De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1934 24 november pagina 10

24 november 1934 – pagina 10

Dit is een ingescande tekst.

Wij varen om de wereld HENDRIK WILLEN VAN LOON Tahiti IK heb vrienden die dit eiland sinds vele jaren kennen, die hier twintig en tien jaren geleden waren en die het niet met mij eens zijn. Wel ten opzichte van de ongeloofelijk slordige en onver schillige Fransche regeerings-methodes ten opzich te van deze heele eilandengroep. Zij doen er niets aan,'Vzeggen zij; zij hebben op een kleinen schoener vrijwel al de eilanden van de Marquesas tot en met Marotiri in de Tubaigroep bezocht en zij zijn door den heeleix Tuamotuarchipel gevaren. Zij zijn het daarin dus roerend eens met alle andere niet-Pranschen, die ik tot nu toe ontmoet heb en die de Fransche bezittingen in den Stillen Oceaan op hun duimpje kennen. Alles bestaat op papier, maar niets bestaat hier in Werkelijk heid. Er Wordt niets gedaan voor de algemeeno gezondheid. De oude levenswijze, de zeer eenvoudi ge oude levenswijze van de inboorlingen, die hun natuurlijke levenswijze was, en waarbij zij zich ten minste gelukkig gevoelden, omdat zij verder niets verlangden, bestaat al lang niet meer. De zendeling heeft daar een einde aan gemaakt zonder hun echter iets nieuws te goVen dat daar voor in de plaats kon treden. En dus zijn de inboorlingen er nu veel slechter aan toe dan zij dit waren in het jaar 1788, toen Luitenant Bligh van de ongelukzalige Bounty (het beroemde rauitelingen'-schip) hen voor het eerst bezocht. Xa dit bezoek is Tahiti een soort speelbal geweest van verschillende zendelingen-groepen en van diverse gouvernementen, totdat het in de tachtiger jaren van de vorige eeuw voorgoed aan Frankrijk werd afgestaan. Wat Frankrijk er aan heeft, ?weet ik heusch niet. Ik hoor, dat de gvoote baai aan den anderen kant van Morea een zoodanigen omvang heeft, dat de heele Fransche vloot erin schuil kan gaan. Maar wat zou de Fransche vloot hier doen. en waarom zou zij in haar geheel in die baai schuil gaan? Daar heeft zij toch haar eigen havens voor in geval van oorlog, nu het eenige Wat een vloot gedurende een oorlog kan doen. is zich ergens rustigjes schuil te houden, totdat «r Weer vrede verklaard is. Vaste huwelijkskianten En wat de zendelingen hier bereikt hebben, dat kan ik u ook niet precies vertellen. Mijn vrien den, die hier een heel jaar lang al de eilanden en eilandjes afgereisd hebben, hadden eens een mede passagier, die een Roomsche zendeling was. De goede pater moest naar een eilandje om twaalf huwelijken in te zegenen. Zij feliciteerden den braven man met zijn succes. Dat was toch wel een heele overwinning, zoo maai' twaalf huwelijken tegelijk en als je dan dacht aan de oude heidensche dagen, toen iedereen maar zoo zonder trouwacte tezamen huisde, alsof er geen God en Gebod was. De zendeling antwoordde dat het inderdaad zeer bevredigend was, maar hij bad een enkel bezwaar. .,En wat is dat bezwaar, Edelachtbare?" of wat je tegen een dergelijk heilig man zegt. Wel, het bezwaar was dit. Het vorige jaar was hij ook op ditzelfde eilandje geweest om twaalf huwelijken in te zegenen. En dit jaar waren bet dezelfde vier en twintig mannetjes en vrouwtjes. Maar uu trouwden zij allemaal met een ander. Een soort ,,cbangez de dames et messieims". Dat het tusschen passagiers en vertegenwoor digers van zendelingen-stations van tijd tot tijd niet eens tot een open vechtpartijtje gekomen is was te dankeu aan het tactvol optreden van onze Man van Cook. Zonder heui en zijn hemol-omvatKERSTMIS TE N IC E "Bijzonder goedkoope 7 daagsche Reis naarde" Fransobe Rlvlera, per extra trein. Vertrek 21 Deo. 's morgens; terug 27 Dec. 's avondsALLES INBEGREPEN vanaf AMSTERDAM F 70.'OF F 88.50 ar F118.met 8e kl. spoor met 2e kl. spoor met Ie kl. spoor *nel. spoorblltetten, maaltijden Rest.wagen, verblijf «n maaltijden In prima Hotels, (ooien en taxen. Aantal plaatsen beperkt; laat u spoedig Inschrijven. Aanvang eveneens; mogelijk te Den Haag, R'dam of Roosendaal» met reductie voor het verschil. Vraagt uitgebreid programma bij: AGENCE FRANCAISE DE VOYAGES DEN HAAG - LANGE HOUTSRAAT 5a . TEL. 11Q568 tonden tact" Was er nog heel veel meer gebeurd. Maar hij was oen genie op het gebied van olie op-do-zee gieten. En na vijf maanden is er heel wat olie noodig ook. Want dit schip is een drijven de broeikas. Met de stijgende hitte worden de ge moederen er niet gemakkelijker op, en men kon er een dik boek over schrijven als men eens alles bijeengaarde wat er .op dergelijke wereldreizen zooal, via slechte zenuwen, gebeurd is. Blank en bruin DOCH laat ik tot mijn vriendenterugkeeren,die Tahiti sedert zoovele jaren konden en die het heelemaal niet met mij eens waren, dat de slechte en onverschillige Fransche regeering de eilanden vrijwel voorgoed bedorven had. Integendeel" zoo zeiden /.ij mij, dat is juist datgene Wat dezen eilanden nog oen klein tikje aantrekkelijkheid geeft. Omdat de Franschman heelemaal niets doet, laat hij don inboorling nog vrijwel aan zijn oigon lot over, on do inboorling heeft nog iets van zijn voorvaderen overgehouden. Want dat dunne laagje Christendom hoeft niets te beduiden. de inboorling bestaat hier daarom nog vrijwel onveranderd voort. Wacht eens tot je de eilanden zult hebbon gezien, waar de boel wél in orde is. Daar wordt alles uitgeroeid wat nog oorspronkelijk en aardig was. Daar krijg je oen standaard-for maat gedegenereerd on inboorling, waar je van versteld zult staan. Er zijn nog maar twee deelen van de wereld, waar de inboorling aan zichzelf overgelaten wordt. In de Fransche koloniën, waar do autoriteiten te onverschillig zijn om zich veel met hen te bemoeien, en in do Hollandsche koloniën, waar men langs k oei-beredeneerde wijze tot de conclusie gekomen is. dat men uit een Javaan toch geen Europeaan kan maken en hem dus wijselijk maar zijn eigen gangetje moet laten gaan. Maar waar men ernstige pogingen gedaan .heeft om do gekleurden de zegeningen van de blanke beschaving to doen ondervinden, daar zul jo eens wat zien." Ik moet het afwachten. Ondertusschen schaam ik mij langzamerhand voor mijn witte huidskleur en ik hoop dat buurman Adolf hot mij niet kwalijk zal nemen, maar als dit nu Ariërs zijn, die dit Paradijs tot een dergelijken hondenstal vernederd hebben, neen. dan stuur ik mijn lidmaatschaps kaartje in do Algetneene Arische Vereeniging maar liever weer naar het Hoofdbestuur terug. Tk ben er niet t rotsen op. Ik moet er verder niets van hebben. Want het is geen verheffend schouw spel. Xiet, dat de oude beschaving onder de diverse Pomare I en Pomare II en Pomare III je nu meteen aan Athene onder Perikles doet denken. De staat van gedrag van deze Tahitiaansche Majesteiten was treurig genoeg, vooral nadat de parul- en walvischvaarders HH.KK.HH. met de geneugten van do brandewijnflesch bekend hadden gemaakt waardoor het HH.KK.HH. behaagde in den regel via oen klein delirtumpje ten grave to dalen. .Ongelukkige menschen in een gelukkig land MAAR waar Was het voor hen eigenlijk in dit leven om t e doen? Om met het grootste aantal gelukkige uren van hut wiegje naar, het kerkhof te wandelen en er met het kleinst mogelijke aantal ongelukkige uren in t« lasschen. En als nu toe vallig je wiegje in een ,van do gelukzaligsto oorden van. dezen' aardbol stond; als je nu toevallig geboren Werd in een van' 's wereld's rijkelijkst voorziene provisiokasten; als je nu als jongeling de keus kon doen uit meiskens, zooals ze nergens anders gevonden werden en als je binnen de twee dagen een net huis kon bouwen om daarin met oon van die allerljefelijkste meiskens te gaan wonen, zeker .wetende dat Moeder Natuur voor je natje on je droogje KOU zorgen, wat zou je er dan van zeggen als dat mooie en luchtige strooien huis door een smerig kot mét een golvend ijzeren d-ak vervangen werd, als je vriendinnen en vrien dinnetjes door weggeloopen gespuis van uitheemschc schepen geschaakt of gestolen werden om dan naderhand, behept met dranklust en andere infirmiteiten (dio wy niet eens behoeven te noemen) weer naar het voorvaderlijke dorp terug te koeren, en to sterven, wat zou je daar dan allemaal van zeggen? Helaas, de inboorling zegt niets! Want hij weet dat hot hem tocb niet helpen kan. De Allerhoogste Hooge Overheid zit heel ver weg in PAG. 18 OE GROENE No. 2999 Wet binnenland van Tahiti is al even mooi als de kust Parijs en weet niet eens waar Tahiti ligt. De plaatselijke overheid denkt maar aan een enkel ding: wanneer kan ik weer met pensioen weg? Degeneratie WAAR ga je je beklagen als er geen plaats-van beklag is? Nergens. Wat doe je danPXiets. Je gaat uit louter hopeloosheid aan het strand zitten en je schooiert een paar centen bij elkaar en koopt daar de bekende f lesschen-vergetelheid voor, die weleer uit het eerzame Schiedam kwam. En je lacht zoo maar eens, als de een of andere vorloopen Europeaan of Amerikaan, die hier aan wal stapt met een dikken credietbrief op de plaatselijke bank en oen onverzadigbaren dorst, je je vriendelijkste meisje zoo maar voor je nous wegkoopt. Want er is niemand die zich dan ook maar een allerkleinste kleinigheid om je bekom mert. Dus je doet niets. Je degenereert. Je laat langzamerhand alles maar reilen en zeilen zooals het reilen on zeilen wil. Je vangt geen visch meer, maar koopt dezelfde visch in een blikje, als je ten minste nog credit hebt bij den plaatselijken toko-man. En je slaapt maar ergens. En als je een vriend hebt met een paar duiten, dan neemt hij je mis schien mee naar den bioskoop en daar zit je dan een hooien avond lang je ellende te vergeten terwijl je ziet hoe de menschen in het Hollywoodschc paradijs zich vermaken en verlustigen. En die dwaze Hollywoodsehe rommel (de stad van een millioen inwoners zonder een onkel fatsoenlijk restaurant), die eet je dan voor zoete koek op. Maar je weet, dat je er toch nooit komen kunt of zelfs komen mag. Want al had je het passage geld, dan kreeg je toch, als bruine jongen, nooit permissie om daar aan wal te stappen. En dus loef je in een bedoèzeling van slechten drank en nog veel slechter kino-gespeel totdat je dood gaat. En misschien is doodgaan voor dit menschengeslacht in den Stillen Oceaan dan ook maar het beste wat zij doen kunnen. Hun leven is al sedert bijna een eeuw afgeloopen. Niemand heeft zich tot nu toe de moeite gegeven, dit afgestorven ras netjes e ven te begraven. Dat komt wel. Dan kannen wij weer heilige tranen storten over het ongelukzalige lot van den armen Tahitiaan. Maar zoolang hij nog leefde hebben wij alles, maar dan ook letterlijk alles gedaan, om hem naar den onder gang te helpen. Amen en zegt het voort. Wij gingen tegen zonsondergang van Tahiti weg. Wij zetten koers naar het Westen. Tusschen Tahiti en het schoone Morea door. Morea moet nog een veel mooier land zijn dan Tahiti. De eilanden lagen als zwarte brokken op een fluweelen zee. De bekende witte wolkenpluim steeg boven hen ten hemel. Ik kal ze nooit weerzien. TRIANON CABARET EN DANCING LEIDSCHEPLEIN lederen avond 8 V, uur 8 o l r e-D a n B a n t e met optreden van INTERNATIONALE ARTI8TEN Vrij «ntré« Dansen tot Zondac matlné* V«rli»fd ttrltf 12.45 uur 3.30?6 uur HAMBURG-AMERIKA LINIE met het m.s. MILWAUKEE" van 22 De. cember tot 6 Januari naar Lissabon, Tanger, Teneriffe, Madeira en Vigo. Billijke passageprijzen. Betaling in Registermark. \A7CD C l r\DC|C per s.s. RESOLUTE", naar 29 landen VYCI\CUL/I\CIO en 40 havens. 26 Januari van Villefranche. PASSAGE naar Ned. Indië, Oost-Azië, West-lndië, Noord-ZuidAmerika met snelvarende schepen. Inlichtingen en prospectussen bij: * WAMBERSIE & ZOON C. V. o. A. HoofdpasMg*«o«nt«n v. Nvderland, Amsterdam en d* ?rkanda RCISBUREAUX. 'f H^t EL P INSTITUUT VOOR HANDELS EN BEDRIJFSVOORLICHTING Amsterdam-C, Amstelstraat I4-I8 Telefoon 32000 (6 lijnen) Toestel 39 Geen Contributie Geen Lidmaatschapsgeld Leden zijn de abonné's op het Weekblad Handelsbelangen". Het instituut stelt er prijs op, dat de leden hunne belangen ter kennis brengen en vragen stellen. Alle mededeelingen van de leden van het Instituut, betreffende hunne bijzondere zaken-belangen, worden als strikt vertrouwelijk beschouwd. Aan abonné's op het Weekblad Handelsbelangen" wordt op verzoek KOSTELOOS een diploma uitgereikt. Vraagt een diploma aan. Er blijkt uit, welke talrijke rechten U verkrijgt, waardoor U zich belangrijke kosten zult kunnen besparen. Het lidmaatschap brengt geenerlel aansprakelijkheid onderling of tegenover derden mee. ZIE ons f o t o r a a d s e l op pagina 32 van dit nummer Wintervacantiedubbele vacantie! zij dezen winter het meest begeerde doel van uw vacantie: winterzon, hooge lucht en sport verdubbelen de bronnen van uw kracht In de, over de heele wereld beroemde Zwitsersche hotels, is het niet duurder dan ergens anders. De Zwitsersche hotelgids, die bij de reisbureaux gratis verkrijgbaar is, zal U daarvan overtuigen. Ook de spoorwegen en de postauto's zijn goedkooper geworden: de buitenlandsche gasten genieten van 15 Dec. 1934 tot 15 April 1935 een reductie tot 45 % op de prijzen der biljetten. In alle winter-Kurorte zijn slcischolen, die door gediplomeerde instructeurs, volgens een beproefde standaardtechniek geleid worden. Graubünden Engadin: meer dan 40 zonnige sportplaatsen, waar men tot in April verzekerd is van sneeuw, verwachten U. Bündner hotelgids gratis bij de reisbureaux verkrijgbaar. Het zonnige Berner Oberland, waar men zeker is van sneeuw. Crans b/Sier re, 1500 M. Simplonlijn, Zwitsersche skischool. Alle winter sporten. . Inlichtingen en Prospec tussen bij: Zwitsersche Verkeerscentrale, Joh. Verhulststraat 147, Amsterdam Z. en alle reisbureaux. ! l

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl