12 / De Groene Amsterdammer van 29 September 1934 N o. 2991 vindt in haar een overvloed van muzi kale mogelijkheden, om naar de inge ving van het oogenblik de voor hem boven alles belangrijke dingen: liefde. dood en het lot van zijn volk te be zingen. Natuurlijk is de tijd niet spoorloos aan de muziek der gitanos voorbijge gaan. Invli>eden der Spaunsche volks muziek, in het bijzonder van de Andaluaische, zijn aan te toonen: zelfs Xoorscbe elementen, uit den tijd der overheersching der Xoren in Spanje leven nog duidelijk aanwijsbaar in haar voort. Deze invloeden zijn echter op de dansmuziek sterker geweest dan op de zangmuziek. Onmiskenbaar is in den flameneozang het oorspronkelijke. Xoord-Afrikaansche karakter; vooral in de cadenzen gelijk in ons voorbeeld te zien is met hun zeer snolle toon -opeen volgingen en omspelingen van be paalde trappen der toonladder. Een vergelijkende beschouwing vat» de Spaan^ehe en llongaarsehe Zigeuner-muzieken levert ons interessante resultaten. Ondanks alle uiterlijke ver scheidenheid is er een directe verwant schap tusschen het musicoeren van den Spaanschen gitano-zanger en dat van den primas uit de orkestjes zijnor Ilongaarsche. Koemeensche en Russi sche neven waar te nemen. 'Al zijn wij u' g zulke groette bewon deraars der muzikale ..standaard- wer ken". de sympbouieën. quartetten en sonates der groot e Europeesche mees ters: al weten wij ook nóg zoo goed. welke groot e waardeering onzen reproduceerenden kunsteivinrs toekomt. wij ontkomen zelden of nooit aan die eigenaardige bekoring, welke van een musiceoren uitgaat, waarvan wij voe len dat het op hetzelfde oogenblik zoowel geconcipieerd als gerealiseerd wordt. Ons frappeert daarbij het eigene en oorspronkelijke, de productieve kracht. Daarom schenkt liet fantaseeren van den echten volksmuzikant, het welk met de zekerheid van een slaap wandelaar geschiedt, ons dan ook steeds een zeer bijzondere muzikale ontroering: moge achteraf dit musiceeren ook nog zoo ..primitief" schijnen. Daarom ook geraken wij onontkoom baar order den indruk van den flamenco-zanger. Op de grammofoon ? Van deze muziek zijr vél grammofoonopnamen gemaakt. Ze werden echter niet zeer populair, wijl in dit bijzondere geval het zichtbare, spon tane musiceeren en de eigenaardige ?omgeving niet opneembaar zijn. Niettemin geven sommige van deze platen de strict-muzikale karakteristika van de flamenco-kunst zeer goed weer. ,. Een' der aantrekkelijkste opnamen vinden wij op Odeon 183.252. ,,Guerrita". dit is de naam of de bijnaam van den flamenco-zanger, weten kan men dit nooit zoo precies zingt met gitaar-begeleiding de fjuajira ,.Mulata del Camagüey." Een kort motief wordt hierin eenige malen herhaald, versierd en van merkwaardige glissando 's voor zien. De andere kant laat de chilenas por bulerias De C'hile tu raza indiana" hooren, waarbij ons het steeds gelijk blijvende rhytbme der gitaarbege leiding en d'e groote rhythmische en De stem uit het moederland DE PHOHI-UITZENDER K. D. Koning Vreugde op duizenden kilometers afstand Gaven wij in ons eerste artikel l) een meer technische uiteenzetting van het bedrijf van de Phohi, deze bijdrage zal meer algemeenheden" bevatten, die doen zien, van welke enorme beteekenis deze Omroep voor den Neder lander in de verre Overzeesche Ge westen is. Dat bewijzen de tientallen brieven van dankbare luisteraars, welke een paar weken later door de K.L.M, uit Indiëmeegebracht worden, dikwijls meer dan een honderd vijf tig stuks ! Luisterrapport en van-over zee. De naam ..rapporten" moge wel licht ietwat weidsch gekozen zijn, toch zijn deze brieven vaak van groote waarde voor de leiding van het Om roepbedrijf. Want naast uitingen van erkentelijkheid, bevatten zij dikwijls ook wenschen of goede aanwijzingen, waarmee rekening kan worden ge houden; b.v. over de ontvangst /.elf. Hoe die ontvangst is. moge l,iier vol gen. Wij mecnen goed te doen. een greep te doen uit het waardevolle archief, waarin de ..stem des luiste raars" bewaard wordt. Zoo maakt een ambtenaar op een' onderneming in de Itusidentie Ptilembang een l et-onaardigU' vergelijking tusschen-de radio en een. . . . vrouw. ..Sedert het begin der maand", zoo vertelt hijr ..beu ikweer op de onderneming terug; de uitzending was tot de laatste week dezer maand zeer goed. nadien zwakte ze eiken avond meer af en was zelfs eenige avonden, ook met koptelefoon. bijna niet te hooren. Sedert enkele dagen is de uitzending echter weder als van ouds; zij komt eiken avond weer schitterend door. Ik meen overi gens wel, dat het in voornoemde week aan het weer heeft gelegen, daar heel Europa en ook de Indische stations miserabel doorkwamen en zelfs de ouvernements-zender zwak was. Ik kan u niet zeggen, hoe ik uw zender in die week miste, temeer daar ik, als ik thuis ben, eiken avond i;m 8.30 >I. J.T, op u afstem. Ik kan me nu voorstellen, hoe een gehuwd man (ik zelf ben ongetrouwd) zich voelt als zijn vrouw een tijd afwezig is, al zult u deze beeldspraak misschien wat eigenaar dig vinden, om n.l. een vrouw met een radio-uitzending te vergelijken, maar ik bedoel hier de kameraadschappelijke zijde van het geval." Iemand, die in de binnenlanden van Sumatra woont, wiens naaste buur 35 kilometer van hem verwijderd is, merkt kort en krachtig op: nooit wil ik de stem uit het Moederland meer missen. Wat gij voor ons beteekent, daarvan kunt ge u geen begrip maken. Dank en nog eens dank!" Internationale voetbalontmoetingen Internationale voetbalontmoetingen in on H Amsterdamsche Stadion, ze gaan ook via den Phohi-zender. De militaire bezoekers van het Militair Tehuis van het Leger des Heus" in D jok Jakarta schreven nog onlangs: ..Middels een klein, nu niet direct hypermodern. 3-lamps radiotoestel, doch in hoofdzaak door uw onschat bare wereldberoemde wereldzender, zijn wij wederom in de gelegenheid geweest ons voor enkele uren los te maken van Indië. en terug te keeren tot het Moederland. De uitzending van den voetbalwed strijd Holland Belgiëkwam buiten gewoon prachtig door. We vergaten alles en leefden mee met den heer Hollander, en allen die zich in het Stadion bevonden. Zoo enthousiast werden we. dat wij met het publiek meeriepen: ..tien. tien. tien." De Phohi hoeft ons reeds vaak doen vergeten, dat er zoo'ii reuzen afstand bestaat tusschen Holland en Indie. Het doel van dit schrijven is dan ook niet een gewoon rapportje, doch u ?onzen hartelijken dank te betuigen. Als wij militairen des avonds van lialf negen tot half elf hebben geluisterd naar de Phohi. en wij het bekende ..luisteraars in Oost en West, in Noord en Zuid, goeden morgen, goeden middag, goeden avond, goeden nacht en wel te rusten", gehoord hebben, dan valt plotseling het bewustzijn van den afstand als een straal koud water op ons neer. Neen. onmogelijk is het, de dank, waardeering en nationale trots in woorden uitgedrukt op papier te zetten. Doch weest u ervan overtuigd, dat de Phohi een plaats heeft inge nomen in de harten van hen die ver van 't Vaderland zijn en dat zij deze plaats niet zal kunnen verlaten, zonder metrische vrijheid van het gezang op valt. Op His Master's Voice AE 3813 zingt ,,E1 Nifio de Marchena", bege leid door den fenomenale n gitaarspeler Luis ,,E1 Pavo". het canle de Carolina Tü, el barco" -^ zeer gecultiveerd, zeer interessant. Columbia DK 0031 laat ons Angelillo" hooren. wiens sterk gutturale accenten en virtuoze melodie-orgamenten hoorens waardig zijn. El Niüo del Museo" brengt de Zigeuner-melodie verdiales Se murió sin ser mia" (Columbia DK 9001). Hij zingt nasaal, heeft een opmerkelijk staccato en doet in zijn manier van varieeren.en versieren sterk aan de Arabische vangers denken. Hoogst merkwaardig, klinkt het flamenco-lied door vrouwen gezongen. ,,La Nifia de los Peinos" is in dit genre de door de Spanjaarden uitverkorene. Zij heeft buitendien op reizen in het buitenland een groote reputatie ver worven en haar platen vindt men in vele discotheken. Op Columbia RS 095 kunnen wij haar Petenera*" hooren, waarbij ons reeds op het eerste gehoor de veelzijdigheid der uitdrukkingsmogelijkheden van haar stem opvalt. Haar muzikale dictie voorts heeft iets zeer aan grijpen ds en deze liarteii zwaar te wonden. Mot ware hoogachting en waardee ring teekenen.... enz." Een andere luisteraar schreef: Het Amsterdamsche Stadion, dat hadden we hier in een muziektent op de Aioon Aloon ondergebracht. Publiek? Een paar duizend inlanders, Europeanen, Japanners, Chineezcn en Arabieren, vrouwen, mannen en kinderen, die telkens geestdriftig oeaaa" riepen!" Deze en dergelijke uitingen zeggen alles, Kunt u zich voorstellen, wat iemand voelt, die 23 jaren aan n stuk in Indiëzit, als hij uw stem uit Holland hoort? 't Is voor nuj een geweldige gewaarwording! Wat een genoegen brengt u ons theeplanters dagelijks, genoegen, waarvoor wij niet dankbaar genoeg kunnen zijn !" ' Op deze wijze zouden wij kunnen doorgaan en.... het zou niet verve lend worden! Doch niet alleen in Oost- en ook in West-Indië, telt de lliinboe-radio", The Happy Sta tion", zooals zij bij de luisteraars bekend staat, tallooze vrienden. Persoonlijk heeft schrijver dezes eenigen tijd geleden uitvoerige brieven van een Hollancler uit Argentiniëen uit fanada ontvangen, met een aantal vragen naar aanleiding van een door hem gehouden folkloristische causerie. De belangstelling van den Neder lander buiten onze Eiu-opeesche lands grenzen is dikwijls groot er dun die van het eigen volk.... De reportage Bizondere aandacht verdient de lU-portage-dienst van de Phohi. Daar mede vooral vervult de zender zijn nationale roeping. Want door middel van de Phohi-microfoon is de Indische luisteraar getuige van wat er zich in het moederland afspeelt. In sommige gevallen dient een dergelijke uitzon-. ding op grammofoonplaten te worden vastgelegd, om de reportage tot een geschikten tijd voor uitzending te conserveeren. Dit kan noodig zijn in de gevallen, dat het gedurende de repor tage in een der Indien nacht is, zoodat men verwachten kan weinig luiste raars nog aan het toestel te vinden. Werkelijk, als men met dit Omroep bedrijf kennis gemaakt heeft de brug tusschen Holland en zijn Kolo niën dan komt men tot de verzuch ting: zou n Nationale Omroep in ons land niet verre te verkiezen zijn boven den toestand, dien we hier nu kennen? 1) De Groene van l Sept. 1034. meesleepends en zij benadert in som mige momenten de hoogte der muzi kale cultuur der Javanen; men verge lijke eens de plaat van La Nifia de los Peines met het begin van de Gamelan Pelog Kinanti madocmoerti" op Odeon O 1930. Voor dengene die het interesseert volgen nog eenige platen: Parlophon B 26.740 (?Nifia de la Puebla"); Parlophon B 25.550 (?Nino Seviua") Odeon 183,510 (?Nifio de la Huerta" His Master's Voice GY 147 ( Manuel Vallejo") . Polydor 220091 (..El Sevillanito") 220051 (?Aurelio de Cadiz). Uit het kladschrift van Jantje (Naar aanleiding van de'door B. en W. van Amsterdam gehouden enquête over den Zondagsverkoop) Croquante croquetjes Alida Zevenboom Als ik het zoo maar eens zeggen mag ik ben altijd een beetje bang ge \veest A-oor meneer Vat tier Kraane. Hij kan zoo barscb kijken en hij moet toch de vriendelijkheid in persoon zijn, zegt' meneer StieMra. die-hem wel heeft meegemaakt óp vergade ringen van ik weet niet meer welke maatschappijen waar hij allemaal Wat in te zeggen heeft en nu is hij ook al zeventig en er is geen houden aan. Hij hoort wel niet tot onze familie ik bedoel de families van de Bocht r maar hij staat er toch wel dicht bij, net als de maan bij de aarde, zou ik zoo zeggen, en wat merk je eigenlijk nu nog van al die deftige families die vroeger in de Bocht woonden? Waar zitten hun kinderen, en kleinkinderen, dat vraag ik mezelf zoo dikwijls af en als ik een enkelen keer meneer Pierre tegen kom en zie hoe sjofeltjes hij er uit ziet, dan weet ik al genoeg. En al die mooie huizen zijn kantoren ge worden en wat lees je nog voor namen op de deuren als ik nog wel eens mijn oude buurt opzoek? Zeventig jaar en wat heeft zoo'n man nog aan zyn hoofd ! Ik ben nu drie en zestig en het loopt nuj al over den kop soms mét de leveranciers aan de deur en meneer Stiefstra die om een warme kruik schreeuwt want hij heeft met dit natte weer het spit en dan wil hij een warme kruik in zijn lendenen hebben en ons acteurtje schreeuwt om schoone sokken want ik stop ze ook voor hem ensleetschdathij is en dan is Leentje weer zoek en staat beneden t e ginne gappen -met dien knappen agent die altijd het zoo uitpikt dat hij rfet langs komt als Leentje de kleedjes klopt en zoo'n zeventigjarige doet vandaag in steenkool en morgen in de crisis en overmorgen in weer wat anders en hoe hij het uit elkaar houdt, begrijp ik niet. En dan roepen ze nog: plaats voor de jeugd ! Maar ik vraag me wel eens af: zou de jeugd die nog niet droog achter zijn ooren is> kunnen en kennen wat meneer Vattier kan en kent? En dan die andere zeventigjarige van wie de kranten vol hebben gestaan meneer Lodewijk van Deyesel. Ik dacht eigenlijk gezegd dat hij allang dood was omdat je zoo niets meer van hem hoorde maar hij schijnt gelukkig nog goed zijn natje en droog je te lusten al schrijft hij niet meer en ik weet nog heel goed wat een consternatie er bij mevrouw zaliger op haar thee-uurtje was dat altijd Dinsdagsmiddags gehouden werd want dan had wijlen meneer vergadering van het een of ander en kwam niet thuis eten. bosch, heette hij geloof ik. en die dweepte met al dat geschrijf van die kwajongens en hield ze de hand boven het hoofd. Als de jongeheer Pierre dan zoo hoog opgaf van al die hec-ren schrijvers ? en-dichters, dan zei-wijlen meneer: ..Allemaal larie zorg maar dat je goed leert rekeningen uitsclu-ijven. dat is veel voornamer" en als ik meneer Pierre zoo voetje voor voetje naar de Beurs zie loopen met zijn hoofd voorover, dan donk ik wel eens dat hij het rekeningschrijven lang niet zoo goed gekend heeft als zijn vader die 'er rijk mee geworden is. Meneer'-Stiefstra dien ik naar mo m-er van Deys'sel vroeg, zei dat hij nooit een spannende n detectievenroman had geschreven en dat hij aan meneer I vans niet kan ruiken-en nu maak ik me alweer een beetje over stuur om dokter Vos want wat gaat hij nu weer beginnen met zijn winkelsluiting op Zondag? Wat haalt die man toch aan zijn hoofd en hij is toch ook zoo jong niet meer.en hoe staat het met zijn bloeddruk? Nu schijnt hij weer met'den'Burgemeester en de andere wethouders over die winkelsluiting overhoop te liggen en DANSEN EEK BESCHAAFD GENOEGEN mits in TANZ KLAUSE Marnixstr. b h LEIDSCHEPLEIN nu wil hij de banketbakkers en d«garnaleii-winkels op Zondag op.-u hebben, en ik ben zoo bang dat hij nog eens aan het hoofd van al die woedende koekebakkers e.n haringen-zuur-winkeliers naar het Stadhuis trekt om haring of kuit- 11- hal<>n. want hij is tocli wel erg vurig van natuur en het is net" als meneer Vattier Kraane'?hij heeft ook van honderden dingen verstand en nu heb ik in de krant gelezen dat er e«-n vereeriging is opgericht die' maken wil dat de gulden geen honderd maar. vijftig cent waard wordt, wat ik heeleinaal niet begrijp met mijn leekeii-verstand. Wat wij noodig heb ben, is een gulden die tweehonderd cent waard is e.n als zij daar een vereeiiiging voor maakten, werd ik morgen-den-dag lid. . Als dokter Vos komt moet ik hem daar toch eens over spreken.... * * DE ZILVER VOS Ceintuurbaan 137 AMSTERDAM Z. Telefoon 22246 HET VERTROUWDE ADRES VOOR BONTWERKEN Pas later ben ik er achter gekomen hoe de dame heette waar hij vergader de maar Aal's mondje was altijd dicht want ik heb altijd als stelregel gehad: wat je hoort of ziet in de families waar je je voeten onder de tafel steekt, dat heb je voor je te houden en ik hoor nog mevrouw zaliger een stuk voorlezen uit eei? of ander blad en de dames rukten het elkaar bijna uit de handen, want ik geloof dat onze goede dominéten Kate er in uitgescholden, werd voor alles wat leehjk was en bij maakte toch zulke lieve verzen en er was een nuf bij die haar toetje vooruit stak en zei dat zij het toch erg mooi vond wat die meneer van Deysael schreef en ik weet wel dat meneer Pierre dikwijls thuis kwam met schitterende oogen en roode wangen want dan had hij op de Hoogere Burgerschool les in de taal gehad van doctor DoorenTRIANON Cabaret en Dancing LEIDSCHEPLEIN ~ Dir.ct.ur: TH. MEERMAN Zaterdag 29 September, 4 uur it.m. HEROPENING TOEGANG VRIJ VERLAAGD TARIEF Het middelpunt van het mondaine vermaak Optreden van Internationale Artisten, o.a. THE FELLOWS HENRY ROSEN MAX HERMANN Dansband onder leiding van LOUIS BANNET i i l':' K l I