Historisch Archief 1877-1940
La femme d'un certain age
J. RIEMENS-REURSLAG
HET leven begint met veer
tig" zegt Walter B. Pitkin
in zijn echt-Ainerikaansch op
gezet boek 1). en' om deze bewering
kracht bij te zetten, haalt hij uit
spraken aan van lang niet de eersten
de besten, zoo b.v. van Ford: ..Wat
een man vóór zijn veertigste doet telt
niet mee". Hchopenhauer bezag het
weer van een anderen kant: Zelfs'
niet de hoogst» soort van verstande
lijke meerderheid zal een mensen een
overwegende plaats in de conversatie
verzekeren vóór hij veertig jaar oud
is. Want leeftijd en ervaring, ofschoon
zij nooit een vervanging van
intellectueele begaafdheid zijn. kunnen er
m i m tegen c >p we gen'?.
De jeugd gaat voorbij met loeren' en
vergissen, en volwassen zijn beteekent
werken zonder omzien,, werken om
naam te .maken, om een gezin te
kunnen stichten, om n steeds betere
positie te bemachtigen en zich erin
te handhaven. Maar de man van
veertig staat op het hoogste punt:
reeds heeft hij ontdekt déijdelheid
van hét menschelijk streven en de
betrekkelijke waarde van het geld.
Hij houdt zijn werkzaamheden in
zijn macht,, binnen de grenzen van
zijn kunnen en hij leert het meest
waardevolle, het meest essentiëele
van het leven kennen: een intelligent
gebruik van den vrijen tijd. Hij leert
het geld op economische wijze
gebruikenéwant hij he'eft ondervinding.
hoe hard er voor gewerkt moet wor
den, en dat het lang niet de duurste
genoegens zijn. die de grootste
levensbevrediging geven.
De schrijver vindt dit alles van toe
passing, zoowel.op den man. als op de
vrouw, maar in elk geval op den
intellectueelen mensch. Want deze'
heeft de hoogste levenskans -?idioten
sterven jong en professoren b.v.
woi-den dikwijls oud. Kr zijn ook zeer
veel bekende vrouwen die haar levens
werk eerst na de veertig aanvingen.
Deze redeneering lijkt mij toch voor
vrouwen maar zeer betrekkelijk, al
sleept de auteur er dan mot een
zekere flair allerlei argumenten bij.
om v,ijn redenearingen aannemelijk
te maken.
Want het leven van den man als
man moge zich verlengen tot zestig.
'zeventig jaar toe. het specifiek
vrouwenleven valt dan toch tusschen
? twintig en veertig, hoogstens vijftig
jaar. Dat zijn haar gloriejareii als
vrouw, die tijd van haar grootste
schoonheid, van trouwen en .van
kinderen krijgen. En dan wordt zij
leeftijdsloos d'un certain age. ,
Hierin schuilt het groote verschil:
het' echte vrouwenleven begint niet
met veertig, maar eindigt dan. Maar
dat wil niet zeggen, dat er achter deze
onherroepelijk gesloten poorten zich
niet een schoon en bekorend landschap
IETS GOEDS 9 HILLE'S
KOEK EN
BESCHUIT
Spelende kinderen uit de crèche
aan den Wlngerdweg
ontvouwt: er begint wel een nieuw
leven, zij het niet meer eon specifiek
vrouwenleven. K n dat geldt vooral
voor de vrouw, die met klam oogen
om zich heen heeft gezien, voor wie
leven groeien beteekende, en die
werkelijke levenservaring hooft opge
daan.
Vóór do veertig eischt do wereld
van de vrouw: vrouw zijn, ou geen
intelligentie. Eigenlijk is dit laatste
eon bootje oiigowonschte ballast: man
nen kunnen eon vrouw niet goed als
vrouw bewonderen,, als zij hen in
intellect de baas is on vrouwen nemen
het haar vriendin min of moor kwalijk,
als zij telkens meer inzicht toont.
Maar na de veertig wordt dat alles
anders: zij is niet meer de rivale on
stilzwijgend wordt zij door mannon
en vrouwen geduld of erkend.
Betere gezondheidstoestanden, fij
nere cultuurvel-houdingen verlengen
hot vTomvzijri: hot climacterium valt
tegenwoordig dikwijls op vijf-en-vijf tig
jarigen leeftijd. Work, kunstmiddelen
on motie werken mee. dat eon vrouw
er lang jong uitziet, on zoo ziet men
jeugdige, sportieve groot mama's,
coquet gekleed, goed op de hoogte.
Maar tusschen zich goed kleodon,
haar charme bewaren eenerzijds, en
haar leeftijd ontkennen, de natuur
forceeren anderzijds, daartusschen be
staat oen hemelsbreed onderscheid.
Het eerste doet deugd, het tweede is
bespottelijk. Niets zieliger dan een
vrouw, met holle oogen terugkijkend
naar het land der jeugd.
Doch dit type wordt steeds zeld
zamer: er is toch in het algemeen in
het leven van de vrouw meer
Lebensbejahung". De ongehuwde vrouw met
eon positie is geen vaatje zuur bier
meer.
Vroeger verwekte zij jalousie, nijd,
ergernis misschien: bij het ouder
worden wordt zij geëerd, bemind soms
om haar menschelijke kwaliteiten. Zij
vertegenwoordigt een soort
standaardmoraal, zonder het te Weten of te
willen.
Is de vrouw eenmaal den overgang
voorbij, dan wordt zij dikwijls licha
melijk sterker clan vroeger, haar
levensDE MATERNELLES
MAATSCHAPPELIJKE ARBEID
VAN EN VOOR VROUWEN
Het ontstai i
ALS een grillig sterrenbeeld lig
gen de bewaarscholen ?«-au
Amsterdam onregelmatig ver
strooid in het stadsplan. Men vhvi.i
ze in do Amsterdamse volksbuurten
achter de Haarlemmerpoort, tusscr
Beurs en Paleis, tussen het Oostei
park en het Muiderpoortstation, in d ?
staatsliedenbuurt", in do
arbaider.\vijkrondom het R.A.I.-gebouw, in d<
Jordaan, aan de overkant van het ""i
en in de Plantage-buurt. Er zijn oud ?
geb.mwen bij en nieuwere, grote t-;i
kleine, maar allen hebban zij dit g.
meen: smetteloze witte wiegjes i
lichte babyzalen, het uitbundig gelui
van spelende kinderen, en de to(
gewijde zoigen van vrouwen en mei
jes die do werkende moeders vervan
gen. Hier is een prachtige mogelij!
heid gegeven voor maatschappelijj- ?
Vrouwenarbeid: het bijeenbrengen vu i
kinderen van werkende moeders i i
voor dit doel ingerichte gebouwei .
hun verzorging in de tijd dat de mo» ?
ders door haar werk in beslag zij i
genomen, en het behartigen van ee.i
deel van hun opvoeding. Natuurlij
ligt niet de geheele opvoeding in (i ?
handen der verzorgsters, immers
dkansen stijgon, zij wordt dan va»1 k
zcor oud..
De vrouw van vijftig en
oudrvormt een nieuw middelpunt: m<:,
zoekt haar gaarne op, haar huis
iverzorgd, de conversatie van betet
kenis. Zij werkt haar levenservarim
door haar gesprekken, en zoo is menu
eenvoudig grootmoedertje, menig»,
deftige oma een vraagbaak voor d<
familie. Dikwijls onderneemt zij werk
waar zij vroeger geen tijd voor had.
en met succes.
Zij staat verder van haar kleit<
kinderen af. dan als jonge moeder va i
haar eigen kinderen, en begrijpt zi
daardoor beter. En 'de
wonderlijkgolfslag des levens doet zoo dikwijl
hetzelfde bloed stroomen door groot
ouders en kleinkinderen, zoodat de//
VAN AMSTERDAM
. ,-ijj van een crèche-kind loopt van
.,,lit tot zes xmr, het verblijf in de
.». wiuirplaats wordt telkens door een
n;uht thuis cndeibroken, terwijl do
nderen van moeders met
onregel? uit:g werk vaak ook onregelmatig
M do crèches verschijnen. Maar toch
'ilijft de invlued van de bewaarschool
(?»?» belangrijk element in de levens
sfeer van zo'n kindje, een kleine basis
van rust, hygiëne, gemeenschaps
gevoel en tevredenheid voor hc-t
groeiend karakter.
Do oudsto kindercrèches in Amster
dam werden gesticht door de Ver
inniging tot verbetering van
kinderbewaarplaatst-n" die in 1872 werd op
gericht om veibetering te brengen in
de toen werkelijk schandalige toe
standen op dit gebied: een kinder
bewaarplaats was meestal de n of
andere kelderwoning met een bordje
..Hier bewaart men kinderen", waar
wasvrouwen e.d. door het ,,houden"
van een partijtje kinderen in een
donkere, bedompte ruimte een kleine
bijverdienste inden. Do vereniging,
wier naam in 1932 is gewijzigd in
Amsterdamsthe Vereeniging tot in
standhouding van kinderbewaarplaat
sen", richtte achtereenvolgens zes
crèches op in verschillende volks
buurten, de eerste in de Vinkenstraat,
daarna de crèches in de
Warmoesstraat, van Swindenstraat en Van
elkaar met-r nabijkomen. dan dikwijls
ouders en kinderen doen.
Als dan haar oordeel zich vermild
heeft tot een grooto. alles omvattende
menschenliefde.dan weet iedereen zijn
belangen bij haar veilig. ..Veel heb
ik in mijn leven geleerd", zei laatst een
jeugdige tachtigjarige, ..maar niet.
wat men goed. en wat men slecht moet
noemen."
Het specifieke vrouwenleven eindipt
met veertig, hoogstens vijftig maar
het menschenleven vangt dan eerst
aan.
. vertaling van J. Versteey.
Hst ad t'fet iaat, in 11)20 de crèche in de
Hugo de (jïroutfetraat on in lüO do
prachtige kindei bewaarplaat s aan do
overkant van het Y. c-halve deze
laatste zijn do bewaarplaatsen van
deze vereeniging gevestigd in
gebuuwen die, staande in de troostelooz
volksbuurten van gisteren en eer
gisteren, fantazieloze steenwoestijnen,
deprimerend in hun uniformiteit, met
hun donker en onvriendelijk front
weinig afsteken bij hun omgeving.
De verzorging.
Des te verbaasder is de bezoeker dio
bij hot binnentreden grote, lichte
ruimten vindt, vriendelijke en zon
nige speel- en slaapzalen en ruimo
tuinen, die men mot vaak
reusacht'ge verbouwingskc sten in do on
doelmatige komplexen heeft gescha
pen. Heel anders is het aan de over
kant van hot Y. waar ? architokt
Hoeterink een schitterend modern
gebouw hoeft geplaatst temidden van
parken on wijde ruimten, dat voldoet
aan alle eisen van hygiëne en effi
ciency van ónze tijd, on dat vaak
eerder aan een kindersanatorium doet
denken dan aan een crèche. Deze
bewaarplaats bekleedt dan ook een
uitzonderingspositie ten opzichte van
haar zusterinstellingen: hier worden
niet alleen kinderen van werkende
moeders verzorgd, maar een klein
percentage bestaat uit zwakke kin
deren of kinderen uit verwaarloosde
gezinnon dio de gemeentelijke (Genees
kundige Dienst. Maatschappelijke
Steun of Liefdadigheid naar Vermo
gen naar deze instelling stuurt om
op te knappon. En vaak worden
daarmee prachtige resultaten bereikt.
Tuch is ook hier het werk geregeld
vamtit hot centrum der vereniging,
die haar zes bewaarplaatsen volgens
eenvormige principes heeft georgani
seerd. In al deze crèches worden
kindoren van alle gezindten opge
nomen, die een kAVartje per dag be
talen (de kosten per kind zijn gemid
deld 80 cent per dag) en van 8 tot
?J uur worden verzorgd; bij het komen
worden de kinderen nagekeken, ge
wassen en in hun linnen schort j es
gestoken. . (Slot op pag. 14).
DE MODE VAN MORGEN
Roodzijden avondjapon met vierkant
uitgesneden hals. Klokvormige volants bedekken
den bovenarm: Een dubbele, over elkaar
vallende volant, met twee rijen kleine
knoopjes siert den 'rug.
Het zwart kanten avondtoilet toont even
eens een interessanten rug. Lange wijde
mouwen en hoog aan den hals gesloten, doch
het middenstuk van den rug is vrijgelaten.
L
PAG. 12 DE GROENE No. 2997
r
WOLLEN DEKENS
VANAF
25
f 6.
DONZEN DEKENS f 4 D 75
VANAF l l J ?
KOLDEWEY & CORBIERE
LEIDSCHESTRAAT 30
AMSTERDAM
OUD^BUSSEM
BEREIDT VOEDSELS
VOOR ZUIGELINGEN
Tjerko Gashaarden
Nederlandsch Fabrikaat
't Hoogste gerief
Voor 't laagste tarief
Prijscourant op aanvrage
P G. J. de Koning & Zn.
Keizersgracht447 -Amsterdam C.
Tel. 32457 - Opgericht 1739
bontmantel»
elegant* bont
mantel ..agneau
rasé" met rijke
moderne
bontkrnng. vakkun
dige bevfcrklngr
maten 42. 44, 4A
69.
bontmantels
avondtolletten
middag japonnen
ook grote maten
?peclaalbnla voor dameskleedtng
trause en voqelzaiH
kalverstraat 114, tegenover perry
PAG. 13 DE GROENE No. 2997
J
Ij
-.-i
?i
i:
"
llr