*.< gevende opvoeding, hun leven in vrijheid, die moest leiden tot zelftueht maar iri ongebondeuheid ontaardde. hiervoor aansprakelijk, en als een schreeuw klinkt uit liet gelederen der jongeren zelf de roep om een opvoe ding met stevige lijnen, niet bewust gezag van bovenivt', met autoiiteit. Zien we nu, waar ernstige ouders en opvoeders do laatste tien jaren hun belangstelling aan gaven, dan was een gedeelte van ben gewennen door de vrijheidsprincipes van een Italiaansche, wier theorieën zóó weinig scherp omlijnd zijn, dat Katholieken, anarchisten en communisten ze ge lijkelijk als grond voor hun opvoedings systeem aanvaardden; een ander ge deelte hield zich bezig met ,,k nkelen" als met een patience-spelletje, weer anderen zochten bun heil in een Individual-psychologie van Joodsch-Oostemijkschen oorsprong, waar alle aanleg- en erfelijkheids factoren werden verwaarloosd, terwijl sommigen zwoeren bij Steiner, waar juist alle menschelijkédaden uit hun aanleg verklaard worden. Aan deze boomen van vreemde origine groeiden wonderschoone bloe men van teere miances, maar niet gehard tegon het wisselende HolJandsche klimaat, fijne paedagogische on ook belletristisebe literatuur, toch niet vrij van sentimentaliteit. Want iets hebben al die vreemde sj sternen en theorieën gemeen: in het land van herkomst deden ze goed werk. Ondanks de enkele modelschool staat- de Oostenrijksche op voeding nes* op een zoet elementair plan, daar doet een Individuulpsychologie goed, en Rudolf Sh:ir.erV, boeken gaven oen verkwikking tegen bet Duitsche opvoedmgssysteem, dat nog zeer veel berustte op l'rüffel. Kn maakt in die landen i»iet alleen de heerschende opvoeding, maar ook do volksaard niet noodzakelijk, dat indik'idueele methoden ei een correc tief aanbrengen tegen slaafsche ge hoorzaamheid en mnssa-discipline 'i * * Maar het moet toch eigenlijk gioole verbazing wekken, dat deze ver schillende, bmtenlandsche systemen hier het paedagogische denken zóó beïnvloed hebben, dat men zelden of nooit in dit verband gelezon of ge hoord hoeft van den Nederlandschen volksaard. Geveti wij er ons eens even goed rekenschap van, wat maakt dan toch wel dit kleine landje aan do zee van zijn bc weners? Klei, aan de zee ontrukt; hoogveengrond, afgegraven en vruchtbaar ge maakt; laagyeen, uitgegraven en drooggemalen,- heidevelden, omge ploegd tot korengebieden. kale zand gronden, in lachende landouwon her schapen; glasdistricten, waar vanuit zuidelijke gewassen een wereldmarkt voorzien: dat is Holland! Nergens is de grond zooals diéoor spronkelijk was; ja zeker, ook hier ..Blut und Schol Ie.", maar niet de grond houdt den bewoner vast, maar tle bewoner beheerscht en onderwerpt den grond. Hier zien wij de kern van liet Ilollandsche karakter: initiatief. doorzicht, zijn lot in. eigen handen willen houden. Dat maakt den Hol lander geschikt tot leider, tot be stuurder, tot autorijder, tot schipper op zee en in de lucht; hij reageert intelligent op invloeden van buitenaf. Maar gehoorzaam volgen, zich on dergeschikt houden, bedienen, dat kan hij niet: nog altijd moeten we onze dienstmeisjes, onze kellners, onze mijnwerkers uit het buitenland laten komen; en in normale tijden gaat bij ons weg de bovenlaag: ingenieurs, bedrijfsleiders, en dan d:; kunstenaars. , Deze genoemde specifiek Hollandsche eigenschappen vinden wij, in onuitgegroeiden vorm, terug in den Hollaiulschen jongen: wordt het te erg, dan ontaarden ze in de beruchte t uchteloosheid; maar in normalen vorm is het: groote drang naar vrijheid: initiatief, eigengerechtigheid, critiek, moeite om te gehoorzamen, om autori teit te erkennen. Deze volksaard behoeft men heusch niet door uitheemsche individueele en \Tijheidsmethodestestimuleeren; in tegendeel zal men zulke eigenschappen moeten aankweeken, die dezen volks aard tot zijn beste ontplooiing bren gen: tucht, gehoorzaamheid, een juiste indeeling van ty'd en geld, stelsel matige training en wilsoefening. Want er zit toch iets in, dat zooveel generaties dien Hollandschen aard tot zijn hoogste praestaties konden brengen, en dat de opvoeding van heden en gisteren dat niet vermocht. Doch er komt reactie; men ziet het al bij jonge ouders: de paedagogie gaat een anderen kant uit. Intuïtie en een feeling voor den landsaard nemen meer de plaats in, die gisteren vervuld werd door wetenschappelijke voorlichting. Zonder eng chauvinisme aan te kweeken kan de geschiedenis van de laatste twee jaar ons toch leeren, dat we in deze een nationaal belang over het hoofd hebben gezien. Voor den Hollander past een oud-Hollandsche opvoeding, in modernen vorm; geen buitenlandsch fabrikaat. J. KIKMEXS-KKrRSLAG N.V. GEBR. BREEN NIEUWEND IJ K No. 172 en 177 HAARLEMMERSTRAAT No. 64 Grootste keuze In Horloges, Uurwerken, Goud en Zilver Specialiteit in ELECttlSCHE KLOKKEN REPARATIE-INRICHTINGEN VOOR UURWERKEN, GOUD EN ZILVER OUD-BUSSEM BEREIDT VOEDSELS VOOR LIJDERS AAN SUIKERZIEKTE een fietsphenomeen uit terheiden kon niet mér zijn meisje verblijden dan, wanneer het ook zij bij nacht of ontij haar wekelijks naar de uitkijk" te rijden. Zesdaagsche" bezoekers Victoria Hotel - Damrak */«> C. Station - noodigt U uit. Wij verzorgen U In ons hotel tegen matige prijzen. U zult tevreden zijn! Kamers met Holl. ontbijt Lunch Diner vanaf f3.50 f 1.50 en f 2. f2.?, f 3.?en f 4. De Direct!* VEDEENIOING l NEDSHANOSOl-fAWIKAAT 0 a ...? / ?? .» uxtfl Dersil O»t«rm«nn & Co1* Handel Mij N.V.. Amsterdam ' Fabriek te Jutphaas bij Utrecht De nieuwe Duitsche Sprookjesprins Teekening voor de Groene Amsterdammer" door W. v. d. Elzen Een nieuwe serie kindersprookjes, gebaseerd op nozi-principes, zal binnenkort op de Duitsche scholen gebruikt worden, meldt de Daity-Telegroph". Zij worden in nauwe samenwerking tusschen de nationaal-socialistische vereeniging voor beel dende kunstenaars en het ministerie voor propa ganda uitgegeven. Volgens de aankondiging zijn alle lievelings sprookjes, als Roodkapje, Sneeuwwit/? en de Schoone Slaapster in deze serie opgenomen, maar zij zijn getransponeerd in den vorm van allegorie, waarbij Hit/er de rol van sprookjesprins is ten deel gevallen. De nieuwe lezing van de Schoone Slaapster sym boliseert Duitsch/ands réveil. De gelukkige ridder, in den persoon van Adolf Hit/er, wekt de prinses met een kus. In Sneeuwwitje is de booze stiefmoeder de verpersoonlijking van het communistische gevaar. In Roodkapje is de wolf, die Roodkapje onSchufd/'g Duitschlond?bijna verslindt, hetjoodsche ras. Kinderlectuur Melis Stoke E l 'H was ere i s...." zoo be gonnen alle sprookjes. En ze eindigen met de gewaagde profetie dat de betrokkenen ..nog lang «?n gelukkig leefden." Tusschen deze beide polen ligt een ?reeks van aandoenlijke onwaarschijn lijkheden. Het sprookje bevat altijd «?en zeer menschelijk begin .... en een ? ?enigszins onverantwoordelijk einde. Maar daarvoor is het een sprookje. Kn in dien zin is de moderne wetge ving immers ook een sprookje .. .. ? Hoe komt de regeling van een maat schappelijke orde tot stand? In de eerste plaats door het constaleeren van een toestand die anders is dan die behoorde te zijn: een mis deelde groep, een onrechtvaardigheid. Kortom: er was ereis.... We volgen nu voor de totstand koming der overheidsvoorziening die een einde aan die toestanden zal ma ken, den gang van het sprookje. Een reeks van menschelijkéuitingen en onwaarschijnlijkheden volgt. Ze doorloopen alle stadia van' voorbe reiding, toets, parlementaire behan deling. Onvolkomenheden worden ge schrapt, onvolledigheden aangevuld. Kn daar ligt dan tenslotte het Staatsblad voor ons, bevattend het product van menschelijk werk in, den vorm van een wet. De beteekcnis van deze wet nu ligt vervat in de hoopvolle overtuiging van de slotregclcn van het sprookje: ...... en ze leefden'nóg lang en ge lukkig " Hiermee heeft de sprookjesschrijver aan zijn opdracht voldaan. De wetgever helaas echter niet. 'Want de geschieden.is van met vreugd en hoop begroete en ingestelde wettelijke maat i egelen stelt ons telkens en telkens weer voorde teleurstellende ervaring dat de menschen, sinds het tot stand komen van de/e regelen, nog wel lang' doch stellig niet gelukkig zijn blijven leven. Integendeel de Wet bleek in vele gevallen zoo onvolkomen dat de profetie van een gelukkiger leven van het menschdom inderdaad onverant woordelijk bleek. In dit licht moeten we een mededecling ontvangen volgens welke in Duitschland een nieuwe serie kinder sprookjes in de scholen gebruikt zal worden, gebaseerd op de nazi-principes. Volgens deze aankondiging zijn alle lievelingssprookjes, zooals Hans en Grietje, Roodkapje, Sneeuwwitje en de Schoone Slaapster in de serie opgenomen, doch getransponeerd in den vorm van n allegorie, waarbij Hitler de rol van sprookjesprins is ten deel gevallen. De nieuwe lezing van de Schoone Slaapster symboliseert Duitschland's réveil. Booze geesten vreemde mogendheden trachten Doorn roosje, de ? Duitsche '/iel, to doodon. Maar de goede guesten. doordrongen van de goedheid van het Germaanscho ras. slagen erin .'den door een langen slaap ingetreden dood af te wenden. Do talrijke prinsen. Luther. FreJcrik de Groote en Hismarek. die haar trachten te bevrijden, slagen niet, tot tenslotte de gelukkige ridder in den persoon van Adolf ILiller de prinses met een kus wekt. [n Sneeuwwitje is de booze stief moeder de verpersoonlijking van' <l« communistische invloeden en" het spreekt vanzelf dat de wolf uit Rood kapje het Joodscho ras is dat on schuldig Duitschland bijna verslindt.. Tot dusver is alles in orde. De kwestie is namelijk dat het in al die sprookjes goed is afgeloopon, zoodat het wel als vaststaand door de Duitsche schooljeugd zal worden aan genomen dat het met de toestanden waarop de sprookjes betrekking heb ben ook best zal.afloopen. zooda't hi.t Duitselu' volk m>g lang en gelukkig zal leven. Dank zij den sprookjesprius. Men begrijpt de methode: dóór de zaak zoodanig te wenden dat de kinderen het nieuwe regime identificeeren niet toestanden welke in de sprookjes uitsluitend aanleiding heb ben gegeven tot onverbroken vreugde en voldoening, stralen deze voldoening en vreugde automatisch af op hetgeen hun wordt geboden als organisatie van de samenleving waarin ze /uilen op groeien. Natuurlijk moet hierbij worden aangenomen dat niet een tegen-actie ontstaat die zich eveneens van de populaire sprookjes meester maakt. door bijvoorbeeld de gnnsc-he rolveideeling in de allegorie om te draaien door b.v. van de Sehoone Slaapster het humanitair geweten te maken of van de arme grootmoeder van Rood kapje een numerieke minderheid die verbonden Wor.lt of van de booze Stiefmoeder van Sneeuwwitje de wan betaling die hel crediet vermoordt enz. Maar 'daarvoor bestaat geen gevaar. Want tle Nazi-ivgeei-ing- is meesteivs over alli'S. dus zoowel over de drukkerijen en uitgeverijen alsover de sprookjesschat. die. ondanks alles. sluimeren blijft in het gemoed'van het Duitsche volk. Duitschland heeft ras-fprookjesschrijvcis voortgebracht en daarom zijn de rassprookjes er zeker zoo po pulair... De grootsten waren de gebroeders Grimm. en nog altijd is een zekere grimmigheid duidelijk in de Duitsche sprookjeswereld bespeurbaar. Het is ons bekend dat het denkbeeld, ook in Holland over te gaan tol oen allegorische bewerking van de sprookjes, gerezen is bij den heer Marchant. want aangezien toch ui het drukwerk voor de jeugd moet Worden vernieuwd zou dat in «'? 11 moeite doorgaan. Het bezwaar schijnt ichter >ivl«-gi-ii te zijn in het feil. dat geen enkel lid van onze regt.vring zich beschikbaar wil stellen als sprookjesprins. in ik> eerste plaats stuit het zoeueriv karakter hun tegen de borst, terwijl zij voorts ongaarne de rol zouden willen spelen van' indringer in een slapend slot. zulks teneinde te vóór komen dat hun huisvredebreuk of een dergelijk delict voor de voeten ge worpen zou worden. Een oogenblik heeft nog de gedach te .voorgezeten <»m een proefuitgave te maken van Hans en Grietje als nationaal sprookje. Mans en Grietje, zouden daarbij-in dien gedachtengang Holland en intikmoeten verbeelden, tesamen verloren in hit onherbergzaam woud der in ternationale samenleving en tenslottesamen wont-nd ineen huisje van koek en verguldsel. In di« n gedachtengang zou echter de consequentie dat lïans Holland werd vetgemest en GrietjiIndiëhonger zou hebben, niet in over eenstemming zijn met de feiten, zooals onze regeering zich die in goede trouw heeft uit gestippeld. En dat had uu-n er niet voor over om te 'geraken tot de zinrijke en ge.lukkige oplossing--van een Verder lang en gelukkig lever. Wij doen he.t «lus maar liever zonder sprookjes. Want liever bezinnen we ons «>p de onvolkomenheden van elk wett.-lijk en economisch inensehen\\vrk dan dat wij vluchten in de exaltatie- van d< profetie waarmee het lieve sprookje 'zóó onveiuntw<(ordelijk opt imist 'scu pleegt te eindigen .... PAG. 20 DE GROENE No. 2996 PAG. 21 DE GROENE No. SPREEKT men over Kantoormeubelen en BRANDKASTEN dan denkt men direct aan MOZES KNAP Oude Hoogstraat 1, Amsterdam f v i i .'t i