuws. ..."
Ja?"
Weet je wat, ik ...Ja domme jongen; ze is verder
zaleen advertentie dan wij. Ze gaat de volgende maand
plaatsen. Jij be- trouwen."
hoeft van niets te Erna begon onzichtbare pluisjes
weten...." uit mijn huisjas te trekken en mij
Het scheen de daarbij lang en diep in de oogen
beste oplossing. De te zien. 2e wist dat haar zachtbruine
ander gaf toe. blikken iets onweerstaanbaars had
den en dat brunettes in het algemeen,
zelfs de kolonelsdochters onder hen,
iets onoverwinnelijks bezitten.
? Ik hoop voor Hetty dat ze
zender bruidsjapon trouwt," zei ik,
terwijl ik zélf hoorde hoe béte het
klonk.
Maar juist nu scheen Erna het
niet te merken, want terwijl ze haar
arm om mij heen sloeg, zei ze enkel:
En wij, lieveling, wanneer zijn wij
zoover?"
Als ik geen advertenties meer
lees," antwoordde de oprechte stern
in mijn binnenste; doch ik wachtte
mij wel het in luide woorden te zeggen.
Ik kuste haar slechts en trachtte
de rest van de wereld een wijle te
vergeten.
Veel later heb ik gedacht, dat de
advertentie best een eenvoudiger,
maar daarom niet minder dramati
sche oorsprong had kunnen hebben.
Waarom is het simpelste altijd het
laatste waaraan wij denken? Was
het niet de meest voor de hand
liggende verklaring dat de bruids
japon werd te koop geboden door
een bruid wier huwelijk ter elfder
ure niet doorging. Omdat. . . .
Maar waarom zou mijn huwelijk
met Erna niet doorgaan?
Schilderkunst
Op Arti te Amsterdam
Dankbaarheid is een zeer zeldzame
eigenschap (ik heb dit pas nog bij een
schilder ondervonden) en ik meen mij
niet te vergissen, wanneer ik de zeld
zaamheid dezer eigenschap toeschrijf
daaraan, dat alleen een bepaalde
grootte van een karakter'er de weelde
daarvan toestaat en dat alle kleine
karakters zich onmiddellijk versmald
en verschraald gevoelen, wanneer zij
deze dankbaarheid moesten bekennen;
zij zijn bevreesd iets af te staan, omdat
zij dan het gevoel dadelijk krijgen
niets meer over te houden; het schijnt
hun de uiterste kracht te kosten
zichzelven te handhaven en niet op te los
sen in de algemeene
onbeteekenendheid. Het was daarom een der genoe
gens voor mij en het is dat gebleven
op Arti een zeldzaam bewijs dezer
dankbaarheid aan te treffen en tege
lijk een bewijs van gulheid. Zóó zie
ik toch het schilderwerk van Mevrouw
van Iterson-Knoepfle. Wat wij hier
toch vinden aan schilderwerk van haar
is een buitengewoon bewijs van dank
baarheid jegens haar meester Opsomer
en is tevens een bewijs van gulheid
van dien leermeester Opsomer. Zaoals
ge het altijd aantreft bij zeldzame
dingen, dat ge plots en onverwacht een
overmaat daarvan vindt, zoo is het
hier. De dankbaarheid van .Mevr. van
Iterson is werkelijk overdadig en ge
stelt u voor haar breed en opengehou
den stillevens, snel verwerkelijkt, de
vraag: wat is er feitelijk van mevrouw
zelf en wat is er van haar leermeester ?
Toch zijn er stillevens van haar (en
dat zijn misschien niet de besten) waar
ge in kunt naproeven, dat deze meer
van haar zijn dan van Opsomer en dat
zijn die, waarin de kleur minder leven
dig is en waarin de zwarte minder
diepten hebben, waar ge gevoelt dat
de hanteering van het met verf be
zwaarde penseel minder training en
minder onmiddellijkheid ons duidelijk
maakt. In deze stillevens, die meer
van mevrouw zijn, gevalt het u ook
getroffen te worden door de minder
gul-geboden assistentie van den leer
meester. Maar, zooals ik schreef,
toch blijft u, in 't geheel genomen.
bij deze groep het gevoel der dank
baarheid van de eene en dat der
gulheid van den andere bij .... een
zeldzaamheid!
Het is altijd een jammerlijk treffen
wanneer 't een ander lid van denzelf
den stam in denzelfden tijd ongeveer
dezelfde onderwerpen lust te schil
deren als de tweede. In dit geval heeft
Van Raalte voor mij steeds verkeerd.
Ik bedoel daarmee niet dat hij zonder
persoonlijkheid is, dat ne"er te schrij
ven zou voor mijn gevoel onjuist zijn
en ik zal het ook niet doen. Ik vermoed
zelfs, dat de heer Van Raalte, dien ik
niet het genoegen heb persoonlijk te
kennen, een man is niet zonder geest
en wien in het daaglijksche leven te
ontmoeten een pleizier zal zijn. Ik ben
daar van uit de verte van overtuigd;
wanneer het mij ten deel viel hem toch
van uit die verte ergens te zien, meen
de ik het gevoel te krijgen, dat een
zekere beweeglijkheid des geestes on
miskenbaar was op zijn gezicht. Ge
vindt bij den heer Van Raalte de
eigenschappen eigen aan zijn ras en
dat is de voorkeur voor het levendig
verkeer van menschen onderling, met
een wat rijk woord anders gezegd:
voor het dramatische. Maar dat niet
alleen vindt ge hier, ge vindt hier ook
de lust de stille tegenpartij te
portretteeren, de natuur dus weer te
geven. De zee hoort van zelve daartoe,
en het zou aardig analytisch werk
wezen eens een stuk te schrijven over
deze drie schilders: Isaac Israëls,
Louis Hartz en M. J. van Raalte en
overeenkomst en verschil van deze
drie u volledig klaar te maken.
Het werk van David Schulman is
voornamelijk dat landschap, dat wel
een geregelden kring van koopers moet
hebben. Het is ook dat soort land
schap, dat ge zonder aarzelen een
Hollandsch product kunt noemen, waar
mee de veelvuldigheid van het voor
komen zoowel den graad der schilder
kunst, dien ge Meraan erkent, wordt
duidelijk gemaakt. Ik heb dit alles
reeds veel keeren neergeschreven, ik
zal u de herhaling van het
neergeschrevcne besparen; ik meen. daaren
boven, dat velen geen uitleg rioodig
hebhen van wat hun zoo gewoon is
geworden.
PLASSCHAEHT
fit