v 20 De Groene Amsterdammer van 18 Augustus 1934 N o. 2985 Uit het kladschrift van Jantje Letterraadsel 1.. 2. . 3. . 4. . 6. . 6. . 7. . 8. . 0. . 10. . 11. ., 12. . 13. . 14. . 15. ., 16. ., 17. ?,., l 'it onderstaande M t erg re pen rmvten 17 woorden geVornu! wor.l MI. wier ."«c en Ie letters, de, laatste van belleden Haal' boven gelexen, eeti Vefs vnn iïuido (!e/.ellc vormen, (cli n lettel', ui n letter). ? ba - bel - berg - bla - cli - ciim t- ?? e - een - ' eons ?- eens - ti«- - gi ? gyp -hemd - ho - i - in - in - ka klaps - lii - ling - na -'-nacht - nacht tier - neu - non - VA - ren - rend - ri sa --Kt.pt'- kiat - te. - te - (i - lic trm; - ns - uil - vee - vig - VM\ - y\\\-\. 1. klet.'diniistuk. 2. meisjesnaam, II. verdrag, ?!. arbeidskracht, ">. institimt. 0. stad in Ihiitschland, -7.' oorlogsmatfHaal, S. helling, tl. plotseling, ? 10. jongensnuian, 11. ])laats in ons land. 12. op /ich zelf. Ki. Komeinsch «lichter. 14. vogel. 15. land in Afrika, 10. gelijk, 17 .vijandigheid..' Voor de inzenders vaa de goede oplossing zijn als prijs beschikbaar: Boekwerkenof Grammofoonplaten Inzendingen, liefst op een briefkaart, vóór Woensdag a.s. 2 uur. Op adresuijde vermelden: Oplossing , letterraadsel. Oplossing Lett«rraad«cl. l)c overvloed bezwaart 't gemoed (Spreekwoord). '1. Zedekia, 2. wambuis, 3. aandenken, 4. Alpen, 5. revolutie, . toeleg, 7. toeval,, 8. gekrioel, t), excellentie, .10. misvormd, ll.Otto, 13. 'effen, IS. Dendermonde. ? Prijswinnaar werd na loting, J. Meesters, Haamstinlo, die aan het secretariaat van de redactie, doch zonder vermelding Letterraadsel, gelieve op te geven wat verlangd wordt. Charivaria OXS GKHFA'GJiXSTRKKPJE De critici zullen bereid gevonden worden dergelijke exposities te willen organiseeren." (Cat. Mod. Knust) ,,De heer Smit heeft toegezegd te zullen komen." (H.D.) Hij heeft den wensch uitgesproken voor koftie een soortgelijk plan te willen zien." (Tel). ,,De Minister heeft den bond niet ver gund om leüvrtenten te mogen huren." (Volk) Van Manen hitte in geen tijd 25 runs bijeen, waaronder een paar prachtige late cuts en toen de match niet meer verloren kon worden en een draw in het verschiet lag. enz." (The Telegraph, Amsterdam),,Schijnbaar hadden de wilden mij toch niet opgepeuzeld." (X.Haatl. C.) (ielukkig voor den schrijver was dit niet louter schijn, blijkbaar. Hij kan als een man in bonus teruv;keert-n." (X.IÏ.C.) Xu staat hij dus saevus tranquillis iu malus. Vrijdagmiddag werd op de Leidsche vaart een negenjarige wielrijdster aan gereden door een auto. De jongen kwam er met een lichte kneuzing af." (H.D.) Wij kunnen het onderscheid tegen woordig ook niet zien. PISTINCTIK ,,Met de Duitsche financiën begint het er steeds beroerder uit te zien." (Gr.) ,,Het elftal bestaat louter uit lollige lui." (Ov. Dbl.) Er zijn andere volksmassa's die het minstens even beroerd gehad hebben." (Gr.) ,,De lol was er af." (Leven) Roomsche lol." (Gemccnsch.) Een der attracties van liet Palace Hotel te Scheveuingen voor heu. die gaarne koele dranken zuigen, is wij lazen dit op liet omhulsel ..De kiemvrije naadlooxe KcV?ldruikhalm". ,,Tentoonstelling voor het misdeelde kind in Carlton." (Adv.) Zoo'u kind hoort daar niet. Nederlandsche Reisweek Wij herinnert'U er aan. dat vah 20-27 Augustus de algemeene Xederlarulsche Keistveek van de Ts'ederlaiidscliu. Reisveree,niging wórdt gehouden. Elkeen, liil i>f geen lid der reisvereeniging. kan van de. ie geven kor tingen een. van de attracties van de/e week pnifiteeren. Men heeft slechts bij tic Xederlandsche Keis\v reen i gin g een legitiniatiekaart aan te vragen, op welke, leurt iimitiekaart tle volgend* reducties worden gegeven: V<triïnlir1\'iuirh'n. Keil ieder, die in ? Ie Iteisweek van 2(1 t 'm. 27 Augustus 1!KH een vacantiekaaii knopt, begint. niet daarvoor den vollen prijs te be talen (Ie klas.se ? 7.">((. 2e klasse ? ").7i>. Ite'klasst» ?4.?). De legitimatiekaart wordt door de Nederland.sche Spoor.wegen afgestempeld .en op de/e afge stempelde legitinuit iekaart kan de rei/iger voor tien terugweg c.eh vacarit iekaart- koopen tegen .den. prijs van ? l.?vooi- «Ie Ie klasse, f'A.?voor <le 2e kla.>se «-n f.2.?voorde ."te klasse. Jtediiriii' <>(> -tliHiiiNt-he abonnemen ten. Om <le gedachte van de Neder landsche IJeisweek /.ooVeel mogelijk tv steunen, hebben de Xederlandsche Spoorwegen zich bereid verklaard aan een ieder, ook op S-daagsche abonne menten, een reductie van :r 2.~>°ó te geven. OU",, op alleautodiensteii v d.\.T.O. 15°<> op de rondvluchten en 25% op enkele-reisbiljetten voor de Xederlamlsche lUchtlijnen der 'K.L.M. 3-150,'. in do meeste hotels, en pen sions in Nederland. lU-Ul",, op de meeste Stooinbootveederijen in bhmenlandsch verkeer. 2Ü-500,', op de mees.te Xatuurbaden ei i Sport parken. Vel'der hebben Verschillende groote ondernemingen en magazijnen hun gi'oote instemming met. het plan be tuigd en volle medewerking toegezegd. * * * Bulletin de .la ('ie. (üc. Transatlantique. Frem-h Line. Adnünistration centrale. lUie Auber (J. Paris Ue. Kruistocht van 2"> Aug.?10 Sept. a.b. .,Marechal Joffi-e" naar Sicili en de Adriatische /ee. (Jeiierale vertegenwoordigers voor Nederland: Agenoe francaise'<lt> voyages. J^nngo lloutsstraat ó«». Den Haag. UIT HET VOLLE LEVEN GEGREPEN ..* gemaakt. Geen enkele camera is zóó geschikt voor snelle, onbemerkte opnamen. De Leica is ook voor U déCamera! Geïllustreerd prospectus gratis bij alle .goede foto-handelaars, of bij: CAPI'S ENGROS BEDRIJF (LEITZ' HOOFDVERTEGENWOORDIGERS) . N IJ M E G E N DE GROENE AMSTERDAMMER Weekblad voor Nederland Onder hoofdredactie van A. C. Josephus Jitta Redacteuren: L. J. Jordaan en M. Kann. Secretaris der redactie: C F. v. Dam Keizersgracht 355, Amsterdam C * Telefoon 37964 - Postgiro 72880 - Gem. Giro G. 1000 Opgericht in 1877 No. 2986 Zaterdag 25 Augustus 1934 De handelsconferentie te Batavia W. C. M. Vlasman Japan en Nederlandseh-lndl Zooals een. tentoonstelling eerst druk bezoek trekt als een brandje de algemeene aandacht hierop heeft gevestigd, zoo is de algemeene interesse voor de handelsbesprekingen, tusschen Nederland en Japan te Batavia eerst gewekt na het optreden, van een conflict. Conflict is hier misschien een te zwaarwichtige aanduiding van de strubbelingen die in den loop der onderhandelingen zijn opgetreden. Maar zij hadden de allure van een conflict en, wat misschien belangrijker is, zij droegen ertoe bij de aandacht te vestigen op een zeer voornaam onderdeel van het Nederlandsch-Indisch handelsbelang. Nu. voornamelijk hierdoor, blijkbaar meer over dan op die handelsconferentie wordt gespro ken, kan een nadere uiteenzetting van de bedoe ling dezer besprekingen niet overbodig zijn. In korte bewoordingen kan gezegd worden. dat die bedoeling was: het regelen van het handels verkeer tusschen Japan en Nederlandsch-Indi in dier voege, dat een beter evenwicht tusschen in- en uitvoer van en naar beide gebieden werd verkregen, waarbij toch recht gedaan zou worden aan de belangen van beide zijden. Het is eenvoudig genoeg gezegd, maar uiterst moeilijk was de taak om dit te verwezenlijken. Ook zonder alle mogelijke zijdelingsche invloeden. Want Japan zat er in Indië. wat men noemt ..geweldig goed in". Niemand zal ontkennen dat de toevoer van spotgoedkoope artikelen voor dagelijksch gebruik uit Japan geïmpor teerd, de bijna voorbeeldig geworden aanpassing van de inheemsche en een flink brok der Euro peesche wereld in Indiëaan een lagerén levens standaard heeft mogelijk gemaakt. Voor een goed deel althans. Dit te ontkennen zou ? dwaasheid zijn; het is trouwens door de meest gezaghebbenden volkomen toegegeven. ' ' ? ?'.. ' * * * ? . ' Nederland, uiterst begaan met den deplorabelen toestand van den exporthandel zijner kolonie, stond hier voor een tweeledige taak: een verder commercieel opdringen van den Japanschen invoerhandel te temperen, opdat ook anderen» aan wien men verplichtingen had, .een klein gedeelte van het terrein zou worden overgelaten en tegenover den getemperden import als compensatie een afzetgebied voor Indië's export-producten te verkrijgen. Tijdens de voorbereidingen voor de confe rentie leken de teekenen gunstig: de Japansche gezant in Nederland verklaarde dat de kwestie van cöntingenteering van invoer natuurlijk voor Japan wel onaangenaam was, maar men begreep daar dat die maatregelen onvermijdelijk waren. Een compromis waarbij beider belangen zoo weinig mogelijk geschaad Zouden worden, was nood zakelijk. , De handelsafdeeling van het Japansche Departe ment , van Buitenlandsche Zaken verklaarde dat een vriendschappelijke overeenkomst het beste was; Japan zou bepaalde minimum-importen voor suiker, rubber en petroleum garandeeren; Nederland zou daar een bepaald minimum voor den Japanschen import, op basis van de cijfers over 1933, tegenover stellen, enfin: van Japansche zijde voorkwam men, naar de traditioneele hoffe lijkheid van de bewoners van het land, bijna onze wenschen vóórdat de delegaties in volledige samen stelling te Batavia waren gearriveerd. Het zou van een leien dak je gaan.... * * Toen arriveerde de Japansche delegatie, met zorg samengesteld uit diplomaten, ministerieele secretarissen, consulaire ambtenaren, commercieele experts en technische adviseurs te Batavia en.... het bleek al spoedig dat het niet zoo vlot zou gaan als men wel had verwacht. De voornaamste reden hiervoor was dat Neder landsch-Indië's hoofdstad de minst geschikte plaats was em een dergelijke conferentie te houden. Want hier konden, verschillende zijdelingsche invloeden hun uitwerking op den gang van zaken hebben. Indien er dan al van ,,gang" kon worden gesproken. Hier kon een sfeer ontstaan die ongezond op het verloop moest werken. Om te beginnen is een gedeelte der Europeesche samenleving in Indiësinds jaren aangetast door een soort Japan itis. Er zijn inderdaad nog velen die, bij wijze van spreken, in iederen Japanschen barbier een ver momden schout-bij-nacht zien en vol zijn van waan voorstellingen omtrent een dreigend gevaar van het Verre Oosten. Het bestaan van een dergelijke. gedeeltelijk publieke, opinie stempelde Batavia al tot een weinig geschikten zetel voor de conferentie. Hier, in het centrum van Indië, konden ook de gevestigde Japansche handelaren, die natuur lijk hun nering bedreigd zagen, in het geweer komen. Zij konden confrères, chefs en fabrikanten in Japan van al dan niet gekleurde informaties voorzien, waardoor weer de Japansche pers actief werd, die op grond dezer informaties onvriendelijke dingen aan het adres' van Neder landsen- Indiëlanceerde. Daarbij kwam dat de Japansche, delegatie zich > onverstandig en ontactisch genoeg niet geheel hield binnen de grenzen welke conferehtie-diplomatie moet stellen. Zij heeft in den beginne wat al te duidelijk ge-,.üebaugelt" naar den Inheemschen kant, wat natuurlijk koren op den molen van nationalistische leiders was. Hierbij kwam nog, dat steeds duidelijker bleek, dat de voornaamste richtlijnen niet in Batavia, maar in Den Haag werden uitgestippeld. Feitelijk bleek dit reeds vóór de conferentie was ingezet, toen door middel van een Volksraadsvraag", gericht naar aanleiding van diplomatieke bespre kingen in 's-Gravenhage, vernomen werd. dat inderdaad een ontwerp-ordonnantie tot bedrijfsreglementeering in voorbereiding was, waarvan den Japanschen gezant in 's-Gravenhage officieel medédeeling was gedaan". Ook verder bleek, bij verschillende instanties, dat Batavia confereerde, maar 's-Gravenhage leidde. Hetgeen weer een onaangename stemming in Indiëkweekte. Het behoeft geen verwondering te wekken, dat INHOUD: l. W. C. M. Vlasman, Handelsconferentie te Batavia. 2. Wm., Hitler fa of neen. 3. L. J. Jordaan, De stemming in DuitscMand. 4. Melis Stoke, Mannenmoae. 5. B. van Vlijmen, Schusehnigg in Florence. Spreekzaal. 6. A. Plasschaert, Schilderkunst. 7. Dr. Jac. P. Thijssc, Vlinders in den herfst. Inr. Frans Coenen, Standen. B. C. Dokkum, Muzikale opvoeding. 9. Jan D. Voskull, Toegepaste kunst. F. S., Kurhausconccrt. 10?11. J. Rumpelt, Feest in de Schotsche Hooglanden. 12. C. J. K.. Venen. 13. L. J. Jordaan, De dood met vacantie. 15. Albert Heiman, Heroiek van den literaat. 16..De heer Kranenburg op reis, teekening J. F. Doeve. 17. J. Suikerman, Filmmuziek op grammofoon. Karel Mengelberg, Wild-West suite. 18. W., Zwemsuccessen in Maagdenburg. 19. Uit het kladschrift van Jantje. AHda Ze venboom, Croquante croquetjes. 20. Charivaria. Letter raadsel. Euplotes, Autogevaren. Omslag: Spelproblemen. Viooltjes Voortreffelijk» chocolade in den vorm van viooltje». Een jpecialireif. RINGERS Let op den naam/ dit alles er toe heeft meegewerkt om de geheele conferentie te hullen in een sfeer van stroefheid. ongemakkelijkheid en prikkelbaarheid. ? De Nederlandsche delegatie heeft op allo voor vallen op bewonderenswaardig tactische wijze gereageerd. Men moet alle respect hebben voor de prudentie die de voorzitter der Nederlandsche delegatie, de vice-president van den Baad van Indië, de heer Meyer Ranneft, aan den dag legt. Het is voornamelijk aan hem te danken dat alle. onaangename omstandigheden, hierboven opge somd, zoo goed als geheel zijn weggedreven en nu de situatie wat helderder is geworden. Zelfs schijnt de kwestie der aardewerk-contingenteering een maatregel, gericht tegen een monopolisatie (bijna zou men van usurpatie kunnen spreken) Van den invoer van aardewerk door samenwerking van Japansche exporteurs en Japansche en Europeesche importeurs in Indi die door Japan zoo ontzettend zwaar werd opgenomen, de thans geschapen goede verstand houding niet te kunnen verbreken. Het scheppen van deze, nieuwe, sfeer is een stukje conferentiediplomatie geweest, die bewondering afdwingt. Maar intusschen is men na twee maanden nog even ver als bij de aankomst der Japansche dele gatie. Er is voorbereidend werk verricht, zoo heet het; statistieken zijn bestudeerd en cijfer-materiaal is nageplozen. Maar besloten is er niets. Van eenig succes kan niet worden, gesproken. (Vervolg op pag. 4) \