f: f r %^ ; 9W .« M. Een vrouw bij de koppensnellers Deze vrouw noemt zich Titayna en heeft als onvervaard globetrotter naam gemaakt. In Mexico. China. Perzië. Australiëen NederlandsenIridiëdeed ze lange reizen. Deze reizen onderneemt ze op de ongemakkelijk ste manier. Een ,.sleeping", weeldeboot noch welk openbaar middel van vervoer ook heeft bekoring voor haar. Zij is de doorgeveterde individualiste, die lijdt aan ambulantisme, maar niet in den zin van de zelf ontvluchting, Waaraan snobbistische schrijvertjes zich t« buiten gaan. Zij is het eer met Keyserling eens, dat de reis om de wereld de naaste weg naar de zelfken nis is. Dit sclf scheidt ze niet van de bui tenwereld. Om bet ontmaskeren Van deze wereld is het haar te doen. Zij graaft hardnekkig en eenzelvig naar wat op den bodem van de menschelijke natuur ligt. De instincten boeien haar en de driften van die wilde dieren welke menschen zijn op de weinige ontoegankelijke plekken van onze uit gewoonde aarde. Haar zwerflust voer de haar laatstelijk naar de binnenlan den van Celebes en Borneo, naar de Toradja's en de Dajaks. Zij kwam er met de laatste stammen inaanraking, welke nog niet door de weldaden der beschaving geraakt werden. Ze moest zich haasten, want lang zal het niet meer duren; op Celebés Wordt voor het toc-risme_ al reclame gemaakt t 'Op het oogenblik zijn die menschen met den fieren blik nog als kinderen. Het is niet onmogelijk, dat zij hen idealiseert. Anderen hebben van na derbij studie van hen gemaakt. Titay na, om iets te noemen, kende de taal van de Dajaks niet. Door middel van een tolk, die met haar Maleisch sprak, converseerde zij met hen. Maar in dit maagdelijke woud, in die dompe drei ging van moeraskoorts en andere ziek ten, van dieren en uit alle hoeken dreigenden, feilen of langzamen dood, is de taal maar een gebrekkig middel van gemeenschap. Wie Titayna ziet, hoort en leest kan den indruk niet van zich afzetten, dat van haar andere fijnere, voor buitenstaanders ongrijp bare golven uitgaan en van die primi tieve menschen tot haar komen, welke golven hun vertrouwen winnen gelijk zij het hare hebben en die door inmen ging van woorden zouden worden ge stoord. Doe u mental re n E EX poos geleden wilde Gide naar Borneo. Daartoe had hij zich al met het Koloniaal Instituut te Amsterdam in verbinding gesteld. Ten slotte is er niets van gekomen. Wat hem betreft bleef het bij de reis door Afrika, waar van hij de indrukken en bespiegelin gen in een boek neerlegde. De boeken van Titayna dragen een ander karak ter. Zij verdienen eer documentairen" te heeten. Van haar verschenen reeds Bonjour la terre", Montour du monde", Loin", La Japonaise", La caravane des morts", Chez les H l LUE'SKOEK EN BESCHUIT mangeurs d'hommes" en ..Xuitschaudes". liet is voor een iiutuur als de hare moeilijk het beginsel van kolonisatie te laten gelden. Maar. zegt zij, dit een maal aanvaard. ..geloof .ik niet, dat men de koloniale perfectie verder kan drijven dan de Nederlanders gedaan hebben". Dit belet haar niet er een tekort in aan te wijzen:-.,het denk beeld, dat het eerste en eenige goed, den inlanders te brengen, is christenen van hen te maken." Er is geschreven over de toenemende bekeeringen bij de Toradja's. Titayna vertrouwt dat niet erg. Ze heeft er ambtenaren van het gouvernement naar gevraagd. Ze hoorde: ,,de Toradja begrijpt geen sikkepit van de verhalen over een God in drie verschijningsvormen of een Moedermaagd; in zijn hart zal hij altijd dat schuwe pantheïsme bewaren, dat hem de krachten van de natuur doet aanbidden: zon, aarde, regen. wind, berg of stroom. Eenmaal chris ten geworden, zal hij in het geheim zijn oorspronkelijke praktijken en of fers blijven verrichten, maar zijn nieu we titel biedt hem voordeden, in Indiëlaat een inheemsche zich doopen gelijk een Duitscher.zich in de partij van Hitler doet inschrijven." Bat o. een \*an haar dragers in het land van de Toradja's, zei haar eens: ,,de Hollanders zullen wegen blijven aanleggen, de zendelingen kerken bouwen en de soldaten belastingen heffen". En op haar vraag, waarom hij de Toradja's haatte antwoordde Bato: ,,zij minachten ons, omdat we bruin zijn, ze eten varkens vleesch en drinken alcohol gelijk ongeloovigen. zij hakken het hoofd van hun vijanden af en hangen de schedels voor .hun huizen, ze houden de vuilnis van hun dooden in de woningen en eten ze op. Het zijn wilden." En Titayna vraagt zich af: ..waarom sta ik dichter bij hen dan deze half beschaafde ?" Alvorens het binnenland van Borneo in te gaan toeft zij bij de vrouw van een Xederlandsch controleur, die haar met raad en daad bijstaat. Aan geld hóeft ze niets. Als riiil-objecten neemt ze tabak, zout en naalden mee. En Coupe Davos: modeshow van Hirsch & Co. in het Carlton Hotel. Titayna, deze vreemde vogel, nergens thuis, overal ,,op den tak", verbaast zich over de hardnekkigheid, waarmee die jonge vrouwen, uit haar lage kille land in de tropen overgeplant, daar haar bijenkorf herbouwen en tusschen man en kinderen leven in een huis, waarvan de vensters uitzien op een tuin met blcemen. Daarbuiten.... wat is er? Bruine volken? Wilden? De ongerepte natuur? De verbeelding van de vrouwen gaat zoo ver niet...., de Hollandsche vrouw is de stabiliteit van de gezeten burgery, de bodem van het vaderland, de bevrorenheid van een traditie". De belangstelling van Titayna speelt zich uitsluitend buiten die geharkte paden af. Zij is zoo diep mogelijk in zeden, geloof en bijgeloof, in de hek serij van die bruine volken" door gedrongen. In Midden Borneo woont een volk, waar de kinderen vóór hun derde jaar geen naam krijgen; dan vergeten de goden het eu komt de dood het niet halen. Om een kind geheel in het vergeetboek te brengen werd het door zijn rnoèder ..uitwerpsel van een vogel" genoemd. En deze naam moest het ook tegen een ander gevaar beschermen, dat de vijanden het niet in het geniep eennoodlottigen naam geven. ' liet hoofd van het dorp Dawan Eezar bezat vijf vrouwen en elk had hem een levend kind geschonken. (De kindersterfte klimt er tot 70 bf 80 pCt.) Zijn oudste zoon. Dan, was al twee jaar rijp, toen zijn vader een meisje huwde, Brïca genaamd, op wie de jongen verliefd was?. Déwet straft het onderhouden van betrekkingen tus schen oom en nicht, tante en neef en do zusters van de echtgenooteii des vaders, die geen enkele bloedverwant schap met het kind hebben, worden als tantes beschouwd. Het huwelijk (Vervolg opj)lz.24) PAG. i2_DE GROENE No/2999 COUPE DA VOS VHOl'WIC.N zijn /eer gevoelig voor sfeer. Dit is niet alleen oen grove, psychologische ge meenplaats ten gebruike van Modern Ueroes en andere vrijbuiters van het leven maar ook oen bekende anti<? ris ismaat regel van industrieën zaken wereld. Sinds immers do serieuse husiness-man noodgedwongen bij Don luan in do leer is gegaan werd uit ??en galant avontuurtje een zakelijke \verkmethode, en het resultaat van . dit alles voor ons vrouwen is de aan gename gewaarwording van voort durend toegepast raffinement dat /.elfs onze meest alledaagse hande lingen begeleidt, totdat de verpak king van een stukje zeep en de brochure van den steunzolenfabrikant 'Ie schoonheid van een klassiek sonnet beginnen te paren aan de intieme lyriek van een moderne Catullus. In ..Toten stijl wordt dit principe tot een 'eest. dat nog altijd sterker spreekt «ian het prachtigste drukwerk. Wat is b.v. charmanter dan het subliem ge baar waarmee het triumviraat van de ..Verkehrsverein Davos", de N. V. Itirsch & Co. en-de directie van het t'arltonhotel ons na de kille donkerte van een bemotregende Vijzelstraat in ? ?en verlichte feestzaal ontvangt en ons onder de luister van zon- en sneeuwstralende wintersportaffiches :'on keur van sport- en avondtoiletten voortovert die de welsprekende bege leiding van gedempte jazz niet eens behoeven om onze wensdromen urgent 'c maken? Praktische sportcostuums DE praktische sportcostumes van waterdichte wollen stoffen zijn grotendeels in donkerbruine en blauwe tinten gehouden, opgeluisterd door felkleurige pullovers met een bij passend garnitüur van muts en handschoenen, een enkele keer zien wij lichte jasjes die in kleur kontras teren met de donkere pantalons. De jasjes vinden wij overigens in alle modellen, zowel het langere model niet ceintuur als het korte nauw sluitende jasje zijn en vogue, en voor de pullovers zijn alle facons en. kleurenkombinaties denkbaar, mits de criteria van sportiviteit (hoge hals sluiting) en jeugdigheid (felle kleuren) vervuld zijn. Voor de serieuse be oefenaarster van de skisport vinden wij het dunne zijden of katoenen blousje met korte mouwen en de mouwloze pullover, die onder het warme jasje oneindig veel prak tischer zijn dan de dikke pullover, omdat zij het mogelijk maken de verschillende lagen der kleding al naar gelang de. sport- en zontemperatuur aan te passen bij de behoefte van het ogenblik. Voor de namiddag wandeling dip bij de tea pleegt te eindigen zien wij alle variaties, van het eenvoudige gebreide complet van rok-en-pullover onder een sportieve Hodex-jas tot de halflange' bont mantel over de zijden middagjurk en het elegante fluwelen mantelpakje. De hoofdschotel van deze show, de afdeling avondtoiletten", geldt onze onverdeelde bewondering. Hier is de variatie van "stoffen, kleuren en modellen zó groot, dat het ondoenlijk zou zijn op deze plaats een gedetail leerde beschrijving te geven. Slechts wil ik hier de algemene richtlijnen noemen - die wij bij beschouwing der avond japonnen terugvinden: het diepe décolletéin de rug, de hoge lijn aan de voorkant, soms nog geaccentueerd door een grote strik aan de hals, een breed jabot van contrasterende stof of kleur of een hoog bloemenornament, de hél wijde of hél nauwe rok, waarvan de laatste door een lange split .,gangbaar" is gemaakt, «-n do doorgaans trede impressie van het front die vaak door een in raglanmodel geknipte mouw en schouder wordt bereikt. Materiaal voor dez" japonnen is satijn, fluweel, tafzij of brokaat, voor de korte of halflange jasjes grotendeels bont, heel vaak hermelijn, terwijl twee modellen met de even gedurfde als geslaagde com binatie van een zwartlijden ut zwart fluwelen rok met een fel oranje vest of een paarsblauwe pullover uit ge haakte chenille een geheel nieuw sportief idee voor het grote avond toilet suggereren, /wart is. in com binatie met lichtgekleurde onder delen, nog altijd de hoofdkleur, terwijl ook enige nieuwe wijnrode tinten de aandacht trekken en het Bleu Marina", zeker populair zal worden. ELLEN KAIIX OUD-BUSSEM BEREIDT VOEDSELS VOOR LIJDERS AAN SUIKERZIEKTE l WOLLEN DEKENS VANAF DONZEN DEKENS VANAF f 6.H f13" KOLDEWEY & CORBIERE LEIDSCHESTRAAT 30 AMSTERDAM Bevredig deze wensch van Uw vrouw! IGEROKZILMETA) VUEIWRU DOOR EN DOOR Vervaardigd van hetzelfde materiaal als het bekend» Zilmeta tafelzilv«r. Geef haar zoo nu en dan eens een Zilmeta-pan cadeau, een stel Zilmeta keuken lepels of een onderdeel van het Zilmeta tafelservies, tot haar Zilmeta-keuken compleet is. Het koken in dit super-hygiënisch keukengerei is niet alleen een genot, maar ook een bjijvende besparing door onverslijtbaarheid en minder gasverkruik. Bij het Zilmeta blijft n.l. de warmte in de pan. Deze eigenschap van Zilmeta maakt bovendien, dat in een Zilmeta tafelservies al het eten heerlijk warm op tafel komt. KeuKenqerei PAG. 23 DE GROENE Ne. 2999 J