De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1934 27 oktober pagina 6

27 oktober 1934 – pagina 6

Dit is een ingescande tekst.

In bijna drie etmalen hebben Scott en Black drie en zestig en een half uur in hun nauwe cockpit 'onder de ceüonkap doorgebracht De triomftocht van de Uiver DE BETEEKENIS DER HANDICAP FORMULE t>> l'ii'er lx HHiHHicr twee in den xnetticiifs'wedtiti-ijif. I>e rni'ig ti-i,ri!t n'i necmf gentt'ld: //e; xlctiin nnze latitfi/i »<>nti >> ?>> e>. Imndietip-rure'f !)<? i e"/? i!e l\nnn> if(n fcffmiwhen <!n' nut tlei' 7> . L. .!/. zet ftici' i'tfet'ii i'-rrf ili tfiif'i j,j:i /i ..hiiiii'ii-ii/iti/il" en p'xHelfu'i'l" b< telkenen. Bij de Koninklijke Begeer wordt bovenstaande zilveren plaquette vervaardigd, die namens Silvikrin Laboratorium aan de winnaars van de Melbourne-race zal worden aangeboden. Oorspronkelijk zou slechts n exemplaar worden gemaakt; de schenkers hebben echter besloten, ook den Uivervliegers voor hun schitterende prestaties een plaquette uit te reiken G. G. de Kat Hlv'l' eigi -naaii!;!ge gevr.l »l«'et zit h 'n ('ex-- i;:i-e voor.diithet tlu-:>r< t'Srh /.es.i' go»-d, HH'gelijk is. (ijit de huit>t aüuki-im ncie machina »'»?;? eei>ti':> prijs vanden h«»ndirap\\v<!>trijo z»>u winnen. Wij /.nl!« n <'.it 'geval ? ?? ns nader bezit-n n;in ('e h-.iui, vi:n de bviu'.l.ngt n v;-n het \\vd.strij( regienunt. Voor «'en'h«'.!u'icap'-wed^rijd. is «.«-n formule \a.-tgesteld, luidend.'-: l 'fl l \\" 1. J IT) liier'n b.-teektnt L de bctali IK'C U»("inv''n Fiiu'. p» IK:» n,. W hit ti.tale gewuht van het vlieg tuig met bt-nzir.i'. o!ie.- bemanning en lading :n ]u nden. 1'^ het m» t(,rvcim< gen vo] gas .'op zeeho» gte in paart'eknu htcn. A Int opj i-vlak Vi.ii (Uu vleugel in vierkante v» t ten. T'it deze g» ge ven s wordt uitgereken<i de zoi g»-naamde l and icap-snel lu id V in mijlt-n per uur. Wij zull»-n dit aan de hend. va.n twee vooi beelden uit rekenen: Ie. De Fokker F 7. waai mede Van der Hoop in 15)24 naar Indiëvlo.cj*. Voor c. i t vliegtuig is: Handicapsnelheden l';t de li.-'.m'icapsnelheiU il -.volgt vooi' <v F 7 een theoretische vliegtijd «f liündur.p-ti.ii! van llüuur. voorde D 17 bi.'na ti7 u ui'. . De F 7 z»u dus M uur meer noodig h- hb, n dan x.i.'n hamiieapt ijii en de D 17 /on slechts tl» uur meer <;.«n zijn Irm-.iicapt ijd h-noodigrii (-n in (;it g.-val zou de D 17 ('en wedstrijd winnen. 'LVdi zou <'e D 17 w. l veel latei' kunnen aankomen. da;ir alleen de zuivere vliegtijd .geldt- en het opont houd a-in de et iitr lest:-tions niet nicet-'It. Staat dus de D 17 bijvoor beeld ! d;:g -n in Kaïrchi op gt^ei' weer te W.uhteii. 'ie.wijl ('e F 7 (ioor\liegt. »]«?n heeft (''t go* n'nvlt et'op den liitslfig. Zou echter de D 17 op et-n vliegvel(i. ('at geen cc. n t n lepunt is. een nood'ljnii'iiig nu'kdi en daar M5 uur stap n blijven, dun telt dit oponthoud als vlitgtijd. in zou de D 17 het van de. F 7 verliezen. K» r dergelijk geval deed zich m* t de l'iver. voor bij de landing te Albury. waardoor ruim S1 2 uur tijd verspeeld w» rd. De tijd der tusschenland:rgi n op de c< ntr. lestati( ns woix't dus A'an den tt.talen tijd 'afgetrokken doch hot is niet nood'g dat men daar IE net. Z:»o DE NATIONAL DE SPELLING AT de strijd tri/en Hel dranhrfrbod icas inde Ver. Staten, dut i A voor ons Unit: de Bf.ellint/kwest ie yen-orden. Mi: e?n vooiti'arendheid. ongepast in eo alsnog democratiachen titaat *n eet hooghartige zelfbewustheid, meer pat* sentl in een fascistisch régime, Ac?/. minister Marchant een eind gemaak aan een schier half-eeuicsche oud. veete, die ons dierbaar ica-s gewordvi, als een bij uitstek nationaal bezit. Wij hebban altijd over De Vrie. en Te Winkel ..gekankerd", maar wij hebben er, betrekkelijk gezonil. bij leeren leven. De kinderken?muaktfn vele spelfouten en de vol icussenen bleven dit doen en de den kit nd inert spraken daar schande va >>. Het was eigenlijk alles normaal. immers in een wereld, u-nar men ideaal maar roor 't fluiten ? heeft. Waarom moest daar dan een eigen wijs. maar gemeen- machtig (tfatt respect?) ..bcn-ind#mnn" in ki»in, roeren en onzen koni baren ^ natioiw len tijd en i'lijt aan dic<i.~t ruzie.doen ulieren, welker Chincczige fhc« loyie i»m de ritt>'e run fut !.nitenlmn maakt. 'f ll"(/.v dut kinderlijke ccrzudibij ccn naïef gebrek «tin menschcnt speciaal llöllaiidsche ntenschenkenntN? Wist 7.. K. heitsch niet »<-,? li i j ..ontk'.'ti'nde" ? K f "ijn nu *»/MV« ? ettelijke fTceniifin-icn emt V»i>i ; EENHEID EN MARGHANT ra n tci/entttiindci'x en ih' en rcnijni</li'iiil ?»/./» */? , . U et geduld en de gelatenheid, i, r mede wij vroeger de onzinnige K ,-eijels van De V. en t, W. volg, . overtuigd dat de redelijkheid , ' ran deze wereld is. hebben thans , ,its gemaakt voor een fanatische iiankelijkheid aan deze pedante . 'itshedcn, welke voor die van het irinisme niet onderdoen. Wua het !. was het wijs de Hollandsche ,logische hartstochten te wekken een natie, die juist weer haar ?t h/c eenheid in Oranje begon te -.,'iien, tereedelijk uiteen te scheu !'n de kinderkens? Hebben zij l, ,ri el meer haast en zooveel minder \, t» ni/cn dan de vroegeren. of i# het -, i* * H-ijs zooveel redelijker, dut er in /? M een ,,rationcele" spelling noo/,,/ >,v.«*? En leed de steeds i-crerge-,mli praetischc doelbewusthdd ran irl onderwijs, die tot geen enkel '.?ructisch doel meer voert, zoozeer ?,nder dut overbodig beetje onpructi,»//.' l)c Vr. en t. W. taalwijshciit. i tt daar zoit bruusk en oni-olte/>//.' paal en perk aan gcnteld ,'tn'nten worden ? S u zitten wij dun miiir met de Marchantschc gebakken ier>:n- en de ttcctegcest tiert welig in v/i ''.?''? dat wij het ..Ken coor allen dllen voor een" zoo mutdig ?i 'lijnen te hebben. Dat komt er ean. i < een ouderwetse!» en on-f<ineintinclt meent ergens ile rede/ijk te moeten en te kunnen beenrdn>, d<ren. /?'. C. vloog ParmcMtier d i re» t van liall naar Honie »-n landde niet te Murs.'illé. 'lueiilotir verkoHte h'j zijn runt c w.iai tegenover geen »-nkel na deel i ntstind. D,- C.>met. van Sc<4t luid zelf.gi-iHiey b'nz'ne oin dir»-(( t» t JJaguat) door te vlieg--n. wat een inggrootcr voor»!eel g-f. Slechts (ü« landingen t< Mr.gdini. Allrli'ib;i,ii. Singapore. *oH Daiwji'en ('h irleville waren verplicht. ook voor . dei> n -mers a;.n tien snel lioidsWt'd strijd. De deelnemers, die alleen aan de .hindieajAwdslrijd meedoen, behoeven slechts binnen 1(5 dagen te -Melbtnnne a«n te komen. liet zou nu n» g zeer goed kunnen gebeuren, dat een deelnemer met een op zich ze!f niet zeer gunstig vliegtuig langzaim van plaats t».t plaats vliegt. eral wachtend op gunstigen wind. '/i lolang de 1(5 dagen niet'om zi.in of r -lang niet alle. deelnemers uange1 men zijn of opgegeven hebb -n. kan l ?'! dergelijke verrassingi n nog \i-rr M hten. IV haiuiioapt ijdeii l<»«peji /.eer sterk i leen. namelijk van lid uur !??"> min. ! > sec. voor ue Airspeed A S K 11,t ' * uur 4H min. voor (ie Oisouti- r ? ,.rk IT. De Cornet van Scott. winnaar van i nsnelheidsWedstrijd. had een hand.i» ptijd van «57 uur 21 min. 'M sec.. (. K.L.M, machine t'iver had 7:5 uur ; ? min. -1-8 sec. tijd. Daar echter na do l sg( henland'ing te Albury in veibmu i-'-t het slechte veld een deel van de l talende lading achtergelaten werd. } l na aankomst de handicaptïjd i nieuw moeteen worden berekend. De Uiver" gereed voor den start Vermoeidheid van materialen .. ? ' \ Dr. J. SGHOEHAKER Van alle kanten zijn de lrivervlieycrs tuf.ye.juieht. In deze hulde ligt ook iets van' hulde aan de techniek, die hun prestatie, mo gelijk maakte. De mstallury tan Smü's-Trans/ormatorcnfabr lek te Nijmegen vertelt hier van de hooy« elschcn die aan het materiaal lan snelle machines worden nesteld* en van de moeilijkheden, die zich hierbij voordoen. HET moge den leek een beetje vreemd in de ooren klinken, maar het is voor den vakman een feit. dat ook metalen vermoeid kunnen woi-den. Kn het onaangename van het geval is, dat terwijl vermoeide menschcn door eens goc-d te eten eu eens flink uit te rusten. Weer gelu-el op hun verhaal kunnen komen, de me talen de/.c eigenschap niet. bezitten e;i blijvend b.ilorven zijn. zoodanig zei f v dot /ij iK-tivkkelijk spoedig lot bivuk zullen gaan. Nu is het breken van een metalen staf op zichzelf niets bizondersz'elk materiaal dat d,.or uitwen dige krachten belast wordt zal. wan neer die krachten groot genoeg 7.ijn en boven de z.g. br««ukvastheid van het metaal liggen dat is d" maxi male spanning, die het kan uithouden -- onherroepelijk breken. Doch dit is niet gevaarlijk, althans in zoo\vrr. niet. dat men. <!e eigenschappen van h.-t betl'( lïe!lt!e metiial kelllH-nde. niet de/e hreitkvastheid n.ke-iiii-i kan honden en dus een constructie* z»o zwaar kan nitxoeKM. «lat zij sterk genoeg is om de normaal te verwach ten b-last ingeu. ruimschoots ie weer sta:1, n. Maar wat geb.-urt o v' indien ce;i liela-ïiniw. kl i -er i!nn de btvuksp.".!.- . iii^-. liei-lia-.iliïelijk . ??- .hetzij nuv kortei-e.' hetzij ni« l langeiv tus>cheMpoo/.eii «r'tree.it. voortdurend uuur.' door. yondi-v o{»houd«n;' Stel nie.i lueft in i'i-n badhuis een springplank, dan zal die door liet springen van een enkelen, persoon wel doorbuigen maar zeker niet br, ken. Doch wat zal er gelK.ure.i indien dag in tlag uit hon derden mensche'i van die plank afspiingen:! l lij moet steeds maar woei' doorbuigen en terugveeren. voort durend door en wij kunnen ons'voor stellen dat dit zelfs voor ten wlpplank onaangenaam wordt. Kn nu is het voorbeeld van een wipplank wel wat ongelukkig gekozen, omdat dit van L W P A ca. ca. OO Ibs. 8000 l^s. 400 p.k. 880 ft2dus Wordt de handicap-snelheid V circa 10.5 mijl per uur of 108 km u. 2e. Hc-t'. modcinc Fokker jarlitvliegtuigtv-pe D 17. Hiervoor is: L ca. 4(. Vlbs.' W ca. 3200 l b3. P. «540 pk. A 250 ft2. voor dit vliegtuig woitit V ca. 180 niijl per uur Of HOO km/u. In -Werkelijkheid bedroeg ue kruissnelheid Vf,n de F 7 tngeveer 125 km/u. terwijl de D 17 met 255 km u. kruidt. Voor den afstand van ca. 20000 km. zou de F 7 dus ongeveer 100 vlieguren noodig' hebben t-h do D 17 ruim 77 vlieguren. PAS. K) pE GROENE No. 2995 vezelachtig on taai hout is, maar d L* wijze waarop vermoeiing ontstaat, blijkt er wel duidelijk uit. Nemen wij daarom een ander geval, nl. een trapas van een fiets. Door het trappen op de pedalen worden deze op de plaatsen waar zij in de cranks ge draaid zijn iets doorgebogen en veeren dan door de elasticiteit van het staal weer terug; maar indien deze trap assen dergelijke belastingen steeds maar weer moeten ondergaan en steeds maar weer moeten doorbuigen en terugveeren, zullen zij dit dan kun nen uithouden of zullen zij breken? En het merkwaardige hoewel het heeleinaal niets bizonders is, \vant iedereen weet het is, dat zij op den duur inderdaad zullen breken, hoewel de belasting toch nooit zoo. groot is geweest, dat de brcukspanning van het materiaal overschreden werd. Dat breuk optreedt i« nu het gevolg van de vermoeüng van het materiaal en al is deze naam nu we tenschappelijk niet zoo heel juist, hij ux-eft duidelijk aan waar de fout te zoeken is. Indien wij willen begrijpen wat de vermoeüng van een metaal eigenlijk beteekent. moeten wij b»-deiiken. dat ieder metaal uit een complex van kristalletjes bestaat, die min o t' meer willekeurig door elkaar Fig. I. Ontstaan en voortschrijding van een vermoeiingsscheur door de kristallen, 2000 x vergroot liggen.. Worden hierop uitwendige krachten aangebracht.dan kunnen zij zich vervormen en wel speciaal die. welke het gunstigst georiënteerd lig gen. Kecivn 'deze vervormingen echter steeds, weer terug en overschrijden zij een bepaalde waarde, dan kan het gebeuren drat in sommige kris tallen of op de grens van dergelijke kristallen, kleine, microscopische klei ne scheurtjes ontstaan, die op zichzelf nog niet zoo gevaarlijk zijn. maar die bij voortgezette belasting steeds gl'oO-' ter worden on zoodoende ten slot te tot breuk van het geheele materiaal leiden. , Hierbij is echter op een gunstige omstandigheid te wijzen, die ik tot nu toe opzettelijk niet beschreven heb. maar die thans zeker vermeld dient to worden, omdat liet bij dit donkere vooruitzicht eeh belangrijk lichtpunt vormt. Dat is. dat niet elke belasting hoe'klein ook. het materiaal vermoeit en tenslotte tot breuk leidt, maar dat dit slechts gebeurt wanneer diéspan ning een bepaalde grenswaarde heeft overschreden. Jrn in" alle bewegende deeleii. vooral in snelloopende inachinedeelen, treden (leze vernioeiïngsbélastingen op en kxmnen zij tot een vroegtijdige breuk leiden. De pre statief., alrt thar.s door de vliegtuigen van de l.oiiden-Melbourne race gekheid, zijn ^daar».-m zoo opPAG. II DE GROENE No/2995 F|g, 2. Vermoeiingsbreuk in een differentieelas, uitgaande van het uiteinde van een opgesneden d raad merkelijk en bewijzen hoe \vr il»- moderne staalteehp.iek het reeds bracht. Slechts de hooge vermoeiinK-svastheid van de nieuwste krukassen- «-n. veerensteJen maakt liet mogelijk de mo toren- 70 uur lang een aan.tal tot-ren van bijna 2000 per min., te doen. maken. Dergelijke topprestaties zijn het resul taat van twee feiten. In de eersteplaats van de betere staalkwaliteiten. I )e tweede oorzaak van de kwaliteits verbetering van. het staal, moet in de constructie en in de afwerkinu van de. maeliiredeelen ge/ocht worden. Ieder een weet. dat scherpe insnijdingen de breuk van een materiaal iti de hand werken en het is om de?:- reden.'dat. de gleuf in een puntbescli'-rmer van een potlood niet scherp eindigt maar in een rop.d gaatje uitlinipt en. dat het voortschrijden vrn een. selv-ui in een. ketel voorkomen wordt door h* m aan beide einden tot ee»< uaj'ij.- af te boren, l )e i eden hiervan U. dut «>p het uiteinde van sclierj e ii'^i'.'jdiimei1 zeer sterk»? spahnip.gsverht/oirinuv:». optre den, die bet nuMeriral vtrui /eer verxwakkei»,. Ook de verm'»eiinu'>breuken wolden r.ltijd op deze ; !?'.;? t.-e:i inge leid, 'zooals bijv. op den overgang van de pen n.af.r de wang van eei>. krukas. of ook en dit is een Ze -r v ??».?! \'«.orkoinend geval, dat dikwi.jU .oVer liet hoofd wordt gezien - op den uitloopeivan een ingesneden iJraa-t. 7'lf* op plaatsen wa.a,r /;? {ibsoluul' niet Ver wacht Werden, kunnen v.'rtnneiingsbreiikcn ontstaan. zooals a:in het einde? van een spiesleuf in assen, of op smcergaten in zu i gerst a n gen. De eenige methode om de/e gebre ken te ontgaan is fouten bij de vorm geving en de afwerking zooveel nu>gvlijk te voorkomen. Scherpe over gangen zijn uit den booze: /.ij moeten absoluut vermeden wordt-n. De over gang van pen op wang van de krukas nioet rond afgewerkt worden, een in gesneden draad in een as of een bout moet glad uitloopen. draaigroeven. krassen, inkervingen moeten verme den worden en zou heeft een nauw gezet onderzoek naar de oor/aak van. de opgetreden breuken en naar het verloop en de verdeeling van de op tredende spanningen tot nieuwe wegen in de constructies gevoerd, die 'reed» met succes bewandeld zijn. Fig. 3. Verwijding van scherpe randen in krukassen van de mo derne motoren ?i l I .4[> * ? ' 'l i'* l!

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl