De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1934 7 juli pagina 8

7 juli 1934 – pagina 8

Dit is een ingescande tekst.

- r 1:1 't SCHERZO N HET PARK VAX HOTEL Schweizerhof-Pagoda wuiven pal men de sinaasappelen bloeien. Aan het eind van den tuin kan men de "zee «ien stralen in de zon. Wij zijn allen in den grooten salou verzameld na het theeuurtje. Onze . conversatie was.' zooals ge woonlijk, in een internationale om geving in dit. hotel aan de Riviera. onbeduidende? gezegden, fijne para doxen en dwaze geestigheden kruisten zich. In de. aangrenzende imiziekkamer is de laatstaangeko men gast, een jonge Roemeen» sinds eenige dagen in 't hotel, bezig piano te spe len. C p speciaal verzoek van Lady Diana Allen een Amerikaansche. blond. rijk en gescheiden -?speelt hij de ..Triana" van Albeniz met veel gevoel en veel pedaalgebruik. Niemand luis tert naar hem. Lady Diana net zoo min als de anderen. De piepjonge Raleigh O'Donoghue die wij kortweg Rally noemden, ver kondigt zijn ,,Up to date" stelregels met dat eigenaardige keelgeluid van de studenten van Oxford. Het moderne meisje -?zegt' hij is al niet meer modern. Ze is overtrof fen en voorbijgestreefd, zooals,-de shimmy, de sigaret in de lange pijp. de Eton Crop" en de bruingèbrande armen. - Ja, bevestigd zijn vriend Charly Weller. het jongensachtige meisje hebben \ve geliad, evenals het zwem mend reptiel van het voorwereldlijk tijdperk. Prachtig, stemt Pier»» Marini sarrastisch lachend toe. De vrouw? van heden rookt niet meer eu gaat.slechts twee maal per jaar naar den kapper om in de mode te zijn. 7e keert dus terug tot borduurwerkjpH, tranen en verlegen "/lichten \ Aangenomen, heeren t" en Lady Diana staat op. ,,Jammer, dat men haar niet op de proef kan stellen," zei Charly. ,,Wie weet, ter gelegener tijd," voegt Rally zijn vriend met een knipoogje toe. Wat een dwaze gesprekken," ver klaart een gezette Duitsche dame, die de onhoffelijke jongelui den bijnaam hadden gegeven van de Vliegende Hollander." Wat mij betreft, ik ben niet bang, noch voor mannen, noch voor beesten." En terwijl ze een hemelsblauwen hoed met een toefje wit op haar hoofd plantte, ging ze statig den tuin in. De ondergaande zon wierp stralenbundels door de mooie gekleurde vensters. iDiana nam mijn arm en zei Come along, dear, laten we naar de promenade gaan om van den zonson dergang te genieten." Drie dagen later. 't Is slecht weer geworden. De Roemeen maakt onvermoeid het hof aan Diana Allen. II Gisterenavond zijn we naar een bal geweest in Villa De Shnoni. Diana was heel mooi in haar eenvoudige nauwsluitende japon van zwart flu weel: als eenige versiering haar prach tig paarlcollier, drie rijen roomkleurige, glanzende parels, die op haar verbranden hals bijzonder goed uit kwamen. Wij keerden 's nachts om twee uur in 't hotel terug. Diana trok mij. metre maan. Zij leunde met haar naakte ellebogen op de balustrade; ik zat in een rieten leunstoel en keek naar de sterren. ,,Heb je nooit opgemerkt, begon Diana, hoe slecht vrouwen, die niet door een heer vergezeld zijn, behan? ' - ' L i rr?r, j^ in't hotel terug. Diana troümij. mei- uuui cc« **w. .~0 -?__, tegenstaande het late uur. mee in deld worden in een restaurant ? Heb je haar kamer, die aan de mijne grensde. gezien, hoe dekellner haar veronachtHet was een gezellige kamer met roode zaamt, haar laat wachten, veinzende Het. kan zijn . weerlegt .Lady Diana : dat oppervlakkig beschouwd men terugkeert naar een weeke ro mantiek van vroeger, maar onze geest, gaat niet terug. Wij zijn sterk en moedig geworden. Wij zien d levensproblemen onder de oogen zonder blozen, wij durven de zorgen aan zonder te beven, wij durven..... zelfs naar spinnen te kijken, valt de sarcastische Rally haar in de rede, ?zinspelend op een voorval van een avond te voren. Wij hoorden gisterenavond uit uw kamer angstkreten' en wilden toe snellen om U te helpen, daar wij min stens dachten, dat er een dief onder uw bed lag. . Als 't een dief was geweest, zpu ik niet gegild hebben. Het was «en duizendpoot, zóó langt" En Lady Diana schatte tusschen haar twee wijsvingers de tusschenruimte, waarin gemakkelijk een jonge ratelslang zich had kunnen uitstrekken. De Roemeen, die zijn spel van de Triana" beëindigd had, komt in den salon naar ons toe. Lang, kwijnend en elegant posteert hij zich achter den stoel van Lady Dïana. Ze heft haar hoofd op en kijkt hem van boven naar 'beneden aan; dan slaat ze de oogen neer en zegt glimlachend tot Rally: ,«Laten we ons maar voorstellen, dat ik voor een man gegild zou [hebben!" O, tartte de ongeloqvige Rally haar, ik wed dat U gegild ,had als een oceaahstoomer!" Dat wed ik ook", voegt Charly eraan toe. ? Zoo wedt U dat, waarop?" Een souper met champagne in Mi: ramar" kondigt Rally aan. tapijten, lange damasten gordijnen en lampen met rose kappen. Zij verzocht mij plaats te nemen tusschen de zachte kussens op de sofa en ging zelve in een leun stoel tegenover mij zitten. Ik moet TT wat vertellen." begon zij, maar zweeg ,toen weer en aar zelde. Novelle door Annie Vivcmti Teekening J. F. Doeve niet te hooren wanneer zij roept?" Ik vond het niet noodig te antwoorden; Ik zocht met mijn pogen den azuren koepel af naar de Groote Beer," in af wachting dat mijn vrien din zich nader zou verklaren. ..Heb je er nooit aan gedacht, hoe het een vrouw neerdrukt om alleen 1de. ueii ecu *iv»,*.. ... -_ Haar droomerige blik werd plotse- door de wereld te zwerven? Of nog ling strak glazig en haar halfgesloten erger: in gezelschap van oudere dames, lippen bewogen zich zonder geluid te tantes, nichten, schoonzusters, bedengeven. , kelijk oud of onverdragelijk jong?" Een plotselinge schrik beving ook Ik overbrugde de onderbreking en mij, schoot mij in de beenen en ik vroeg: Wie is de gelukkige sterveling draaide mij om, naar 't raam, waarop die jij hebfc uitgekozen?" haar oogen strak gevestigd waren. Ik zag echter niets. Diana was opgestaan en klemde doodsbleek mijn pols vast tusschen - ?> 'J - l--?J__ Diana aarzelde -en speelde verdoodsbleek mijn pols vast tusscnen *JU»UB. -»~- _.. _. een van haar krampachtige handen, stroóid met de parels, die tot op haar terwijl de andere naar beneden wees, borst afhingen. Ja, maar.... het is waar het damasten gordijn den grond nog niet zeker. Er is vóór en tegen." w*».t. ia ertegen? vroeg ik direct, raakte. Kijk daar.'" zei ze. Myn bloed stolde in mijn aderen. . Er stond een man achter, de punten van zijn schoenen staken onbewege lijk, dreigend onder het gordijn uit. De nachtportier, in allerijl gewaar schuwd, kwam onverschrokken de kamer in. Kom eruit!" beval hij met een bulderende stem, zich naar de gor dijnen wendende» Niets bewoog. Hjj stapte erheen en rukte het gordijn weg. , Op den grond stonden onbewegelijk en ongevaarlijk, een paar manneschoenen l Met Rally en Charly sprak nie mand van ons meer. ?£ AUl^fc/ «*v*-.v- . - __ _ Wat is ertegen? vroeg ik direct, overdenkende dat dit zoo weinig zou zijn dat het spoedig was af te handelen. Ja, maar.-.. zuchtte Diana op nieuw, ik dfenk dat mijn leeftijd en die van.... hem in aanmerking ge nomen, hij me wel eens ontrouw zou kunnen worden!" ? Ik opperde direct een optimistische theorie: Och kom, hoe ouder een vrouw is, hoe minder men haar zal bedriegen." Diana fronsde beleedigd de wenk brauwen,. ?,'.'? Oud! Ik zie niet in, waar dat in hemelsnaam op. van toepassing is".... Ik praat over de toekomst," ver beterde ik van de verre toekomst. En werkelijk je hebt niet opgemerkt, - ? -3-.1 J. 'U-^,^?_ and van ons meer. -mn w d Jk.c«jj». j«?*,..., ff, Wat wilde je mij gisterenavond dat voor het meerendeel de bedrogen zeggen?" (vroeg ik den volgenden vrouwen zijn".... ( avond aan Diana. Wij tutoyeerden Diana viel me ongeduldig in de elkaar nu. rede. Laten we niet afdwalen. Er is . Wij stonden op het terras, bij helde- nog iets tegen, dat ik zal moeten gaan wonen in" ballingschap, in Boekarest, inplaats van in Londen of New-York. Het lijkt wel of hij van reizen houdt," troostte ik haar. Toen wond Diana zich op. Nu wat het vóór betreft." Gedurende de opsomming, die volg de, had ik den tijd om de Groote Beer,, de Poolster, de Draak, de Stier, Cassiopeia, de Zegewagen en de Zwaan te ontdekken en toen ik klaar was, was Diana nog niet uitgepraat. .... fijngevoelig, zeer beminnelijk ! En zijn oogen ! Heb je zijn oogen ge zien? Ze zijn ontroerend ! Als je hem kort geleden gehoord had, hier op .het terras, toen hij sprak over de maan en de zee l Ik zal niet zeggen, dat het veel oorspronkelijks was wat hij ver teld heeft, maar zijn stem en zijn oogen! En dan heeft hij een bepaalde ma nier om zijn hand op mijn schouder te leggen, met een gebaar teeder en auto ritair tegelijkertijd; een gebaar dat beschermt en dat remt, wat aan een vrouw het gevoel geeft geen wil meer te hebben en zich niet meer eenzaam te voelen...... O, geen liefkoozing op de wereld is overtuigender, meer rustgevend dan die van een zachte en vaste hand, die op den schouder rust. Lady Diana hief haar hand op en scheen de herinnering te zoeken aan die liefkoozing op haar ontblooten - schouder, maar vond er slechts de parels. Ik heb inmiddels ook nog eenige andere sterrenbeelden ontdekt. En ik haal Saffo aan.... Reeds gaan. de Pietaden onder, beslis geliefde...... En Diana beslist: Morgenochtend om elf uur moet ik hem mijn ant woord geven. Wat zal ik hem zeggen? Ik onthield me van een geheel overbodigen raad, stond op en zoende haar op beide wangen. Ik was op 't punt om haar mijn harteUjken geluk wensen te geven, maar dan, ik weet niet waarom, sprak ik hem niét uit. Misschien is in den muil van den leeuw" een. gevaarlijke voorspelling in dit geval. Ik geef haar nog een kus en fluister in haar oor den eenvoudige n Engelschenwensch die tegelijkertijd zoo vriendschappelijk en ernstig klinkt: God bless you l" En wij gaan naar, binnen. Terwijl we den salon doorloopen. treffen we Rally en Charly Weller. Zij groeten ons zoo beleefd en be rouwvol, dat wij ons verplicht voelen om met een zekere minzaamheid te antwoorden. Klaarblijkelijk wilden de beide jongelui op eervolle wijze tip huid be kennen voor hun ongepaste grap met. Ie schoenen. Toen we de kamer van Diana bin nenkwamen liep haar kamenier Nelly ons tegemoet en zei een en al glimlach, ..past U op. want de twee jonge heeren bereiden voor vanavond een nieuwe ^rap voor." ..Wel neen. onmogelijk, riep Diana verontwaardigd uit. En hoe ben je het te weten gekomen?" Mijnheer Socurescu heelt het mij gegezegd; hij heeft me opgedragen om U te waarschuwen. Het ging zooals T* weet om die weddingschap, die wed dingschap met de beide jongelui om geen angst, te toonen. ..O is het dat l" ..Het schijnt, dat mijnheer Rally of mijnheer Charly vannacht een dief wil voorstellen om V te laten schrikken. Zij willen de kamer binnenkomen, sluit U dus goed de deur." . Diana barstte in lachen uit. ,,O, is dat de bedoeling! Welrieen, integendeel." Zij gaf Nelly een goed keurend knik je. Mooi zoo, je hebt er goed aan ge daan om het me te zeggen." En ze liet i aar gaan. Dan, zich tot.mij wendende. riep ze uit: Nu zullen wij lachen." Maar ik was verontwaardigd. Wat een . brutaliteit! Wie van de twee zou het zijn. Diana is vroolijk en lacht. Ik laat de deuren op een kier staan en wil dan eens zien wat er gebeurt. n jij, darling, sluit jij ook je deur niet af. O ik sluit ze zeker, breng ik er egenin. Al is het alleen maar voor de grap, het idee dat er iemand in 't donker mijn kamer binnenkomt om te stelen, bezorgt mij al kippenvel. Ik begrijp wat ze willen. Ik zal mijn ketting goed zichtbaar op de toilettafel leggen, zoodat ze niet lang behoeven te zoeken. En dan zal ik ze laten merken, dat ik wakker ben." Ze omhelsde mij. Zorg ervoor dat je ook wakker bent." Ik lachte ,.Ja ja I" Ik sluit me snel in mijn kamer op en slaap direct in. Plotseling wordt ik wakker. Het is twee of drie uur 's nachts. Ik hoor kloppen aan de gesloten verbindingsdeur, tusschen mijn kamer en die van Diana. ,.Wat is er?" vraag ik slaperig. De stem van Diana antwoordt. ..Heb je het niet gehoord? Hij is hier geweest.".... Wie?" De valschc dief! Ik heb niet kunnen onderscheiden wie het was. Er was weinig van te zien. nauwelijks een schaduw, hij had zijn hoofd in een donkere shawl gewikkeld." .,Wat een schrik!" Diana lachte achter de deur. ..Ik heb gehoest om te laten hooven, dat ik wakker was !" En wat hebben ze gedaan? Heeft hij iets weggenomen?" Ja. het'parelsnoer. Verbeeld je." . Morgenochtend zal ik het ze be taald zetten.'* ? i III Wij stonden vroeg op en gingen naar beneden om te ontbijten. Diana en ik lachten zoo in de gang. dat de Vliegende Hollander" haar deur opende en vroeg wat er was. Er is.... het souper met cham pagne in Miramar vanavond. En wij gingen vroolijk naar beneden, Rally en Charly komen samen wat later met hun gewone strakke ge zichten, die zij 's morgens altijd vertoonen. Zij worden ontvangen met een lachsalvo en toespelingen. Wat is dat voor een grap?" mop pert Rally. Dus, verklaart Diana met waar digheid, ,,ik kies voor vanavond een tres sec" extradry! En jij lieveling". zich tot mij wendende: Ik niet, ik geef de voorkeur aan, een zacht wijntje. Ik zal Ast i Spumanti", nemen. En verder Homard a la Neuburg". De twee jongelui keken elkaar aan met opgetrokken wenkbrauwen en vragende oogen. Diana hernam ! Was U het, Char ly ! Zeg de waarheid maar. Ik heb U wel herkend? En is U erg geschrokken toen ik hoestte en lachte?" Charly keek zijn vriend heel ver baasd aan. Waar had zij het over?*' Hebt U Miramar al besproken?" drong Diana aan. Wij willen .een < hoektafeltje, tien personen en orchideeënversiering.'' Ze bazelt," mompelde Rally, zich tegen het voorhoofd tikkend, en daar door lachten wij steeds door, toen hij zich naar Charly boog en hoofdschud dend zei: Beklagenswaardig geval van volslagen waanzin!" Ja maar," riep Diana uit, ,,heb ik dan tenslotte toch gegild vannacht? Hebt U de weddingschap aangegaan, ja of neen? Zijn wij nu wel of niet uitgenoodigd voor het souper vanavond ?" Met een spijtigen blik naar de nog » leege plaats van , Dado Socurescu kijkend, boog ze zich naar mij toe en zei fluisterend: ..Jammer dat Dado er nog niet is. Die zou er pleizïer in gehad hebben !" De kellner, die ons bediende, boog en zei: ..Pardon Mylady, mijnheer So curescu heeft mij opgedragen U zijn groeten over te brengen en hem te ver ontschuldigen. Hij is vanmorgen al heel vroeg vertrokken." Vertrokken l" Ik zag haar verbleeken. Genoeg met die grappen," riep ze uit, terwijl ze de jongelui strak aankeek, die er heelemaal niet naar uitzagen om grappen te maken. Wie van U beiden is vannacht bij mij binnengekomen om mijn parels weg te nemen?" . Ammoniak, eau de cologne, cognac, kamillen en cederwater kalmeerden eindelijk Diana en brachten haar weer b«. Maar toen wij na een poosje alleen in de zaal waren, viel zij snikkend in mijn armen. Dado ! Dado ! Hoe is het moge-; lijk!" Ik boog mij over haar heen, troostte en omhelsde haar, haar koelte toe waaiend met de wijnkaart. Vergeet dien slechten man ! Hij is je onwaardig. Hij was laag en valsch." ..Valsch! mompelde Diana in een snik. Toen sloeg ze de oogen op en keek me aan. terwijl er een flauw lachje over haar gezicht gleed: Ja. hij was valsch! Maar mijn parels waren het ook !" (geautoriseerde vertaling door C'. Wieling d<' Jong) Schilderkunst-kroniek De verzameling Regnault in het Stedelijk Museum te Amsterdam Kr zijn van die dingen, die ge voor uit, lang te voren hoort, maar die u zoo onmogelijk lijken, en zoo groote skepsis doen ontstaan ten opzichte van hun verwerkelijking, dat wanneer deze laatste intreedt, ge toch verrast zijt en zeer ontstemd. Het Stedelijk Museum te Amster dam, onder leiding van . den heer Baard, had ten opzichte van de verdediging van wat toeumaals de moderne kunst heette (nog zeer kort geleden was Vincent ook modern) een goeden naam. Wij konden daar ongeveer (door de verzameling Boen, dermaker) nagaan, wat die moderne kunst voor ons land beteekende, wat zij bracht en gebracht had en welke dingen haar waarde gaven. De ver zameling Boendermaker verdween. ? Ongetwijfeld was zij te groot, doordat de verzamelaar, »te veel gedreven nu en dan door zijn menschlievende of schilderkunstige gezondheid niet altijd kritisch genoeg stond tegenover zijn aankoopen. Dit was een fout, die te '?verhelpen was geweest, zóó de lieer 'Baard, óf zelf óf geassisteerd door eenige deskundigen een keuze had gedaan n dus wat hij zoo lang had geduld (?) in de zalen van het Museum niet klakkeloos had laten gaan. Het schijnt mij toe dit niet anders te kunnen verklaren doordat hier de' heer Baard den moed eener persoon lijkheid miste, een moed, naar mij toeschijnt, hem te gemakkelijker daar hij toch niet meer aan het begin zijner loopbaan stond, maar het einde daarvan in het zicht was. Maar al heb ik dezen afloop ten zeerste be treurd, toch is dat niet het geval waarvan ik vooruit hoorde, dat het het Amsterdamach Museum dreigde. Het geval dat ik hier ter sprake breng is de terugtrekking van de verzameling Regnault. Wanneer ik dit juist ge constateerd zie in de dagbladen, dan is dit een ernstiger recidive voor den leider van het Stedelijk Museum te Amsterdam en het lijkt mij toe, dat, behalve dat hij zich niet hoffelijk gedroeg tegenover den goedwilligen verzamelaar, hij het innerlijk met dezen maatregel niet ns kan zijn, wat opnieuw en ernstig op karakteronvastheid zou wijzen. De vraag is dus te stellen: is de heer Baard in deze schuldig, is het door zijn schuld dat een noodzakelijke verzameling verdwijnt uit het Amsterdamsche Stedelijk Museum, of is hij gebukt voor invloeden, die zich rechten aan matigen, die Ik niet erken; is hij minder onhoffelijk dan ik dacht; is hij alleen banger dan ik hoopte? Maar wie is dan de oorzaak dit mag en moet in dit geval gevraagd worden? De meeste museumdirecteuren leiden als directeur een sukkelend leven, doordat zij omgeven zijn door een commissie of een dergelijk iets. waardoor hun macht vermindert, al wordt hun verantwoordelijkheid daardoor ver dund. Het is mij bekend, dat sinds de instelling van een commissie te Amsterdam (op welken grondslag is deze commissie gesteld?) ik zekere veranderingen, verzwakkingen in het beleid van den leider heb meenen te constateeren. HU leek mij. hoewel boud nog in zijn spreken, belemmerd in zijn handelen. Er moest dus ergens een nieuwe macht zijn opgekomen. die tegenover hem optrad. Kwam dat van die nieuwe commissie? Leden daarvan zijn zeker.de heeren Westen dorp en Hoëll en Prof. van der Pluytti, Wanneer ik- nu mijn instinct raad pleeg en me herinner wat ik hoorde. dan is de schuldige aan deze ver andering de heer Westendorp. ?* * * De veilige, die ik in dez«' gelijk kan j^even is de heer . Kegnault. Het is toch te vreemd, dat ge iets goeds doet en daarom onhebbelijk feitelijk wordt. behandeld. Ik hoop dat de heer Repnault dit geval niet veralgemeenen zal. maar zoo andere musea hem ver zochten een deel'van het.teruggetrokkene af te staan voor hen zelf. hij in deze gunstig zal beschikken (zóó iets is niet onmogelijk). Nog iets: ik hoop, dat de schilders dit geval niet en bagatelle zullen be handelen en niet zonder protest dit alles zullen laten gebeuren anders zijn ze niet beter waard zelf. Dan hoop ik ten siotte, dat de commissie en de leider van hét museum zich niet zullen terugtrekken achter den muur hunner ambtelijkheid en andere din gen, die hier niet ter zake zijn, maar een duidelijk overzicht zullen geven van wat geschied is. Zóó ontstaan de propere toestanden, en properheid is noodig. Ook de Amsterdamsche Raad is in dit geval indirect betrokken, in allen gevalle het bestuur van. Amsterdam; ik hoop ook, dat zij niet alles maar over hun kant zullen laten gaan. Er is hier meer mee gemoeid,' dan oppervlakkig lijkt. PLASSCHAERT Zie den bon op pag. 4 van het omslag \

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl