t ? <nu VB»*.. 12 Donderslag boven Marseille HET BRUUT GEWELD TEGEN DEN GEEST Mr. M. Kann Barthou, de onverzettelijke Barthou is aan hot werk. Genovc Heeft hem niet alle voordeelen opgeleverd, die de grijze minister er van verwachtte. Wel is Rusland in den Volken bond opgenomen, maar de tegenkanting ontnam het triumphale aan deze overwinning en, wat ernstiger was. de ongeneigdheid van Duitsohland zoowel als Polen, om op het Oost-Locarno-pact in te gaan. maakte dat do rekensom van het nut van Sovjet-Husland's toetreding niet meer heelemaal opging. Sinds het vroege voorjaar, sinds zijn ambts aanvaarding, is Barthou onvermoeid be/.ig. In de Fransehe politiek gooit hij het roer om. Niet langer worlen platonische vredesbespiegelingen en mili taire reserves als geit on kool gestouwd in het schuitje'der diplomatische compromissen, maar de veiligheid van frankrijk.wordt voorop gesteld en het gevaar, die in de Duitsehe herbewapening schuilt, neen. in de Hitleriaanscho oorlogsvoor bereiding, wordt duidelijk onderkend. Dexe poli tiek culmineert in Barthou's scherpe rede tegen het eind van de maand Mei in de algemeene commissie; dor (tut\vapeningsconfereul ie. waai' hij do schuld van het mislukken dezer conferentie aan Duitschlaml wijt. Hij gaat dooi. Frankrijk's relaties met zijn bondgonooton in Oost-Europa, worden nauwer aangelwiald. Wel blijkt, dat de verslapping, die in. deze connecties merkbaar is geworden in de hoele, periode van tolerantie en goedgoloovigheid ten opzichte van de steeds weerklinkende pacifis tische phrases. ernstige gevolgen heeft gehad eu dat het Poolseho schaap ver van de kudde is af gedwaald, maar Barthou maakt zich goeii zorgen over Polen's schijnvriondschap met Jlitler. Hij gaat kalm zijn gang en herwint terrein. Is dat niet de bij uitstek Fransehe karaktertrek, die ook den groot en. oorlog won? Wat Polen betreft, blijkt al in Gènève hoezeer Batthou gelijk heeft, de deuken in deze vriendschap te negeeren. Wel staat Polen vooraan onder de recalcitranten. maar dit maakt slechts indruk op .....de Polen. Niet op anderen. Zij dreigen hun minderheden-Verdragen op te zeggen. Dat is dan ook het eenige. wat zij doen kunnen. Formeel is dat niet erg fraai en in strijd met den geest van het pact. Maar tegen wien keert zich deze plot selinge strijdlust in werkelijkheid? Tegen de in Polen aanwezige minderheden. In hoofdzaak tegen de Duitschers, hun nieuwe vrienden. Het is geen wonder dat men in Frankrijk vrij laconiek het einde van Beck's eigenzinnigheid afwacht en zich niet verwondert over een verzoek om het Poolsch Fransehe militaire bondgenoot schap weer wat nauwer aan te halen. Wat dan ook prompt gebeurt. De Poolsche politiek is het echter niet, die ons vandaag interesseert.. Wij zullen later wel gelegen heid hebben daarop terug te komten. Bartbou's politiek is het. die ons geboeid houdt. Roemeniëblijkt door nationaal-socialistisehe intriges geïnfecteerd. Zelfs tot regeeringskringen wast het peil der kuiperijen. Officieel heet het Koninkrijk nog Frankrijk's bondgenoot. Maar zoowel Koning Carol als de gezant te Parijs, Titulesco, zien het- gevaar er begrijpen dat Roemen'ëop het punt staat, zijn internationale positie te verspelen. Maar rondom Ben^sj, die als waarachtig n practisch pacifist als promotor optreedt voor Barthou's politiek, vereénigt zich de Kleine ^Entente opnieuw. Onvermoeid gaat Barthou door. Het herstel der betrekkingen met de Kleine Entente en met Oost Europa verloopt zonder veel tegenwerking, al is er een geweldige energie noodig en een onver moeid heen-en-weer-gereis, om dit alles te bereiken. Heb mislukken van het Oost-Locarno-plan is een, tegenslag. Maar met zijn karakteristieke veer» kracht en vindingrijkheid entameert hij een nieuw plazx tot het in toom houden van Duitschland. De bondgenootschappelijke consolidatie van Zuid Oost Europa. Wat dit plan kenmerkt is de stout moedigheid van hot bijna-onmogelijke, de genia liteit van het paradoxale. Want deze heele opzet is niets waard, zoolang de verhouding tusschen Joegoslaviëen Italiëzoo gespannen blijft als zij reeds sinds jaren is. Duitschland en Zuid-Slavi Na aanvankelijke successen in Polen, krijgt de Hitleriaansche propaganda in Zuid-Slaviëvasten voet. De provincie Kroatiëis vol nationaal-socia listisehe vluchtelingen uit Stiermarken, Duitschors en Oostenrijkers, na het mislukken van den Weenschon Putsch. In Joegoslaviëgenieten zij een betrekkelijk groot e vrijheid. Tegelijkertijd begint een infiltratie van uationaal-socialisten. natioiiaal-socialistische belangen en nationaal-socialistisch geld in Zuid-Slavió' ondergronds, zonder «lat hot zich scherp af toekent en zonder dat. voor alsnog blijkt, hoe in den strijd van het bruut ge weld togen don menscholijken geest (want iets anders is het nationaal-soeialisme niet) ook de strijd van partijen en gewesten wordt meegesleept. dte in h-t Koninkrijk van Servon. Kroaten en Slrvonon nooit is gestaakt of beslecht. Wie zich hiertegen verzet, dat is bovenal koning Alexundor. Krachtig steunt hij den Tsjech Beivsj in diens pogingen tot hereeiiigiiu» van de Klein-- Kntoiite. Ook tot Bulgarije overbrugt 'hij een jaron'ango vijandschap, Gemakkelijk is zijn werk niet. In do verwarring der laatste jaren hoef t hij zelf de dictatuur gegi-opon als eenig mogelijk middel om te regeeren. Hij doet clafc met voorzichtigheid en niet verstand van zaken. Bovenal met vasten wil. Tot de monarchen, die zich een dictatuur zagen opgedrongen, behoort hij niet. Het kan niet anders of do Servische prins, de leider der Servon in den wereldoorlog, geeft onwillekeurig aan alles een min of met-r Servisch accent, hoezeer hij ook zijn best doet dit te vermijden. Dit stuit Kroaten en Slovenen tegen de borst. In het westen van zijn koninkrijk is Alexander niet populair. Maar een andere, een scherpere tegenstelling overschaduwt daar de binncnlaridsebe kloof: de tegenstelling tot Italië. Meer nog dan door kleine territoriale geschillen wakkert de concur rentie der scheepvaart, de strijd om commercieele beheersching der Adi-iatische Zee, de zoo licht ontvlambare vijandigheid der buurvolken aan. Scheldpartijen in de kranten zijn er niet'van de lucht. De verhouding is inderdaad slecht. Zij kan wel eens gevaren voor den vrede met zich mee brengen, Mussolini treedt op Maar op dit oo'genblik steekt Mussolini zijn Oosterburen de hand toe. De Duce heef t een merk waardig gevoel voor de eisenen der realiteit. De zuiverheid van dit gevoel heef b hem menigmaal uit een haphelijke sibuatie gered. Zijn dictatuur heeft het levenskracht gegeven, doordat hij steeds een feitelijk doel wist te verkiezen boven de schoonschijncnde en brallende fantasie van de almacht van het Italiaansche Volk. Daaraan heef b zijn land te danken dat het met reuzcnschreden is vooruitgegaan. Na zich aanvankelijk voorzichtig en zonder iemand te froisseeren van Duitschland afgekeerd te hebben, wordt Mussolini's taal sinds den na onaal-gocialistischen aanslag op Oostenrijk duide lijker. Hij behoort niet meer tot Hitler's vermanende vrienden, zooals nog eenige dagen te voren in Venetiëhet geval is. Integendeel, hij behoort tot degenen die zich tegen een mogelijken aanval beginnen te beveiligen. Meer nog. Door militaire maatregelen, door een als waarschuwing bedoelde en begrepen grens-mobilisatie, beveiligt hij inder daad de Oostenrijksche onafhankelijkheid. Voor driekwart is het daaraan te danken dat verdere agressie van Duitsche zijde werd afgeblazen. En zonder twijfel is het daaraan te danken dat de vrede op 25 Juli nog bewaard bleef. PAS. 2 OE 8ROE1E No. IMS Mussolini ziet de zaken, zooals ze zijn. Hij ziet in dat de tijd komt om met Frankrijk n lijn te trekken. Barthou wordt uitgenoodigd. De Fransehe minister van buitenlandsche zaken zegb toe, te zullen komen. Er is een plaats, n hoofdstad, waar de ont wikkeling dezer dingen ongaarne wordt gezien: Berlijn. Twee krachten zijn daar aan het worstelen en van deze worsteling hangt het af, of Europa binnen korten tijd in vuur zal ondergaan, of niet. Deze twee krachten zijn: de agressief-nationalis tische razernij en de stijgende economische nood. Zal de nood tot inbinden dwingen en tot vergelijk met het buitenland? Dan is er nog een kans ten goede. Of zullen de verblinden tenslotte van den. nood een kans maken en vóór dat het mis gaat naar de wapenen grijpen? Dat is niet te voor spellen. Zeer zeker heeft de agressieve politiek weer de overhand gekregen. Eenige maanden ge leden werd de S.A. naar huis gestuurd, of althans stei'k in effectief gereduceerd, onder druk van het buitenland. Nu blijkt de arbeidsdienst de taak van een gecamoufleerd leger te hebben overgenomen. De stemmen, die om formeele opzegging van het Ver drag van Versailles roepen, worden heftiger. En dat betoekent oorlog. Maar zij. die weten wat dat beteekont. zijn daar niet toe te krijgen; de omstandigheden zijn te ongunstig. Het lijkt wel, alsof telkens het poli tieke schaakbord een .opstelling der stukken ver toont, die lederen aanval alle kans ontneemt. Ditmaal is het de naderende vriendschap van Frankrijk en Italië. Barthou aiet ook kans de moeilijkheid, die er in Joegoslaviëschuilt, weg te nomen. En Mussolini geeft duidelijk te kennen dat hij geen oorzaak ziet, die een vriendschap met de Zuidslaven in den weg zou staan, in een belangrijke rede, gehouden juist op den vooravond van Koning Alexandor's bezoek aan Frankrijk. Dan knallen de schoten in Marseille. De twee belangrijke figuren in het schaakspel. Barthou en Alexander, zijn uit den weg geruimd. Of de pas ontworpen schans nog kan worden opgericht, staat te bezien. Wel zal dit voorval de hardnekkigheid van den derden, van Mussolini, versterken. Maar de getraceerde verdedigingslinie zal niet dan met vertraging tot stand komen. Waar dit, al het officieele rouwbeklag ten spijt, met zeker leed vermaak zal worden gadegeslagen, is maar al te begrijpelijk. De eerste berichten meldden dat 'degeen, die den aanslag pleegde, een Kroaat was. Voor den vrede in Europa was dat bericht een geruststelling. Latere berichten brachten aan het licht, dat de ware indentiteit van den bijzonder goed gewapenden moordenaar allerminst vast stond. Het is duidelijk, dat in de omstandigheden van dit oogenblik, geen twijfel hieromtrent meer mag blijven besbaan. Tot nog toe tast men omtrent de identiteit van den moordenaar, die valsche papieren bij zich droeg, geheel in het duister. Ook de herkomst van de bijzonder moderne wapenen is een raadsel. De patroon-hulzen dragen merk noch nummer, hetgeen de verdenking wekt, dat de bedoeling heeft voorgezeten om alle sporen uit te wisschen. Dat er verdachte medeplichtigen worden inge rekend, die zich ook van valsche papieren voor zien blijken te hebben, zegt niets omtrent hun identiteit. Het kan zijn, dab de ten doode gewijde moordenaar een verbitterd Kroaat was, zooals aanvankelijk werd gemeld, het kan zijn dat hij een komitadji was hoe dan ook: licht is in deze zaak gewenscht. Wat geen ge makkelijke opgave is voor de reeds zoo onfor tuinlijke Fransehe politie. DE GROENE AMSTERDAMMER Weekblad voor Nederland kost slechts ? 2.70 per kwartaal (lnel. ?0.20 voor incassokosten) of ? 10.?per jaar bij vooruitbetaling ALEXANDER EN BARTHOU VERMOORD Teekening door L J. Jordaan Het geweld tegen den geest 'il