Historisch Archief 1877-1940
Oe Groene Amsterdammer van 25 Augustus 1934
No. 29B8
' Heeft U al een van die mooie,
aparte lampen van ons? .
JASPERS, Ceintuurbaan 308
(Slot van pag. i)
En nu begint men /k-h terecht af te vragen: is
niet duidelijk aan den dag getreden dat de hoofd
stad van Nederlaiulsch-indiëde meest ongeschikte
plaats is om deze conferentie te voeren. Kr, zullen
daar gevaren blijven dreigen. Gezien dat er zoo
vele punten op het programma staan i-r is
nog een scheepvaart regolirig bijgekomen is
het vrijwel niet te voor/ien wanneer de onderhande
lingen, onder voortdurend gevaar van obstructieve
zijdelingsc-he invloeden, zullen beëindigd zijn.
Men zit dus nu aan den Nederlandschen kant
met nog een probleem meer dan het aantal waar
mede de onderhandelingen zijn begonnen, namelijk
met. dat van een geheel ongeschikten conferentie
zetel.
Voorzieningen zijn dringend noodig: de
Japansclie import beloopt 100 .millioen per jaar meer
dan onze uitvoer naar het land van de Wijzende
Zon. Een verdere penetratie moet worden gestuit
omdat daardoor ons distributie-apparaat gevaar
loopt. En dit dienen wij t* beschermen.
Onderhandelingen met een streven van
Japansche zijde in den geest van wij moeten houden
wat wij hebben", moeten noodgedwongen op een
mislukking uitloopen.
Indiëis op het. óogenblik de beste klant van
Japan en. hoe sterk de leverancier ook staat,
het kan van zijn kant geen goede politiek worden
genoemd om een klant tegen zich in te nemen.
Indië's economische politiek wordt beheerscht
door den export; wij moeten afzetgebieden vinden
voor onze, landbouwproducten; daar hangt de
geheele' welvaart of afwezigheid van welvaart
in Nederlandseh-Indiëvan af.
En het lijkt niet anders dan billijk wanneer het
land. dat ons zijn goederen mag leveren tot een
bedrag van honderd millioen guldens meer dan
wij aan dit land spuien, ons de hand reikt waar het
hier om economische hulp gaat. En dan die hulp
niet verleend door den tegeneisen van vrijwel
onbeperkten invoer.
De onderhandelingen, of zij verder te Batavia
zullen worden gevoerd dan wel elders verder
beëindigd worden (waarop eenige kans schijnt
te bestaan) zullen de hoogste ? eisenen stellen aan
de kunde der Xederlandsche onderhandelaars.
Zij staan hier tegenover een partij welke een zeer
krachtige positie inneemt: 'Japan heeft het im
port-terrein sterk be/.ct: de belangen der bevol
king, welke goedkoopêartikelen dringend van
noode'hoeft, ? moeten .scherp in het oog worden
gehouden: verdere commercieele penetratie, vooral
door. inschakeling van het Japansehe element in
de distributie, kan niet worden toegestaan en.
het vinden van een verdere outlet van onv.e kolo
niale producten is van het hoogste belang.
Het lijkt bijna onmogelijk om een bevredigende
oplossing te verkrijgen, een uitkomst die in alle
opzichten voldoet. En wij gelooven niet dat die
oplossing verkregen kan worden binnen de gren
zen welke voor commercieele handelingen kunnen
worden gesteld. Ken zakelijke uitwisseling van
commercieele eischen kan hier niét leiden tot. een
compromi?, al was het alleen maar omdat vrijwel
alle hoóge troeven in handen van n partij zijn.
Hier dient een ander element t« worden inge
schakeld: toegeeflijkheid, gebaseerd op het vol
komen begrijpen- van onze gróote moeilijkheden
en het besef dat de'ze moeilijkheden slechts door
welwillendheid uit den weg kunnen worden
geruimd.
En omdat die toegeeflijkheid en welwillend
heid ondanks alle beleefdheidsbetuigingen
,tot nog toe verre te zoeken zijn geweest, gelooven
wij niet dat Batavia den glorierijken dag1 zal mogen
verwelkomen waarop, met een zucht van ver
licht ing, kan gezegd worden: Eindelijk, wij zijn
er!" ?' , ' ' ' . , . ' '?,'..??.
Waar dergelijke teere elementen in het geding
komen zal het een zaak worden van hoogere
orde ,den handelsconferentie-diplomatiek aangeeft.
hoe bekwaam de leden der Nederlandsche delegatie
ook getoortd lusbben te zijn. < .
Ten slotte moet er een oplossing komen.
Hopen wij, dat die niet te lang op zich laat wachten,
want de tijd en vooral de noodzaak dringt.
Mannentnode
Melis Stoke
Teekenlnecn Harmsen van Beek
Sinds eeriige maanden ontvang ik door de vrien
delijke bemiddeling van den een of anderen
kleerenmaker een weekblad d«.t geheel gewijd is aan de
mannenmode.
In het begin maakte ik dit blad met. belangstel-'
' ling open en las het dooi- van A. tot Z., minder uit
brandende nieuwsgierigheid dan wel oui vast te
stellen of er wellicht,een punt. was waarop mijn
toilet niet beantwoordde aan de eischen daaraan
te stellen.
1-jmt ik u ech
ter dadelijk /eg
gen, dat de lust
van de lectuur
me al gauw is
ontgaan.
Sterker: dat ik
ge-obsedeerd beu
geraakt en ver
vuld van weerzin
bij de beschou
wing van alle
bloemzoet-glimlachende kwasten
die in dat blad
fotografisch staan
afgebeeld, hetzij
in sportcostuum
dan wel in
onceremonieel
ochtendcostuum of in
avondcostuum.
Ik weet niet
welke liunmels
zich beschikbaar
stellen om telkens
weer gefotogra
feerd te worden.
in kleeren die hun
niet in eigendom toebehooren, met een voet op
de treeplank van een auto uit een magazijn, of
op een jacht dat ze nooit zullen bezitten.
Maar ik heb er meer dan genoeg van en open
het blad nooit meer. Voor mijn part kan de be
middelende kleerenrnaker met de bediening op
houden. '
Mijne Mathilde beweert dat mijn afkeer abnor
maal heftig is en dat er kernen van gedeerd gevoel
van eigenwaarde in mijn woede verscholen liggen.
Het kan best zijn. Ik wil niet beweren, dat ik een
ideale taille ? heb.,of dat ik vesten \&n dragen die
niet een beetje een beginnend bui'kgczwel
mas'keeren (il xiet dat ik de plaatjes onder de hand
toch. maar goed bekeken heb). Ik weet wel. dat
ik niet zonder mij belachelijk te maken blazer
jasjes kan dragen met streepen en metalen knoopen
i en dat mijn rok me niet als een bloem om de
heupen valt. < '
Dat doet er niet to<-. ofschoon het wel opvallend
is dat mannen van mijn model en postuur- door de
redactie blijkbaar worden beschouwd als
niet-inaanmerking komend voor afbeelding.
Neen. dan is men op dat stuk in het buitenland
liberaler. Is bijvoorbeeld minister Goering zoo
denneshmk. en lacht hij zoo minzaam? Neen
.immers, hij is nog veel dikker dan ik en toch mag
hij wel in de courant, met zijn taille van eenige
meters en zijn dikke beentjes'die niet eens
heelemaal recht zijn. i
Maar hier te lande schijnt dat niét te mogen.
Een blad dat mij en mijn physiologische gelijken
boycot en niets dan van die kwasi-elegantc uit
hun krachten gegroeide individuen afbeeldt, heeft
al so Wie so voor mij geen interesse meer.
Mannentnode
Ik zie dat ik de plaatjes goed bekeken heb
Hoe anders is dat-'uiet de vrouwen-modebladen.
Inderdaad, ook die beelden over het algemeeit
slanke vrouwen af,-maar dat wil niet zeggen dat
ze tevens geen redactioneele ruimte afstaan aan
omvangrijker posturen.
Voor vrouwen is dat al geen Vraagstuk, meer.
May-West heeft haar plaats verzekerd naast
Greta Gaibo en zoo hoort het ook'.
Intusschen is het niet om mijn verontwaardiging^
te etaleeren en niets meer dat ik naar de pen heb
gegrepen. Ik heb mij nooit bezondigd aan af
brekend proza en ik tracht altijd bij mijn lezers
het breeder inzicht te openen van de dingen die
zich rondom ons afspelen.
Welnu dan, toen Mathilde mij zoo kortweg,
gewezen had op het egocentrische in mijn reactie,
heb ik getracht mijn standpunt breeder uit te
stippelen.
De kwestie is, zeide ik tot haar, dat de vromv
nu eenmaal ontvankelijker is voor de
produetieconsumptie-stimuleerende commercieele trucs
diemet een algemeen woord mode" heeten.
Elk jaar moeten er nieuwe stoffen zijn en ni
uwemodellen, om fabrikanten en ververs,
kleerenmakere en winkels aa.n den gang te houden.
De verkoopers- van kleeding scheppen kunst
matig viermaal per jaar en dikwijls nog frequenter
nieuwe behoeften.
Daar slagen ze in bij de vrouwen, die er met.
haar sterk ontwikkelde gevoelens van. minder
waardigheid en onderlinge rivaliteit de gemakke
lijke slachtoffers van zijn.
Ze behoeven maar iets nieuws aan te kondigen:
en de vrouwen stuiven er op af.
Maar de mannen....?
Ach, volstrekt niet. Ministers loopen met jasjes
van tien jaar oud, en worden er niet minder om
geacht. Démannen hebben wel wat anders aan.
hun hoofd dan elkanders jassen, broeken en vesten.
te bespieden.
Daarom hebben de kleerenmakers het al lang
opgegeven te speculeeren op ouderlingen naijver.
En mijn mode-blad voor heeren.... ?
Och, nu ja, er zijn nu eenmaal mannen aldus
sprak ik tot Mathilde die over geen ander»;
Mijn niéuwe smoking
middelen, beschikken om indruk te maken, dan,
over die welke hun kleerenmaker in staat is hun
te verschaffen. . , ?
O zoo.... i
En ik wierp het ongeopende exemplaar van liet
heerenm odeblad 'achteloos1 weg.
Het viel juist open op een bladzijde waarop
gedrukt stond': De Ideale Soupeur, en daaronder
weer zoo'n kwast met een prachtige smoking
zonder een spoor van een buikje en een das als
een exotische vlinder. ,
Ik gaf nog gauw een schop tegen het exemplaar
opdat Mathilde die plaat niet zou zien. want en
dit vertrouwelijk tusschen ons ??die ellendige
kleerenmaker is er weer niet in geslaagd aan mijn
'nieuwe smoking, tenminste een aanduiding van
een taille te geven.
Hij zegt dat mijn figuur er zich niet toe leent.
, Nonsens natuurlijk.
Men vraagt zich alleen af, zeide ik tot Mathilde,
waarom zoo'n blad niet verboden wordt nu ze
bladen die een slechten invloed hebben overal
in de wereld verbieden. ' '
No. 2986
De Groene Amsterdammer van 25 Augustus 1034
Spreekzaal
Het chrlHU'Jljke geloof
Aan Albert Heiman.
T Al twee weken achtereen lees ik in de Groene"'
hoe U te keer gaat tegen het christelijke geloof;
als 'n moderne Saulus."
Daar heb ik verdriet van. Uw bezwaren ken ik;
ook ik heb ze doorworsteld. Maar ik weet nu beter.
Mannen als Prof, Forel, specialist, op sexueel
gebied, zeggen: dat christelijke geloof is sexueele
pathologie; tusschen die zoogenaamde heiligen
en krankzinnigen is maar 'n heel dun schotje;
hysterici hebben vél godsdienstgeschiedenis ge
maakt.
Uzelf spreekt van slaven-ziokm; anti-vitaal;
dolgotiërspiënië; vlucht in de ziekte; een waan;
een leugen, enz.
Ik ken die bezwaren want ik doorleed ze.
Doch:
is de Hitler-beweging geen ziekte? Leer. dan
Mr. Kann, ll/8'34. in de Groene". Enzeivon
Hindenburg niet: met gezond verstand allén
gaat niemand in den oorlog." Dus is ook oorlog
geen ziekte? En, facsisme? En, het optreden van
Napoleon? En alle Caeaarendom?
Op déze aarde is schier alles ziekte; en de vraag
stukken lijken onoplosbaar: economisch, politiek,
godsdienstig, sexueel.
Zie bier het krachtigste bewijs voor den Val.
Het Leven kent twee polen: geweld en liefde.
Op déze aarde heerscht steeds geweld. Spaarzaam
liefde. De verhouding ia als b.v. in een groote pot
met aardappelen, een beetje" zout.
Dit zout geeft zich, lost zich op, en de aardap
pelen wori.cn gezouten; d.i. smakelijk(er). Zóó
is het ook met die (spaarzame) liefde: zij ..zout"
de Menschheid.
Geweld is altijd tijdelijk; Liefde is .,feuwig'V
Alfa en Omega. De basis der Schepping is....
Liefde. De Christus-geest. Die zit in u, in mij, 'in
iedereen; ook in den moordenaar, in den dief, in
den zieke. Maar in Jezus schier nooit. Daarom
mag men Jezus noemen: Christus Jezus. Jezus
is een figuur in den tijd, een menschenzoon. Christus
geest is van alle eeuwen, ook dus van vóór Jezus.
Liefde voor studie, voor (schaak- jspel. voor
sport, enz. doet veel, zoo niet ,,alles" overwinnen.
Geweld overheerscht, maar, als men zich Onder
zulk 'n juk kan uitwringen, zal men 't niet laten.
Liefde bindt daarentegen vrijwillig: onder dat
juk" blijft men. Daarom wint. uiteindelijk, de
Liefde, is zij de Laatste. Dat heeft/ Jezus ons ge
leerd, in duidelijke woorden en, voorbeelden, in
daden, in leven, in sterven. Trouw tot in den dood.
En, zuiver consequent. Beheersching eischt mér
zielpkracht dan er op los plaan. Liefde en geduld
zijn concentratie van kracht. Jezus voerde die
op tot schier 100%, ja, misschien wel tot volle
100%. Waar is zulk 'n Tweede Voorbeeld?
L.. J. SENF
!><>. nieuwe «peiling?
'k Heb niets aangetoond volgens den heer Sme
ding. Iets toch wel: dat het weglaten der
naamvalsn aanleiding; geef t tot dubbelzinnigheid n VIII en
XIV zijn geenszins van ..rare zinsconstructie".
Zoomin als (nieuwe spelling): De jongeling, die zijn
zuster graag zag getrouwd. De vrouw, die de,
koopman begon te wantrouwen. Uit de mouw te
schudden. Dubbelzinnigheid springt voor ieder in
't oog. En zeer, zér merkwaardig: Een voorstander
van afschaffing zag zelf zich in dit blad genood
zaakt, die n te gebruiken, om aAn dubbelzin
nigheid te ontsnappen. Zelf voorstander van
vereenvoudiging. Evenwel binnen enger grens.
Mijn scherts verkeerd verstaan? Heb woorden
met oo en o bij herhaling ssoo yaak ook fout
onder de oogen gehad, dat de gezichtsbeèlden
zich verwarden. Maar de naamvals-n kan niet
gemist, kan niet gemist. En dan a.l die
toonlooze enbetoonde enkele e's in open lettergrepen!
Zoo verwarrend: enteren, interen, onteren, ver
stenen, kerstenen, kerkeren, verkeren. Uitermate
gezocht" ? Voor 't grijpen. Mijn voorstel bedoelt
zoo goed als dat van u, geachte heer Smeding,
volk en taal van dienst te zijn. Ik handhaaf het.
Ik kan niet anders. , H. BOUMA
Schuschnigg in Florence
Tct'.ekenlng D. van Vlijmen
De toegewijde leerling
\
In een artikel in de Groene Amsterdammer van
IS dezer gewaagt de heer Zaalberg van de
enormiteiten die op de ledenvergadering'der
Vereeniging van letterkundigen zouden zijn verkondigd.
Misschien rekent hij ook daartoe de verwijzing,
door den heer Bastiaanse, naar het historische
feit, dal dr. R. A. Kollewijn indertijd de Jieldere
e ntt'ijd door het dubbele letterteeken heeft willen
?uitdrukken.
De taktiek van den heer Zaalberg is alweer
het bekende en niets bewijzende aangeven van
fouten en inconsequenties bij tegenstanders. Wat
zouden deze afdoen aan het uitermate praktische
dezer eenvoudige oplossing? Ze is stellig ook
beter dan het plaatsen van een accent aigu op
elke niet stomme e. De Nederlandsche manier is
toch voor het Nederlandsen beter dan de Fransche !
Ken overtuigend argument voor de radicale
afschaffing van alle dubbele e's in open letter
grepen heb ik nog nergens aangetroffen. Met dit
systeem, dat n achteruitgang beteekent, zullen
de openbare «cholen worden opgeknapt.
CORNELISVETH
Stierengevechten
Het heeft mij, als regelmatig lezer van De
Groene Amsterdammer, in hooge mate verbaasd,
in dit blad een artikel te lezen van de liand van
Lou Liehtyeld, getiteld Vrouwen in de arena",
en waarin met geen woord gerept werd over de
walgelijke wreedheid van deze gevechten. Ik erken
geen stierengevechten bijgewoond te hebben, maar
wel heb ik, o.a. in de dagbladen, meermalen uit
voerige artikelen gelezen, waaruit deze wreedheid
duidelijk genoeg bleek. Althans ik beschouw het
prikken en steken mefc weerhaken en dolken als
een onmenschelijke en beschamende wreedheid,
die aan de kaak gesteld behoorde te worden. Wat
Lou Lichtveld schrijft over de vrouw in verband
met de stierengevechten laat ik natuurlijk buiten
beschouwing. Ik vind alleen, dat hij de heele kwestie
buiten beschouwing had moeten laten. De
anderlialve toredo, die eens opengereten" wordt, is niet
in staat deze schandvlek pp de menschheid uitte
wisschen. ,
Met dank voor plaatsing, '
'M. II. FLOTHUIS,
Litt. class. stud.
1
i