Historisch Archief 1877-1940
Het Saargebied
De Groene Amsterdammer van 2 Juni 1934
No. 2974
(Slot van pag. 2)
Duitschland zal, wanneer het Saargebied weer
onder zijn souvereiniteit komt, niet slechts de
fondsen voor het budget, dat thans door de
Regeeringscommissie wordt uitgetrokken, moeten vinden,
het zal ook, zooals het thans reeds doet, de betaling
der pensioenen moeten voortzetten. Hier zij ter
loops opgemerkt dat, sinds Hitler aan de regeering
is, deze pensioenen nog slechts aan. Nationaal
Socialisten, en sedert de stichting der Frontpartij
aan, leden dier partij worden uitbetaald. Maar
behalve voor dit budget en deze pensioenen zal
het de fondsen moeten vinden om de massa
werkloozen, die er ongetwijfeld komen zullen, te steunen.
De consequentie van een terugkeer van het
Saarland naar Duitschland ligt dus voor de hand:
een totale oeconomische ruïne, met als onmiddellijk
gevolg: een enorme stijging der werkloosheid, die
logischerwijze een stijging van het budget met
zich mee moet brengen, en een vlucht van vreemd
kapitaal. Om oeconomische redenen is het daarom
wenschelijk dat de status quo gehandhaafd blijve.
Om dezelfde redenen, en tevens om politieke
redenen, moet de eisch der autonomisten worden
afgewezen.
Om politieke redenen óók kan dit door en door
Duitsche gebied niet zonder voortdurend gevaar
voor den algemeenen vrede bij Frankrijk worden
ingelijfd.
Maar mér nog dan politieke of oeconomische
redenen moeten, humanitaire redenen voor het
handhaven van den status quo spreken.
Wie zal, indien Hitler ook zijn macht uitstrekt
over het Saargebied, het deel der bevolking, dat
zich, niet rond zijn vaan schaarde, helpen? Thans
reeds lijden de 4783 Joden die daar wonen, en
voornamelijk déJoodsche advocaten en winkeliers,
door het ,anti-semitisme van uit het Derde Kijk
naar het Saargebied overgewaaid. De vervolging
is nog niet openlijk, maar zij is afdoende door de
systematische wijze waarop zij wordt doorgevoerd.
Behalve deze Joden zijn er ongeveer 2500
vluchtelingen Joden, Sociaal Democraten,
Communisten en zelfs Staalhelmers.
Waar moeten al die menschen heen om de
wraak van Hitler en zijn trawanten te ontgaan?
Zal de Volkenbond toestaan dat zij zwerven moeten
en bedelen, of dat zij een rustig en vaak een
goed bestaan in den steek laten om te redden
wat den menschen nog steeds het dierbaarst is:
het leven?
Zal een ernstig beroep op den Volkenbond
helpen onr den status quo in het Saargebied te
doen. handhaven? Veel ellende zou daardoor
worden tegengegaan. En veel onheil.
Want met de souvereiniteit van Duitschland
over de Saar stijgt het oorlogsgevaar. De
geographische ligging van het Saargebied, het
aanknoopingspunt der spoorwegen van Saarbrücken,
maken het tot een kostbaar strategisch bezit voor
Duitschland. Niet ten onrechte wordt het door de
Nationaal Socialisten als een uitstekende spring
plank voor den sprong naar Frankrijk aangezien.
Duitschland zélf moet wel degelijk overtuigd
zijn van het absoluut oeconomisch verval, die het
Saargebied onder zijn regeermg wacht. Doch alle
oeconomische redenen zullen Duitschland niet
weerhouden er zijn macht te vestigen indien het
de kans daartoe gegeven wordt. De strategische
redenen boven alles. En het nationale prestige.
Want het zou een klap zijn in het aangezicht
van Duitschland, ik bedoel hiermede van het
Duitsche^natianaal-socialisme, indien het na zijn
mislukten druk op Oostenrijk, nu ook nog het
tijdelijk aan zijn souvereiniteit onttrokken Saar
gebied, ?? nogmaals onder VQO,gdijschap van den
Volkenbond geplaatst zou zien.
En tcch lijkt mij na bovenstaande geen andere
oplossing dan de status quo mogelijk. . . .
quoiqu'en disent Herr Hitler et ses partisans.
Minister Barthou heeft namens Frankrijk bij
den Volkenbond er op aangedrongen dat Duitsch
land volledige garanties zou geven voor een vrije
en onafhankelijke stemming.
Naar het Oosten
Melis Stoke
Teekeningen van Harmsen van Beek
Hoe netjes is u-w hut
Installatie aan boord
In plechtigen optocht zijn de heel- en half uitge
slapen passagiers van de boottrein door het
Genueesche Gare Maritime geschreden. De breede gan
gen en portalen, herinnerend aan die van een
enorm hotel, leveren de omlijsting voor dezen
stoet in de vroege morgenuren.
Daar openen aan beide zijden schrijf- en lees
kamers gastvrije deuren waardoor niemand bin
nengaat. Electrisch licht beschijnt winkeletalages,
althans showrooms van modieuse toiletten, auto
mobielen, bloemen en wat al meer.
We kijken links noch rechts doch slechts naar
de borden die ons door dezen doolhof, tevens kerk
hof van zoovele Europeesche herinneringen, den
weg naar het gereedliggend schip wijzen.
Langs breede trappen bereiken we een niveau
dat plots, bij een galerij, gelijk blijkt te liggen met
het promenadedek, dat wij nu over een loopbrug
betreden. Geen schuin oploopende brug ditmaal,
zooals bij ouderwetsche kaden, doch een horizon
tale.
We zijn thuis.
In ons huis voor de drie volgende weken.
Het is vroeg, afgrijselijk vroeg. Alleen het wer
kende deel der opvarenden is aanwezig.
Bent u wel eens voor dag en dauw van een reis
thuisgekomen? Ge hebt dan het gevoel dat ge alles
in opschudding brengt, dat ge den normalen loop
der huiselijke zaken schandelijk belemmert.
Iets dergelijks voelt ge, ondanks alle frissche
behulpzaamheid van hofmeesters en bedienden op
dit schip.
Hoe netjes is uw hut aan kant, en waarlijk het'
ontbijt is reeds in zijn gerenommeerde verschei
denheid tot uw dispositie.
Daar in de eetzaal komt men na hot treingejaag
van een etmaal eindelijk op zijn. verhaal. Dames.
die er gejaagd en verwilderd uitzagen, glimlachen
nu plotseling.
Mannen, die urenlang aan sigaren en cigaretten
zogen, kijken nu vergenoegd rond. Tjonge en daar
komen brieven en telegrammen met een laatst
vaarwel dat u zooeven nog tot tranen toe ontroerd
zou hebben doch nu slechts bijdraagt tot de vol
dane stemming waarin men, bij warme thee en een
versch broodje, de wereld en de menschen nog zoo
kwaad niet vindt.
Wanneer men drie blanco weken voor zich heeft
op zijn levenskaart, dan is er eigenlijk niets geen
haast voor uitpakken.
Vrouwen overreden met moeite hun mannen om
dan tenminste na de lunch de koffers te ontlasten.
Op de boot valt plots al het haastige en
gefnerVrouwen overreden met moeite
Kringen door een onzichtbare hand gevormd
veerde van het land weg en ze zouden het liefst nu
maar meteen in de bar een gesprek of een bridge
beginnen.
Op de dekken komt beweging. Menschen, die
elkander in den trein met lodderige oogenen zonder
eenig blijk van belangstelling hebben zitten aan
kijken, gaan nu naar elkander toe en maken kennis.
En wanneer tenslotte de fluit voor de derde maal
klinkt is het tijd om aan de lunch te gaan.
Oogenblik van spanning.
De tafelgroepeering, reeds zoo belangrijk bij een
enkel diner, geldt thans voor anderhalf dozijn
diners en evenveel lunches.
De kringen, door een onzichtbare hand gevormd,
sluiten zich.
De organisatie is van kracht geworden.
En nu zal zich deze kleine samenleving gaan ont
wikkelen.
Op de sportdekken liggen de spelen en wachten. .
Het zwembad wacht en de ruime zetels in bar en
muzieksalon wachten.
En zoo wachten ook de menschen, overgegeven
aan wat het lot brengen zal, op de gebeurtenissen
van deze reis. . . .
Duitschland heeft dit voorstel hooghartig van
de hand gewezen, daar het meent, dat zijn
woord in deze garantie genoeg is.
Frankrijk weet echter te goed welke waarde aan
een Duitsche belofte kan gehecht worden. Het mag
daarom geen verwondering baren dat Frankrijk
bij zijn eisch volhardt.
De weigering van Duitschland valt niet anders
te verklaren dan door het feit dat de
Hitler-regeering vrij onzeker is van den uitslag der stemming
en deze niet anders wil doen houden dan op de wijze
welke strookt met haar politiek van terreur en
verwarring.
Een gewapend ingrijpen van Frankrijk zou wel
licht koren op den molen van Duitschland zijn.
Maar daarop behoeft liet niet te rekenen, want
Frankrijk zal zoo lang mogelijk vermijden den natio
naal socialisten gelegenheid te geven eventueele
incidenten of een ongunstigen uitslag bij de stem
ming op rekening der Fransche regeering te
zetten.
Nieuwe uitgaven
The Ventilator", an independent magazine
devoted to American travel and to American
spirit. Dutch edition. No. 1. Mei 1934. Address
of the Dutch Edition: 103 Meer en Boschlaan.
Kijkduin. (Holland)
Dit magazrine" beoogt de bevordering van de
Nederlandsch-Amerikaansche betrekkingen, en dit
meer in het bijzonder door in Nederland zoodanige
belangstelling op te wekken voor Amerikaansche
instellingen en voor het Amerikaansche leven.
dat men in Nederland er toe komt om de
Vcreenigde Staten van Noord-Ainerika en eveneens
de onmiddellijk daaraan grenzende landen: Canada
en Mexico, te bezoeken onder de bekwame leiding
van den redacteur van dit blad en zijn relaties.
Programma's van twee Standaurdreizen naar Ameri
ka worden op aanvrage toegezonden, zie boven
staand adres.