Historisch Archief 1877-1940
««v..
t
12 ,
-1
IA.
'f* '
De heer Kranenburg ziet de wereld
Avontuurtjes
EN zoo waren \vy dan opeens in
een vreemd werelddeel.
Op het oogenblik zit ik alweer
thuis en dus kan ik nu rust ig de
indrukken verwerken.filet was alles zoo
vreemd en verbijsterend en toch is van
die verbijstering niets overgebleven dan
de Marokkaansche pantoffels waarop
mijn vrouw 's avonds door de kamer
kmpt en de waterpijp die wij in Algiers
duur gekocht hebben en nu op den
schoorsteen stoat.Mijn vrouw wilde met
alle gewold dat ik er uit rooken zou en ik
heb het met oude knaster geprobeerd
wat de dokter zei zal ik niet her
halen, doch hij merkte onder andere
tip, dat ik toch ook niet met een haicm
thuis gekomen was en niet mijn met
vingers uit de schotels at....
Wat dat laatste betreft hebt u ge
lijk, zei mijn vrouw tegen den dokter.
En ze zei liet met zooveel nadruk dat
de dokter, die niets van het sloependek
en juffrouw Greta wist, ons vreemd
aankeek en diplomatisch zweeg. Sedert
ik juffrouw Greta in Genua verlaten
heb nog voel ik haar verwijtenden
blik, die mij diep trof, omdat ik de
lafheid gehad had een onschuldige
genegenheid met de onverschilligheid
van een onbestelbaar gebleken post
stuk te behandelen '- laat mijn vrouw
niet na mij deze kleine romance Voor
de voeten te werpen. De Arabische
romantiek heeft hieraan niets kunnen
veranderen. Wat geeft het mij ten
.slotte wanneer ik haar verwijt in
Algiers een kwartier achter een
schilderachtigeii Arabier te hebben
aangeloopen een vent met een zwarten
puntbaard en oogen als
locomotieflichten die liep te venten met sou
venirs. In Amsterdam zou je je toch
schamen, als huismoeder en dame.
een kwartier lang met een man van
het Maandagoehtendblad te flirten
of heele verhalen omtrent diens schoon
heid op te hangen. Maar zoodra is die
manzwart geworden en heeft een witten
badmantel omgehangen en loopt in
Algiers, of de dames beginnen te kirren
en te smachten en droomen yah ro
mantische ontvoeringen, alsof iedere
Teeken i n ge n J. F. Doeve
Arabische straatkoopman een Sheik
in vermomming is.
.Stil laten begaan, zei de dokter,
die aan boord dan. In de eerste plaats
zou het een schok zijn wanneer de
dames vernamen hoe laag ze werden
getaxeerd door dienzelfden zwarten
sjappietouwer en voor de rest zou het
nuttig zijn als ze eens konden ruiken
hoe het bij haar held thuis.... ik zal
maar zeggen: ruikt....
Tk heb het ten slotte wel door hoe
het Oosten er nu eigenlijk uitziet. Uit
wat ik er uit een enkel romannetje
hier en daar van gelezen heb, had ik
mij een voorstelling gevormd van ge
vaar, hitte, dadelpalmen, razende
ruiters; witte zandvlakten en kubus
achtige paleizen. En om de waarheid
te zeggen dacht ik aan Algiers als aan
een gevaarlijke stad en dat het niet
veilig zou zijn zonder een escorte van
Spahi's uit wandelen te gaan. Het is
mij persoonlijk erg tegengevallen,
want ten slotte kun je in Algiers ook
een etage huren met stroomend warm
en koud water en dan is de warmte
geen gering ding als je die te verduren
hebt in een onromantische omgeving
die stinkt naar schapenvet, waar de
mensohen zich niet wasschen en zich
zoo onbescliaamd zitten te krabben
en te vlooien.
Souvenirs
De Van Hilsten hebben een nargileh
gekocht, een Arabisch zadel en een
heeleboel goudgeborduurde kleedjes,
die je net zoo goed op het
Kembrandt"ph'in kunt koopen, doch zij waren vol
Zij zullen ir als pakezels uitzien
als ze aan land komen
van de Oriënt, zooals ze zeggen, en
van de stilte van het Oosten. Zij had
den ook nog wat aardewerk meegeno
men en zullen er als pakezels uitzien
als zij aan land komen. Zij hadden ook
een heeleboel zoetigheid ingeslagen
van die weeke brokken zoetigheid met
poedersuiker erop, die in ieder geval
het voordeel hadden dat zij mijn vrouw
een oogenblik den mond dichtkleefden.
In de haven waren bloote kerels die
naar dubbeltjes doken en mijn vrouw
vond het prachtig ? juffrouw Greta
stond over de verschansing naar ons
te kijken en ik vroeg me af wat mijn
vrouw gezegd zou hebben als ik eens
plotseling op dezelfde manier met
juffrouw Greta over de verschansing
gedoken was' dan zou ze alles niet
meer zoo mooi en romantisch hebben
gevonden, doch mijn liaar uitgekamd
hebben over mijn aanstootelijke ge
drag. Breng de Oriënt over naar Am
sterdam en ze komt dadelijk' in bot
sing met zeshonderd artikelen van de
politieverordening je mag je niet
in het publiek uitkleeden, je mag je
niet aankleeden, je mag niet met
bloote beenen in een witte handdoek
loopen, je mag niet venten en niet
naar dubbeltjes duiken doch
hoeveel rustiger en behagelijker is het
leven bij ons en hoeveel gevarieerder
is het klimaat, dat je hoogstens enkele
weken in het jaar dwingt voortdu
rend met je zakdoek in je nek te
vegen....
Mijn vrouw lag in zwijm als zéover
de minarets sprak - ze vond het zoo
poëtisch en ze bedacht niet tot welke
onaangenaamheden het aanleiding zou
geven als bij ons de dominee telkens
honderd veertig trappen naar boven
zou moeten om vijf of zes keer per dag
de geloovigen op te roepen en hoe
weinig dit strooken zou met de
antilawaaicampagne die wij begonnen zijn.
Wat ons leven in Amsterdam aan
uiterlijkheid mist bezit het weer aan
verdieping en het mag nu aijn dat
Dr. de Hartogh en het Initiatief
comitéAmsterdam graag zulke bui
tenissigheden zouden wenschen, om
ons leven bonter van verschijning te
maken, toch zou zelfs het weer tegen
hen zijn. Geen enkele muezzin zou het
in Amsterdam een week uithouden
en iedere Arabische nacht in het Sta
dion is wegens de weersonzekerheid bij
voorbaat tot mislukking gedoemd.
Romantiek in Nederland
En nu ik na de reis zoo weer
achter mijn loket zit, begrijp ik dat
de Nederlander genoeg romantiek
heeft als hij een tientje wisselt en ren
kwartje te veel krijg£. Voor onze ro
mantiek zorgt de Staatsloterij, die
duizenden inenschen de illusie geeft
van prijzen die zij nooit winnen en ook
niet kunnen winnen, want terwijl men
wel eens in de krant leest dat deze of
gene een duizendje gewonnen heeft..
is het toch maar opmerkelijk dat in
mijn kennissenkring nog nooit een
prijs gevallen is. Het is alles fictief en
het is begonnen om de romantiek.
Pat heb ik geleerd van mijn reis
naar het Oosten en dat de Oosterling
deze wijsheid van huis uit kert, is be
langrijker dan dat hij zich niet wascht.
De Oosterling zit in zijn zaBddecortje
met drie palmen en een' geit en zit
niet te verlangen naar Amsterdam.
Het bewijs hieivoor is te vinden, want
hoe vaak zien wij hier een Arabier
met een geit?
PAS. 16 DE ROENE No. 2992
V De'Muezzin in Amsterdam
C h a r i
,,Ware het slechts, dat hij
geduronde dien langen trits van jaren
Neerland's eerste wielrijder is geweest.
reeds zou men. Bergsma moeten eeren
en vieren", roept de Kampioen bij
vergissing uit.
GAAT DAT ZIEN, GAAT DAT ZIEN
, .Chamberlain draaift den arm in et-n
slinger." (Tel.)
OP DE GLIBBERIGE PADEN
,,Tóén moeder en dochter des
namiddagseen rijtoer door de residentie maak
ten, zuilen zij hebben ervaren, dat beiden
diep wortel hebben weten te schieten in
hoofden en harten van de Nederlanders."
.?Al*. Wbl. ;'. d. Middenst.'
aria
Nieuwe Kamper Advertentieblad."
I let gemeentebestuur houdt zich in
stukken, welke van haar uitgaan,
'de oude spelling." (Rott. Nbl.)
l X- VROEGRIJP KINDJE
Het was een ontroerend oogenblik
kleuters zoo spontaan hun vader
?:. 4 weken dat lied te hoorcn
toei^'.n." (L. C.)
A MISLUKKING
i let concert begon met de Marchc
'-ore uit de Eroica. Na de uitvoering
?:'neven orkest en publiek zich van
'??'?ne zetels en bleven eenige
oogenonbewogen staan." (N.lt.Ct.)
OP DE ROTSACHTIGE PADEN
,,Van dit oogenblik af kijken de vrien
dinnen elkaar nog slechts als Sicilla en
Charybdis in-de oogen, als zij het onge
luk hebhen elkaar téontmoeten."(U.U.)
GESLACHTELIJK!-: MOEILIJ KM J.
DEN
September, dat steeds
van vreemdelingen
CORRESPONDENTIE.
te'U. Ik lees. in de Groene: l>c
?"l'ohi-zendèr wordt kristal gestuurd, i.
s-dit Nederlandsch? 2. Zoo ja, wat voor
o«'it van Nederlandsch is het dan?
Indien technisch, wat beteekent^hct
? 4. Kent u den schrijver?
nojj
,,Het is
een druk bezoek
afteekent;" (Hbl.)
Antic. 1. Ja. 2. Mij onbekend. .3.
t' is een redactie-geheim. 4. Van
nzièn. ,
De beschroomde maskerade
Hoe kleedt zich de
Nederlandsche vrouw?
Onzen lezeressen bieden wij,
vc-n nu af geregeld, een speciaal
iot haar yerichte rubriek aan. Wij
hebben daarvoor de medetcerking
verkregen van Emmy van Lok
horst, schrijfster van Phil'a
atnoureuae perikelen", Phil's
laatste wil", Vrouwen",
Keigersberg", Droomen", De
Zonnewijzer" en van Ellen Kahn,
die enkele jaren geleden groot
succes oogstte met haar voor de
A.V.S.V. geschreven
lustrumspel Amazonen".
Mogelijkheid en Werkelijkheid
Modeshow in n van onze groote
huizen.... Door de hooge ruiten
sijpelt het nazomersch zonlicht naar
binnen en verguldt honderd
witgedekte tafeltjes met honderd obligate
bloemen vaasjes. Ergens speelt een
verloren band droom'erige wijsjes en
tusschen beschaafd rinkelende thee
kopjes voltrekt zich de gracieuse
revue van het volgende seizoen.
Hautain en onverschillig wandelen
.slanke mannequins tusschen het ge
zeten publiek, heterogene massa van
toekomstige clientèle. Wat is zij, deze
massa ? Wat zijn haar wenschdroomen,
haar eisenen, haar mogelijkheden ?
Is er verband tusschen deze kijkende
vrouwen in haar reeds wat verlepte
zomerjurken, hier en daar opgedoft
met een vosje, en de légance van
stoffen en .modellen, die rhythmisch
i»m haar heen schuifelt? Helaas, het
verband is moeilijk te vinden, en alles
wat er van de hier vertoonde schoon
heid, durf en charme overblijft is een
verzameling vormelooze
vrouwengestalten onder een drtiilerigen
Novemberhemel!
Vanwaar deze incongruciitie tus
schen mogelijkheid on werkelijkheid?
7ij is toe te schrijven aan een aantal
practische en psychologische factoren,
dio een druk op de Nederlandsche
vrouw uitoefenen waaraan zij zich
slechts met de grootste moeite geheel
of gedeeltelijk kan onttrekken. Om
te beginnen komen wij hier voor het
vreemde geval te staan, dat de
mooiste modellen van de shows, de
elegantste toilotjes uit de betere maga
zijnen, Fransch zijn, met de Parijsclie,
maten en de Parijsche coupe, die nu
eenmaal voor- het zwaardere
Itollandsche figuur minder geschikt zijn. Daar
komt nog bij, dat de keuze van.
werkelijk aardige en origineele mo
dellen in het algemeen tot de hoogste
prijsklassen beperkt is; wat voor do
gemiddelde beurs beschikbaar is. is
grootendeels plompe en fantazielooz
confectie.
Netjes" en keurig" gekleed
Maar men zou het aanbod onrecht
aandoen als men de kwaliteit Van do
vraag veronachtzaamde <m zich niet
begaf in dezen economischen vicieiison
cirkel van wi'derkeerign invloeden.
Per slot van rekening berust elk
aanbod op een calculatie, in dit goval
ook op een acsthetischo en psycholo
gische ca l cu lat ie. JOijn «T redenen voor
een zóó ongunstige taxatie van de,
Nederlandsche vrouw op dit gebied?
Wonderlijk zijn do wegen die zij
bewandelt bij het kiezen van haar
toilet. Vóór allt-s wil zij er ..netjes"
\iitzien, .,keurig", gehuld in een waas
van onberispelijke soliditcit. Kn de
N/EUWSÏVAN DE
zwaartekracht die haar. huisvrouw en
moeder bij uitstek, onwrikbaar bindt
aan den vaderlandschen bodom van
fatsoenlijke nuchterheid maakt het
haar uiterst moeilijk om de losheid
en luchtigheid te vinden die nu
eenmaal noodig is voor den vaak
abrupten overgang van de ne mode
in de andere; om zichzelf den duw toe
te dienen naar wat in het eerste
oogenblik als een extravagante mas
kerade wordt gevoeld. Zij wil zich
r/etnakkclljk in .haar kleeren bewegen.
zich knus eh gezellig voelen, zij wil
het risico van de ongewoonte niet
loopen. en vooral... . niet belachelijk
zijn. Zij wil niet ..voor gek loopen".
* *
..Voor gek loopen" -?begrip, ge
boren tusschon de horretjes en spion
nen van nauwlettende buurvrouwen,
het'gesc-hm-uw van den sti'iwitjonge.n
clie alles voor gek ui tk rij t wat hij niet
tot in den t rcure heeft gezien, en het
minderwaardigheidscomplex vanhaar,
dio ijdelheid als wuftheid hebben
leeren vreezen, <in charme niet onder
h'-iar dagelij k sche plichten durven
rangschikken. ,,Voor gek loopen"'
do angst, die de grens van het moge
lijke verschuift naar dcri kltMirlouzcn
middenweg. '..Voor gek loopen''
de obsessie, die eiken d\u-f verdringt
en onze straten, trams, restaurants
en. schouwburgen- tot grimwe, ver
velende plaatsen maakt.
MODESHO WS
?
Voor o(> straat is'het donkerbruine
complet met nutria-mouwen en -kraag
zeer chic en ttvcns warm. De koppen der
handschoenen vol tooien de lijn der mou
wen naar de hond toe. Ook de vorm
von den hoed «s uiterst modern, i ' '
Voor een kleine" avondjapon
suggereeren wij het bovenstaande model, waarvan het
ondtrstuk van zwart satijn is, evenals de kleine, met
[hermelijn afgezette bolero, terwijl de mouwen en de pas
om den hals uit zwarte kant bestaan.
Individualiteit
En toch is in- geen enkele reden
waarom wij hier n var* de
genoegelijkste schoonheidseomponenten van
het openbare leven: de goed gekleede
vrouw zoo deerlijk moeten missen.
De Nederlandsche vrouw heeft haar
eigen gezicht en lichaam, die hun
eigen eischen aan de klceding stellen.
andere oischen weliswaar dan de
Parijsche mSdinette en de sportieve
Londensche schoone, maar niet min
der uitgesproken; en elke indivi
dualiteit kan immers met een beetje
raffinement en zelfbewustzijn tot
charme worlen opgevoerd.
Heen enkele reden.... behalve d;*
onverzetbare muur van vooroordeelen.
angsten en gemakzucht, dit; haar
ontoegankelijk maakt voor het
minutieuse maar belangrijke je-ne-sais
quoi. Zoolang deze muur bestaat, zal
ons van de wereldmarkt der confectie- .
industrie slechts het oninteressante
middelmoot je bereiken; zoolang zullen
slet-hts de happy few hun chic'met de
critiek der straatjongens mogen be
talen, terwijl foyers <m publieke ver
voermiddelen t .«en zwijgende aanklacht ,
zullen blijven van langzame reactie
en onzelfstandig oordeel." Nog staat
de muur ! Wanneer- begint de af braak ?
ELLKN KA11N
Zesdaagsche" bezoekers
Victoria Hotel - Damrak t/°C. Station - noodigt U uit.
.Wij verzorgen U in ons hotel tegen matige prijzen,
U zult tevreden zijn !
Kamers met HolK ontbijt Lunch Diner
vanaf f3.50 f 1.50 en f2.?f.2.?, f3.?en f4.
De -Directie
PA8. 17 DE SROENE HO. 2992
l: >.
f
'II
!fLM
?f I.'
)*?
M