Historisch Archief 1877-1940
?M»
IK ZEG
OP- EN AANMERKINGEN
UIT ONZEN LEZERSKRING
Oud-Hollandsche of Hollandsche opvoeding?
IX'?Opvoeding in Holland" van mevr.
RiemensKeurslag treffen mij eenige onjuistheden.
M.i. is het een f out, van do jeugd karakter to
venvachten. Al het groeiende heeft de (noodzake
lijke) eigenschap min of meer slap, richtingsonzeker
en onvast te zijn. Karakter vooronderstelt vast
heid in gerichtheid. Jeugd redeneert, critiseert,
idealiseert; de volwassen leeftijd handelt.
Dat verschillende buitenlandsche systemen het
Hollandsche paedagogische denken beïnvloeden,
verbaast de schrijfster. Het is echter een
oud-Hollandsch gebruik, de grenzen niet te sluiten, óók
niet voor ideeën. Aan onzen volksaard heeft dat
geen afbreuk gedaan.
Geen Montessori, Steiner, Künkcl of Adler
maakt van een Hollandsen opvoeder, noch van
zijn pupil, een Italiaan, Duitschcr of Oostenrijker.
Dat onze geest ontvankelijk blijkt voor uitheemsche
gedachten is een deugd, geen ondeugd zooals schr.
A'il suggerecren. Wat aan onzen aard niet past,
valt vanzelf af.
De Oud-Hollandsche opvoeding kan geen ideaal
zijn voor de hedendaagsche jeugd, noch bezit ze
de sleutel tot oplossing van de moeilijkheden, die
deze tijd brengt.
Wij behoeven een Hollandsche opvoeding, ook
georiënteerd naar buitenlandsche systemen (geen
fabrikaten") en aangepast bij onzen volksaard.
J. E. KOK.
Mevrouw Riemens-Reurslag pleit in het nummer
van Uw blad van 3 Nov. voor een ,,Oud-Hollandse
opvoeding in moderne vorm". Ik ben heel erg
benieuwd naar wat daarmee precies bedoeld
wordt. Zóó is het een zér ruime algemeenheid !
Allicht is er op het oogenblik weer een verlangen
naar mér orde, mér lucht, mér gehoorzaamheid.
Dit Wordt door duizend en n oorzaken bepaald,
niet alleen in Holland en niet in de laatste plaats
door politieke constellatie's. Do geschiedenis wijdt
een voortdurend wisselen in de opvoeding tussen
strengheid en toegevendheid, samenhangend met
de wisseling van de politieke en economische struc
tuur van de maatschappij en in de bijzondere ge
vallen met het jougdlevon van den individuolen
opvoeder. Een goede opvoeding is alleen te ver
wachten in eon maatschappij, die berust op het
werkelijk belang van al haar leden. In een chao
tische, ontwrichte tijd als de onze, kan de opvoe
ding geen karaktervolle en goed-gedisciplineerde
mensen vormen. De maatschappij, de
monsengomeenschap, zoals die op een ogenblik bostuat,
voedt de jeugd op, niet in de eerste plaats de
ouders, niet de onderwiJ2ers. Deze helpen alleen
mee in de richting, waarin de maatschappij hen
stuwt, ze versterken alleen de algemene tendenz
van «Ie opvoeding, vooral als ze, zoals mevr.
K. R. dat noemt, gaan opvoeden met intuïtie en
fcelings voor de landaard". Dan pas goed !
Xec, mevrouw R. R., wij zijn nog vér van een
opvoeding naar wetenschappelijk inzicht af, al
dacht U, dat wo alweer aan een nieuwe periode
toe zijn. Ons ontbreekt nog de meedogenloze
Wetenschappelijke critiek op de huidige opvoeding
(zie Sisyphos" van Bernfeld) en het juiste weten
schappelijke inzicht in het zieleleven van het kind.
Zonder deze beide blijven wij, opvoeders, onbewust
de werktuigen van onbekende machten buiten en
in ons zelf.
En misschien dat een geslacht, opgegroeid vol
gens dit dubbele wetenschappelijke inzicht, zich
niet beklaagt over zijn opvoeding I
Hoogachtend
A. G. v. d. HORST-JANSSEN.
Wassenaar.
Antwoord
Het is onmogelijk, in een kort artikel een
nieuw idee te verwerken, waarvoor een boek
deel noodig zou zijn, en dan ook de bijzaken
duidelijk tot zijn recht te doen komen.
Daarom ben ik dankbaar, dat de beide geachte
inzenders op twee kanten van het enorme
opvood in gs-vraagstuk gewezen hebben, die door het
felle spel van licht en schaduw wat in het donker
gebleven zijn.
Natuurlijk is het een fijne, wetenschappelijke
psychologie der jeugdgrond voor do moderne
opvoeding, zooals mevrouw v. d. Horst-Jansen
T'J<Hignaal
tui r* l t f ^^
MELIS
5TOKE
MEN hoeft volstrekt niet meer in 't vorstelijk
's-Gravenhage
als» men op reis wil gaan verschrikt don tijd te
vragen
als men zijn uurwerk niet goed opgewonden heeft.
Men neemt de telefoon en hoort op de seconde
een lieve vrouwenstem den juisten tijd verkonden,
nog wel tot driemaal toe, voorkomend en be
leefd.
Dit wonder der techniek heeft het publiek be
geesterd.
Men heeft zich alom het nieuw gerief bemeesterd
en aan het vragen heeft de juffrouw geen ge
brek.
Gelukkig spreekt ze automatisch, want bij leven
zou zy zoovelen nooit een antwoord kunnen geven
al ware gansch dit leven n telefoongesprek,
Maar is dat wel iets nieuws. Ik wil alleen vermelden
dat vele jaren reeds, als men een nummer belde
een vrouwenstem ons zei zij 't niet de juiste tijd
dan toch hoe laat het was. U moet het eens
probeeren
wanneer na middernacht u samen zit met heeren
bij bridge of conversatie op de sociëteit.
opmerkt. Maar zij zegt ook het juiste weten
schappelijke inzicht". Om tot deze juistheid te
komen daarom wees ik op een groote factor, die
in onze paedagogiek- en psychologieboeken en in
onze voorlichting tot nu toe verwaarloosd werd:
n.l. de landsaard.
Natuurlijk is het onze trots en onze deugd,
open te staan voor internationale gedachten,
zooals de heer Kok aangeeft.
CHAMPAGNE KRUG
La toute première m a r que
Eenvoudig is 't systeem. De haak wordt opgenomen
«n gij tracht met uw huis verbinding te
bekomenNog voor er een minuut of zoo verstreken is
<>n voor ge hebt verklaard waardoor ge u verlaatte
YA\ reeds een vrouwenstem, zij 't ook niet vrien
delijk, praten
en u vertellen .... nu .... enfin .... hoe laat het is.
De vrouw heeft steeds de tijd. Ze laat ons dikwijls
wachten,
t>n dikwijls uren lang naar haar gezelschap smachten,
\andaar dat 't tijdsignaal, gesproken door haar
mond,
zelfs door de telefoon, mechanisch afgegeven
symbolisch is voor hare houding in het leven....
.. . .vooral Voor hem die zich voor-goed met haar
verbond....
I>e vrouw zegt ons den tijd. Het is dus uitgevonden.
't Mechanisch vrouwcnwoord voortdurend opge
wonden
dus naar der vrouwen aard. zegt ons precies: hoe laat.
En 't onderscheid van deze dame-zonder-rokken
met andere vrouwen en met de gewone klokken
'K dat zij, opgewonden is.... maar toch niet
slaat.. ..
aanleg en omstandigheden, waarvan de opvoeding
IT een is. Maar «Ie aanleg is ook een component»1
van do resultante karakter: trouwens hier komt
de tegenspraak: Wij behoeven een Hollandsche
opvoeding, ook georiënteerd naar buitenlandsche
systemen, en aangepast bij onzen volksaard",
zegt de heer Kok. Dus toch een aard?
Maar heb ik dan iets anders gezegd? Bekend
mag ik veronderstellen voor belangstellende lezers
de tendensen van het heden. Wijzen wilde ik op
een richting in de toekomst, \vaar hot heden
zulke schrikbarende tekorten aanwijst.
J. RIEMENS-REURSLAG
HERFST, «n
WINTER.
REIZEN
""MADEIRA'
RONDREIZEN van 20 tot 33 DAGEN
WEST-IN DIE
RONDREIZEN van 37 tot 54 DAGEN
NEW-YORK
VIA WEST-INDIE EN MIAMI
RONDREIZEN van 46 tot 03 DAGEN
PRIJZEN 1* KLASSE, .alle* inb*gr*ptn
RESP.. F 265.- ? 485.- ? 720.- «n fioogir
KON. NED. STOOMBOOT Mij n.v. A1 D AM
Het bankgebouw der firma Mees
Do waag rijst of principiecle vraagstukken.
de architectuur betreffende, met de pen kunnen
wol-den uitgevochten, maar toch acht ik noodig
den heer Brusse een, stij liet ook kort, antwoord
te geven.
Zeker past Kropholler wel ..moderne" materialen
toe (ijzer, gewapend beton), maar hij behoort niet
tot het groote leger der snel-overtnigden, die elk
nieuw board", elk pas ontdekt procédébegroeten
als drager bij uitnemendheid van het karakter
der huidige bouwkunst. En hij meent stellig dat
de oude, beproefde bouwmaterialen in geen geval
als verouderd" ? het schrikbeeld onzer dagen
hebben afgedaan.
De stelling van den heer Brusse, die het kennelijk
een verdienste van een kunstenaar vindt wanneer
elke volgende schepping ,,altijd weer anders, weer
nieuw" is, acht ik al zeer aanvechtbaar. De sensa
ties eener voortdurende wisseling waren nimmer
het kenmerk van ware kunst.
Ir. J. A. C'. TILLEMA.
Van rcdaciiewege bekort. De discussie over dit
onderwerp moeten icij thans sluiten. Red.
De roman van John Loving
Wil hot Anisterdamsche Tooneel uitgave van
de vertaling van O'Xeill's ,,De Roman van John
Loving" in boekvorm overwegen?
Hiermede verplicht zij in do eerste plaats het
publiek, dat in de gelegenheid is de vertooning
bij te wonen en de zware koste" nog eens nauw
keurig wil nalezen. Bovendien bestaat in breeden
kring belangstelling voor dit «tuk. M. W.
Maar hij spreekt zichzelf toch wel een beetje
t. gen.
Hij vindt het een fout van de jeugd karakter
verwachten.
Dat heb ik ook niet gedaan. Karakter is het
stempel dat op iemand gedrukt is, resultante van
BLUSSCHERS HOLLANDIA"
Diverse systemen o.a. SCHUIM, KOOLZUURSNEEUW,
TETRA, enz., worden sedert 35 jaren gefabriceerd door:
N.V. FABRIEK ES PA N A"
v.h. SPANJAARD & Co. - UTRECHT
De oogen van
Amsterdam^kijken door een bril van Schmidt
f)
L M. SCHMIDT. opticien. Rokin 72
Een rechtzetting
In het nummer van uw weekblad van 3 Nov. j.l.
is. onder het opschrift ,.De nazi's" en ondertee
kend met mijn naam. een ingezonden stukje ver
schenen, waarin twijfel gewekt wordt aan de on
schuld van de Duitsche Regeering aan den moord
op (Barthou (opzettelijk eerstgenoemd) en Koning
Alexander. Daar mij nu gebleken is. dat er zijn die
denken dat dit stukje van mijn hand is. zoudt
gij mij veel genoegen doen door in uw blad. de
verklaring te willen opnemen, die ik bij deze afleg.
dat ik niet de schrijver van dat stukje ben. noch
willen zijn. P. FEENSTRA Jr..
emeritus doonfif/eshitl predikant.
A
INHOUD
1. L. J. Jordaan, De begrooting.
2-3. Mr. M. Kann, Turf in hun ransel. .Mr. H.
Scholte, Ft-andello. Om het binnenhof.
4-5. Th. Ligthart, Gouden standaard. Dr. B.
Gonggrijp, Japansche concurrentie. ? W. v. d.
Elzen, vlootconjerentie.
6-7. L. J. Jordaan, Maskerade. Willem Pijper.
Dictator machine. Constant van Wessem,
Concertgebouw. Mr. H. Scholte. Tooneel.
8-9. Albert Heiman. Gênante bewondering. Nico
Rost, Egon Erwin Kisch. R. van
Ravenbeek, Charles Brooks. Charivaria,
10-11. C. A. Klaasse. Debiteur is koning.
12-13. Dr. Jac. P. Thijsse. In midden'Limburg.
Dr. A. Lulkinga, Het huis van Spinoza.
Mr. Frans Coenen. Winterhiljswerk.
14-15. A. Plasschaert, Hendrik Wiegersma. Jef
Last, Eekman, de mensch. A. Plasschaert,
Verzamelaars.
16-17. v. L.. Vrouwen en bloemen. Dr. C. O. van
der Graft, Kinderprenten.
18-19. Mr. Dr. H. J. Wijtema, Jeugdbeweging.
Henri. van Eijk, Hoe men allerleitgedachtes kan
hebben.
20-21. Henri Meijer. Technische zwendel. Dr. J.
Volker, Japansch worstelen. Duplo Docus,
Op de ,,Gereserveerde".
22-23. Hendrik Willem van Loon. Wij varen om de
wereld. Diogenes, De macht jder nullen.
Carracalla. Het hinderlijke geluid.'
24-25 Melis Stoke, Ais ik de beschikking over de
radio had, teekeningen Harmsen van Beek.
Karel Mengclberg, Tijdsomstandigheden in d?
radio. Ch. Roelofsz, Tijdgenooten.
26-27. l h zeg. Kladschrift van Jantje. .Melis
Stoke, Tijdsignaal. Tentoonstellingen.
28 Fotoraadsct.
1300 M.
Hotel Brunner, Wengen Junglraugcblel
Ie klas-door Hollanders ds voorkeur gegeven. In hèV mooiste ski
gebied.I Jsbaan-iOrkest-Stroomend water-Lift-van S. Fr. 11-, af.
Het klad schrift Lan jantje
Liquidatie v. d. voorraad etsen,
gravures, enz. van de Firma
FRANS BUFFA & ZONEN, Amsterdam
dopr Internationaal Antiquariaat
(MENNO HERTZBERGER)
Singel 364 Amsterdam C. ; Telefoon 34!07
.... . . t
Verkooping 21 -22 Nov. KIJKDAGEN 18-20 Nov.
Catalogus met 31 i l Is. a Fl. 0.30 verkrijgbaar
Z«f> . ??
?i* g u
geen abonn
Vul dan onderstaande coupon
in en zend haar nog heden
aan de administratie van de
Groene, Keizersgracht 355,
Amsterdam
Jaarabonnement
fi.
10.Inzenden i n open
enveloppe met
l1/, et. porto
PAG. 24 DE GROENE No. 299S
PAG. 27 DE GROENE No. 2998
?y
*.?.
, Jl
.: .f