.4 l» 20 De Groene Amsterdammer van 28 Juli 1934 N o. 2982 Letterraadsel 1. 2. 3. 4. 5. 7. 8. o. 10, l'it onderstaande lettergrepen moe ten 14 woorden gevormd worden, wier Ie en 4e letter de laatste van beneden naar boven gelezen, een be kend spreekwoord vormen, (sch is n letter). a - era - dar - dau - de - de - den d i - e - e - een - gant - gen - hè- hu ken - ken - Ie - ling - mar - mi - mo na - nu - ne - ni - nig - o - ont - pi - rerei - ren - rus - schel-- sla - tel - t ie* ting - ui - us - var - vi - wij - za. 12. Omschrijving: 1. romeinsch dichter, 2. bijbelsche ' figuur, 3. volksregeering, 4. sierlijk, 11 5. schoonmaken, 0. land in Europa, 7. Grieksche stad. 8. deel van Spanje, U. eetwaar, 10. ontheiligen, 11. ver13 legen, 12. spetlsch, IS. geldstuk, 14 14. expressie. Voor de inzenders van de goede oplossing zijn als prjjs beschikbaar: Boekwerken of Grammofoonplaten Inzendingen, liefst op een briefkaart, vóór Woensdag a.». 2 uur. Op adreszijde vermelden: Oplossing letterraadsel. Oplossing Letterraadsel. Want er is altijd iets, waarvoor wij vreezen. Henr. lïoland Holst. 1. warenhuis, 2. Algiers. 3. nachtzwaluw, 4. Thebe, 3. Kef je. 0. Robert. 7. ingeving, 8. soldij, 0. aanzwellen, 10. Lazarus, 11. taptoe, 12. ijzeroer, 13. droevig. 14. intern, 15. Eufraat, 16. Trajanus. 17. stouwer. Prijswinnaar werd na loting Ed. de Boer. Den Helder die aan het secretariaat van de redactie, doch zonder vermelding Letterraadsel, gelieve op te geven wat verlangd wordt. Charivaria MERKWAARDIGE BERICHTEN Er is door het Nederlandsche Volk in 1933 verrookt voor ruim 195 millioen gulden, dus globaal gem. 20 per hoofd. (X.R.C.) Het uitstroomende gas ontvlamde, doordat in de nabijheid een brandend petróleumtoestel stond en ook de kleeren van het kind vlairi vatten." (U.D.) ,,De personen, tien in aantal, zijn ge deeltelijk van hun bed gelicht en voor een ander deel aangetroffen in een huis van n hunner." (Hbl.) HET VERRADERLIJKE WOORD De smid bleef onmeedoogenloos in den stalen wand branden, die hoe langer hoe heeter werd." (De Courant) (Het laatste was te voorzien ge weest). DE WONDEREN DER NATUUR Scheffer breekt record op iooM.rug." (O.C.) Het Handelsblad schrift over Aether in de politiek". Wij interes seeren ons meer voor politiek in de aether. DE KLANKNABOOTSENDE ZETTER Onder het gefluit van vavvnv vhvevtv vpuvbvlvivekvvele-e." (N.R.C.) Barbertje moet hangen". (N.R.C.J .En wat moet er dan wel met Lotharis gebeuren? ,,Vermoedelijk liep zij een schedelbasisfractuur op en is naar het ziekenhuis aan den Zuidwal vervoerd." (N.R.C.). Neen, zeker. CORRESPONDENTIE S. te. H. In uw rubriek las ik de op merking over an happy end". Inderdaad moet an o zijn, maar de uitdrukking is ook verkeerd. Het is a happy ending. Ik heb het, zoolang het in de mode is, nog nooit juist aangetroffen in de Ned. bladen. Is het niet veel belangrijker daar eens op te HF* ? Aniw. Ja, veel. Nieuwe spelling! Op de Helling?! Eis niet te veel, o snipverkouden mensen van Uw thans heae kelen, Ten nadele vooral van hen, die kwinkeleren leren ! a degen nu en desemen, bonen op hoge stelen telen En houg degenen eren, die onze taal zoo wijs regeren, Want voor den donder, dit is negeren en taalschoon is 't negeren! Waarom ook aan die n geen plaatsje in 't musee verleend? Dat ging niet zeg, die is een geologisch wonder! Die zat zó vast, die liet niet los, die is totaal versteend ! Daar zitten we mee opgescheept, we raken er nooit zonder ! III Wij, onverbeterlijke wezens, zullen voor 't oog dezelfde wezens wezen als voor dezen, Maar de verwezen weezen nog alleen naar wezen wezen wezen. IV Rijkaard nu luister, gij moet nog even goed Bedelen wie bedelen van Uw overvloed. De nieuwe spelling laat de melk nog ongemoeid staan klonteren. Vrij mag.ze evenwel dc*V mensCH tot een de mena castreren! Hij zelf als onmens zal nochtans de mensheid dieper onteren ! VI Vangt men, het lijkt zoo weergaas dwaas, (Jelijk met visaas immers vis ? Nu Papoea's met Papoeaas? VII Xu kaa je leuk je vrouw verrassen Met deze wens: laat mij verassen. VIII 'k Bezweer U onder ede Heren, dat fk duidlijk zag, Hoe tussen die en deze, die beschuldigde kortaf Bedreigde met een ouderwetse dagge, kortweg dag, Een heet dispuut ontstond. De derde man nu gaf Beschuldigde ineens een ongemene slag. Waarop de Rechter vroeg: Wie dreigde en wie sloeg? Professor J. v. Ginneken Zat stilletjes te grinneken. ? - ' . ' ? IX ' , Is 'dit dan de inzet van 't proces Van Hollands Hollands op de fles ? Och* als men schrijft: de valse slager prees het vlees als mals aan, Dan is dat nog in genen dele vierkant naast de bal slaan, Het is bezuiniging, wel ja, en wat is daar voor mals aan l XI K Men stopt de oo's in d'oude doos, hoewel dit toch maar waar is: Een dromend dichter staat nu dichter aan n dromedaris. Naar ook, men mag een ezel nog op ouderwetse wijze zadelen, De Hooggeleerde Heeren zagen daarin heelemaal geen nadelen. XIII Daar loopt een schip van stapel, van de helling, Die naar 't open vrije water voert, Maar taalhervorming, nieuwe spelling ? Kan helling zijn, waarachter onheil loert. H. BOT7MA DE GROENE AMSTERDAMMER Onder hoofdredactie van A. G. Josephus Jitta Redacteuren: L. J. Jordaan en M. Kann. Secretaris der redactie: C. F. v* Dam Keizersgracht 355, Amsterdam C. - Telefoon 37964 - Postgiro 72880 - Gem. Giro G. 1000 Opgericht in 1877 No. 2983 Zaterdag 4 Augustus 1934 De nationaal-socialistische heksenketel OOSTENRIJK ZONDER DOLLFUSS - VEREENIGING DER FUNCTIES VAN DUITSCHEN RIJKSPRESIDENT EN RIJKSKANSELIER EEN STAATSRECHTELIJK MONSTRUM - VAN WELKEN INVLOED ZAL HINDENBURG'S DOOD ZIJN??- HITLER EN DE KATHO LIEKEN IN DE SAAR Götterdammerung Het Nationaal-sucialisme krijgt in Centraal Europa klap op klap. In Düitschland moeten de gebeurtenissen van 30 Juni de oogen van vele vol gelingen van Hitler hebben geopend, al kan dat niet uit de pers blijken. Dat Hitler gedurende geruimen tijd een-van zijn meest vertrouwde vrien den met de gewichtigste functies heeft belast, terwijl bij naderhand móest, erkennen, dat, deze zich aan de schandelijkste uitspattingen schuldig had gemaakt en voor millioeueii had gestolen, moet het vertrouwen schokken in /.ijn beleid, zelfs bij zijn trouwste volgelingen. De binnenlandsche en de buitenlandsche politiek van het Xatioiiaal-socialisnu- heeft gefaald. Hitler. die blijkens de jongste volksstemming W pet. van de burgerij achter zich had. heeft van zich ver vreemd een groot deel van de Katholieken en Pro-. testanten, van de Jtuikei-partij en de industrieelen, van de socialistische en de Christelijke arbeiders. Zoo eenstemmig en krachtig heeft de buiten landsche pers zich nog nimmer over het nazi regime uitgesproken als na de moorden in Düitsch land en in Weenen. Men ziet in. dat die excessen geen uitwassen zijn, die bij elk regime in moeilijke tijden kunnen voorkomen, maar dat zij de nood zakelijke consequenties zijn van het wezen van dat regime. Uit niets blijkt de wijziging in de publieke opinie ten aanzien van het bewind van Hitler zoo sterk, als in de tegenstelling tusschen het standpunt, dat de Italiaanschc pers innam, toen Hitler eenige weken geleden Mussolini in^ Venetiëbezocht en de uitlatingen van. diezelfde pers over den moord op Dollfuss en het waarschijnlijke aandeel in die ge beurtenis van de Duitsche regeering. En thans is zoo juist aan de Duitsche regeering het eenige element ontvallen, dat onbeperkt ver trouwen genoot in binnenland en buitenland: pre sident von Hindenburg. Deze merkwaardige man, die zijn geheele leven aan zijn vaderland gewijd heeft, was gedurende de eerste periode van zijn presidentschap de candidaat der conservatieven, gedurende de tweede periode de candidaat der voorüitstrevenden. Tot voor kort was alle hoop van hen, die op een ommekeer van het regime in Düitschland geloofden, op Hindenburg gevestigd. Dépresident van de Duitsche republiek is' het hoofd van het leger. Hij had Hitler benoemd. Hij kon hem desnoods ontslaan en met behulp van het leger zijn wil doorvoeren. Hij scheen de eenige macht in Duitscbland, die het tegen Hitler op kon nemen. Maar het vertrouWen in deze oplossing was sedert eenige maanden tot bijna niets ingekrom pen. Waarschijnlijk had de ziekte het weerstandV vermogen van den 86-jarige reeds zoozeer geschokt, dat hij niet meer in staat was in te grijpen. Somberder wordt het nog nu Hitler zich tot rijkspresident heeft laten benoemen. De duurzame vereeniging in n persoon van de functies van rijkspresident en rijkskanselier is een staatsrechtelijk monstrum. Daardoor ver valt de verkiezing van den president door het volk, misschien wel, omdat men den uitslag van zulk een verkiezing vreest. De verantwoordelijk heid van den rijkskanselier uau den president wordt een paskwil. Practisch gesproken is iedere controle op het beleid van den ,.Führer" daar mede afgeschaft. De verzwakking ,van het ge/ag van hei nazibewind in Duitschland doet haar invloed gelden op de macht van de nazi's in. Oostenrijk. De nieuwe regeering beheei-scht voor het oogeiiblik den toe stand. Maar wat zoo langzamerhand aan het licht komt umtient de gebeurtenissen op den 25sten Juli in Weenen. geeft blijk. hu«- uiterst gevaarlijk de toestand daar was en wettigt de conclusie, dat er nog heel wat /al moeten gebeuren vóór de regee ring daar stevig in. het /adel zit. De Gotterdammeruiig der goden, van het her leefde heidendom in Centraal ICuropa heeft een aanvang genomen. Hoe lang zal liet nog duren, vóórdat wij huu ondergang aanschouwen? A. C. JOSKPiirs JITTA Hitler en de katholieken in de Saar Herr Hitler is niet te spreken over do Katholieken in het Saargebied. Hebben zij het niet gewaagd een nieuwe partij te stichten, die absoluut antinationaal-socialistisch is? Bij monde van den voorzitter der Deutsche FrontparteJ, Pirro, is de vloek uitgesproken over de nieuwe partij en haar blad. de Xeue Saar-Pijst. Pirro heeft in een rede, welke hij onlangs te Kaiserlautern hield, verklaard, dat deze nieuwe katholieke partij een schande is voor het geheele Duitsche katholicisme. ,,Van deze schande", zei hij met nadruk, dragen de katholieke priesters iu de eerste plaats de verantwoordelijkheid. Want zij zijn het, die den vereerden Führer op den preekstoel aanvallen en hem met den duivel ver gelijken. Hoe.is het mogelijk, dat de katholieken in het Saargebied de twintig millioen katholieken in Duitechland op deze manier verraden, en zulks juist op het oogenblik, dat een aticoord, onlangs ge teekend door Hitler en de Duitsche bisschoppen, te Rome op de ratificatie Van den paus wacht". Het is verwonderlijk boe die brave Duitschers steeds maar niet willen begrijpen, dat zij de katholieken in de Saar afkeerig hebben gemaakt vau hun regiem, juist door het optreden tegen de katholieken in Düitschland. Zij drijven hun onbeschaamdheid zóó ver te durven zeggen, dat elke stem tégen Düitschland uitgebracht, een stem tégen de Duitsche katholieken beteekent. De moorden op de vooraanstaande katholieken, dr. Klausener en Probst, op 30 Juni 1.1., schijnen de Duitschers absoluut over het hoofd te Willen zien. Hun oude gewoonte getrouw, jammeren en schreeuwen zij, roepen zij de wereld tot getuige 'der onrechtvaardigheid waarmede zij meenen be handeld te worden, en denken er geen oogenblik aan dat zij, en niemand anders, de eenige aan leiding zijn der antipathie, die 'hun, tot zelfs bij hun eigen rasgenooten, onverholen wordt'betoond. Intusschen hebben de nationaal-socialisten het , Saargebied lang geen geringen dienst bewezen, door de Saarbewoners, die voor 70% katholiek zijn, van zich te verwijderen. Het was een onge lukkige inval van de zijde der Nazi's, twee groote Duitsche katholieken te vermoorden in de slachSchuschnigg Oostenrijk's nieuwe kanselier tingsdageu vaji :$() Juni «-n later. Wat den geloufsgeuooten in de Saar het .meest prikkelde was de oer-lompe en leugenachtige bewering, dat Klau sener zelfmoord pleegde. Zulks bewijst w»er eens hoe. weinig de Duitschers in het algemeen zelfs de geestesgesteldheid hunner eigen mensehen kennen. Zij hadden, zichzelven in de Maarkwestie nooit een slechteren dienst kunnen bewijzen dan door twee. bekende persoonlijkheden in de katholieke kringen uit den weg te helpen. Zij zijn er uitstekend in geslaagd een groot aantal aanhangers m het Saargebied te verliezen. Indien zij het met opzet hadden gedaan, zou hun succes niet gi-ooter zijn geweest. En nu zij er zich rekenschap van geven, razen en tieren zij nroepen de straffen van hemel en hel neer op degenen, die niet met hen meegaan, die niet wenschen het Hitler-regiem te aanvaarden om er morgen wellicht het slachtoffer van te worden. Zij schreeuwen' moord en brand om de ruiten, die in hun huis van illusie gebroken zijn. en zij weigeren de steetlen te herkennen die zij zelf geworpen hebben. . j?. Saarbrücken, Aug. es Voortreffelijk. chocolade In de* vorm van viooltje* Een specialiteit. RINGERS iet op den naam/ \