i 11 * '!? 20 De Groene Amsterdammer van 8 September 1934 No. 2988 Letterraadsel l'it onderstaande lettergrepen 11100ten 17 woorden worden gevormd, wier 5e en Ie letters, de laatste van ? ? ? « ? beneden naaf boven gele/en, een vers van liiiido (Jezelle vormen. aan - be - bo - bliek - buo - cis - de ? ? ? ? del - dom - e - ee - ei - er ? es - ex 7 gent - glib - heid - in - ki - kook koo - land - li - lijk - nu» - nar - iiig ocs - uk - om - on - on - ping - pres pu - re - rig - sel - sehrij - ter - te ut' - va - ving - \vin ? zien. l.. 2 . 3 , 4 , 5 , O , 8 9 10 11 12 13 11 15 10 Omschrijving: 1. bloem, 2. lekkernij, I5. glad. ?1. schaaldier, 5. twist, . versneld, 7. plant, S. dringend, 1). regeering zonder vorstenhuis. 10. deel van ons lichaam. 11. corruptie, 12. maat, US. poolbewoner, 14. meubilair, 15. 17 keur, 115. poover. 17. geografie. Voor de inzenders van de goede oplossingen zijn als prijs, beschikbaar: H o e k u e r k e n u f G r a 111 m o f o o n 111 n t e 11 Inzendingen, liefst op een briefkaart, vi'-ór Woensdag a.s. 2 uur. Op adreszijde vermelden: Oplossing letterraadsel. Oplossing IJetterrnmlscl. Liefde is meer dan alle dingen, Die in 't daglicht lokkend staan. (Albert Venvey) 1. linnen. 2. Ithaka. '.1. Eduard. 4. fratsen. 5. dekschuit, 0. epidemie, 7. identiek, S. sabel. }).. makker, 10. Eiiak.'ll. entomoloog, 12. reflexie, 13. deftig. 14. amechtig. 15. nering, 10. Achilles. 17. logger.. 18. Lugano. W. Eelde, 20. dichter. 21. inenting, 22. nazitten, 2^. ga/.el. 24. ecliptica, 25. nardus. Prijswinnaar werd na loting. J. II. Leeuw, de Lairessestraat, Amsterdam, die aan het secretariaat van de redactie, doch zonder vermelding Letterraadsel, gelieve op te geven wat verlangd wordt. Charivaria VERRASSENDE BERICHTEN ,,Als het startschot valt, kan men in het stadion een speld hooren vallen*'. (^laandagochtendbL) ,,A1 is ditmaal de ziekte onzer vorstin niet ernstig gebleken, toch ging er even een schik door ons land, toen de tijding tot ons kwam". (O.H.C.) Bakker Schut geeft pp". ('.V. Haavl. C.) , .Heden verscheen de tweede, geheel herziene druk van Z.K.H. Prins Bertcl van Zweden". (Adv.) . DE OUDE VAX N*.M.D. , ,Deze prestatie werd door n. m. d. door Geysendorffer geleverd". (Tel.) ,,N.m.d. Aristide Briand zei het reeds." (O.H.C.) ,,X.m.cl. de heer de Geer heeft het minister Colijn verweten". (Cii-.) ,,Er is reeds door n. m. d. 'f..\\. den Paus'op gewezen". (\. Haarl. C.) DE KLOKSLAG VAN DEN DOM ,,De genie zal zich klokslag 9,35 naar de parade begeven". (l'.D.) TA^TE BETJE LEEFT NOG ,,Baronesse van Heerdt was zoo wel willend een van haar paarden ter beschik king te stellen, en bleek Eagle uitnemend voor het werk geschikt". (Jacht- en Kennelniettivs) ,,Twee getuigen beweren, dat de predikant Askew, die beweerde gedurende eenigen tijd in handen van ontvoerders te zijn geweest, dien tijd in werkelijkheid onder een valschen naam in een hotel heeft doorgebracht". (Reuter) He looked at them askew. DE KRASSE DAME GAAT ZELFS VLIEGEN ,,De zotnerdienst eindigt 31 Augustus en vangt i September de herfstdienst aan". (K.L.M.) WIJ, POLYGLOTTEN ,,Every square feet of Holland is a garden with \vonderfull flowers'.'. , f X.R.C.) ,,Hij genoot groote vermaardheid als phylosooph". (H.D.) CORRESPONDENTIE '..S. te H. Is hernieuwen paindeluxebrood ? Anttc. Het lijkt er wel een beetje op maar Bilderdijk, X.M.D,, smaakte het al best: Die stem hernieuwt me een' tijd, reeds lang in 't niet bedol ven." liet is ook zeer goed te ver dedigen. Wat eens nieuw was, maar verouderd is, wordt door de ver nieuwende bewerking voor den tweeden koor nieuw gemaakt. De stem uit het moederland l»e IMiohi Wanneer men. in het Ciooi do villa wijken voorbij is en men den weg naar de ZuUlerzeekust inslaat, ziet men in de verte de twee krachtige antennetorens van den l'hohi-zender oprij'/.en. In de nabijheid van het dorp Hui/en, 2:5 k.m. ten zuidoosten van Amsterdam, bevindt zich in de nabij heid der antennetorens het machtige /endgebouw, vanwaar de Xcderlandsehe stem gaat over heel de wereld. De stroomvoorziening van de in stallatie geschiedt uit de wisselstroomriiigleiding Xaarden-l^aren met een spanning van 50.000 Volt, 50 perioden. Deze wisselstroom wordt in een der vleugels van. het gebouw binnengeleid, en naai1 de sterkst roominstallatie gevoerd, waar omvorming en afvlakking tot de voor den zender benoodigde spanningen plaats heeft. In het middengedeelte bevindt zich de hoogfrequent-afdeeling van den zender. De zender, in eersten aanleg gebomvd voor een. golflengte van 10.08 m., werd na de heropening in 1932 ook voor een golflengte van 25.57 m. geschikt gemaakt. Deze golflengten worden resp. .in de zomermaanden. en wintermaanden gebruikt. De practijk wees hier uit, dat een dergelijke verwisseling van golflengten noodig was om een goede ontvangst op ge schikte tijden, in Oost- en WestIndiëte verzekeren. Teneinde een nog grootere zekerheid te waarborgen en om storende telegrafie-zenders te elimineeren, waar men speciaal op soord-Sumatra veel laat van had, worden de uitzendingen den laatsten tijd tegelijk op 1(5.88 m. en 19.71 m. uitgezonden. . * » . * De Phohi-zender wordt kristal gestuurd. Door toepassing van een gewone ontvanglamp (A 415) in deze trap is de belasting van het kris tal gering, waardoor het rustig wer ken van den zender weer" wordt bevorderd. De frequentie van de in de kristaltrap opgewekte trillingen wor den in de volgende trap eenige malen . verdubbeld. Bij gebruik van de 1U.88 m. golflengte is de kristaltrap b.v. op 1:35 m. afgestemd. Vóór de verdubbeling van de 07.5 m. golflengte plaats heeft, worden de trillingen door twee parallel ge schakelde 10-Watt-lampen versterkt. Daarna heeft verdubbeling plaats tot 33.75 m. De hoogste voltage in deze trappen benut, ? bedraagt 400 Volt. De volgende versterker lampen werken echter met een anodespamiing van 2.000 Volt. Vervol gens heeft in twee 1.500 Watt lampen de laatste verdubbeling plaats tot 10.88 m. Xadat de hoogfrequente» energie nogrnaAls door twee parallel geschakelde 1.500 Watt-lampen ver sterkt is, welke niet een stroom van 4.000 Volt spanning wordt gevoed. komt deze in de laatste versterkertrap, welke uit twee 10 KW watergekooide lampen bestaat. De spanning voor deze trap bedraagt 10.00U Volt bij ({ Amp. stroomsterkte. J let. vermogen van don '/onder bedraagt dus 00 KW. Ken dergelijke eindenergie was en is nog steeds A-oor een kortegolf-zender een unicum. De output van den zender heeft een vermogen van 20 KW bij 20% modulatie. De modulatie-af deeling bevindt zich in den anderen vleugel van het gebouw. De hoogspanning wordt ver kregen door twee gelijkrichters, resp. voor 8.000 Volt (3-phasig) en 14.000 Volt (0-phasig). De totale input bedraagt i:iO KW. De bedienings lessenaar en controle-tafel bevindt zich centraal ten opzichte van den zender. TJit de met glas afgeschutte ruimte, de commandobrug, heeft men een overzicht over de geheele inrich ting. Van hieniit wordt de zender geregeld. Bij gevaar kan met n beweging de geheele zender buiten bedrijf gesteld worden. Het antenne-systeem van den zen der is gericht, d.w.z. de antenne straalt in een bepaalde richting uit en wel: Oost-West. Op deze wijze wordt zoowel voor Oost- en West-Indiëeen veel betere ontvangst gewaarborgd dan met een niet-gericlite antenne het geval zou zijn. De Hoofdstudio's van de Phohi bevinden zich in Hilversum bij de X.S.F.-fabrieken. Daar vindt het grootste gedeelte der uitvoeringen plaats. Bovendien is een speciale spreekstudio te Amsterdam ingericht en verder een groote muziekstudio te Den Haag. die gebruikt wordt bij de uitzendingen van het Residentie orkest. Voor bizondere gevallen is er nog een muziekstudio in het zend gebouw te Huizen. De taak van een wereldomroep is theoretisch zeer eenvoudig. Men heeft slechts het allerbeste te brengen op elk gebied, mits liet voor de radio geschikt is. De taak van den Phohi-zender, voor zoover het de Indische luisteraars betreft, is nog eenigszins anders. Hoe zeer de smaken in Iridiëook verschil len en hoezeer het onvermijdelijk is, dat een luisteraar apprecieert wat de ander minder interessant vindt, n sentiment hebben daar alle luiste raars gemeen, zij willen in de eerste Itlaats Holland /moren, ze willen dat van ons ontvangen, wat ze niet heb ben, ze willen de leegte aangevuld zien, die de verre afstand van het vaderland veroorzaakt. Xa deze technische uiteenzetting zullen wij, in een volgend artikel, programma's en ontvangst in Indi behandelen. K. D. KONING. gut, ik voel me vanavond zoo lam, ma ik moét naar het uitkijk programma! dan hoop ik maar kind, dat je twéplaatsen vindt, want dan kom ik subiet niet de tram na. DE GROENE AMSTERDAMMER 'Weekblad voor Nederland Onder hoofdredactie van A. G. Josephus Jitta Redacteuren: L. J. Jordaan en M. Kann. Secretaris der redactie: G. F. v. Dam Keizersgracht 3SS, Amsterdam G. - Telefoon 37964 - Postgiro 72880 - Gem. Giro G. 1000 Opgericht in 1877 No. 2989 Zaterdag 15 September 1934 Hoe langer hoe beter HITLER-DUITSCHLAND EN DE WERELDPOLITIEK TE GENÈVE Eerste indrukken te Genève, door Mr. M. Kann Er is nog maar n factor, die de wereldpolitiek beheerscht al wordt daar te Genève niet hardop over gesproken en dat is het afweren van het Duitsche gevaar. De loop der dingen heeft een meer volkomen solatie van Hitler-Duitschland te weeg gebracht, dan diplomatieke manoeuvres hadden kunnen bereiken. Het was niet noodig een militair beleg om het Derde Rijk te slaan terwijl het zichzelf in een economische blokkade begaf. De Volkenbondsvergadering is weer geopend. do besprekingen te («enève zijn begonnen. Kr is hier van alle kanten mér belangstelling dan in jaren het geval is geweest. zeer gewichtige program punten sieren «Ie agenda ? zooals lie kwesties om trent het Saargebied. (ie Oostenrijksche leening. de toelating van Husland maar over n ding /.wijgt men: over Duitschland. Besprekingen heb ben plaats, en. wat soms dubbel 700 gewichtig is. déjeuners worden gegeven maar over Duitschlaud wordt gezwegen. Althans in het openbaar. Want het is duidelijk dat letterlijk ullm. behalve de geheel op den achter grond geraakte (Jran-Oiaco-geschiedenis. slechts bekeken wordt uit n gezichtshoek: Duitschland. Slechts geschiedt om der wille van n alles overheerscheml motief: Dnitschland. Neem het belangrijke feit van .Sovjet -lUtsland's aanstaande toetreding tut den Volkenbond, een kwestie die nog niet geheel en al geregeld is en tot grooter protocolaire zorgen aanleiding schijnt te geven dan de meest ingewikkelde diplomatieke tafelschikking ooit schijnt te hebben opgeleverd wanneer liusland dezer dagen tot Volkenbond en raaustafel is toegelaten, mag l jitwinof Werkelijk wel een bedankje richten tot Hitler. Want het is de vrees voor Hitlei'-Duitschland, die Frankrijk heeft gedreven tot een .hernieuwde politiek van aansluit ing bij Husland; maar dan binnen het kader van den Volkenbond, weshalve Husland daar dan ook deel van moest uitmaken. Kn het. is de door liet overgroot c« deel der Kllfopeesche naties ge deelde vrees voor llitler-Duitschland, die deze russophiele politiek van Frankrijk m? tegemoet komt. Wel zijn er hier en daar nog priixcipieele en theoretische bezwaren, maar die zullen geen ernstig, beletsel blijken. Wanneer de vrees voor het Derde. Kijk zoozeer de allcsoverheerschende factor is geworden, mag men zich wel afvragen, al zal dat dan niet voor de eerste maal zijn. icriMneU vreest. Vrees voor oorlog Oorlog. Ken aanvalsoorlog. Ken overvalsoorlog. KerJijk gezegd, weinigen gelooven er ernstig aan. Maar een ieder houdt er toch plotseling rekening mee. In Frankrijk zeer zeker. Wat in het bijzonder de laatste weken de aandacht heeft getrokken, is het Duitsche geïntrigeer rondom de Haar-kwestie en de niet langer als totaal onseliadelijk voor te stellen 'africhting van den ,,vrijwilligeri" arbeids dienst. De S.A. kan inrukken - de nu niet langer vrijwillige arbeidsdienst vormt het militie-leger dat de rijksweer encadreeren kan. Wanneer nien daarbij bedenkt dat jongelieden van achttien tot vijfentwintig jaar van staatswege uit hun werk kring gedrukt worden, z.g. ten behoeve Van oudere werkloozen. dan begrijpt men wat het zeggen wil, wanneer een staat bezig is zich te wapenen. ???.?? * * ' ? ?. , Toch zinkt dit alles in het niet, vergeleken mét wat er aan materieel» oorlogsvoorbereiding met name op' luchtvaartgebied in den laatsten tijd geschied is. Wel zijn de Duitschers geenszins bij machte om een oorlog te blijven voeren (want daarvoor is geen grondstoffenvoorraad voldoende, maar moet men kunnen beschikken over een blij vend verzekerden toevoer van grondstoffen), maar wat sommigen vreezen is, dat zich in andere ver houdingen zal herhalen wat er in 1014 geschied is. INHOUD: Mr. M. Kunn, Volkenbondsi'trgadering. L. J. Jordaan, Rusland in den Volkenbond. nther Stein, Amerika's gevaren. B. van Vlijmen, Amerihaansche enquête. Melis Stoke, Sport en politiek, teekeningen Hannsen tan Beek. R. van Ravenbeek, Goochelaars. Dr. P. van Olst, Hetnelhooge lichtreclame. Mr. H. Scholte, Het /eest van den stads schouwburg. 10?ii. Brand aan boord. Enquête onder on:e reed ei s. 11. L. J. Jordaan, Lavendel ge ure n. C. van Wessem en 1«". C., Mn:ieft. De Salatnandcr-serie. Spreektaal. Mr. F. Coene , Plaatsvervangend zitten. C. A. Klaasse, Gebonden economie. Hendrik Willem van Loon, Wij -cayen om de wereld. De heer Kranenburg :iet de wereld, tcckeninnfn J. /?". Doevt'. . J. Suikerman, U'at is di- 'rumba.' L'it liet kladschritt van Jantje. Alida Zevcnboom, Croquante croqueties. Letter raadsel. Charivai'i'i. A. l'hisschaert, Schilderkunst. ~~ \\'interinode. Omslug: Spelprobleinen. ~ 'J l. 3 4 5O. l y14. 10. '7 18 ?J o.. Viooltj Voortreffelijke chocolade in den vorm van viooltjes. Een specialiteit, RINGERS Lef op den naam f Dat. zooals toen de Helgiscbe neutraliteit met n pennestreek als een onnoodige lastigheid werd geschrapt, nu een fornieele oorlogsverklaring als een belachelijke formaliteit over het hoofd 'gezien ?/al worden. Inderdaad zou het'iii de nationaalsocialistische mentaliteit passen op een gegeven oogenblik in een overvalsoorlog haar heil te zoeken. iets wat binnenslands in het duizendjarig paradijs van het Derde H ijk natuurlijk makkelijk kan worden g.;moti\'eerd. ' Ké'ii plotselinge overval, voornamelijk met. luchtstrijdkrachten, ka n natuur lijk een situatie scheppen, die er op het eerste gezicht als een overwinning zou uitzien. Kn het vereischt mér* dan de blik als waarop zelfs een ander Duitschland dan het Derde Kijk kon bogen. om in te zien. dat men dan nOg niets gewonnen heeft. Te recht, of ten onrechte, de vrees hiervoor bestaat. Niet alleen in. Frankrijk, maar ook in Engeland. Men ziet hoe Duitschland marcheert, wapent en oorlogsvoorraden ophoopt. Maar deze bedreiging wordt door een andere lijn van ontwikkeling doorkruist: door de steeds ernstiger wordende deconfiture van den nationaalsocialistischen boedel. Financieel is liet een niet langer te omhullen staat van wanbetaling. Verdere importen worden hoe langer hoe moeilijker, om niet te zeggen onmogelijk. Wanneer, behalve de werkloosheid, ook nog schaarschte en nooddruft in den komenden winter bij het Duitsche volk de herinnering aan de oorlogsjaren zullen wakker roepen, dan is het niet aan te nemen, dat het nationaal-socialisme dat zal overleven. Hoe erger het in Duitschland wordt, des te beter vóór de vredige onhnkkclmii van Europa.