Historisch Archief 1877-1940
12
\
\
U&tMftfafc
NIEUWE WEGEN TOT
BETER WONEN
Van het kastje naar de muur . . . .
Hl'.T is reu door
bot mini, door niuU-ivu aan
vaard i-u do»u' onkoloti hfjulu-hl
fi'it. dat do vrouw, mits /.ij «vnnmal
hot bci'Oi-p van c>rht^;«'Hitte. huisvrouw
«?n moftler dat door natuur en tnulitir
sptviaal voor haar jïecreöfrd sdiijnt
t«- 7.iji\ op zii-h hoeft geumui'u. hot
jjrootsto jiodeelto van haar levon
<loorbrouijt binnen de vier muren die haar
tot eenheid geworden beroeps- en
privéloveii onijnvnzen. Voor haar is
<lan ook de hoedaniglieitl van deze
vier muren v&n uitzonderlijke
beteke]iis en op haar rust de taak om xich.
in nog ruimere mate dan de
bijbeJiorendc en op incidentele uren even
eens binnen de vier muren verblijf
houdende echtgenoot, rekenschap te
geven van de mogelijkheden van haar
dagelijks operatieterrem. Deze moge
lijkheden dienen in ruime mate uit
gebuit te worden, immers zij ontlenen
hun belang aan de overbekende wissel
werking tussen milieu en psyche.
?omgeving en persoonlijkheid. Hun
verwezenlijking echter staat en valt.
met de inrichting van de woning, het
Plattegrond van de
nevenstaande npersoonswoning
ebruikmakeii van de ter beschikking
staande woonruimt*-. llehias is doze
ruimte in de moeste gevallen ver/'c van
ideaal, on elke wijxe vuu stoffering en
nu'ubilering slechts lapmiddel om in
een a priori .verprutste woningbouw
'."en dragelijk compromis te'bereiken.
Vele moeilijkheden te overwinnen
t'Joed wonen dat is prettig wonen.
in een omgeving die aan onze
physisc-he en psychische behoeften tege
moet komt, de praktische techniek van
«>ns leven vergemakkelijkt en de
hinderlijke ..Tücke des Objekts" zo
veel mogelijk beperkt. Keu goede
woning biedt dus het maximum van
licht, lucht en zon. zij is geen vaste
verplichting die op den bewoner drukt
als een zware last maar een min of
meer toevallige levensplaats die bij
wijze van tent of hotelkamer zonder
ondragelijke kosten van overplaatsing.
zonder zwaar beladen verhuiswagens
<lus. verwisseld kan worden en voor
de huisvrouw is zij een werkplaats.
die de huishoudelijke arbeid tot een
minimum beperkt. Er zijn voorbeelden
te over die bewijzen dat de moderne
woningbouw aan deze sieer rationele
en eigenlijk vanzelfsprekende eisen
van nieuwe zakelijkheid" in het
algemeen lang niet voldoende aan
dacht heeft geschonken.
Rechtvaafdigheidshalve moet men
hier echter aan toevoegen, dat niet de
woningbouw allén voor al dit aan
sprakelijk gesteld moet worden: de
crieisperiode waarin wij leven ? draagt
mede de verantwoordelijkheid voor
deze verwijten, doordat zij vele ver
beteringen en nieuwe uitvindingen die
wel technisch maar op bet ogenblik niet
mogelijk /.ijn onuitvoerbaar
mankt, omdat -/.ij geen enkele ver
hoging van bouwkosten en huurprijzen
gedoogt.
Het ideaal benaderen
Met dat al zijn er tal van nmiiu-ivn
waarop wij kunu»»n trachten om, de
gebrekkige Woningbouw ten spijt, het
moderne ideaal van efficiency en
hygiëne te benaderen en de bestaande
bezwaren te ondervangen. Xo kan door
licht behang en licht geschilderde
muren nog het meest profijt worden
getrokken van het binn 'nvallend
licht: bij te kleine kamers kan des
noods een muur worden uitgebroken
en een door schuifwanden deelbare
grotere ruimte worden bereikt, hoewel
dit natuurlijk al grotere kosten met
zich mee brengt: goed afwasbaiv
vloerbedekkingen (rubber, linoleum)
zijn hygiënischer en gemakkelijker te
onderhouden dan grote, zware kleden.
terwijl kleine, losse kleedjes die ge
makkelijk stofvrij te maken zijn aan
de behoefte aan warmte en gezellig
heid tegemoetkomen: er zijn ontelbare
lampen in den handel die beter aan
hun functie beantwoor
den dan de met
lichtbenemende kappen
..versierde" schemer
en andere lampen.
die men op donkere
herfst a vonden in
heel haar volumi
neuze smakeloos
heid een
gruwelijk wanbegrip
van gezelligheid
ziet vertegen
woordigen in
de verlichte
interieurs: er
zijn kleine.
gemakkelijk te verplaatsen stoelen die
even prettig zitten als de onwrikbare
ouderwetse crapauds. die zelfs een ?
volwassen man in de kracht van zijn
jaren slechts met moeite enige centi
meters kan verplaatsen: en tenslotte
zijn er ook tafels denkbaar, die. op
d»manier van de bekende whisttafeltjes.
gemakkelijker in- en uitschuifbaur
zijn dan de be.staamk- eetkamertafels
met hun bladensysteem, terwijl tafels
met draaibare bladen waarvan de
ene kant afwasbaar is een uitkomst
kunnen worden 'voor de kleine woning
waarnaar een algemeen streven be
staat, omdat zij tegelijk voor de eet
kamer en de huiskamer dienst kunnen
doen.,
Als wij nu echter' van al deze
desiderata afstappen die nog slechts
bij een betrekkelijk klein contingent
der bevolking als zodanig worden ge
voeld, en ons wenden 'tot de realiteit
van interieurs en meubelmagazijnen.
dan treft ons een ietwat rommelige
keurcollectie van alle stijlen der twee
laatste generaties, die op welsprekende
wtjze getuigt van de vasthoudendheid
der menselijke gewoonte. Naast de
historische stijlvormen, die in de twede
helft der 19e eeuw en vogue waren e
met verwaten pretentie de algemene
ontwikkeling demonstreerden van. n
welgestelde burgerij, die precies wist
wie Louis XV en Louis XVI waren.
vindt men hier en daar nog de
overblijfaelen van de
socialistisch-idealistisch getinte school van Berlage.
Penaal, de Bazel e.a., die omstreeks
1895 hun onder fle invloed van ge
meenschapsidealen ontstane produc- <
ten slechts aan rijke nieuwlichters
Ruimte, licht en efficiency. Drie kenmerken van nieuwe zakelijkheid, verwezenlijkt door
de architecten Zanstra. G/esen en Sijmons bij het ontwerp.'n van een woning in een oud
perceel voor een alleenstaand persoon
kwijt konden: maar alleen aan de
...\msttfnlamsche school" va,n de
Klerk, of liever aan haar industriële
namaak, was het gegeven om
totdezen dag het grote terrein van het
massagebruik te bestrijken: men kijke
slechts naar de meubelstands van de
Jaarbeurs, die toch een duidelijke
aanwijzing zijn van de publieke smaak
en die nog steeds het cachet dragen
A'an 'deze school, die omstreeks 1920
haar Egyptische en andere fantazieën
uitleefde in een massieve romantiek
die blijkbaar zozeer aan een behoefte
tegemoetkwam dat de op haar
geinspireerde industrieproducten het lui
nog steeds kunnen uitzingen.
Nieuwe zakelijkheid
Hoe zal het nu gaan met de nieuw
ste beweging, de ..nieuwe zakelijk
heid", die als reactie op alle vorige
bewegingen het accert op de ruunte
heeft gelegd in plaats A-an op het
meubel, en die. met haar grondge
dachte van efficiency, organisch uit de
technische mogelijkheden en de psy
chische houding van onze tijd gegroeid
schijnt te zijn? Het zal waarschijnlijk
nog wel enkele jaren duren voordat zij
de drie onvermijdelijke stadia van den
kunstenaar, den snob die den kunste
naar naloopt en den bourgeois die
huiverend den snob imiteert zal
hebben doorlopen en deze zal hebben
bereikt, die er op het oogenblik nog
niet voor openstaat. Maar andere
kringen hebben deze beweging, die
haar fanatieke kinderschoenen al
begint te ontgroeien, opgenomen en zo
staat dus te verwachten dat zij. even
als1 andere bewegingen vóór haar. haar
sociale kringloop zal voltrekken
temeer, daar zij reeds zoveel econo
mische levensvatbaaiheid blijkt te
bezitten, dat de industrie enkele van
haar détails is gaan imiteren, en nu
..stalen stoelen" en ..glazen lampen"
als serie-artikelen voor een gretige
markt produceert....
ELLEN KAHX
OCCASION!!
Door een bijzonderen aankoop
kunnen wij aanbieden 5 complete
SLAAPKAMER
AMEUBLEMENTEN
bestaande uit:
Lits Jumeaux, groote kast,
toilettaf el, 2 nachtkastjes,
tafel, 2 stoelen
Deze ameublementen zijn van de aller*
beste edele houtsoorten en in
zeeraparte modellen vervaardigd
«-25Ü.- 290.-. '325.-
'89IKU moet beslist even komen kijken,
U kunt er van profiteeren!
Ook voor betere meubelen naar:
NEERL. GROOTSTE SPECIAALZAAK
DE TIJDGEEST
BILDERDIJKSTRAAT 77-85
<l«op«nd tol 6 uur - ZaUrd. lel 10 uur
PAG. 18 DE GROENE No. 1994
Uit het kladschrift van Jantje
Wie heeft den oorlog gewonnen?
SPORT, SPEL EN STRIJD
OP DE GERESERVEERDE
ff
De oude heer zette zich op de gere
serveerde tribune en drie rijen hoof
den keerden zich plotseling om.
Ik dacht dat de tribune in
elkaar kraakte, zei een jonge man op
de voorste rij.
Het waren de botten van den
ouden heer. die kraakten toen hij
ging zitten.
Hij zat en keek vergenoegd om
zich heen. Het was de aloude Haag
sche V. V. en Law Adam was terug
in de gelederen.
. 1-aw, zei d»; otulo heer. heette
in den. tulpentijd niet zoo do
aartsgokker?
Als u soms een gokje op de
Haagsche wil? sprak de heer naast
hem. Ik geef gelijk geld.
Wordt er dan bij voetbal
wedstrijden gegokt? vroeg de grijs
aard, die zoo gekraakt had.
Waarvoor zit je anders hier ?
vroeg de heer. Ik heb er een kleine
bijverdienste aan als het niet al te
zeer tegenloopt.
Het spel begon en het haperde
direct bij de geel-zwarten,
Is dat mijn oude Haagsche?
vroeg de oude bezorgd,, de Leeuw
van (Wassenaar? Die in vijf jaar
vier kampioenschappen won, is ,dit
de club van Coops en Constant Feith
en van de Beukema's en de Klein's
en Pit van den Bosch en Deetje
en Coen Nolet en Monod en al die
andere- grooten die de geschiedenis
van het Haagsche voetbal met hun
voeten schreven?
De oogen van Amsterdam kij
ken door een bril van Schmidt
J. M. SCHMIDT. optie.en, RoUin 72
Diplo Docus
'?Wat spelen ze raar. zei de oude
weer. toen hij het spel een kwar
tiertje had aangekeken»
- Dat is strategie, zei de gokkende
heer naast hem. t" schijnt me een
beetje uit den tijd. Heeft u vroeger
gespeeld?
Een beetje, zei de oude. Tegen
dezelfde Haagsche en als zij toen
zoo gespeeld hadden als nu....
Speelden u toen met een strate
gisch plan? vroeg de gokker weer.
!Xeen. Wij probeerden goals
te maken hoe, dat kon ons niet
schelen. Het eene oogenblik dribbel
den wij en het andere speelden wij
long-passing en dan in eens weer
het korte spel en van alles probeerden
wij als het ons maar in de buurt
van het' vijandelijk doel bracht en
wij huldigden de Napoleontische stel
regel: de .besta verdediging is de
aanval.
Deugt niets van, zei de heer
naast hem. Geen club gaat
tegenwoordit het veld, in of de match is den
avond te voren al gespeeld en.. .. op
het papier gewonnen. Allerlei syste
men worden uitgedacht om het den
vijand onmogelijk te maken om te
scoren en zelf bij verrassing den bal
in het net der'tegenpartij te krijgen.
Dat doet me denken aan den
tijd der Gedeputeerden tévelde,
uit den tijd van Johan de Wit, zei
de Oude. Toen ging het ook
falikant verkeerdv
Wij hebben anders mooie stel
sels, uitgedacht, zei de gokker weer.
Het drie-back-spel is er een van.
Geen doorkomen aan!
Dat zie ik, mompelde de kra
kende. H. V. V. is al hopeloos achter.
Zy concentreeren ook, net als
de Oranje-ploeg! '
?r?Dat verklaart veel, zei de oude,
sinds men zoo concentreert in de
kleedkamers dat men de heele con
centratie op het veld vergeet. Wij
hadden in mijn tijd geen systeem
en als er een was. heette het: ,.eerst
den man en dan den bal'' en ieder
een speelde zooals hij geschoeid
was. En wat zie. ik nu ? Ik zie voor
waarts die in de uüddenlinie spelen
en spillen op de back-plaats en dat
is prachtig met spelers die overal
even goed zijn, zooals sommige
Engelsche eerste-klassers diéje neer kunt
zetten waar je wilt en zij doen iets
bizonders maai- die weelde kunnen
wij ons niet veroorloven.
Voetbal-is .een krijgswetenschap
geworden, meneer, aldus mengde zich
de jonge man aan de andere
zijdtvan den grijsaard, in het gesprek.
Net zoo min als de soldaat in tien
oorlog maar doen mag wat hij wil.
zoo is het ook niet liet tegenwoor
dige voetbal. Men heeft de bevelen op
te volgen van....
De Gedeputeeren in de kleed
kamer, vulde de oude heer aan.
Neen, dan hadden wij het gezelliger
en als u even op wil staan.... ik
wou wel even naar het buffet....
ik krijg last van koude teenen.
En de oudöheer schoof weg en
'weer keken drie rijen hoofden om,
zoo kraakte het achter hen.
Paardensport-geneugten
Er zijn in dit land van landbou
wers gelukkig nog enkelen die zich
bezighouden met de veredeling
van het paardenras en daartoe als
geëigend middel het wedstrijd-wezen
beschouwen, welke veredeling in dit
land niet radicaal kan geschieden
omdat het wedden op paarden-renneu
verboden is door onze soliede,
landsregeering.
Merr. All D A Z KV ES BOOM
heeft ons verzocht, met liet oog
01» haar hoogen leeitijd. haar
tcekelijkache rubriek tot een
veertiendaagschc te mogen maken.
Onzerzijds bestaat daartegen geen
bezwaar; het oordeel der lezers
daaromtrent vernemen wij gaarne.
Op haar plaats zullen
tweeu-ekelijk8che Sportieve
lleschouu-ingen verschijnen van de hand
van Diplo Docus.
De mogelijkheid bestaat natuur
lijk de mensch is nu eenmaal een
zwak wezen dat er toch nog wel
een gokje afgesloten wordt hier en
daar als de veldwachters, die op het
wedstryd-terrein dienst doen, even
afwezig zijn en het is zelfs niet onmo
gelijk dat hetgeen te Groningen is
voorgevallen met een vervalschten
harddraver, verband hield met de
een of andere vrij l elangrijke wedden
schap. Op het voetspoor van sommige
Fransche leepelingen had men eeiv
zeker renpaard X., zullen wij maar
zeggen, laten meeloopen, doch het
was heelemaal niet paard X.. maai
de veel snellere Y. zoodat de pseudo-X.
op stap won. Behalve d»m prijs van
e«n vierhonderd gulden zullen de
X.-Y'ers vermoedelijk nog wel iets
meer met een of ander gokje verdiend
hebben.
Het is een woiiderlijke en niet
on vermakelijke geschiedenis geweest.
X. kwam op het terrein, geheel
onder dekens verpakt, deed niet
mee aan de parade in het paddock
»-n werd pas ontdekend bij d en start.
X. won en nauwelijks was zijn num
mer upgehescheii of een heer wendde
zich tot de jury en vroeg welk paard
eigenlijk gewonnen had. De jury
keek ietwat verwonderd en antwoord
de: ..natuurlijk de eerst-aankomende.
X." waarop de nieuwsgierige heer
naar zijn hoofd greep en zeide:
..bestaat niet. Dat paard is X. niet
want ik ken het veel te goed. Ik ben
de vorige eigenaar !"
Tableau ! " ?' ?
Doch'-de schilderij werd nog mooier
want toen de jury vroeg om X.
voor te leiden, bleek dat het paard
reeds ingepakt en verdwenen was!
Men ontdekte toen ook, dat het paard
niet in het paddock geweest was.
waarschuwde daarop de politie en
daar men meende te weten dat het
paard naar Rotterdam geëxpedieerd
was. stond de Eotterdauische politie
op den uitkijk. En waaratje
daar kwam de paarden-auto aan
maar.. .. het paard. X. of Y.. zat er
niet in.
Alweer tableau !
Wat bleek.'later S* Dat de vinding
rijke eigenaar, onraad vermoedend.
het paard in Hilversum had uitge
laden en sindsdien was het spoor
loos verdwenen. Het is eindelijk
ergens in de buurt van den Haag
ontdekt en de eclatante zwendel
is thans uitgekomen.
X. was Y. en de eigenaar een al te
handige in het kwadraat ! Rijbewijs
ingetrokken, de eigenaars ter ver
antwoording geroepen maar wat er
met het gokje gebeurt, vermeldt
de geschiedenis niet..'..
LEVERT MEUBELEN
STOFFEN - TAPIJTEN
EN VERSIERINGEN
PAG. 19 DE GROENE No. 2W4