Historisch Archief 1877-1940
r
«f-v
X
Chrysantemum Elsje Fulton'
Natuurlijke harmonie
Vrouwen en bloemen
STAAT do vrouw dichter 'dan
de man bij de natuur? In elk
geval tracht de vrouw bijna
steeds de natuur zooveel mogelijk
te betrekken bij haar dagelijksch
leven.
Op kantoren van mannen vinden
wij aschbakken; in de kamer der
typiste staat een vaasje met rozen.
In het studeervertrek van den profes
sor, in de vrijgezellen-flat, in elk
oord waar een man zich
ophoudt,speeltgewoonlijk de sigaar Ie beau róle.
Waar de vrouw haar scepter voert,
zijn bloemen aanwezig.
Een man, die bij een of andere
feestelijke gelegenheid bloemen krijgt,
staat er hulpeloos mee in zijn handen,
hij weet er geen raad mee. Wanneer
een vrouw bloemen ontvangt, legt
zij ze' behoedzaam jn haar gebogen
arm en buigt haar hoofd over de
geurige kelken, Tusschen vrouwen
n bloemen heerscht een natuurlijke
harmonie.
De himmlische" rozen die volgens
Goethe door de vrouw ins irdische
Leben" wprden gevlochten, zijn in
onzen nuchtere n. tijd gewone tulpen
of dahlia's van den kouden grond.
Maar inderdaad is het aardsche
leven voor de vrouw met bloemen
omrankt. Zelfs in het eenvoudigste
DE ZILVER VOS
Ceintuurbaan 137
AMSTERDAM Z.
Telefoon 22246
HET VERTROUWDE ADRES
VOOR
BONTWERKEN
milieu zet een vrouwenliand vol
zorg een vaasje goudsbloemen of
Oost-Indische kers op een licht
plekje bij het raam. In elke venster
bank bloeit een geranium of een
ouderwet sche clivia. die met toe
wijding stofvrij gehouden en eiken
dag van water voorzien wordt.
Die vensterbank is dikwijls niet
voldoende, om de behoefte aan groen
aan iets bloeiends en groeiends te
bevredigen. Wie een tuintje bezit
in de groote stad, kan zich te buiten
gaan aan ..bloemperken" en gras
randjes en boompjes. Maar de tal
rijke grootestads-bewoonsters die op
een bovenhuis zijn aangewezen, moe
ten zichzelve in klein bestek de illusie
verschaffen van een ,,groen uitzicht".
Als wij verschillende stadswijken
doorwandelen en telkens den blik
naar boven wenden, zien wij Ooethe's
woord'o ver de hemelsche rozen werke
lijkheid worden. De hangende tuinen
van Semiramis geven de meest banale
straat een fleurig aanzien en al zijn
die tuinen meestal bescheiden bloem
bakken, het effect is er vaak niet,
minder verrassend om. Zachtgele
violen, teere narcissen, paarse
crocussen, petunia's, lobelia's en vooral
geraniums en begónia's staan, zelfs
in een kleinen bloembak, bekoorlijk.
In het najaar moet door de tuinier
ster worden gewerkt! Nu moet de
bloembak worden voorbereid op win
ter en lente. Laat bloeien in dezen
milden herfst geraniums, chrysanten,
goudsbloemen, zoodat wij tot in
November kunnen genieten van de
gloeiende kleuren. Maar vóór ' de
nachtvorst de bloemen zwartsohroeit,
dienen er maatregelen te worden
genomen om den lentèbloei mogelijk
te maken.
Dankbaar materiaal voor den eer
sten tijd zijn de vetplanten; de
sedum spectabile heeft een variëteit
met frischroode bloemen, die tegen
de koude bestand zijn. Ligt tie bloem
bak niet U» zeer in den wind, dan kan
ook de sedum Sieboldi met zijn
rose bloemschermen een plaatsje vin
den. Hoofdzakelijk is voor den winter
stevig groen geschikt, zooals de sterke
buxus, die tot een parmantig haagje
kan groeien en zoodoende beschutting
bieden aan kwetsbaarder planten.
Ook de lila gekroesde bladeren van
de sierkoolplanten zijn winterhard.
Behalve de dwergheesters, die groen
blijven, kunnen Wij voor iets grootere
bakken maagdepalm nemen of
mahonia japonica, die zeer sterk blijken.
Bijzonder aantrekkelijk zijn de
heestertjes met zilveren of goudbonte
bladeren. Met wat extra maatregelen
tegen al te feilen hagel of sneeuw
is ook veronica burifolia (met witte
of blauwe bloemen) 's winters goed
te houden.
Voornamelijk moeten wy nu onze
aandacht richten op de eerste
lentebloemen die wij in den bloembak
willen zien groeien. De bollen van
crocus, hyacinth, tulp en narcis worden be
gin November in de aarde geplant. Na
lange donkere wintermaanden is het
een heerlijk opwekkend gezicht als wij
de puntjes van den eersten crocus
buiten ons raam zien verschijnen.
Paars, geel-oranje of wit, - in elke
kleur zijn de crocusjes een ver
rassing.
Ook de druif-hyacinthen, de sneeuw
klokjes en narcissen willen in den
bloembak best groeien, terwijl de
zachte geur dev eerste tulpen en het
sterker parfum der hyacinthen door
het open raam een aroma van voor
jaar in de kamer doen stroomen.
De bollen moeten 7 a 8 c.M. diep
in den grond worden gezet en iu
de meeste gevallen is het noodzakelijk
.de aarde tegen vorst te beschermen
met een laagje turf molm.
In de vensterbank binnen in de
kamer kunnen wij het geheelu jaar
..stukjes natuur" kweeken in den
vorm van cactussen en kamerplanten.
v. L.
KINDER
Uit oude
WEINIGEN uifc onzen tijd
hebben iu hun jeugd de
oude geliefde prenten, al»
van Jan de Wasacher en Klein Duimp
je, uog gekend, en wie van dit kostelijk
bezit genoten, zullen deze prenten
niet bewaard hebben. Jammer ge
noeg, want als zoo'n oude prent nu
nog toevallig voor den dag komt,
pleegt ze ons, zij het om andere
redenen, veel vermaak te schenken.
Bovendien zijn er verschillende die
de verzamelaar gaarne met goud
betaalt. Anders dan vroeger. Zoo'n
kinderprent was toen een waarde
loos ding, dat, 's ochtends gekocht,
's avonds gescheurd en gefrommeld in
een hoek lag. De prenten waren ook
zoo goedkoop, de namen centsprent,
oortjesprent (1V4 cent), stuiversprent
wijzen daarop. Zij moesten dat ook
wel zijn, anders vond de
prentendrukker geen aftrek. De gewone prijs
voor een ongekleurde prent was n
cent, voor een gekleurde twee. En
voor wie dat nog te duur was, wist
de winkelier raad; hij knipte de prent
in tweeën en verkocht elke helft
afzonderlijk. Het kind knipte de
prentjes weer verder uit:
,,Twintig prenten om n oortje
En tien prentjes om n duit.
Dat 's de pijne waard, zei Boortje,
Wel ik koop ze en knip ze uit."
De gekleurde prenten zijn altijd
veel aantrekkelijker dan de ongekleur
de geweest. Vreemde kleuren ziei:
wij overigens daarop: de boomstam
men zijn blauw, de koeien geel. de
ooievaars groen. Natuurlijk moet
dat in de eerste plaats worden toe
geschreven aan de primitieve
kleurtechniek. En wat deed de keuze der
kleuren er toe, evenmin als de onjuiste
DE MODE VAN MORGEN
Onder, een zwarte hoed van antilopenleer met hoogen bol en gekrulde rcigerveer.
De zwart laken mantel is zeer lang en nauwsluitend en heeft ruime mouwen, een
witte vos is over de schouders gedrapeerd.
De bruidsjapon is van wit-zilver lamé. De gedrapeerde hals eindigt van achteren in
lange lussen. De wijde mouwen omsluiten de polsen. Een wijd uitvallende sleep is
laag in den overigens nauwen rok ingezet.
PRENTEN
tijden
voorstelling? Zien wij niet op een
Bjjbelprent David zich, harpspelende,
buigen uit het venster van zijn paleis,
waarvóór een vrouw in een kuip
zich zit te wasschen, en lezen wij
daaronder niet, dwars tegen de
bijbelsche voorstelling in:
Hoe David wijkt van deugd en plicht
Door Bethseba's onkvisch gezicht."
Het hinderde allemaal niets: zooals
ze waren, werden de prenten grif
verkocht. Alom verspreid en gelezen,
heeft' de prent door leering en. vermaak
bij de lagere analfabetische
volksklasse dezelfde rol vervuld als het
boek bij de hoogere standen. Hier
vond de mindere man zijn gading:
ernstige overdenkingen van leven en
dood, opwekking tot deugd, vermake
lijke grappen en doldwaze avonturen.
Want oorspronkelijk waren deze
prenten evenzeer voor volwassenen
als voor kinderen bestemd. Doch als
ieder uitstervend volksgebruik men
denke bijv. aan balslaan en kegelen
zijn zij tenslotte gedeeltelijk of geheel
tot de kinderwereld afgedaald.
De oudste prenten gaven uitsluitend
voorstellingen van godsdienst i«en aard
maar weldra weerspiegelt de prent
liet goheole volksleven.
Een zinrijke oude pront was de
bekende ..Trap des Oiulerdoms", die
in een klein bestek een volledig beeld
van het inenschelijk'leven gaf. Van
Ie wieg gaat de trap bij treden van
tien jaar opwaarts tot den
vijftigjarigen leeftijd, dan fjaat ze naar
berieden tol den ouderdom van
Imu'U'rd jaar, waar het jrraf wacht. Op
"Ike trede staan een man en een
vrouw van den leeftijd dien de trede
voorstelt. In de opengebleven
mid'lermumte van de trap is de Tijd als
? ?en grijsaard met zeis en zamUooper
afgebeeld. Daarbij lezen wij de op
schriften :
,,Van de wieg tot aan 't graf
Legt de mensch dees loopbaan af."
«n
,,O mensch, wil merken,
De tijd heeft vlerken."
Ieder tafreel had als onderschrift
een rijmpje, dat gemaakt werd door
den prentsnijder die de voorstelling in
het houtblok sneed, of door den dorps
dichter. Die rijmpjes in een tijd van
geringe volksontwikkeling zijn dikwijls
onbeholpen en plat, maar afkeerig
van alle gemaaktheid zijn zij, hetzij
ernstig of jolig, .voor ons toch steeds
amusant.
Wel waren zij vaak onkinderlijk
evenals de voorstelling die zij toe
lichtten. Maar men moet daarbij
bedenken dat ze oorspronkelijk ook
niet voor kinderen waren bestemd,
al zullen deze ongetwijfeld tot do
begeerigste kijkers hebben gehoord.
Zoo placht op de prent van de
boerenkermis het laatste tafreel een troep
dansende geraamten voor te stellen
met het onderschrift:
Van vreugd, van voorspoed of ellend,
De dood is van dit al het end."
En wat moet een kind gedacht
hebben bij een rijmpje op de prent
van ,.'s Menschen intrede op deze
Wereld":
..Keesje krijgt een valhoed op, nu hij
loopt alleen,
Sterveling ! zoo u (Jod niét hredt, waar
wil 't met u heen?"
of bij een prent van ..Bijbelsche
Historiën":
..Jozef vliedt, en neemt een keer.
Verlaat zijn Mantel, houdt zijn Eer."
In welk een wonderland van ver
beelding leidde daarentegen de prent
het kind binnen! Daar was ..Lui
lekkerland" met zijn. afwisselend
rood en groen gekleuvdeii.
rijstenbrij berg. waar men rijstepap eet uit
den brouwketel:
..Bloed, wie heeft het nooit geweten.
Uit Brouwketels K ijst pap eten !
Daar was de ..Boerenkermis" met
tafreelen van de nu verdwenen
bar
PAG. 16 DE GROENE Ne. 1996
jan flipse zat droef voor de ramen
want weer zakte hij voor zijn examen,
wat doe ik er an l
liep the man of aran"
niet precies n week voor mijn tentamen ?
OUD-BUSSEM
BEREIDT VOEDSELS VOOR LIJDERS AAN
MAAG- EN INGEWANDSTOORNISSEN
Sne(schrift ** * *_.». // ^gr |n d«n B°«*h. «p "
BI IJTC D A l »*??? ?-***^ ^ * ,^^*^ postwlwel bij R l ENT8
?,r 7«rm,? ~z^i^f~^ BALT - en ""«?
ZelfontJ. 95 Ct. ff.?* ***~\i**^tum Daguerrettra.t 28
OEQELIJKE OPLEIDING, mond. sn schrift aanbowanstaandadres
THONET
KEIZERSGRACHT 213
A MS TE R D A M, C.
IMPORT UIT POLEN VAN
MEUBELEN VAN
MASSIEF
GEBOGEN HOUT
Tjerko Gashaarden
Nederlandsch Fabrikaat
'n Product dat verrukt!"
Prijscourant op aanvrage
G. J. de Koning & Zn.
Keizersgracht 447 - Amsterdam C.
Tel. 32457 - Opgericht 1739
AMSTERDAM - DEN HAAG
WOLLEN P L Al DS VAN F4.- AF
SANATORIUM BERKENOORD"
GRAAFSCHEWEG 296 - NIJMEGEN
VOOR RUSTBEHOEVENDEN, HERSTELLENDEN EN LICHTE ZENUWPATIËNTEN
einMahMr-DIncteur: Dr. J. WIAROI BECKMAN Twndt BumliMr Dr. A. RIJPPERDA WIERTSMA
THANS OOK KAMERS MET STROOMEND WATER
t ?:
PAG. 17 DE GROENE No. 2998
*~V
&&*