II DE IDEALE KEUKEN Machinekamer van het gezin Mode/keuken te Auderghcm (België) architckt L H. de Koning. Goed gelegen aanrecht f n gootsteen, doorgeefkast naar de eetkamer, gestan daardiseerde kasten, glazen, voorraadschuren. EEN gezin is een bedrijf dat zichzelf produceert. Deze uit spraak moge paradoxail lijken, toch benadert zij de werkelijkheid, die immers in de dagelijkse gang van zaken een ononderbroken productie proces te zien geeft met als product, als uiteindelijk doel, het gezinsleven ?/elf, dat elke dag opnieuw wordt ge schapen om zijn inhaerente waarden diéver uitgaan boven de voeding en huisvesting van een aantal familie leden. Het gezin wordt gefinancierd door de kostwinner(s), het verwerkt evenals elk ander bedrijf grondstoffen en energieën, en evenals elk ander bedrijf kent het de machinekamer, de plaats waar de kracht wordt opge wekt die de werktuigen in beweging houdt in dit geval de keuken. Maar er is een groot verschil tussen de gezinskeuken en de machinekamer van een ondernemend bedrijf, terwijl deze laatste natuurlijk zo rationeel moge* lijk is gekonstrueerd met het doel om elke verspilling zo veel mogelijk te voorkomen zijn de meeste gezinskeu kens tamelijk onverschillig en onlo gisch gebouwd. Dit feit heeft de aan dacht getrokken van de kringen die hier in Holland efficiency voor de huishouding bepleiten, een streven, dat, naar ik meen, zijn oorsprong vindt in Amerika en dat langzamerliand in alle andere landen Voorstan ders heeft gevonden. Er is clan'ook LEVERT MEUBELEN STOFFEN - TAPIJTEN EN VERSIERINGEN op het ogenblik een boekje in voor bereiding waarin enkele Nederlandse architekten in samenwerking met een vooraanstaand persoon uit de huis houdelijke beweging de aandacht van de woningbouwers op het tot nu toe ten onrechte verwaarloosde terrein van de keuken %ullen trachten te ves tigen en waaraan tal van de volgende gegevens ontleend zijn. Practische wenken Op zoek naar de ,.ideale keuken" de keuken die de grootste besparing van tijd, geld en energie mogelijk maakt vinden wij in de spoorwegen, boten, vliegtuigen en luchtschepen, keukens die het ideaal het dichtst be naderen. Hier is men immers gedwon gen om zich, door de beperkte plaats ruimte waarin dagelijks ontelbare menu's en vele gerechten a la carte moeten' worden gereedgemaakt, extra goed rekenschap te geven van de meest praktische keukeninrichting, en hier wordt dan ook vaak do grootst mogelijke arbeidsbesparing bereikt. Het tegengestelde aspekt biedt het grtis van de Amsterdamse keukens, die niet alleen in arbeiders- of middenstanilswoningen maar ook in luxe woningen op Vaak onverklaarbaar onpraktische manier zijn ingericht. Zo is er steeds onvoldoende aanrechtruimte, onvoldoende verlichting en onvoldoende ventilatie (de ramen zijn te klein of kunnen niet voldoende wor den geopend, n het ventilatieluikje is meestal dichtgespijkerd in verband met de tocht!), de kasten zijn vaak zo hoog dat men er slechts met moeite bij kan; en, wat het ergste is, nergens in huid is er een plaats om de was te doen, zodat ook dit werk in de keuken moet gebeuren, wat natuurlijk zeer onhygiënisch is en het bezwaar vanh.pt in het algemeen toch al grote plaatsgebrek aanzienlijk verhoogt l Deze zeer in het oog vallende ge breken hebben in een goede keuken geen recht van bestaan. Maar er zijn minder voor de hand liggende denk beelden, die in een goede keuken even eens toepassing zouden moeten vinden. Zo moet de aanrecht. niet alleen ruim zijn maar ook praktisch gelegen aan beide kanten van'de goot steen, zodat het vuile vaatwerk aan de ene kant van de gootsteen kan wor den opgestapeld, daarna afgewassen. en aan de andere kant van de goot steen gedroogd, waarna het in een zeer dichtbijgelegen kast dient te verdwij nen. Behalve de bekende doorgeef luiken kunnen ook doorgeef kas ten worden ge bouwd, waarin men servies en tafelsere i zowel van de kant van de keuken als van de kant van de eetkamer kan be reiken. Voor de ar beiderskeukeh is een goede vondst de glazen muxir tussen keiu ken en woonruim te die het de huis vrouw mogelijk maakt om onder het koken een oogje op haar kinderen te hou den, en die voor dit doel geschikter is dan een open staande deur die de etensdampen ongehinderd in de woonruimte laat doordringen en bovendien het funeste eten-inOPVOEDING D K belangstelling in opvoed kundige kwesties bij het grootc publiek in de na-oorlogschu jaren was een opmerkelijk verschijn sel: in n opzicht verblijdend, in ander opzicht niet. Want altijd is het zoo, dat er in bloeitijden aan op voedkundige vragen weinig of geen aandacht wordt besteed; het gaat goed, zooals het gaat. Als de afgang komt in het oude Griekenland, dan lezen we pas van opvoedings- en schoolvragen en dit verschijnsel zien wij zich telkens herhalen. De gróote paedagogen werden aangehoord in tijden van beroering en moreel verval: in tyden van bloei kwamen zy nauwe lijks aan het woord. Zoo kunnen wij de belangstelling voor paedagogische lezingen en lec tuur, in cursussen, schoolmethodes en adviesbureaus opvatten als een onder deel van deze enorme geestelijke crisis, die slechts te vergelijken is met een periode in de geschiedenis, Voorafgaand aan het Christendom. Evenwel deze belangstelling is sterk dalende, graadmeter voor een andere constellatie: en de geestelijke crisis is overweldigender dan ooit: duidelijk zichtbaar is voor iedereen de strijd op alle fronten de strijd om nieuwe levens waarden. de-keuken bevordert. Prachtige mo gelijkheden bieden verder de p standaardiseerde keukenkasten, waar van de maten zorgvuldig zijn bere kend en dus de beste waarborg bieden voor geschiktheid voor het gebruik, terwijl deze gestandaardiseerde elemen ten op grote schaal gefabriceerd kun nen worden wat een zeer lage prijs ten gevolge heeft; bij de gestandaardiseerde kasten horen velerlei onderdelen, even eens op grote schaal geproduceerd. met de hulp waarvan men zijn kasten op elke gewenste manier kan gebrui ken: zulke onderdelen zijn b.v. wijnrekken, laden voor tafelgerei, plan ken voor pannenkasten, vruchtenroosters, etc. Voor het bewaren der ingrediënten zijn het meest aan te raden de glazen Schuiven die reeds veelal gebruikt worden; rnen vermijdt hierdoor het tijdrovende onderzoek vóór de bestellingen bij den kruidenier daar men immers inet ón blik in de doorzichtige laatjes de stand der voor raden nauwkeurig bepaalt. Als ver lichting voldoet meestal een goede IN HOLLAND AVe moeten dus een ander stadium van dezen strijd zijn ingetreden, en ilan dringen zich twee vrageh op: is hier do schuld een algeheele moe heid van een ongeloof aan cultuur waarden, een alles doordringend pessi misme, of heeft de paed»gogi<?>k zelve misschien teleurgesteld? Op beidtvragen zal het antwoord bevestigend moeten zijn. Met de ee»ste kunnen wij ons verder niet bezighouden maar met de tweede des te meer. Want de kinderen, onder de zege ningen der nieuwe, opvoedkundige ideeën gioot geworden, zijn nu vol wassen: men aanschouwt de vluchten van den arbc-id. K u nu is <-r wel in alk- tijdon door de ouderen over de jongeren gi-khwigd knorrigheid van den ouderdom i-u idealiseren van c-igcMi jeug.l zijn er niet vreem-l ;uiii óóu klacl't is toch uu wel zóó algemeen, dat men haar \vi-l ei-kenn^n moet: slapte bij de jc-ugd en ino«ilijklioid om zich to schikken: hieraan, «f eigenlijk alleen aan liet eerst t.', i;-' «Ie 'werkloosheid onder d t- jongeren maar voor een klein gedeelte schuld. l'ïeze klacht hoort men. op werkplaat sen, in scholen, van professoren zoowel van leiders van opvoeditv'stehuizen. Zonder dat het berc'denoeid wordt. stellen veel jongeren zelf hun toe lamp in het midden van het plafond die diffuus licht verspreidt; waar do keuken voor deze verlichting te groot is moeten boven fornuis, gootsteen en tafel lichten worden aangebracht. Natuurlijk moeten vloeren en wanden van goed schoon te maken materiaal zijn gemaakt, terwijl verchroomdc kranen e.d. veel poetswerk besparen. En waar nog niet voor centrale warmwatervoorziening is gezorgd moet bo ven de gootsteen plaats zijn voor een geysertje. Er bestaan tal van vernuftige uit vindingen voor de keuken, die om economische redenen nog niet of slechts zeer zelden zijn verwerkelijkt. Als voorbeelden noem ik hier de cen trale vuilnisafvoer, die nog steeds een groot probleem is, de centrale koel- . inrichting die op de wijze van de cen trale verwarming aan de koelkasten van elk keukentje koude distribueert, en de drooghokken van geperforeerde betonplaten, door een Frans architekt te Drancy gekonstrueerd, die het metgelijk maken om de was onzichtbaar aan de buitengevel te drogen. Ook op het gebied van de keuken werken de technici onvermoeid, ook .hier.'wordt' voortdurend door nieuwe vindingen het reeds bereikte in waarde vermin derd en afgebroken. Een aardige illus tratie van dit feit is de fornuiskwestie, waarover door deskundigen en belang hebbenden verwoed wordt getwist. Op het Amerikaanse ,,llot-Point"iornuis van 'de General Electric kan men automatisch koken, doordat de stroom zich vanzelf uitschakelt op het vuur waarop de spijzen gaar zijn, dat dooi» een bijbehorend klokje wordt aangewezen. In Nederland wordt de keuze tussen gas en electricitcit uitsluitend bepaald door het plaatselijk tarief, terwijl de relativiteit van deze controverse ten slotte nog wordt geaccentueerd door enige Scandinavische uitvindingen, die liet verguisde cokes-fornuis en het ouderwetse petroleumkaeheltje in ?volmaakte vorm in ere hebben her steld ! ELLEN KAHN Amsterdamse volkskeuken. Nijpend plaatsgebrek, nog vergroot door de wekelijkse was. \\ ABONNEMENTSPRIJS VAN DE GROENE" per jaar: Nederland -....? 10. Indië(Zeepost) 10. ,. ,. (mail) . . 13.50 Argentini Belgi Duitschland Egypte Frankrijk Griekenland Oostenrijk Spanje Tsjecho SlowaCije Zuid-Afrika Denemarken Itali Noorwegen Zweden Engeland Zwitserland Amerika Australi Azi O u v c 4) ? 11.50 f 13.50 IGEROifZTLMETA) VLfAVRIJ DOOR EN DOOR Vervaardigd van hetzelfde materiaal als het bekende Zilmeta tafelzilver Schaf U zoo'n Zilmeta keukeninrichting aan! k Panne^n. vergiet en melkkokers en niet te vergeten een degelijk stel keukenlepels, alles vervaardigd van Zilmeia, Het onovertroffen Gero-metaal. Zilmeta is zilverwit, door en door vlekvrij. onaantastbaar voor zuren, zouten en mosterd, zeer gemakkelijk in het onderhoud en onverslijtbaar. Super-hygiënisch dus, temeer daar schillers, bij gebruik van Zilmeta. niet in de spijzen kunnen voorkomen. Bovendien beteekent Zilmeta keukengerei een blijvende besparing. Leett hierover de brochure .;Zilm*U keuk*nger«t". verkrijgbaar hij da Gerofabrlek U Zeil» en «He goede zitten op dit gebied.' Keukengerei Z PAG. l" DE GROENE N6. 299 .-t ;? \\ P : n \ PAG.ri8_DE GROENE Ne. 2996'