Historisch Archief 1877-1940
12
IV i
De heer Kranenburg ziet de wereld
.,O zee was ik als gij in al uw on
bewustheid" heeft eens een bekend
?dichter, wiens naam mij ontschoten
is, gezegd. Wij hadden Xederlandsche.
taal en letteren van een leeraar die
zelf dichtte en nu al laug met pensioen
is en wat een zegen moet het voor den
man geweest zijn dat hij nu niet met
<>en hoop ees en aas en oos in den
weg zit, die onze minister van. Onder
wijs ons opgedrongen of liever af
gedwongen heeft. Ik heb nooit be
grepen van die zee dan. want op
het oogonblik dat
je op zee bent.
ben je je bewust
van de zee en het
zou natuurlijk een
zegen zijn voor
de zee wanneer
ze zich werkelijk
onbewust was
welke stelletjes zij
van den eenen
overkant naar
d e n ti n d e r e u
brengt.
Wij zijn in sloe
pen ingedeeld en
mijn vrouw is in
de sloep bij den
dokter en god
zegene hem. want al zou..hij'met
haar op een onbewoond eiland terecht
komen, dan nóg zou hij zijn praktijk
niet ' kwijt zijn. want ze .heeft alle
ziekten, van een onbegrepen ziel af
tot een gevoel van
ik-weet-niet.-wat' inaar-lu't-is-me-zoii-vrerind-teinoe. .!??
zou het zoo niet zeggen als ji« haar
bezig [zag met de o.ntbijtspijskaart
die drie en zestig dingen bevat om
er je een hart ver vet t i HIJ: mee t««
bezorgen. lederen morgen zit ze het
ding te bestutleeren en thuis is het
geroosterd brood met een kippenei
en een beetje jam. Om elf uur nwmt
zij ,op tle onbewuste zee haar kopje
bouillon en om n uur kotnt ze
aan de lunch met de appetit van
een marathonracer. Wij zitten met
den dokter aan tafel en ze vindt
waarachtig nog tijd om met hem
«
?over haar kwalen te praten....
? ~C komt maar eens op mijn
spreekuur, heeft de dokter gezegd.
-?Het lijkt mij toch onaangenaam
voor u, zei mijn vrouw, om altijd aan
boord van een schip te zijn. terwijl
zij de hors d'oeuvres. het vleesch. de
visch, de soep en alle» wat er zoo bij
hoort, als de beste ladingmeester zit
te stuwen..... ? ?
Hoezoo mevrouwtje r
- Aan den wal krijgt u allerlei
mooie gevallen .
Die krijg ik hier eveneens, zegt
de dokter, die altijd zijn mond leeg
heeft om op iets onbenullige te ant
woorden. ., ? ' .
Alles goed ien wel. zegt ,mijn
vrouw, maar aan den wal....
Ze heeft geleerd om ..van den wal"
te spreken en ze doet het zoo dikwijls
dat ze haar achter den rug mevrouw
Teekening j. F. Doeve
Bij aankomst in de wildernis
Van den Wal" noemen, wat niet
prettig is als je in den ligstoel aan
het sluimeren bent en je hoort het
terwijl je net nog niet sluimert.
Kijkt u eens hier. zegt de dokter.
Zoudt u me laten roepen al.s u oen
acuut geval van blindedarmontsteking
had. Aan den wal dan?
Zeker niet, zegt mijn vrouw.
Nou. meent de dokter triom
fantelijk. En als u dat geval aan'boord
kreeg, dan zou jk u. zonder met mijn
oogen te knipperen, opereeren. Ik ben
hier meester over leven en dood en
wat ik zeg, dat hebben mijn patiënten.
ook al hebben ze het niet. Wijst u
mij eens n dokter aan .den vasten
wal aan die met hetzelfde gezag be
kleed is en bij wien u niet weg kunt
loopen om naar een ander te gaan,
die er misschien even weinig van weet
als ik. doch van wien men het niet
weet. Nu u mij zoo uw symptomen
beschrijft zou ik zeggen dat u een
maagzweer heeft....
? * * ??' '
* ?
Voor de eerste maal zag ik hoe mijn
vrouw een schotel voorbij Het gaan
en de, dokter at rustig verder, .on
bewust van de omstandigheid dat hij
om zoo te zeggen den fakkel der twijfel
en der ongerustheid in de ziel van mijn
vrouw gezaaid had. Doch 't? middags
wierp zij zich op de cake. de thee en
de sandwiches en aan het diner had
zij alle oiivust overwonnen en het
Verre Oosten, dat haar bediende en
anders zoo eerste klas is in het ver
bergen van emoties, glimlachte on
doorgrondelijk. De aanraking met de
beschaving moet dezen zwarte be
dorven hebben.
* »
* ' ?
Ik ben ingedeeld in sloep 7, gelijk
met den kouden kok, den confiseur,
den kapper en den fotograaf, Zoo be
hoef ik niet bang te zijn dat ik bij
aankomst in de wildernis met ver
warde coiffure op het prentje zal staan
dat de fotograaf, tot het laatst op zijn
post. van ons nemen zal. De koude
kok zal ons verzorgen en wie weet tot
welke geniale dingen de eenzaamheid
onzen confiseur zal inspireeren en wat
komt het er op aan wist ooit
iemand wat er in de taartjes zit ?
Een schip moest eigenlijk altijd op
een kalme zee varen. Als de boot
vaart zeg je: wat heb ik een mooie
hut! en als hij stil ligt zeg je: wat heb
ik een beroerde hotelkamer. Een
mensen mist toch heel wat, in ver
gelijking bij zijn eigen huis. /Mijn
vrouw staat er gewoonlijk op dat wij
ons tegelijkertijd terugtrekken uit den
maalstroom van Ixet societyleven aan
boord zij «egt wat heb je weer veel
gedronken wanneer een beweging van
het schip mij tegen haar aan werp t.
al ben ik zoo nuchter als een hoen.
doch ik ben ten slot te de zee niet,
en heb genoeg te doen met mijn eigen
smokinghemd dat mij het gezicht op
alle dingen beneemt, juist wanneer
de elementen zich doen gelden. Dan
krijgen wij de cérémonie
protocolaire eerst sliep mijn
vrouw in het benedenbed,
doch kon niet verdragen dat
ik tegen het plafond snurkte
nu is het omgedraaid en
kan ik lederen avond al wat
het leven mij geschonken heeft
en dat in den loop der jaren
is uitgedijd tot een kleine
salonvleugel, tegen het
bovenbed ophijschen en moet de
gruwelijkste verwijten, hooren
omtrent mijn onhandigheid,
terwijl het hoog
ste wat een
postambtenaar te be
handelen krijgt
een postzegel van
een rijksdaalder
is. Als wij dan
in diepen slaap
verzonken liggen
ruikt mijn vrouw
brandlucht en
vordert mij op, te
gaan ruiken en
of ik nu al be
weer dat ik geen
fox ben en
moeieen schip zoo groot als een hotel
kan gaan afsnuffelen ik moet er
U1t en van. de zenuwen wenseh
ik haar af en toe in de sloep met
haar sarcastischen dokter. ...
Toerisme
Berichten Zicitsersche
Verkeerscentrulc, Ziïrich. Vert. voor Nederland:
Joh. Verhulststraat 147, Amsterdam.
Treinen, in Zwitserland
Voor het gebruik van in bepaalde
treinen meeloopende slaapwagens heb
ben reizigers, behalve hun Ie en Ile
klasse biljetten met sneltreintoeslag
bijzondere toeslagkaarten voor slaap
wagens te betalen. De slaapplaatsen
kunnen door middel van een
bestelbiljet bij de agentschappen der slaap
wagenmaatschappij vooruitbesteld
worden, maar zijn ook aan den trein
zelf verkrijgbaar. Bij wyze van proef
loopen in bepaalde treinen ook slaap
wagens IHe klasse, waarvan reizigers,
voorzien van een biljet,IHe klasse,
tegen betaling van slaapwagentoe
slag gebruik kunnen maken.
LEVERT MEUBELEN
STOFFEN - TAPIJTEN
EN VERSIERINGEN
NO. 2990
De Groene Amsterdammer van 22 September 1934
19
Croquante
croquetjes
Alida Zevenboom
Of liet iets met mijn vrouw-zijn te
maken heeft, weet ik niet, maar als
ik do stem van meneer Vogt van de
Avro dooi- dt» radio hoor. moet ik
altijd denken aan tarbot met smeuiige
botorsaus en als ik meneer Doetje
Hans hoor spreken, dan zie ik altijd
een kruimige aardappel voor me er
ik hoef u dus niets te vertellen van wat
ik Dinsdag in mijn eentje met Piet
en Ami genoten heb. Meneer Stiefstra
houd je met een stok niet thuis als er
iets te doen is en die is met een auto
bus van het Damrak voor een schijntje
geld naar den Haag geweest en ons
acteurt je was in geen velden of wegen
te zien. want die is bezig een nieuw
gezelschap op te richten, mi het zijne.
alweer op apegapen ligt en de duiten
van een meneer, die er wat in had ge
zien maar er nooit iest uit had gezien.
op zijn, zoodat ik moederziel alleen
thuis was en op mijn gemak van
meneer Hans en meneer Vogt heb
kunnen genieten. Meneer Doetje was
een beetje zenuwachtig en dat mocht
hij ook wel zijn hij, die als er wat
in ons dierbaar landje gebeurt, direct
een boek klaar heeft met alleilt i mooie
bizonderheden en dat hij zich zoo raar
versprak, vergeef ik hem graag. Ik
geloof dat als ik bij zoo'n gelegenheid
moest omroepen en ik ben toch niet
<>p mijn mondje gevallen, heelemaal
geen woord zou kunnen uitbrengen.
maar dat die rare verspreking 's avonds
ook op' de grammofoon-plaat nog eens
geboord werd. begrijp ik niet of kun je
in zoo'n plaat niet schrappen, net als
in een brief of zookls de heeren van
de .Gwxjne Wel eens in mijn. geschrijf
doen?
* *
Och, och, wat moet dat vuor meneer
Rikus die zijn laatste jaren altijd in
het geld gezwommen heeft, zooals ze.
zeggen, een nare tijd zijn nu er overal
tekorten zijn en k lees dat er een
kleine honderd millioen tekort zijn en
de rest want dat valt altijd tegen en
ik weet zelf aan mijn eigen kleine
huishoudentje wat het zeggen wil als
het niet klopt en tegen het eind van
de maand de lamp voor-over hangt.
Dan ga je ook bezuinigen op dingen
waarop eigenlijk niet bezuinigd kan
worden en ik heb wel eens margarine
genomen inplaats van zuivere boter
en een paarden-runder-lapje want het
onderscheid is bijna niet te zien en te
proeven ook niet als het maar goed is
klaar gemaakt en ik heb geprobeerd
uit al die cijfers wijs te worden die
minister Oud ons voorzet, maar ik
kom er niet uit en meneer Sfciefstra,
die een tikje opgewonden uit den
Haag is teruggekomen, want zulke
dagen zijn al heel slecht voor zijn ver
hoogden bloeddruk, zegt dat wat ze je
in je vestjeszak laten, ze allang uit je
DEZILVERVOS
Ceintuurbaan 137
AMSTERDAM Z.
Telefoon 22246
HET VERTROUWDE ADRES
. VOOR
BONTWERKEN
Uit het kladschrift van Jantje
broekzak hebben gehaald en als het
Rijk er nog wat in laat. de gemeente
het er wel uithaalt. En toen ik meneer
Doetje en meneer Vogt. zoo hoorde.
heb ik me suf geprakkiseerd hoe dat
toch vroeger ging.
Toen lette niemand er op en er waren
ook geen tekorten en als er misschien
wat te kort was, dan lei de. een of
andere minister het uit zijn eigen zak
het er misschien, wel bij en toen be
moeide de Staat zich ook niet met alles
en viel er voor een man die durfde.
nog wel wat te verdienen want wijlen
meneer is wat dikwijls thuis gekomen
en dan hoorde ik hem zeggen dat zij
dit of dat weer op den kop hadden
getikt en er zoo en zooveel aan zat en
er waren geen betere menschen dan
ambtenaren, heette het toen. en nu
kan een ambtenaar geen goed doen
en ik heb eens een belasting-ambtenaar
op kamers gehad en die is van cha
grijn gestorven, zoo keken de men
schen hem met hun nek nog niet aan.
en een best mensch in het gewone
leven ! Geen kip zou hij wat doen en
een vlieg evenmin.
* * '
*
Maar ondertusschen komt een' re
delijk mensch bij al die
crisisdingen toch nog tijd te kort om al de
tentoonstellingen af te loopen en de
een is al leerzamer dan de ander voor
ons huisvrouwen. Ik heb van de
vruchten-tentoonstelling een stapel re
cepten meegekregen en het is zonde
zooals de menschen alles uitvinden
om het de maag maar lekker te maken.
In de keuken bij mevrouw zaliger
had je je vaste dingen, waar niet van
Werd afgeweken eri de menscheu
werden er dik en gezond van en
hadden genoeg als zij opstonden en
dat voor de eerste zes 'uur,.- maar
tegenwoordig weet de een het al
beter dan de ander en het eene lijkt
nog smakelijker dan het andere en
als je van tafel opstaat, zou je zoo
naar de broodbak loopen om wat
stevigjs in je maag te hebben, zoo'n
leeg gevoel .heb je dan.
De krant maakt me tegenwoordig
wel eens aan het schrikken met al die
opschriften waar een mensch van
droomt als je wat laat wat zwaars
gegeten hebt en dat was toch ook
anders in den tijd dat ik het oude
Nieuws van den Dag nog las van den
Pa van 'meneer Ritter, die nu Zoo
mooi voor de radio spreekt, dat je er
bijna Zondags tle kerk voor zou ver
zuimen, maar wat ik wel mooi van
de krant vind. «lat zijn de plaatjes en.
nu zie je tenminste onzer ministers in
hun witte broeken en ik moet u zeggen
dat ik nog nooit minister de Wilde in
persoon, gezien heb. maar zoo als hij
in de krant staat, is het net of hij
zijn bretels vergeten heeft en dat kan
de beste overkomen vooral op zoo'iv
da i als je toch al zenuwachtiger dan
anders bent. maar het mooiste vond ik
den optocht A-an de Staatsraden en'er
weitl geen een in een wagentje gereden
en ons acteurtje had me altijd Ver
teld, dat het een soort besjeshuis voor
oude heeren in de politiek was. maar
zij loopen er allemaal nog wat vief bij
en ik heb niet geweten dat meneer
Kan zoo op Xapoleon lijkt je.zou
zweren dat hij het was en ik' vind dat
hij meer op hem lijkt dan meneer
Louis de Vries toen hij hem in
..Madame-Hans-(Ȑne'' speelde, maar dat
was toch ook mooi. En als ik al die
uniformen zie en al dat gala. dan
denk ik. en het is misschien oneer
biedig, zou het ook erg naar de
naftaline ruiken, daar op het Binnenhof.
want hoe houden al de vrouwen van
al die hooge heeren de mot er uit':
Pas is een wolletje van me opge
vreten door dat ongedierte of zouden
ze respect hebben voor een ministers
broek?
Spreekzaal
Schoongemaakte schilderijen
De leider der fa. D. 'Katz, X. Kat?
te Dieren, heeft ons niet verbaasd
doen staan door zijn posthumen lof
aan Dr. Hofstede de Groot, den ver
zamelaar van het grootste aantal
fiches" over schilderijen. Bij eenig
nadenken had de leider der fa. D.
Katz te Dieren kunnen begrijpen, dat
na de eclatante vergissingen van Hof
stede de Groot in een Vermeerquaestie,
in een Halszaak, in de quaestie van
Calraet-Cuyp- deze naam zijn vroe
gere tooverkracht wel iets had ver
loren, een tooverkracht, die daar
enboven hij voor ons nooit bezat.
Dat de aanvaller, de leider der fa. D.
Katz te Dieren, deze naam, zóó voor
hem gevaarlijk ! naar voren schuift
zal ons dubbel oplettend tegenover
zijne verzameling schilderijen moeten
maken. ? .t
Dcior het poetsen Uwer tanden md
merkbaar minder tandbederf
Het spreekt vanzelf.dat wat wij in
ons artikel schreven, dat handhaven.
We zijn in deze nooit overijld en wij
/.ijn langer en ik durf zeggen beter op
de hoogte dan de leider del" fa. D.
Katz te Dieren. Wij hebben ook een
ander t aal gevoel dan deze leider: we
hebben dit gemerkt. toen wij een
..monoloog" van dezen leider hoorden.
Het verwondert ons daarom ook niet.
dat-.'waar wij spraken van
..opgeboende" schilderijen en van een onge
regelde verzameling, zoozeer ongelijk
waren de schilderijen, onder .mekaar.
dat deze leider der fa. D. Katz bij zich
zelf daarvoor een andere uitlegging
voelde opkomen.
Ik.beii Voor het schoonmaken van
schilderijen, zoo dit met verstand en
met uiterste zorg en met gevoel ge
schiedt : wanneer dit. ten eenen male
onvermijdelijk is en de staat vu n het
tcerk verbetert. Het spreekt van zelf.
dat schilderijen op verschillende wijs
het schoonmaken, en dat ontaarden
kan in ..opboenen". verdragen. Om
voorbeelden te geven.'uit de bewuste
verzameling noem ik den Titus van
Hembrandt en een langwerpigen van
Goyen. De Titus was nog in voldoenden
.staat i ia de reiniging, de langwerpige
van Goyen verloor alle kleur en macht
(alle kracht i's uit het water, alle
materie is uit het overige). Zelfs al was
de van Goyen liaast onzichtbaar vóór
den schoonmaak, na den schoonmaak
bestaat het schilderij niet meer. Zulke
werken versterken een verzameling
niet. zij verzwakken, zooals ook de
ijs-kille Seghers? (Xiet alleen ik
wantrouw dit schilderij) zoo de te veel
schoongepoetste Murillo (het is alsof
de ingewanden, der kleur bloot liggen)
zóó de Fragonard, zwak door de
schildering enz. van den eenen. arm.
PLASSCHAERT
De oogen van Amsterdam kij
ken door een bril van Schmidt
J. M. SCHMIDT, opiicien, RoUin 72
l
M.
?f!
l