.r 20 De Groene Amsterdammer van 14 Juli 1934 N o. 2980 Letterraadsel 1. .? Vit onderstaande lettergrepen moe ten 12 woorden gevormd worden, ' ".." wier 5de en 1ste letters, de laatste 8 van beneden naar boven gelezen, een spreekwoord vormen. 4» «????.«???»?««?*«.*?«??».??«?« e al ? bol - de ? c - eens - ei - ex - fred 5 . ge - gel - gen - gen - klaps - ko - kop 6. kruid - loos - nep - nig - mis - ra - ra ? elan - stoo - ta - ten - tract - tu - vel wijs - zeis - zen. Omschrijving: l. plant, 2. jongensnaam, 3. wan10 hopig, 4. zeegod, 5. plotseling, 0. plaats in ons land, 7. pedant, 8. verweerd, 9. sport, 10. uittreksel, 11. scheld12 naam, 12. huishoudelijk voorwerp. 7. 8. 0. .1. de uitkijk" 13 juli de wereld van het kind première voor amsterdam regie prof. kurt lewin pandion, de vischarend van walter h e g: e eiken leeftijd klndtrèn, voedt Je ouder* open neem ze mee neer d* uitkijk! eik kind dat n of meer volwaesenen meeneemt nmmr de matinee, mag er voor olete In! . Prinsengracht MJ d« ItldsehMtmt Tilel. S 7410 Oigilyki 2.30,7.15 tn 9.30 Voor de inzenders van de goede oplossing lijn als prijs beschikbaar: Boekwerken of Grammofoonplaten Inzendingen, liefst op een briefkaart, vóór Woensdag a.s. 2 uur. Op adreszijde vermelden: Oplossing letterraadsel. Voor lijders aan suikerziekte hangop (met room bereid) van _^^_ . OUD-B USSEM Iietterraadse]. Ik heb geloopen en leg in rust. (Oud grafschrift). 1. treiteren, 2. smeerpoes, 3. uitnoodiging, 4. Roermond, 5. nageslacht, 6. imponeeren, 7. genoeglijk, 8. eigenbelang, 0. Lecndert, 10. naderhand, 11. eerlijk, 12. Navariuo. Prijswinnaar werd na loting W. de Neef, Borculo, die aan ht t secretariaat van de redactie, doch zonder vermelding Letterraadsel, gelieve op te geven wat verlangd wordt. Charivaria MERKWAARDIGE BERICHTEN Weer een desillusie minder, zei de minister." (H.D.) » Heden middag reed een auto op den Soestdijkschen weg ter hoogte van de kweekerij Groene\vegen, waarvan plot seling de achterzijde begon te slingeren." ' (U.D.) ,,De vergadering nam met groot leed wezen kennis van de berichten omtrent de ernstige ongesteldheid \*an den pre sident-commissaris, die tijdens de verga dering binnenkwam." (Hbl.) IS T NOU EINDELIJK UIT? ,,Dit is het uiteindelijke resultaat geweest." (N.v d.D.) ,.Het uiteindelijke resultaat blijft af hankelijk van objectieve factoren." (Gr.) ,,De levens-energie kan uiteindelijk niets anders zijn dan zonne-cnergie." (Tal.) Met uiteindelijk doel was een be trekking te vinden." (Stand.) PAINDELUXE-BROOD ,,Het imperatief voorgeschreven ont slag." (Motie Bond v. Ned. Ond.) ,,Het is niet bekend of hij nog in ver zekerde bewaring zit, dan wel reeds weer op vrije voeten is gesteld." (N.R.C.) * ,,In de bestaande maatschappij moeten ook op Zondag bepaalde werkzaam, heden worden verricht. Dat kan niet anders." (Nat. Hersf.) ' Een desbetreffend ontwerp is weer in getrokken." (N.R.C.) DE LEVENDE LIJKEN Vergane glorie I Achter den Rijkskanselier marcheert ; de gefusilleerde stafchef met aan diens linkerhand den eveneens neergeschoten politiepresident.' (N.Haarl.Ct.) d A AT DAT ZIEN, GAAT DAT ZIEN Woensdag wordt in Hotel Bellevue een vergadering gehouden van ruim 20 Grossiers in geplakte zakken." ? ., . , (U.D.) OP DE GLIBBERIGE PADEN Hij wist alle kwalijk geurende uit wasemingen het zwijgen op te leggen." (N.R.C.) De tand des tijds is aan haar charmes 1 niet werkeloos voorbijgegaan." (Hbl.) De nota komt voor behandeling niet in aanmerking uit hoofde van den onbe-, hoorlijken toon dien zij ademt " (Legerbcst. O.I.) DE WONDEREN DER NATUUR De kersen zijn dit jaar heerlijk zoet en zien uw zeer gewaardeerde opdrachten gaarne tegemoet." (Bet. Vruchtenh.) DUITSCHE CLEMENTIE De aanklacht tegen den yoo-jarigen dominee Wittreck te Schwerin. wordt in getrokken met het oog op zijn leeftijd." (N.R.C.) VERWEEGEN & KOK AMSTERDAM Kal verstraal 86?90 DEN HAAG Noordeinde 64c LEDERWAREN REISARTIKELEN VARKENSLEEREN S UIT C AS E S PR l J ZE N VAN F 32.50 AF IN LENGTEN VAN 65-80 cM WELBETER - NIET DUURDER NV. Meubelmagazijn Eden" Molsteeg *- Amsterdam SLAAPKAMERS Nieuwe uitgaven Die van hun leven vertelden, door Aart van der Leeuw. Nijgh & van Ditmar N.V., Rotterdam. Het Derde Réveil. Honderd verzen van Jong-Protestantsche Dichters met een inleiding van K. Heeroma. Am sterdam. Uitgevers Maatschappij Hol land. De oogen van Roosje Radena, door J. C. Soewarno-van der Kaaden. N.V. Uitg. Mij. C. A. J. van Dishoeck, Bussum. Harlekinade, door Alex Frank. Een roman van een tooneelspeler over tooneelspelers. Uitg. P. N. van Kam pen «fe Zn. N.V. Amsterdam. Slaat op den trommële, d'oor J. W. van Cittert. N.V. Uitg. Mij. C. A, J. van Dishoeck, Bussum.' Drei-viertel Neugier, door Adrienne Thomas. Verlag Allert de Lange, Amsterdam. Zielesirijd, door Dora Musbach. L. J. Veen's Uitgevers-Mij. N.V., Amsterdam. Van Zout en Zon, door J. C. Mollema. H. D. Tjeenk Willink & Zoon N.V. Haarlem. Menschen op sficht, door A. den Hertog. Leiden, A. W. Sijthoff's Uitgevers nutf. N.V. De. Weg bereid, brieven aan~~een predikant, door M. Besson, bisschop van Lausanne, Genève en Freiburg. Uit het Fransch bewerkt door Piet Kasteel. Op verzoek van de Apolo getische Vereeniging Petrus Canisius uitgegeven. Hollandia-drukkerij N.V., Baarn, 1934. . Inleiding tot een phaenomenologie van den godsdienst, door Dr. .-C. J. Bleeker. Van Gorcum & Comp. N.V., Uitgevers, Assen. Het boek wil een inleiding bieden tot de studie van de godsdienstige verschijnselen en richt zich tot den leek. Daardoor is het beknopt, doch heeft uitgangspunten tot eigen verdere studie. Het is den. schrijver te doen om het rhythme der goddelijke dynamiek en den zin. der menschelijke godsdienstige pro blematiek. EKMflONTiElf Vraagt U onze prospectus eene aan? DE GROENE AMSTERDAMMER Weekblad voor Nederland Onder hoofdredactie van A. . Josephus Jitta Redacteuren: L. J. Jordaan en M. Kann. Secretaris der redactie: C. F. v. Dam Keizersgracht 355, Amsterdam G. - Telefoon 37964 - Postgiro 72880 - Gent. Giro G. 1000 Opgericht in 1877 No. 2981 Zaterdag 21 Juli 1934 Rustig te midden der woelige wateren EEN BOEK VAN Dr. COLIJN OVER ANTI-REVOLUTIONNAIR BEGINSELPROGRAM De schrijver bespreekt dit nieuwe boek, dat een toelichting bevat op htt onlangs eenigszins gewijzigde antirevolutionnair beginselprogram. Hij staat in het bijzonder stil bij de vraagstukken van het kiesrecht, en de handelspolitiek. Dezer dagen is van de hand van den Heer Colijn, op een tijdstip, dat hij tegelijkertijd de functies van Minister van Koloniën en van Minister van Economische Zaken bekleedde, een boek van bijna 600 bladzijden verschenen onder den titel Saevis tranquillus in undis", van welken titel ik de vertaling aan het hoofd van dit artikel heb gesteld. Het is op zichzelf een unieke prestatie, terwijl men met zulke zware werkzaamheden belast is, een boek van dezen, omvang te publiceeren. Men zou zich kunnen afvragen, of de man, die aan het hoofd staat van een nationaal Kabinet, dat met een reeks van moeilijke problemen heeft te worstelen,, niet beter gedaan zou hebben, zich met de algemeene landspolitiek bezig te houden, inplaats van zooveel tijd beschikbaar. te stellen voor een com mentaar op het program van een enkele politieke partij. , Ik beantwoord die vraag ontkennend. Dr. Colijn zou Dr. Colijn niet zijn, hij zou in deze omstandig heden in ons landsbestuur en in het oordeel van het grootste deel van onze landgenooten de bijzondere positie niet innemen, die hij bekleedt, ware hij niet een aanhanger van de antirevolutionnaire begin selen. Zijn persoon, zijn werk, zijn positie zijn van zijn beginselen niet te scheiden. Het is te hopen, dat nu de positie, die dr. Colijn inneemt, alle aandacht op zijn persoon samentrekt, velen zich geroepen zuilen voelen van dit boek van den minister-president kennis te nemen. Zij zullen daardoor niet alleen een beter inzicht ver krijgen in de antirevolutionnaire beginselen hetgeen ook voor iemand, die deze beginselen niet is toegedaan, leerzaam kan zijn maar zij zullen tevens bespeuren, welk een. belangrijk deel van onze beste nationale traditie uit die beginselen is voortgekomen. Ik bepaal mij hier ter plaatse teneinde belang stelling voor het boek te wekken, tot eenig com mentaar op de toepassing van de antirevolutionnaire beginselen op de vraagstukken van het kiesrecht en de handelspolitiek. Ten aanzien van deze vraagstukken heeft de antirevolutionnaire partij gedurende een halve eeuw een .standpunt ingenomen, dat afweek van het gangbare. Ten aanzien van deze beide vraagstuk ken heeft de publieke opinie in de laatste jaren een ingrijpende wijziging ondergaan, zoodat de nieuwe opvatting veel overeenstemming vertoont met de oorspronkelijke antirevolutionnaire opvat ting. Haar merkwaardigerwijs juist in den laatsten tijd komt de antirevolutionnaire partij op dat oor» spronkelrjke standpunt terug. Men kan van die partij dus waarlijk niet zeggen, dat zij meedoet aan de mode van den dag. Veeleer zou men mogen onderstellen, dat zrj er een zwak voor heeft tegen de gangbare opvattingen in te gaan. Het verzet van de antirevolutionnairen tegen de beginselen van de Fransche revolutie, tegen de liberale leer en het socialisme voerde op het gebied van het kiesrecht: tot de ontwikkeling van het denkbeeld van een organische vertegenwoordiging, dat Dr. Kuyper belichaamde in het huismanskiesrecht. Het huisgezin, dat de basis is van het maat schappelijk leven, moest ook den grondslag worden van het kiesrecht. De man. die hoofd van een gezin was, zou op dien grond tevens kiezer zijn. Het bleek in de practijk onvermijdelijk daarnaast het kiesrecht ook toe te kennen althans aan een aantal mannen, die geen gezin gevormd hadden. Men heeft ze, om de theorie te redden, de repre sentanten van onvolkomen of onvolledige huisge zinnen genoemd. Met deze onvermijdelijke con cessie ontzonk echter aan deze constructie haar grondslag. Thans ontwikkelt Dr. Coliju in zijn moderne uitgave van Ons program". <»p het voetspoor vau zijn partij pi ogram. het denkbeeld van een corpora tieve vertegenwoordiging naast de politieke volks vertegenwoordiging, al erkent hij, dat de staats rechtelijke constructie van een dergelijke organische vertegenwoordiging, ,niet gemakkelijk te leveren is." Beter doorzag naar het mij voorkomt de anti revolutionnaire hoogleeraar aan de Vrije Universi teit Dr. H. Dooyeweerd de moeilijkheden van dit probleem, toen hij eenige \v-eken geleden in een rede voor de vereenigiug ,.Nederland en Oranje" de herziening van artikel 9 van het antirevolution naire program bepleitte. Zijn standpunt is, dat men een corporatieve vertegenwoordiging niet kan stellen in de plaats van de bestaande volks vertegenwoordiging, ook niet daarnaast, maar dat men bepaalde functies door de wet aan colleges. die bepaalde belangen vertegenwoordigen, moet' delegeeren. Ik hoop en verwacht, dat de antirevolutionnaire partij van het hüismanskiesrecht van Dr. Kuyper via het corporatieve parlement van Dr, Colijn tot het denkbeeld van prof. Dooyeweerd zal komen. |f) ^ ? : ? . *?'*.? ' , . . Hoewel dat allerminst in de antirevolutionnaire beginselen ligt opgesloten, heeft die partij gedurende vele jaren onder leiding van Dr. Kuyper bijna zonder uitzpndéring een beschermende handels politiek bepleit. Dr. Kuyper zag daarin in zijn beroemde verkiezingsrede van 1013 zelfs de be lichaming van de door God geschapen Heilige Orde". Het is algemeen bekend en het blijkt ten over vloede weer uit dit boek, dat de Heer Colijn een zienswijze verdedigt, die naar zijn eigen verklaring vrijwel lijnrecht ingaat tegen" de denkbeelden van Dr. A. Kuyper in dit opzicht. Wanneer het huidige Kabinet onder leiding van den Heer Colijn hoe langer hoe meer van onze welhaast klassieke vrijhandelspolitiek afwijkt, dan is dat allerminst, omdat de Heer Colijn een protectionist is geworden, maar uitsluitend omdat de omstandigheden daartoe tijdelijk dwingen. Geheel anders staat de antirevolutionnaire hoogInhoud: i. Prof. Mr. A. C. Josephus Jitta, Rustig te midden der woelige wateren. a. Dr. Philip J. Idenburg. Lager en middelbaar onderwijs. 3. L. J. Jordaan. Duitschland en rijn crediteuren. 4. Melis Stoke, Uitstapje naar Capri, teeftening Harmsen van Beek. 5. H. Loopuit-Speyer, De sociaal-democratie en de vrijhandel. J- F. Doeve, Duitsch land's aarzeling. 6. N. Boelen Rannef, Boekbespreking. 7. Hellmuth Carsch, Het handschrift onzer litteraturen. 9. L. J. Jordaan, Bioscopy. 10?ii. Mr. H. Scholte, Clowns. 12. Dr. P. van Olst, Donkere nevels in de sterren. De Mersey'tunnel. 13. Karcl Mengel berg, Een orkest zonder malaise. i v C. A. Klaasse, Chicaneuse crediteuren. ? Dr. Ir. C. F. Stork. 16?17. E. N. Harold, Couleur locale, teekeningen J. F. Doeve. '~' 1.3. A. Plasschaert, Atnstcrdanische tentoon stellingen. Uit het kladschrift van Jantje. 19. De wilde schoonheid van de Ourthe-vallei. 20. Letterraadsel. Charivaria. ??Alida Zevenboom, Croquante croquetjes. Omslag: Spelproblemen. ' Viooltjes Voortreffelijk* chocolade in cjeiT" vorm van viooltjes. Een specialiteit. RINGERS Ze/ op den naam/ leeraar Mr. P. A. Diepenhorst, de 'actieve voor zitter van de Vereeniging voor Actieve Handels politiek, tegenover de nieuwe practijk. Hij juicht in een artikel in ,,De Standaard", waarin men duidelijk zijn hand herkent, deze ..kentering der geesten" toe. Eindelijk hebben zijn denkbeelden dan gezegevierd. Het is onbegrijpelijk, dat de schrijver van dat artikel en zijn geestvei-wanten niet inzien, dat zij hier de toepassing leveren van de leer, die zij altijd ten onrechte aan de vrijhandelaren hebben toegeschreven: laat onze beginselen zegevieren, ook al zou de wereld eraan te gronde gaan." Volmondig moet worden erkend, dat de leer van de actieve handelspolitiek in de geesten der regeerders en in de practijk' van de heele wereld een geweldige overwinning heeft behaald. Die over winning levert echter klaar als de dag de beves tiging van de voorspelling der vrijhandelaren, dat de wereld aan de toepassing van deze beginselen te gronde zal gaan'. Het valt te hopen, dat op den duur de leer van Dr. CoUJn het in de practijk van de leer van zijn geestverwant prof. Diepenhorst zal winnen. Het is een troost zij het voorloopig ook een magere troost dat althans de leider van de antirevo lutionnaire partij zoo onomwonden de goede be ginselen is toegedaan. De spreuk van Willem van Oranje, die Dr. Colijn tot motto en titel van zijn boek heeft gekozen, is ook ten volle van toepassing op den auteur van het boek. Het is te hopen, dat vele Nederlanders, ook buiten den kring van zijn geestverwanten, van dit geschrift zullen kennis nemen omdat zij daaruit de beginselen zullen leeren kennen, waar aan onze minister-president zijn kracht ontleent. A. O. JOSEPHU8 JITTA \