Historisch Archief 1877-1940
2BK.
f;
fc
Sport
HET KAMP DER KAMPIOENEN
Van R.A.P. tot Ajax
Bij de opening van het
nieuwe Ajax-huis op 9 Dec.
IX de hoofdstad leven klassieke
sentimenten. Daarvoor getuigen
niet alleen de architectuur en schil
derkunst uit vervlogen eeuwen, maar
ook in onze dagen een zin van devote
vereering voor een instelling als
het Concertgebouw, onder leiding'
vaïi het universeele talent Mengelberp.
Een klassiek centrum voor de geeste
lijke elite, door de massa als <een
ideëel bezit aanvaard, ook al weet
zij zich niet rijp deze klankenwereld
te beluisteren. Het klassiek sentiment
spreekt tot haar in eenvoudiger taal,
en nergen? zoo duidelijk als op het
sportveld.
Was het dan de geest van de oude
Amsterdamsche patriciërs, die in
koopman Jansen een Jansenius zag.
welke onbewust voortleeft in de
jeugd, toen eenige schooljongens voor
hun voetbalclubje het symbool kozen
van. den klassieken held ..Ajax"?
Hoe 't ook zij: Ajax is in de hoofdstad
gegroeid tot een sportief ideaal,
waarin Amsterdam zijn beste traditie
van moed, snelheid en kracht uitleeft.
Van vrijbuiter tot kampioen van Ne
derland is echter meer dan n zucht.
i
De rapsodie van R. A, P.
Op kilometers afstand van het
roemruchtige R.A.P., dat. als i onver
van nationale voetbalkronen in De
Meer troonde, en in de schaduw van
den eerste klasser Volharding, begon
Ajax als bescheiden maatje over 't IJ
zijn loopbaan,. Hoe klein Ajax begon.
blijkt uit de financieele afrekening van.
het eerste boekjaar. Hier is ze:
Ontvangsten ...
Uitgaven
Batig saldo
? 338.50}
.. 334.28
? 4.31 A
Thans bedraagt de seizoen-omzet
50 a 60.000 gulden en zijn de halve
centjes versmolten tot gouden staven.
waarop de machtige Ajax-veste is
gebouwd.
Het is hier niet de plaats voetbal-.
geschiedenis te schrijven. Wij willen
slechts de plaats zien die Ajax in de
hoofdstad inneemt en om die plaats
te begrijpen, moeten we constateeren
dat er in 1011 een eerste klasserschap
werd veroverd, dat in 1914 weer
verloren ging, d.w.z., het testament
van R.A.P, bleef onuitgevoerd. Onder
den druk van een Europeeschen
oorlog schenen andere zaken ook
urgenter, maar onder leiding van
Egeiuan, Dade, Grootmeyer en Holst,
kon Ajax zich tenminste herzien.
Men beschikte weldra weer over
gezond spelersmateriaal. Evenwel,
om tradities van R.A.P. voort te
' zetten, was er nog iets anders noodig
dan het simpele feit dat men sinds
11)07 ook in ,.De Meer" speelde en zoo
juist beloofd had onderling geen ruzie
meer te maken.
t»oede wil en sluimerende capaciteit
wachtten slechts op de vonk die con
tact zou geven. Aangezien het in diu
«lagen om ons heen ongezellig knetter
de, trok Ajax bijna ongemerkt ook
een pistache af, en dat onnoozele
spatje sloeg nu precies in. het hart
van de roos. Het pistache was
eigenlijk bestemd voor de Duitscho
voetbalploeg, die in 1910 op de O.S.
te Berlijn zou uitkomen, maar die
heeren hadden voorloopig andere
zorgen. En zoo trok Ajax uit .het
verdwaalde ding de beste O.W.
dithet had kunnen wenschen: Jack
Reynolds. Hij is sinds 1915 de leider
der Ajax-ploegen, die in lengte en
breedte en van jong tot oud zijn afge
stemd op die prachtige harmonie
tusscheu individueele aspiratie en
technische noodzaak, welke in
rapsodiën op het landskampioenschap thans
reeds vijf maal in dxiizenden harten
weerklank vond.
Reynolds is de Mengelberg van de
Ajax-orkesten. en in Ajax is de
tiaditie van het klassieke R.A.P.herleefd.
Het oude lied
OM deze kern een nest" te bouwen
en niet een allemanslmis, was de
taak van architect J. Roodenburgh, of
juister: van den J/fl<d«ï-arcliitect.
En wat daar nu in de oude Meer is
TIJDGENOOTEN
Teekening voor ,,De Groene" van
verrezen, getuigt niet alleen voor
oen zelfbewust Ajax, maar tevens
van een piëteit jegens het verleden,
dat bijzonder warm aandoet.
Weet u hoe Roodeaburgh is be
gonnen? Hij vond een oprijlaan naar
een boerderij met eenige H.A. golvend
terrein, en hij gaf order de boerderij
te sloopen, den grond te egaliseeren
en de laan, in haar sfeer van
oudgeböomte, ongeschonden te handhaven.
Deze laan leidt thans naar het
Ajaxnest. Het is een laan uit hetzelfde
hout gesneden als die, welke veertig
jaar geleden toegang gaf tot
OudtRo3enburgh aan de overzijde van
de Middenlaan, waar R.A.P.'s glorie
een symbolische rustplaats heeft ge
vonden op het Kerkhof. Maar in het
geboomte van de Ajaxlaan zingt de
wind weer het oude lied van roem en
voorspoed en kinderen van vorige
generaties zingen het uit volle borst
mee.
Zoo schiep Koodenburgb een gran
dioos entree, waar in hij zijn liefde voor
verleden en heden als een artiest heeft
uitgestort. Want denk niet dat het
bij deze toevallig aanwezige laan is
gebleven. Die wa$ slechts een his
torisch gegeven voor een grootscher
conceptie. Er is een tweede oprij,
thans nog uit jong hout getrokken,
maar die in den zelfden stijl zal op
groeien, en er zijn heesters en struiken
. langs de oefenvelden vlak aan den
Middenweg gelegen die beide lanen
in een juichkreet van groen en vreugde
zullen binden. Dat heeft de mensch
Roodenburgh voltooid, alvorens de
architect aan de interne constructie
zou beginnen. Men weet hoe 't gaat:
als techniek eenmaal het budget
aanspreekt, betaalt ethiek het tekort.
Dit risico werd bij voorbaat uitge
schakeld en dat pleit voor den
sportieven geest, welke Ajax bezielt.
Om eigen haard
EEN eigen huis is ook.de leidende
gedachte gebleven in de verhouding
van publiek- tot clubbelang. Men
heeft geen ,,stadion" gebouwd met
harmonica-capaciteit van 40, 00 of
misschien wel 100.000 klanten, maar
men heeft zich tevreden gesteld met
een accomodatie voor 22.000
enthusiasten. Twee, staantribunes achter de
?«loeien van 2 X 0500 plaatsen (40
rijen hoog) en twee zittribune's in de
lengte van 2 X 4500 plaatsen, ver
bonden door vier ranke
torens, omsluiten in
vroolijk gelen steunkleur
de kampplaats. Men moet
die voor het eerst zien
Ch. Roelofsz van het hoogste punt der
staantribune en dan voel
je iets van een forschen
greep naar de arena
Ajax voor de leeuwen,
beaamt myn zoon ge
temperd door de intimiteit
van een pierenbak (dat is
dan als zoonlief er voor de
aspiranten speety). Een
maand geleden graasden
er nog schapen, die den
zorgvuldig gedraineerden
bollengrond een
gecultiveerden grasgroei waar
borgen. De schaapjes
deden het volkomen in
deze gezellige sfeer van
een voornaam buitenver
blijf, waarmede nog niet
gezegd is dat vreemde
ploegen op gezellige
schaapachtighcid mogen
rekenen. Met vereischte
correctheid zal Ajax óók
dan toonen baas in eigen
huis to willen blijven.
Het dak op dit huis is
de overdekte tribune, die
met het open front naar
het koudel Oosten staat.
Waarom ? De buitenwapht
iswelkom,maar zij zal zich
aan haar liefde voor
RoodPAG. 26 DE GROENE No. 3000
tt
Op de
gereserveerde
DIPLO DOCUS
APPELEN spelen een groote rol
in de geschiedenis. Waar zou
de wereld zijn geweest zonder
den appel dien de slang Eva voor
hield? Zouden wij dan nog vertoeven
in het Paradijs of zou Eva kans ge
zien hebben ons er toch uit te doen
verdrijven, zij het dan op een andere
manier?
Zou Zwitserland ooit een vrij land
zijn geworden zonder den appel op
het hoofd van den jongen Teil? Wat
zou er met Sneeuwwitje gebeurd zijn
indien zij niet in een vergiftigden
appel gebeten had? En waar zat
thans de zwaartekracht zouder den
appel die Newton op den neus viel?
Is daar ook niet de appel die Paris
aan de schoonste der godinnen moest
uitreiken en hoeveel bloed is er niet
gestort om het bezit te geraken van
den een of anderen Rijkeappel?
Van al deze appelen is die van
Newton misschien wel de belang
rijkste, want hoe .sou de wereld er
uitzien zonder de zwaartekracht?
Deze min of meer wijsgeerige be
schouwingen dwaalden door mijn
hersenen toen ik van de week op de
ijsbaan van het Sportfondsenbad
Sonja Henie bezig zag al de wetten
der zwaartekracht te verkrachten en
Professor Einstein, die, naar ik meen,
Newton's leer met eenige
goedgemikte formules heeft omver geblazen.
zou het wijze hoofd goedkeurend ge
knikt hebben als hij de bevallige
Zweedsche aan het werk had gezien.
Doch ook het Oostenrijksche kunst
rijderspaar spotte met al de theorieën
der zwaartekracht en doen wij, een
voudige sportslui. dit ook niet dage
lijks als wij op onze fiets een bocht
nemen zonder op onzen neus te
vallen? Heb ik, als klein knapelijn.
niet voor het eerst de zwaartekracht
verkracht toen ik met jongetjes uit
onze straat een wedstrijd op stelten
hield en, na den strijd, het winnende
jongetje op n stelt achterna ging,
onderwijl op de andere stelt hinkend,
omdat ik meende, dat hij mij met
opzet had doen struikelen?
Leeraarde onze leeraar in de natuur
kunde niet dat het zwaartepunt
bannen het ondersteuningsvlak moest
liggen, wilde het voorwerp niet om
vallen en waar zijn tegenwoordig
onze zwaartepunten? Ligt er nog een
in zijn ondersteuningsvlak?
Ik sprak reeds over uw fiets in de
bocht en hoe staat het met het
vliegen? Daar schijnt heélemaal geen
Wit moeten warmen. Want die over
dekte tribune, waarin clubrèstaUrant,
indoor-training, kleedkamers en dou
ches zijn ondergebracht, is tevens de
haard van het Ajaxgezin, waaraan
in de eerste plaats de leden zich
behooren te warmen. Daarom moest
die overdekte tribune staan in het
hart van het geheele complex, d.w.z.
tusschën arena en oefenvelden in,
en niet terwille van Zondagsche
receptiegasten in de luwte van sner
pende winden, Als voetbal dan geen
salonspel is, is het evenmin een kijk
spel voor koukleumen. Wil men
nog sterker bewijs voor de zuivere
gedachte, welke architect Rooden
burgh geleid heeft, bij den bouw van
het Ajax-nest?
Een klassieke traditie is herleefd
in een gezonde organisatie. Moge
zij er zich van bewust blijven da't
Amsterdam een, Keizerskroon voert.
PRESTO
Uitzicht van het Estoril Patace; Casino-tuinen met baai van Cascaes
?waartepunt meer te zijn en waar
igt bij een Sonja het zwaartepunt?
Ait het in een van de dertien koffers
lie' deze amatrice in de edele kunst
an het schoonrijden met zich mee
leept gelijk een geboren en nog niet
weggejaagde Prinses? En waar haalt
? loze prinses, gelijk onze
tennis-terren. het dagelijksch brood
van?laan als zij maanden achtereen de
xvereld rondtoert, met pa en ma in ,
Uaar gevolg? De raadselen des
ama'. ourismes zijn vele en ik zou wel eons
Billen weten welk luchtje er aan de
lure sigaar is dewelke Pa Henie
net zooveel smaak rookt.
Ohdertusschen is ons land een
ittractie rijker geworden met deze
kunst-ijsbaan die onze hardrijders
,'elegenheid geeft zich te oefenen
/oodat zij niefc geheel en al onvoor
bereid met den heer Bram van Laer
:iaar Zwitserland behoeven te trekken.
Ik heb ook wel eens mijn hoofd ge
krabd als ik van deze amateurs las
luie zij een maandje in de heerlijke
Herglucht vertoefden om op gang te
komen en dan neuiiet men in het
vaderland onwillekeurig: ,,zoete, lieve
irerritje, wie zal dat betalen?" en
?laarom doet het bij dit alles deugd
t e vernemen, dat de zaak-Bakhuys
? ?n zijn oude club Z.A.C, opgelost is
? ?n de amateur-centre^forward weer
in het Overijsselsche en Geldersche
bezig is goals te fokken. Dit zal zijn
spieren, als wij in Februari tegen
Uuitschland optrekken, ten goede
komen en het scheelt ons een slok
op een borrel, om het niet geheel
onpopulair ? uit te drukken. Je peinst
er in deze al te politieke tijden wel
«?ons over hoe het den Duitschen
voetballers vergaan zal als zij eens
"P ons Stadion mochten verliezen.
(iaan zij dan onherroepelijk ten con
centratie-kamp ? Ik zag in een der
Kngelschc bladen een plaatje, dat
<loeg op do Italiaansche nederlaag op
Highbury en men zag het elftal voor
<l<> deur van Mussolini's werkkamer
>taan to tossen wie het bericht van
<l« nederlaag aan de Duce zou over
brengen en de ai-me elf kerels stonden
??r allemaal bij te bibberen als een
natte hond op Kerstmis, terwijl men
den Leider hoorde brullen: Avanti."
De Italianen wijten hun nederlaag
aan het ruwe spel der Engelschen die,
in tegenstelling met de teedere ge
woonten op het vasteland, elkaar
nog op zij mogen zetten door middel
van een peut met de. schouders en
liet schijnt, volgens de Italiaansche
pers, niet zuinig te zijn 'toegepast.
fn den oertijd was ook hier te lande
de schouder een machtig
voetbalwapen en mijn driemaal gebroken
sleutelbeen kan er nog een wel
sprekend getuigenis van afleggen.
Kon je toen niet geregeld in de
voetbal-verslagen lezen:
Jan Kan maakte een pracht van
v
een goal na eerst den keeper door
zijn doel gekwakt te hebben" en ik
verzeker u dat onze ex-minister toen
eigenlijk een der weinigen was die
niet ruw speelde maar je mocht den
doel verdediger omver loopen en nog
hoor ik den krygskreet van een mij
bekend aanvoerder die een van zijn
spelers toeriep: ,,Loop ze toch omver
als zij op n been staan!"
En niettemin hoe weinig onge
lukken gebeurden er en. hoe vriend
schappelijk gingen wij na zoo'n veld
slag met elkaar om ! De wanden der
bodega's uit dien tijd. indien zij nog
bestaan, zouden het kunnen ge
tuigen !....
DE VREUGDEN DER
PORTUGEESCHE RIVIERA
ER is altijd baas boven baas.
Langen tijd was de Azuren
Kust der Middellandsche Zee
hét vacant ie-oord bij uitnemendheid
voor lieden die zeer veel geld te mis
sen hadden (tegenwoordig ook reeds
bereikbaar voor gewone luyden niet
een bescheidener budget). Toen kwam
de Zilveren,Kust met het verrukkelijke
Biarritz en ging Nice en Cannes con
currentie aandoen. Natuurlijk is er
ook nog een Goudkust, maar voor
loopig is men er nog niet aan toe om
daar een vacantie-oord van te maken:
het klimaat schijnt daarvoor een over
wegend bezwaar te zijn.
Doch nu begint de roep van de
Costa de Sol, de Zonnekust, tot ons
nevelig Noorden door te dringen, en
welke concurrentie is tegen zooiets
bestand? Zonnekust.... wij zijn al
blij met onzen zachten herfst, maar
Zonnekust.. .. !
Inderdaad is. het klimaat van de
Portugeesche Rivièra wel haast het
heerlijkste van Europa, en de Engel
schen hebben dit reeds lang geweten.
Jaar op jaar trok Mont Estoril een
schare bezoekers uit het Eilandenrij k.
Tot dusver was het er echter vrij pri
mitief: een klein casino en eenige
tweederangs hotels dat was alles.
Hierin is thans verandering gebracht.
De gemiddelde jaartemperatuur be
draagt er 62' Fahrenheit, de gemiddel
de wintertemperatuür 525. .
De verbinding met de Zonnekust
is thans al zeer gemakkelijk doordat
er een rechtstreekschen wagen van de
Sud-Express van Parijs naar Estoril
loopt. Wie, de voorkeur geeft aan een
zeereis kan kiezen tusschën de schepen
van de Rotterdamsche Lloyd die
bijna twee etmalen aan de zuidkust
van Engeland blijven liggen en die
van de Kon. Hollandsche JJoyd, di
via de Spaansche kust gaan. En do
Christiaan Huygens'? van de Maat
schappij Nederland maakt mei Kerst
mis een toeristenreis naar Estoril.
Amsterdam ? Rotterdam
Leldscheilraat 7 Noordblaak 85
den Haag Groenmarkt 24 '
LEVERT MEUBELEN
STOFFEN - TAPIJTEN
EN VERSIERINGEN
A u G. u I;L K E M A
UUftWERKMAKER-4*!
AMSTERDAM 88 Uta DIPLOMA
Z w i t s'e r sV h o r l o g e s (Anker)
10 steenen . . . . fl. 7.50 g&)
15 8.50
15 Uilkema,, 10.?«*"5*
39 REGULIERSBREESTRAAT
OUD-BUSSEM
BEREIDT VOEDSELS
VOOR ZUIGELINGEN
AMERICAN HOTEL
Leidscheplein Amsterdam
Alle kamer s. m.e t o n t b i j t
f4.50 per persoon
met bad en ontbijt
f 5.50 per persoon
American Bar
Moderne Zalen
Tijdens de pauze der Wagnervoorstelling
Help y ou r se l f Buffet
in de Marmérenzaal
Na afloop Theater Souper in de
Onyxzaal a f 2.50
Tjerko Gashoarden
Nederlandsch Fabrikaat
Op ied'ren dag... op ieder uur
De aangenaamste temperatuur I
Prijscourant op aanvrage
G. J. de Koning & Zn.
Keizersgracht447 -Amsterdam C. .
Tel. 32457 - Opgericht 1739
PAG. 27 DE GROENE No. 3000