De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1934 24 november pagina 13

24 november 1934 – pagina 13

Dit is een ingescande tekst.

Toradja uit Midden-Celebes van liet hoofd schiep dus een taboe tusschen Dan en Brica. Zij stoorden «?r zich'niet aan of liever de natuur bleek sterker dan de leer en de goden «Teekten zich op het dorp. De twee gelieven werden aaneengebonden door stoken en sindsdien mijdt ieder de plek van beider resten. In Borneo weet men. dat de menschen van de ..Kompani" niet bij machte zijn een pramv tusschen de klippen te sturen of een wild zwijn «>p het spoor te komen. En Titayna gaat door: ..Ofschoon er minder kop pen gesneld worden is de gewoonte niettemin zoo levend gebleven, de ritus zoo onderworpen aan deze ge woonte, dat men er allerwege het be staan van voelt. In vele plechtigheden, waarvan de liturgie een zoo even afge hakt hoofd vereischt. stelt men zich thans tevreden niet er een van een naburig dorp te leenen. In een zwerm. wachten de jongens van 12 tot.' 14 jaren den toovenaar op den drempel. Gemaskerd en gepluimd, bindt hij hun blaren op de borst, waarna hij hen met bloed van versch gedoode kippen overgiet. Op dit oogenblik slaken aan het water de mannen, van hun kop.pen-snellersexpeditic , teruggekeerd, kreten, terwijl ze hun zegeteekenen zwaaien. Ieder kind klopt met y.ijn DEZILVERVOS Ceintuurbaan 137 AMSTERDAM Z. Telefoon 22246 HET VERTROUWDE ADRES VOOR BONTWERKEN .????^?r . v* . nies np rt-n schedel bij wijxe van dood slag, waariiüde nieuwe krijgsliedoii een bad in don stroom nomen enundeivi» bovt«n hun hoofd in bloi«d gedoopte bladeren laten waaü'ii. Jh'/e iniMisi'luMi jjt'looveii, dat door hekserij op afstand kan worden gejnoord. ..Vliegt da godac-hte niet siu-1Jor dan do vogel?" In dio dichte wou den wemelt het van gesneden beelden. '/M worden vervaardigd naar de gelij kenis van dengene, wiou men kwaad toowonscht. liet wordt geplaatst aan den rand van een met water gevulden kuil. waaraan mineralen en planten de kleur van bloed geven. Daarvóór worden de hekserij processen gecelebreerd, waarbij varkensvet als voed sel voor de schedels der verslagenen en van de uit hout gesneden dubbel gangers gebruikt wordt. De pop on dergaat achtereenvolgens alle mis handelingen, die men den gehate toewenscht. Zij gelooven aan dwaaltoch ten van de ziel en gaan van de stelling uit, dat ieder zoo lang leeft als hij den wil heeft om te leven. Magische dubbelgangers Z OO'ii magische dubbelganger heet een pantak. Elkendag krijgt de pantak rijst, betel om t e kauwen en ta bak om te rooken.Bij honderden komen de omwonenden er op af. als een doode zal begraven worden. Zy nemen voor zorgen, opdat de ziel van den afge storvene niet den terugweg vindt. Daarom gaat de kist in den vorm van een schuitje niet langs den trap naar beneden. Titayna had den indruk, er temidden van gehallucineerden te toeven ten koste van welke verschrik kingen Ook bij de Toradja's in Celebes heeft ze gruwelijke dingen beleefd. In den nacht kwam ze er in een kleine bedompte ruimte op twee meter af stand van een op een stoel gebonden. in staat van ontbinding verkeerend lijk te hurken.. . . Ze zag het bij het licht van haar electrische zaklantaren. Maar ze heeft er ook de ware gastvrij heid ondervonden. De Toradja's wil len daar geen enkele betaling voor aannemen. Ook hier hangen menschenschedels aan de zoldering. De twee eenige woorden, die zij in hun taal kende. ..mag ik?" en ..dank" waren voldoende om haar te beletten, dat volk onwillens te kwetsen, en het te laten voelen, dat zij als gelijken met elkander omgingen. In deze communistische feodaliteit kent de hiërarchie niet de uiterlijke teekenen van eerbied en overheersching; deze worden door wellevendheid vervan-. gen. De ruw heid van hu n zeden heeft volgens de schrijfster de fijnheid va n geen enkele ontroering verdreven. Toen het za del van haar paard een& onderweg re paratie be hoefde en dit in de bran dende zonges c h i e d d e, stelden twin tig mannen zich achter haar ten ein de .haar te overschadu wen en wel zoo lang tot ze weer ver trekken kon. Als vijf tot zes duizend van die menschen bijeen zij n. stoot geen onkelo op een ander: de radja's zijn zoo aristocratisch, dat do lichamelijke aanraking van het dringen hun onaangenaam is. En Titayna heeft geciseleerde gouden krissen van hen gezien. Van goud zijn ook de betel-doozen en de duizenden munten, genaaid op de lijkkisten en galakleeren evenals de armbanden van mannen en vrouwen. Fantastisch eindelijk is de beschrijving van het barbaarsche feest van bloed en alcohol waarbij de ontzinde menschen buffels laten vechten. II. VAX LOOX MODERN S Bloembollen OP verzoek van een lezeres geven wij nog deze nadere inlichting over het kweeken van bloem bollen: Niet alles moeten AVO nu meer koopen, want voor enkele soorten is het reeds te laat. De mooie paperwhites. de grint-narcissen kunt u echter nog best planten. Drijfschalen worden gevuld met grint, en water en daartusschen de bolleti gezet. Niet in een donkere kast. doch direct in het volle licht. Zoo laat geplante blijven korter van steel en dat \& zelfs nog een voordeel. Inpla'ats van paperwhites kunt u ook andere trosnarcissen nemen. Ver der is het nog ruimschoots vroeg genoeg voor de hyacinthen op glazen. Denkt u er vooral om, de glazen in het donker te zetten en vooral niet direct in het licht. De bol niet in het water, doch met een opening van ongev. 5 mm. tusschen bol en water. Oocussen in schaaltjes zullen het ook nog best doen. Neem daarvoor gorust alle kleuren, alleen goen gele. Die zijn voor de kamer minder geschikt. De grint- en watercultuur zooals van papr-rwhites kunt u toepassen. Ook sneeuwklokjes leenen zich voor do kamer. Die zet u het beste in kleine potjes en na het planten een poosje in een koele donkere kast. Voor potten en manden leenen zich voorts de in zoo rijke kleurenverschcidenhoid aanwezige tulpen. Waar niet ..uitdrukkelijk anders vermeld, laat u alles in het donker. Een volgende raadgeving wijst u den juiste tijd van in het licht zetten en de verdere verzorging. Dus allen, ook die reeds eerder geplant hebben: (J cduld! G. P. HRONK1IOKST Een weeftoestel als een schrijfmachine TRA K als een vioolsnaav moet de schering zijn", zegt Jo Dros-de Jong, terwijl zij temidden van haar verschillende weeftoestellen rondgaat in haar atelier, waar een merkwaardige verscheiden heid aan stoffen te voorschijn wordt getooverd. .Met een paar trappen op het pedaal" verschijnt daar, waaieerst slechts strak gespannen draden waren te zien, een weefsel dat ons verrast door nuance en samenstelling. Een breede strook stof wordt gebo ren en verlengt zich geleidelijk van meter op meter. Dof wit met rood 's de stof die zal dienen, om mevbels te bjkleeden, of om gordijnen te maken. Op een ander toestel wordt een grof korrelig helderblauw weefsel vervaar digd en er is vitragestof, fijn en soepel in allerlei tinten in de maak. Me\rouw Dros-de Jong, die juist een boek gepubliceerd heeft: Modern woven op kleine en groote toestellen''. die jarenlang aan het Inst'tuut voor Kunstnijverheid nieuwe adepten van de weef kunst opleidde, is niet slechts allround thuis in het vak, maar zij is ook een fervent artiste. Telkens zoekt zij nieuwe wegen, zij ijkt en herijkt gevonden waarden, waarbij haar ener gie en levendige belangstelling baaiverhinderen, om te verstarren in een eens aanvaard procédé. In haar eigen huis heeft zij sinds eenigen tijd een atelier, waar zij inte ressante proeven op technisch gebied nam en nu tastbare resultaten toont van haar nieuwe doelstellingen. Wat een Rodier. de beroemde stoffenfab.-ikant. in Frankrijk doet, begint mevrouw Dros op eigen terrein te creëeren'. Z;j maakt bijvoorbeeld een. complet, waarvan de stof voor rok. blouse en mantel op gelijke wijze is geweven van verschillend materiaal. met dien verstande, dat de blouse/ dunner draad vertoont dan de rok, terwijl de mantel die past bij blouse en rok, van steviger stof is gemaakt. Een dergelijk complet bezit een zeer persoonlijk cachet. Het vervaardigen van divankleeden, schoorsteenloopers enz. is uitentreure beoefend, zoodat in deze richting niet veel nieuws meer viel te bereiken. 3s«ÉMi«iiiiiii« In het atelier van een moderne weefster PAG. 24 DE GROENE No. 2999 EVEN Maar dit ligt ook buiten de bedoeling van mevrouw Dros; zij ziet een intei eur als een geheel, waarbij gordijnen, iieu bel bekleeding, divandek, kortom ; lies wat zich in een kamer aan , weefsel" bevindt, eenzelfden stijl i loet bezitten, llust en eenheid, dat / jn de principes waarnaar het moi i«rne interieur meer en meer streeft, i a de taak van de weefster is hierbij ?i -er belangrijk. Een modekwestie HET weven is den laatsten tijd sterk in de mode gekomen; vele vrouwen \oelen zich tot dezen arbeid aangei ukken en het bezwaar dat zich vroej., -r nog wel deed gelden: het aanschaf i n van een omvangrijk en duur weef1 instel, is eveneens vrijwel opgeheven «i-Hirdat een der nieuwste instroment -n, het z.g. tafeltoestel klein en prac^ \ *eh is gebleken. Het wordt als een :? hrijfmachine verplaatst, kan op elke t.ifel of op een schraag worden gezet r i werkt zeer eenvoudig. Er wordt volgens mevrouw Dros l veel mode-waarde toegekend aan Kmdgeweven stoffen. Als iets maar i-.i-t de hand geweven is, heet het ii ooi, terwijl er natuurlijk dikwijls (i artistieke producten bij zijn. Het i achinale weefsel kan zelfs wel mooi? zijn. Machinaal is een omschrijving A in: het normaliseeren der fantazie ???i daarin ligt een beheerschte kracht i :?? op zichzelf reeds van beteekenis ; . Bovendien bleek dikwijls het hand>? ? ven, dat door dilettanten met ouderi "tsche toestellen tot stand kwam, / <T tijdroovend en omslachtig. Tijd i te duur, om er spilziek mee om te : tan. De moderne techniek spaart orgie en tijd, waardoor ruimte vrij 'int voor fantazie en bondigheid. Om dezelfde reden is het Jacquardfstel in verschillende opzichten te mr en te ingewikkeld gebleken, hoevel het dooi; bloempatronen nog steeds H-ltreffend werkt. Eenvoudiger en ter zijn de Dobbies. Van belang is natuurlijk de draad tarmee geweven wordt. Er zijn ga ns die te bros zijn voor machinaal ' 'ven; daarvoor is hot handweven ;$ meer aangewezen. Zeer sterk is de iiapenwol, die een solide draad le? i't, en uitstekend geverfd kan worn. Zoowel voor dunne fijne weefsels itragébijvoorbeeld) als voor ruigere ?>ffen is schapenwol uitnemend go* ?J-liikt. liet handweven kan worden bclumwd als pioniersarbeid voor de ? xtiel-industrie, daar het nieuwe pa-_ ?"nen en nieuwe weefsels vermag te . !"ëeren, die door de textiel-industrie uor op groote schaal kunnen worden v<-rgenomen. Een Nederlandsche fir!i«'i heeft door een ingenieuze vinding ? voordeêlen van de weef machine crgebracht op den hand weef stoel. i '? >or het toevoegen van een schachti-paraat is slechts n trapper noodig, ivjiar vroeger O of 8 trappers werden ' reischt, wat een zeer groote vereeni"iidiging vormt. Dat er steeds nieuwe weeftoestellen >rdcn gemaakt, bewijst wel, hoe zeer '?-? kunst van het weven voor den mo'-men tijd .waarde heeft. Structuur H ornament staan vooraan in de bo rgstelling, zoowel uit aesthetische Is uit gebruiks-overwegingen. Mevrouw Dros, die haar liefde voor »»:t métier geheel in dienst stelt van »«-t zoeken naar nieuwe wegen is een i<ir krachtigste voorvechters op het oo bij uitstek vrouwelijke terrein van n;t weven, waar nog zeer veel nieuws * te vreëeren. EMMY VAN LOKHORS1. EEN AARDIGE VERRASSING.., van iemand die mijn smaak goed kent de groote flacon cremona parfum zal een sieraad op mijn toilettafel zijn cremona zeep, crème en champooing gebruik ik reeds regelmatig en nu zal ik ook CREMONA POEDER gaan gebruiken, zij die het weten kunnen zeggen, dat het de fijnste poeder van onzen tijd is. fraaie geschenken.... en een keuze! maar het mooiste is wel CREMONA'S LITTLE BEAUTY PARLOUR Iaat U die eens voorleggen! prijzen: flacon f l. 0.65, ?1.0.90, fl. 1.75 enz. amsterdam *?ionden kopenhagen prinsengracht 178 AMSTERDAM O N A HALFWEG Een dagelijksche wan deling van Amsterdam naar Halfweg! Dat loopt U heusch per dag in huis wel af! Maar het hoeft niet meer.., De Serveer-Boy kunt U dat geloop besparen. Die haalt en brengtalles in n keer van de Keuken naar de kamer en terug. Geen schokje op de drempel.... dank zij die geniale vinding: de denkende" wielen. ... Er is nog mér hulp in de huis houding l De Dress^boy" bijvoor beeld -die mooie, moderne heerentoilettafel. 'n Beter St. Nicolaasgeschenk kunt U voor'n man niet bedenken! Of.... de Bar-boy"dat prachtige, rijdende likeur kastje! |'n Aanwinst, wanneer U zulk een cadeau krijgt l j & SERVEER Reeds vanaf Fl. 13.95 Afdeeling SERVITO" Teleloon 60083 - Amsterdam PAG. 25 DE GROENE No. 2999 r

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl