\ Internationale handel aan banden C. A. Ktaasse WANNKKH Duit<rhlan*l op eonnomisch gebied een voorbeeld moet zijn voor \Vrtt straks lung/.amerhand /.irh overal «?Iders voor toestanden gaan ontwikkelen, dan moeten we maar voor goed «uwe liberale jas a:vn den kapstok hangen en ons op een soort staats socialisme behoudens dan de kapittvUsonteigening die een kwestie op zichzelf is voor bereiden. Nu is 'het waar. dat in verschillend opzicht Duitsehland een ..speciaal geval" vormt. de exportmooilijkheden zijn ten deele aan boycot te wijten, en de groote behoefte aan import van grondstoffen en bepaalde fabricaten is ten deele toe te schrijven aan bewapening. Maar die tweo factoren die dan specifiek uitsch zijn, verklaren lang niet alles. Integendeel, het is lang niet mogelijk dat wat zich met betrekking tot de buitenlandsche handelsbeweging daar afspeelt de voorbode is van de ontwikkeling elders. Wij kunnen het ons op het oogenblik. en misschien nog jaren. lang. permitteereii om een deficit op de betalingsbalans opgevat in den engen zin van de loopende posten", dus goederen en dien stenverkeer inclusief rente op kapitalen te hebben. Dat gat is er op het oogenblik waarschijn lijk al de statistieken zijn veel te onvolkomen om met zekerheid iets te zeggen maar het wordt nog gedekt door kapitoalsrepatrieering. In België, waar die factor niet in het geding komt, is men al zoover dat er een tekort met goud moet worden aangevuld. Weliswaar is de recente goudbeAVeging grootendeels te wijten aan kapitaalverschuiving uit hoofde van angst voor de munt, maar de franc is al lang flauw, en gezien de groote moeilijkheden waarmee de Belgische export industrie te kampen heeft, is het alleszins plausibel dat ook daar de .,loopende posten" van de betalingsbalans niet meer in evenwicht zijn. Zjoals op het oogenblik de toestand staat, is er eerder kans op vorderen achteruitgang van den export en hoewel or tot up zekere hoogte een automatische aanpassing van den invoer plaats vindt, toonen de cijfers van onze handelsbeweging duidelijk aan dat die aan passing gebrekkig is. Intering van kapitaal ZOOALS gezegd, i s de toestand bij ons zon. dat wij het ons wanneer wij dat wenschen zeer ?geruimeii tijd nog zouden kunnen permitteereii oin ..boven onzeii stand ,te leven". Het is alleen maar de'Vraag of wij dat'moeten vvvnsehen. Zelfs is het kwestieus of wij nu al niet te ver gaan. De. situatie van thans komt er immers op neer dat wij elders belegde kapitalen mpatrieeren. Op zichzelf is het heelemaal niet erg dat wij aldus kapitaal zouden ..interen", het zou tenminste; een weg zijn om er nog een.ig plezier van te beleven. Maar het beroerde is juist dat w<» dat kapitaal niet interen. Ik heb er al meermalen op. gewezen, dat een crediteurland economisch niets erger kan overkomen dan dat zijn debiteuren hem betalen, en wel met goederen betalen, wanneer dat gebeurt op een moment dat hij voor dat terugvloeiende kapitaal geen emplooi heeft. Nu zou .men nog kunnen zeggen, dat dit kapitaal toch belegging vindt op de inheemsche markt. Maar dan moet men zich ervan bewust zijn, dat die leeningen voor een zeer groot deel geen nieuwe kapitaals uitgaven financieren. De heele nieuwe Indische leening dient ter consolidatie, het geld vloeit even hard straks, weer terug naar de houders van schatkistpapier die er geen raad mee zullen weten. En zoo lijkt b.v. ook de Duitsche coupon regeling, waarbij wij export accepteeren om boven de 4 1/8 % rente, aflossing op de hoofdsom te ontvangen, economisch een onding. Hoe dit ook zjj, het lijkt allerminst onwaar schijnlijk dat binnen afzienbaivn tijd verschillende landen en dan speciaal de goudlanden het gewenscht zullen achten den invoer aan banden te leggen., Wel om veel minder dringende en heel ander geaarde redenen dan Duitsehland dit doet, maar toch daaraan verwant. Wij krijgen nu al de controle op den export, een controle die dient om de belangen der exporteurs te beschermen. Hotel Bruinier, Wengen' Ie klas - door Hollanders de voorkeur gegeven. In het mooiste skit ge bled.IJsbaan- Orkest -Stroomend water-Lift-van S.Fr. 11-, af. Daarbij moet ,l-<-eds ingegrepen \\-orden iu de handelsvrijheid, want IIU-H /.al /.ic-h «laarbij allicht ui«'l. /ooals tot nu toe- bij tic tot-passing van tU» crisisuitvoofwet iu «lat v«>vbfti«l yosc-hiiuldo. bfp»'i'k»>u tot i-en yt'lijkn rest riet !«? voor alle betrokken purtijen iu verhouding t»>t de tot nu toe ^eldeiuU; verhoudiiufeu. liij du crisisuitvoeiwet giny het trouwens telkens .om een bepaald - elders gecontin^enteerd artikel, hier komt den heelen export in het geding. Dat nieii daarbij «Ie voor de volkshuishoudihg meest loononde" artikelen een voorrang zal willen geven, is begrijpelijk en te verantwoorden, liet is slechts te wenschen dat deze kwestie van alle zijden bezien wordt. Zoo werd er bv. roods gesproken van een voorkeur aan bederfelijke goederen. Dat lijkt logisch omdat anders immers die artikelen verloren zouden gaan. Maar toch is dit geval misleidend. Immers men kan ten aanzien van bijna alle exportproducten zeggen, dat ze bederfelijk zijn, ook al zijn ze het niet. Dit moge paradoxaal klinken doch het is zoo. Wanneer men bij do heerschende verhoudingen een bepaald industrieproduct nie* kan exporteeren naar een land waarheen dat tot KÜtoe geschiedde ilan kan men in negen van de tien gevallen aan nemen, dat het product geen afzet vindt, wat op den duur beteekent dat het niet gefabriceerd wordt. De aldus ongebruikt gebleven arbeids kracht is bederfelijker dan welk artikel oolc, omdat elke minuut arbeidskracht die niet gebruikt wordt in die, minuut zelve reeds bedorven is. Een aardbei kan het nog een paar dagen uithouden, een arbeids dag geen seconde na zijn verstrijken. Duitsche betalingsbalans OM mi tot Duitsóhland terug te keei-en, daar heeft de situatie van de betalingsbalans aanlei ding gegeven tot het meest rigoureuse ingrijpen en de meest ingewikkelde constructies om zoo mogelijk weer uit die ..Zwangswirtschaft" los te komen. Zoo is een zeer belangrijk deel van den grondstoffeninvoer sedert du invoering van het zgn. ..neuo Plan" (24 September j.l. toen de Uberwachung algemeen werd) aangewezen óp het ..deviezenlooze" verkeer bij wesje van conpensutietransacties. Men is daartoe te meer genoopt door een omstandigheid die voor MAJESTEITSSCHENNIS Teekening voor De Groene" van Frans Hazevefcf PAG. 20 DE GROENE No. 3000 CHAMPAGNE KRUG Agents: F. Onnes & Zn. Groningen on/e beleggers weer een geluk bij een ongeluk is. Di' iu- en uil voerverhoudingen in PuitschJaml /Jj u 7.» K i dat men over hul algemeen zeggen kan, dat «H* uu-t Kuropecsche landen een export surplus i», niet over/eescho een importoversehot. Deze beide «roepen tezamen leverden een vrijwel zonder saldo sluitend geheel. Wanneer nu dat evenwicht tusseheti in- en uitvoer niet alleen met de werehl maar niet elk land afzonderlijk had bestaan, dan /.on Duitsehland eenvoudig het rentetransfer stop gezet hebben. Maar nu eischten de Europ'eoscho landen, die een importoverschot accepteerden, zeer terecht voor hun beleggers concessies. Met het gevolg dat uit dien handel geen groote overschotten meer resteerden om de overzeesrhe grondstof importen alle te betalen. Vandaar dat men tot de compensatiegedachte kwam. De uitvoering daar van laat op het oogenblik nog te wenschen over, omdat de regeering niet wenscht dat de importeur, die de grondstoffen noodig heef t, aan den exporteur die hem tot dien aankoop de gelegenheid moet ver schaffen een premie verstrekt, omdat aldus degrondstoffen duurder zouden worden. In elk geval heeft deze ontwikkeling de tendens om van land tot land den ruilhandel meer te nivelleeren. Hetgeen natuurlijk een heel bedenkelijke consequentie is. In de eerste plaats is de internationale handel naar zijn aard niet bilateraal, en vervolgens zou het gevolg kunnen zijn, dat onze voorsprong, wat de rentebetaling betreft, steeds meer inschrompelt Avanneer Duitsehland bij den premie-ceiing van de Zusatzexport deze vooral gaat richten naar landen waaruit het grondstoffen betrekt. De exportsubsidie DIE exportsubsidie, die ook alweer met dezelfde historie samenhangt, is trouwens een probleem op zichzelf. Ook bij ons wordt dat straks een vraag stuk, zoo niet direct om den goederenexport dan toch voor den dienstuitvoer (scheepvaart). Alleen kunnen wij geen buitenlandsche crediteuren daar voor laten opdraaien. Duitsehland heeft door aankoop van scrips e.d. steeds groote winsten behaald die gebruikt konden w,orden voor subsidiefe aan de exporteurs. Dit gaat nog steeds door, alleen koopen ze mi geen scrips, ook niet de nieuwe fundeeringsobligatiën. maar ineens is een rage 'ontstaan, voor verschillende Sperrmarksoorten die mede in verband daarmee zeer sterk in koers stegen. Blijkbaar wil men graag' wat meer betalen dan do rond 24 et. per mark die eerst voor .cU> fundeeringsbonds geboden waren (-10 pCt.) wanneer men daarmee kapitaalschulden kan uit den weg ruimen. Hetgeen voor den goeden wil ten aanzien. van de renteverplichtingen niet bepaald pleit. Kn wanneer'men dan bedenkt dat al die dingort ook weer reacties en contrareacties oproepen in de handèlsbeweging der andere landen dan is het wel duidelijk hoezeer we op dat terrein nog verras singen verwachten kunnen. Waarbij dan vrijwel 'zeker de Staat weer steeds dieper zal moeten, in grijpen. L'it die Planwirtschaft -?inderdaad nog geen absolute en allesomvattende kunnen we ons zeker niet vrijhouden. Aanvulling Poolsche Muziek DE redactie was genoodzaakt in het artikel van S. Lubienski, gepubliceerd in de Groene Am sterdammer van 10 November over Poolsche muziek, enkele kortingen te maken, waardoor ech ter eenige .belangrijke namen van Poolsche moderne componisten niet genoemd zijn geworden. De be langrijkste onder deze componist en, volgens het oordeel niet alleen van den auteur van dit artikel maar ook volgens het oordeel van vele Poolsche muziok-critici, zijn: S. Wiechowicz. wiens symp'honie ..Chmiel" in 1928 werd bekroond, B. Woytowicz (bekend pianoconcert), M. Kondracki (be roemd door zijn kamersyrhphonieën), Z. Kassern (concert met orkest voor sopraan -solo gebaseerd op vocalen), P. Perkowski (1901) en R. Maciejewski (1910). wiens pianostukken dikwijls op het pro gramma van verschillende pianorecitals voorko men, en nog enkele anderen. NVflRHHEMSCHE HYPOTHEEKBANK Hyp. KAPITAAL BESCHIKBAAR DIRECTIE M? 5. J.VAnZlJST-M? J.F. VERSTEEVEN N.V. Bankierskantoor van LISSA & KANN LANGE VIJVERBERG 3 - DEN HAAG Aan- en verkoop en administratie van effecten Loketten ter berging van waarden N.V. TRUST- EN SAFE MAATSCHAPPIJ LANGE VIJVERBERG 3 - DEN HAAG Bewind voer ing ten behoeve van derden Ad vertee re n op de juiste plaats en in de juiste courant garandeert 100 % succes. Vraag eens de tarieven voor het adverteeren op deze pagina aan de administratie. \ IN ANGEELE VOORLICHTING! BROCHURE No. 7 BELASTING OP DE DOODE HAND VOOR BELANGHEBBENDEN OP AANVRAAG GRATIS VERKRIJGBAAR BANK»STO:IATIE NI Insulaire Hypotheekbank te ZIERIKZEE. Uitgifte van 4 % Pandbrieven 100 % Jaarlijksche uitloting 2 \ % SANATORIUM BERKENOORD" GRAAFSCHEWEG 296 - NIJMEGEN Voor ruitbohoevenden, heritellenden en lichte zenuwpatiënten Geneesheer-Directeur: Dr. ). Wiardi Beekman Tweede Geneesheer: Dr. A. Rijpperda Wierdtma Thans ook kamers met stroomend water NVZUIDER HYPOTHEEKBANK 4 pCt Pandbrieven tegen 100 pCt. Directie: Mr. AUG. HEIJBRpEK Mr. K. A. NEDERLOF Een polis der LEVENSVERZEKERING Mij. ARNHEM" Is een waarborg voor het welzijn van Uw gezin. N.V.DEHURLEM5CHE Leden der directie: HYPOTHEEKBANK Mr. A. S. MI ED HM A, P. H. CRAANDIJK en A. E. THIERRY DE BYE DOLLEMAN Pandbrieven f 39,640.100. Hypotheken f 39.662.146 Reserves . . f 1.056.432. N.V. STANDAARD HYPOTHEEKBANK te ROTTERDAM Directie: Mr. H. H. C. CASTENDIJK m L MOSSELMAN Gepl. Maatsch. Kap. Fl. 500.000.waarop gestort . . . 100.000.. Pandbr. & Hyp. pl.m. ,, 4.400.000,* Reterve» pl.m. . . , ,, 890.000.N.V. Bataafschc Hypotheekbank AMSTERDAM Anno 1888 Geeft uit tegen traunkoerti 4 % PANDBRIEVEN In itukken van £IOOO,-,f600,-en flOO,-. Coupon* Januari en Juli l N.V. ALGEID HYPOTHEEKBANK. Heerengracht 416 (C.) Gepl. Maatsch. Kap. ? 3,000,000. waarop gestort 406,100. RESERVES pl.m.?1,250,000. Pandbrleven en Hypotheken: pi. m. ? 29,500,000. Directie: Mr. L. J. van Toulon van der Koog Mr. K. S. van Kappen N.V. CIVIELE EN MILITAIRE KLEERMAKERIJ DEKKER & DIJKSTRA voorheen de erven H. van Dijk ' | Leveranciers van Indische Uitrustingen j UTRECHT, Nieuwe Gracht 6 TELEFOON DOOR HET GEHEELE LAND TE ONTBIEDEN 13416 KIPS & Co. * SCHIEDAM PLAATIJZEREN RESERVOIRS BUISLEIDINGEN: SCHEEPS TANKS AUTO GE N E LASSCHING HEDENJ1430 OPENING VAN ONS .GEHEEL MODERN INGERICHT MAGAZIJN HAARLEM M ERSTRi No. 34 hoek VISSCHERST RAAT UURWERKEN -GOUD - ZILVER - GERO-ARTIKELEN NV GEBR. BREEN NIEUWENDIJK 172-177 HAARLEMMERSTR. 64-34 BIJ AANKOOP VAN UW VERLOVINGSRINGEN, KUNT U GRATIS UW VERLOVINGSFOTO LATEN MAKEN BIJ DE FIRMA LADD PAG. U DE GROENE No. 3000 r-V, HBST