Historisch Archief 1877-1940
De Groene Amsterdammer van 2 Juni 1934
N o. 2974
Muziek
Constant van Wessem
De cellist Hans Kindier als dirigent
Hans Kindier, de vooral in het buitenland ver
maard geworden Hollandsche cellist, die al vroeg
over de grenzen ging en ginds zijn lauweren plukte,
vond in het buitenland ook gelegenheid een nieuwe
ambitie te verwerkelijken, n.l. dirigent te worden.
Sinds eenige jaren dirigeert hij in Amerika, op het
oogenblik staat hij aan het hoofd van een orkest
in Washington en als dirigent is hij zich Zondag
avond in bet Concertgebouw aan ons komen pre
senteeren aan het hoofd van het Concertgebouw
orkest.
Het was Kindier er blijkbaar meer om te doen
ons een staalkaart van zijn kunnen te geven dan
om ons door een bijzonder gekozen programma te
boeien. Hij bracht uit de muziek]iteratuur eenige
beroemde repertoirestukkeu bij elkaar, die wij
noot voor noot (afgescheiden van het minder be
langrijke Finlandia van Sibelius) kunnen droomen
en waarmee wij wat in dit geval de zaak voor
Kindier gewaagder maakte in de meest perfecte
uitvoering vertrouwd zijn geraakt. Als luisteraars
moesten wij tevens bevoegde critici worden:
Mengelberg heeft ons alle geheimen en schoonheden
v&n Weber's Freischütz-ouverture, van Brahms
4de, van Wagner's Lohengrrin-voorspel onthuld
en Wjj stellen ons moeilijk meer met minder
tevre, den. Het moet inderdaad al een zeer bijzondere
persoonlijkheid wezen, die deze partituren op een
wijze weet te vertolken, dat wij er met nieuwe
belangstelling naar gaan luisteren.
Deze zeer bijzondere persoonlijkheid als dirigent
heeft Kindier zich niet betoond. Hij heeft alle
eigenschappen, die hem tot een vlot en aangenaam
dirigent maken, hij is sierlijk, levendig, geest
driftig. Maar in de""gaheimen en schoonheden van
de partituren, die hij vertolkt, is hij nog niet geheel
en al doorgedrongen, blijkbaar mist hij daartoe
nog de noodige ervaring, die een langdurige werk
zaamheid met zich medebrengt. Bovendien zijn
de geheimen van het dirigeeren hem nog niet in
voldoende mate vertrouwd. Met elegance en geest
drift alleen wekt men geen spanningen, die eerst
met zorgvuldig opbouwen en voorbereiden zijn
tot stand te brengen. Zoowel zijn Weber als zijn
Brahms gaan zonder werkelijke climaxen aan ons
voorbij, het blijft bij tamelijk ruw gelijnde om
trekken, schoone details zoowel van rhythme als
van geluid Kindier lijdt vooral aan willekeurige
en ongemotiveerde rubato's, die de spanning eerder
verzwakken dan opbouwen gaan verloren in den
te dikken en luiden klank van het geheel. Het was
niet bepaald slecht wat .Kindier ons bracht, maar
voor Amsterdam en de Amsterdammers, die in het
Concertgebouw .aan andere dingen gewend zijn
geraakt, is het onvoldoende geweest. Ik voor mij
geloof ook niet, dat onwennigheid met het orkest
er een groote rol in speelde; de dirigent maakte
wel den indruk het orkest te beheerschen; eerder
heeft Kindier zichzelf overschat, toen hij zijn
programma samenstelde uit ons hier te goed
bekende stukken.
Als solist trad op Leon Rudelsheim, die het
vioolconcert, getiteld Symphonie espagnole", van
Lalo voordroeg. Ook een keuze, die niet van zelf
kennis getuigde: Rudelsheim is een geroutineerd
violist, maar mist de losheid, het brillante, het
vurige, dat Lalo's werk niet ontberen kan. Zijn
toongeving was ook veel te zwak en Kindier deed
weinig om het orkest wat af te dempen, zoodat
het door luidruchtige uitbarstingen het toch al
zwakke effect van den violist geheel wegvaagde.
Ik herinner mij van Rudelsheim uit vroeger jaren
beter spel.
Als herdenking aan den overleden kunstbe
schermer en Wagner-bewonderaar J. C. Bunge
werd het voorspel van Wagner's Lohengrin gespeeld.
Boekbespreking
Alie van W ijhe-Smeding, De
IJzerenGreep. Nijgh en van Ditmar.
Het behoort wel zoo'n beetje tot den goeden
toon te zeggen dat mevrouw van Wijhe-Smeding
behoort tot de babbelende schare van dames, die
voor dames haar vertelsels schrijven. Die goede
toon was veelal ook de juiste, maar met deze
Ijzeren Greep naar mijn beoordeelaars-geweten
dwingt de schrijfster mij toch wel iets in mijn oor
deel te herzien. Er is nog altijd die onduldbare
breedsprakigheid in dit boek, die uit de knusse
huiskamer maar niet scheiden kan, maar aan den
anderen kant is mevrouw van Wijhc's stijl toch wel
directer geworden, is haar humor wat smeuiger en
haar me51ij met de verworpenen der aarde gevoe
liger en echter dan in de laatste harer best-sellers.
In Bielke, den jongen, staat een levend stuk van
het groote leed onzer dagen voor ons, worstelt de
strijd om in-godstiaam-werk, en grijnst de kille
wanhoop om den nederlaag van dit hopeloos
vechten. De waarheid in dit boek is naakter dan in
het vorige van mevrouw van Wijhe, maar dit naakt
is niet welig en blank en warm, doch griezelig en
mager en daaraan waagt men zijn
schoon-gewasschen handen niet gaarne. De Ijzeren Greep is
opgang voor deze schrijfster, die zich nu nog eens
de beperking moge opleggen, welke haar wellicht
nog eens als een meesteresse" onzer letterkunde
zal doen kennen. Van een belofte" mag men bij
zulk een rijp schrijfsterstalent niet gewagen, maar
wel van de hoop dat zij het kleine in geest en vorm
zal overwinnen en ons het groote zal schenken,
waartoe zij zonder twijfel wel reiken kan.
E. E LI AS
Nieuwe uitgaven
De Coöperatieve Vereeniging Centraal Beheer"
G. A. Gedenkboek, uitgegeven ter gelegenheid van
het 25-jarig bestaan op 14 Jan. 1934. A'dam 1934.
f
M,
M1.
f
l
?
SPECIALISTEN
VOOR
BEGRAFENIS VEREENIGING
-W. H. POLMAN TUIN
OVERTOOM 526 - Telefoon 82660
Begrafenissen - Transporten - Crematies
N.V. Meubelmagazijn Eden1
Molsteeg ~~ Amsterdam
SLAAPKAMERS
N.V.
GEB R. BREEN
NIEUWENDIJK No. 172 en 177
H A A R L E M M E R ST R A AT N o. 64
|Grootste keuze in Horloges,
Uurwerken, Goud en Zilver
Specialiteit in ELECWSCHE KLOKKEN
REPARATIE-INRICHTINGEN VOOR
UURWERKEN, GOUD EN ZILVER