Historisch Archief 1877-1940
E GROENE AMSTERDAMMER
'Weekblad voor Nederland
Onder hoofdredactie van A. C. Josephus Jitta
Redacteuren: L. J. Jordaan en M. Kann. Secretaris der redactie: C. F. v. Dam
Keizersgracht 355, Amsterdam C. - Telefoon 37964 - Postgiro 72880 - Gem. Giro G. 1000
Opgericht in 1877
No. 2976
Zaterdag 16 Juni 1934
Amsterdam en Haarlem
Mr. G. C. J. D. Kropmam
Gemeentebegrooting
Amsterdam gaat zijn eigen weg, een moeilijken
weg, maar niet een onbegaanbaren weg. De tweede
editie van de begrooting-1934 is, ondersteund
door de overgroote meerderheid van den
Amsterdamschen Raad, naar Gedeputeerde Staten ge
zonden, Amsterdam wacht welgemoed het ant
woord af. Het heeft zijn plicht gedaan, heeft het
controlerecht van Gedeputeerde Staten erkend
en daarnaar gehandeld, het laatste woord is?wat
Amsterdam betreft gesproken.
. De moeilijkheden met de Amsterdamsche
gemeeutebegrooting zijn intusschen in den lande
niet onopgemerkt gebleven, tot in alle détails
zijn zij van wege Gedeputeerde Staten gepubliceerd
en, daarmee ter beoordeeling gegeven aan des
kundigen en.... ondeskundigen. Er zullen ver
moedelijk weinig barbierswinkels in Nederland
gevonden worden, waar de Amsterdamsche
gemeentebegrooting niet is besproken.
AmstBvla-ai most dit alles over zich heen laten
gaan. De stad heeft een traditie van eeuwen en
tot die traditie behoort het handhaven van den
stijl, van den bestuurlijken stijl, een belangrijk
element in het openbaar bestuur. Het is zeker
niet de schuld van Amsterdam, dat in dit geval
de stijl uit het oog is verloren, ? vermoedelijk
hangt dit hiermee samen, dat de traditie van
Amsterdam sterker is dan die van Haarlem.
In de wet van 22 December 1933 (S. 715) is
bepaald in art. 5, dat indien de begrooting naar
het oordeel van Onze met de uitvoering van deze
wet belaste ministers gegronde aanleiding geeft
tot de verwachting, dat het evenwicht tusschen
inkomsten en uitgaven niet zal zijn te handhaven.
Onze voornoemde ministers, teneinde de toepassing
van de artikelen l en 4 dezer wet zooveel mogelijk
te voorkomen, na het betrokken College van
Gedeputeerde Staten te hebben gehoord, aan het
gemeentebestuur vóór de vaststelling der be
grooting zullen meedeelen, aan welke eischen naar
hunne meening die begrooting behoort te voldoen".
Over deze wetsbepaling zou een en ander te zeggen
zijn, Wij zullen het nalaten. Wij willen alleen
opmerken, dat in deze bepaling sprake is van het
hooren van Gedeputeerde Staten. Daartegen kan
uiteraard geen bezwaar bestaan, daar dit College
een controleerend orgaan is; Wij willen alleen
uiting geven aan onze benieuwdheid, of, nadat
(misschien ook wel: vóórdat) Gedeputeerde Staten
zijn gehoord de Heeren van Haarlem per perscommu
niquédan wel per radiogram hun bedenkingen
zullen publiek maken.
Men begrijpe ons wél: wij hebben geenerlei
bezwaar tegen publiciteit. Oppenheim reeds noem
de terecht openbaarheid der handelingen van het
gemeentebestuur een der vier beginselen, ,,die
ons volk in staat hebben gesteld te toonen, dat
zijn kracht nog, gelijk voor eeuwen, schuilt in de
plaatselijke gemeenten." En men kan ook niet
zeggen, dat in Amsterdam de zaken der gemeente
binnen vier muren worden bedisseld en afgedaan.
Men kan dit zeker niet /.eggen van de behandeling
der Amsterdamsche gemeentebegrooting; aan den
eisch der openbaarheid wordt in Amsterdam ten
volle voldaan !
Doch geheel iets anders is, wat Gedeputeerde
Staten van Holland in den laatsten tijd hebben
geïntroduceerd: openbaarheid per perscommuniqu
van bezwaren welke dit hooge College heeft tegen
de Amsterdamsche begrooting en waaraan het
Amsterdamsche gemeentebestuur moet trachten
tegemoet te komen. Tot dusver was het verkeer
tusschen Amsterdam en Haarlem van een min of
meer vertrouwelijk karakter en de behandeling
van zaken heeft er niet door geleden: men con
fereerde of correspondeerde met elkaar en de
moeilijkheden werden overwonnen. Thans zijn de
moeilijkheden zeer veel ernstiger dan vroeger, de
uiterste [zorg en inspanning wordt in dezen crisis
tijd van een gemeentebestuur gevergd en....
Haarlem acht het beter nota's te zenden en te
publiceeren, zoodanig, dat de leden van het Am
sterdamsche gemeentebestuur voor het eerst de
zienswijze van Gedeputeerde Staten vernemen
uit het ochtendblad, tijdejis het ontbijt. En
daarna ten Stadhuize.
Dat is geen stijl meer. Misschien heeft men in
Haarlem de verhoudingen een weinig uit het oog
verloren en meent men, dat de methode der
internationale diplomatie moet worden gevolgd:
de Haarlemsche Wilhelmstrasse en de Amster
damsche Quai d'Orsay wisselen nota's. Doch
daaraan zal Amsterdam niet meedoen! Onze
traditie eischt behoud van den stijl.
Amsterdam heeft in dezen tijd maar n zorg:
Inhoud:
T Mr. G. C. J. D. Kropman, Amsterdam en
Haarlem.
2. Jan Greshoff, De kunstenaar en de stilte.
3. L. J. Jordaan, De positie van de mark
4. Melis Stoke, Naar het Oosten. Teekeningen
Harmsen van
Beek5. Spreekzaal. ? B, van Vlijmen, De nieuwe
hoopman van Venetië.
6. Nico Rost, Carel von Ossietzky.
7. Dr. Jac. P. Thijsse, Zonnewende.
8. Constant van Wessem, Richard Strauss.
g. F. Schoonheijt, Muziekfeest te Leningrad.
lo-n. Hendrik de Leeuw, The new deal.
12. Mr. H. Scholte, Tooneelverbond.
13. H. L. Treub, Pontresina.
15. C. A. Klaasse, Wil Duitschland depreciatie ?
16. L. J. Jordaan, Bioscopy.
17. Uit het kladschrift van Jantje. ? Alida
Zevenboom, Croquante croquetjes.
18-19. J- Slauerhoff, Kolibri's, Teekeningen
J. F. Doeve.
20. Letterraadsel Charivaria.
Omslag: Spelproblemen.
Viooltjes
Voortreffelijke
chocolade in den
vorm van viooltjes.
Een specialifeif.
RINGERS
Let op den naam f
zijn zaken in orde te houden. De begrooting voor
1934 is sluitend, het werk aan de begrooting van
1935 is begonnen. Zoolang het Rijk de onrecht
vaardigheid laat bestaan, dat de groote gemeenten
zelf zoo goed als alle kosten der werkloosheid be
talen, voor Amsterdam ruim twintig millioen?,
zal het sluitend maken der begrooting een uiter
mate moeilijk werk zijn. Dit uitermate moeilijk
werk zal Amsterdam tot stand brengen, daaraan
behoeft niemand te twijfelen. En het zal dit
publiekelijk doen. met volledige verantwoording.
Ook het opmaken van begrootingen is
mensehenwerk en de begroot ing voor 1935 zal niet een vol
maakt stuk werk zijn. Kritiek moge volgen, ge
gronde kritiek zal aanvaard worden. Maar bij alle
moeilijkheden, welke wij zullen moeten over
winnen, zouden wij gaarne willen behouden datgene
wat eeuwenlang in de Amsterdamsche traditie
bewaard is gebleven: den bestuurlijken stijl, het
gezonde ambtelijk verkeer, - tusschen Amster
dam en Haarlem.
Dat wij niet wenschen te ruilen voor..... pers
communiqué' s.