De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1934 1 december pagina 15

1 december 1934 – pagina 15

Dit is een ingescande tekst.

] i ??i T V. J Hoe van 't een 't ander kan komen HENRIETTE VAN EYK Illustratie Theo Ortmann IEMAND weet nooit van. te voren wat er naderhand gebeurt, en als je denkt de goeie weg op te wan delen is 't de verkeerde. Maar als je blijft probeeren komt er tenslotte altijd een uiteindelijk einde met een oplossing. Dat is ? zoo met mij. Het begon verleden jaar. Ik was toen m>^ jonger dan nu en wilde een roeping hebben omdat ik het niet goed en eerlijk vind dat een bepaald soort vrouwen altijd alleen maar roepingen heeft. Ik had in Parijs (met Mama) een lange' ontwerper leereu kennen van bronzen koeien, die verwerkt waren in gespmotieven en sierspeldon. Het was een vooraanstaand ontwerper. en hij hoefde (geldelijk gesproken) heelemaal niet te ontwerpen, maar hij deed het tóch. uit aandrang. Hij zei: ,,Mijn vader heeft olie (hij be doelde: aandeelen), maar dat KOU voor mij, als zoon. nooit een reden zijn om .. .." Hij bestond van de olie van z'n vader, maar z'n siga retten betaalde hij allemaal zélf, met z'n kunst. Ik wil k zooiets", zei ik later thuis. Waarom-zou de eerste de beste typiste wél geld verdienen en ik niet ? Ik verveel me. Ik wil een roeping. Ik wil ?werk." ,/Wat voorwerk?" zeien ze, en ik herinner me nog de rimpel waarmee Mama in haar theekop keek, en ik huilde heele nachten als ik dacht aan al de ellende overal, en dat mijn Papa aldoor maar meer belasting moest be talen, en dat de oude freules Knoop Knoop al hun paarden en auto's had den verloren op n na, en dat de van Naeldwycken bezuinigden op het per soneel en de schouwburg, en. dat er haast nooit meer iemand doen kon wat ie wou, en dat Gravin Knal er over dacht om margarine in te voeren, en dat 't heele dameskoor was opge heven, en dat John volgend jaar niet in Leiden zou gaan studeeren, maar gewoon in Amsterdam, en dat Gravin Knal gezegd had: Verkwisting is . zonde in een tijd als deze", en dat dat waar was, en dat ik daar maar zat en mijn leven sleet zonder mijn vingers uit te steken, en dat ik me verveelde, en dat ik óók wel 's wat anders wilde mee maken en nuttig zijn, en dat 't mijn plicht was mijn maandelijksche toelage te verhoogeti uit eigen bron. Kr was een bedelaar aan de deur ge weest met potlooden. Zelfs die, bede laar verdiende geld .... Ik stak mijn kokend hoofd in het kussen en huilde. Het arme kind", zei Mama. ..Xe ssou alles aanpakken, als ze maar wist wat." Tot ik een halve betrekking accep teerde als assistente in de kliniek van onze tandarts, die speculeerde op het aanstaande gebit van Papa, en die ?/ondermeer mijn voorgangster (een gewone verpleegster) opzei met 't oog op de overtolligheid. Ik bleef daar drie dagen maar toen kwam. er iemand met een kaakontsteking, waarna ik mijn onmiddellijk ontslag indiende. Na de kliniek kreeg ik een heel ver antwoordelijke positie in de besloten show room van een Fransch Huis. Kr wandelden daar modellen met eigen mannequins, en er was een stalen salon de recept ion Waar een juffrouw zat op een stoel. Die juffrouw kwam uit een minder milieu en gebruikte haar salaris om het in een bodemloo/.e put te.gooien wat er verder niet toe doet. Ze had geen houding, en ze had geen Kinderstube, en ze joeg de klan ten weg. en 7e werd vervangen d ooimij in 't zwart velours tot aan in'n kin. En de verkoop van het Fransche "liiis steeg enorm omdat al mijn ken.jissen naar me kwamen kijken tot ik er genoeg van kreeg. .Maar 't is heerlijk om nuttig te zijn en extra-geld te verdienen, en dus ging ik naarde Algemeen Ethische Hadio Omroep en zei tegen de voorzitter wie ik was. De voorzitter .zat in een ver warmde groen-pluche kamer met een orgel en een Va'lsche piano, en vroeg me of ik thee wilde, maar ik was daar' niet gekomen om thee. maar om werk. .,lk behoor tot het leger van jonge werkloozen", zei ik achteloos, maar hij knikte treurig en zei dat ie al iemand had. en toen liet ik 'm duidelijk blijken dat-'rn'n Papa in bepaalde comitees zat. en ik stipte familierelaties aan. en dat ik z«mp.... Sopraan. ,.Ja....'% zei ie krabbend. De sopraan wordt eigenlijk verzorgd door een gediplomeerde dame.... Maar als u denkt dat u .... Natuurlijk", zei ik. En ik liet alles doorschemeren en dat het ministerie een eigen oom van me was, en toen verdween de gediplomeerde dame uit de aether, en werd vervangen door mij met een geheim pseudoniem. En ik zong net zoo lang voor de microfoon tot ik naar een keelspecialist moest met een beroepsziekte. Maar tóch begreep ik dat de tijden téernstig waren om bij de pakken neer te zitten. De handen uit de mouwen", schreef de oude gravin vanuit de Rivièra, en toen liet ik me in met een scheepvaartmaatschappij voor een film. ' Thérèse doet veel te veel", zei Mama tegen de vrouw van de Waalscho predikant gedurende een Wij dingsdienst. En de vrouw van de Waalsche predikant zei: Ik ga in retraite. Een week. Ik word gek (dat is zoo). Al die machines. En al die menschen. Wat is er eigenlijk met Thérèse? Laat ze thuis blijven en ta pijten maken, en puddingen." Waar mee ik maar wil aantoonen hoe weinig sociaal sommige menschen denken en voelen. Maar om op die scheepvaart!ilm IK ZEG... OP- EN AANMERKINGEN UIT ONZEN LEZERSKRING Welk land moet het voorbeeld geven?" DOOK alle eeuwen is goud een zeer begeerlijk bezit geweest, maar dat de absolutistische heerschappij van dit metaal zeer veel onheil en ellende gesticht heeft, zal in. dezen tijd niemand ontkennen. De vele landen, die zich achtereenvolgens van den gouden standaard hebben afge wend, hebben volgens velen. grooten deels den econoinischen chaos veroor zaakt. Het is wel eigenaardig dat een land, dat zich zoogenaamd van het goud afwendt, plotseling er veel meer voor wil betalen. Toen Engeland den gouden standaard nog bezat, betaalde het circa 137 pond sterling voor l K.G. goud en Amerika betaalde toen nog circa ffflO dollars. Nu betaalt Engeland circa 220 pond sterling en Amerika circa 1138 dollars voor l K.G. goud. Deze jacht naar he,t goud heeft niet alleen den wereldhandel verlamd, doch veroorzaakt onvaste en dalende goederenpryzen. Zeer terecht vraagt men of m n wel goed deed aan dezen goudhonger maar steeds toe te geven. Was het niet logischer en verstandiger geweest juist terug te komen. Het was de Haarlem mer Lloyd, een maatschappij van een neef. ,;Vbor 't journaal", zeien ze. ..Een aardige opname: ,.De passagiers gaan aan boord." Een reclame-film", zuchtte Mama. Maar ik zei dat van 't een 't ander komt. en dat (ireta Garbo k niet ineens begonnen is met haar laatste film. Kti Betty deed ók'me'e. En het honorarium was eigenlijk heel aardig, wat we accepteerden omdat van 't een 't ander komt. en Papa bracht ons geschminkt met de wagen naar Rot terdam waar de meeste booten liggen, en we werden voorgesteld aan een filmman en liepen in tweed reispakken met suit-cases de loopplank op en neer van de Haarlemmer Lloyd T, voor het journaal. ..De passagiers gaan aan boord", dat is heelemaal niet zoo eenvoudig als 't lijkt. We hebben 25 keer gere peteerd voor we het kenden. We moes ten lachen, en wuiven naar de kade, en de suit-cases zöhouden dat ieder oen het etiket van de maatschappij kon lezen. En als we allén waren ge weest was 't natuurlijk meteen goed gegaan, maar er waren nog achttien andere passagiers, van niks, die te , stom waren om te begrijpen dat je niet voor eikaars gezicht moet wuiven, en .er was een meisje met een platina permanent om te huilen, maar ze huilde verkeerd, en er was niemand die béter huilde, want iedereen wilde liever lachen. Maar toen 't donker werd was de film klaar en gingen We uitge put naar bed mét het honorarium. Maar die film had een staartje, want toen we 'm later op ons gemak zagen draaien moesten we tot onze schrik twee van de overige passagiers identificeeren als een manucurejuf frouw en een vroegere ober uit 't Ritz, die fungeerde als kwasie-heer. De manucurejuffrouw heeft natuur lijk haar mond open gedaan. Zoo zijn ze. Maar 't geheel heeft me tóch tot stilstand gebracht. Eerst .moest ik naar buiten voor de wintersport. En nu heb ik een nieuwe roeping, een chte. Ik schrijf. Ik ben de manucurejuffrouw laatst tegen gekomen in een zeep-film. Ze krijgt een afbrekende kritiek in het Vrouwenleesblad van Vrijdag. het goud tegen lageien prü» in te koopenr1 Dus, bijv. het goudgewicht van de munt te vermeerderen. Dit heeft, mits gepaard met een f/ouri-vilroer<? verbod, als gevolg een vlucht uit het goud in de goederen mot alle gevolgen ten gunste van den wereldgoederenhandel en alles wat hiermede in ver band staat. Het spreekt van zelf, dat deze maatregel zeer voorzichtig en geleidelijk genomen zal moeten wor den. Wel is waar zouden door dezen monetairen maatregel de goud bezitters gedupeerd worden en de goederenbezitters bevoordeeld. Het feit, dat er meer goederenbezitters zijn dan goudbezittcrs zou een reden kunnen zijn ten gunste van dezen maatregel. H.R.C. H. Gouden standaard NAAR aanleiding van uw artikel De strijd om den gouden stan daard" door Th. Ligthart zou ik het volgende willen opmerken. De devaluïsten voeren geen strijd om den gouden standaard (zie de brochure van E. D. van Walree blz. 11 He en 7e regel)! De bepaling van het percentage voor devaluatie behoeft geen moeilijkheden te veroorzaken. Daarvoor is wel een grondslag te vinden. Of zou inderdaad het percen tage van de waardevermindering van pond en dollar uitgedrukt in onzen gulden willekeurig zijn? Zeker, devaluatie is loonsverlaging. maar deze verlaging moet toch komen. In dezen vorm is zij de minst onrede lijke, daar tegelijkertijd de huur. rente, aflossingen en dergelijke verplichtingen in gelijke mate dalen. Het maatschappelijke voordeel zit niet alleen in het naar beneden bren gen van de waarde van het gouden tientje. De schulden, die drukken op den staat en zijn onderdeelen, op bedrijven, instellingen en particuliere personen en die door de waarde stijging van het geld onevenredig zwaar zijn geworden, zouden ver minderen. Het volgende voorbeeld moge u dat duidelijk maken: Een fabrikant met een bloeiend bedrijf liet bij zijn overlijden zes jaar geleden twee zoons na. De zaak, ter waarde van 2 ton, wordt door den oudsten zoon voortgezet, waarbij de jongste voor zijn erfdeel krijgt een 5 % vordering, door _ hypotheek op de bezittingen van de onderneming gedekt. Dooi de economische omstandigheden is de waarde van het bedrijf gedaald tot ? 120.000.-. Door de sterke daling van de prijzen der producten is de oudste niet in staat de rente van de schuld te verdienen. Hij zou, om dat te kunnen, de prijzen van zijn arti kelen zoo hoog moeten calculeren, dat zoo goed als geen enkele order meer te krijgen is. Zou het nu niet in het belang zoowel van den debiteur als van den crediteur zijn, wanneer ook de ? schuld eeris verminderde met 40 % ? Hierdoor zou voor beiden. zij het ook op een lager niveau, weer een bestaansmogelijkheid ontstaan. J. A. "DE ZWAAN De arme en de kunst DE heer P. H. Uitveld oefent critiek uit op het huwelijksgeschenk van de koningin aan het vorstelijke Engelsche bruidspaar en meent dat een kamerscherm met schilderijtjes over welker kunstwaarde mogelijk nog getwist kan worden/... geenszins re presentatief is voor de Xederlandsche schilderkunst". Wij hebben het geval het scherm dan afgebeeld gezien en velen zul len het met die waardeering eens zijn. Doch stel: een nichtje van den heer P. H. Uitveld te Bolsward b.v. is voor nemens den heer G. D. Lichtveld te Groningen te huwen. Dus zendt de; heer P. H. Uitveld, uit conventie, uit genegenheid, of alleen maar omdat hij er niet buiten kan, een geschenk nemen wij aan: een blauw schoorsteenstel. Hij betaalt dit uit zijn eigen portemonnaie en boekt het dus niet up; onkosten voor de zaak. Door een indiscretie of om welke reden ook verschynt een afbeelding van dit schoorsteenstel in het geïllustreerde bijvoeg sel van de Tuitjemahornsche Nieuws bode en de heer P. H. Binnenveld schrijft nu in de Groene: ,,Het schoorsteenstel door P. H. Uitveld aan het bruidspaar UitveldLichtveld geschonken is rondweg een sof het is de vraag of de jonggehuwlen er ooit rustig bij zullen kunnen slapen. In ieder geval representeert het schoorsteenstel in de verste verte niet ?nze nationale schoorsteenstelleninlustrie en het is een schande dat P. II. Uitveld niet beter uit zijn oogen ,'ekeken heeft en zoo weinig cultuur >ezit," De heer P. H. Uitveld zou dit waarschijnlijkeen vervloekte onbeschaamd 'ieid vinden, want al is hij dan als wet'umder of Statenlid of burgemeester ' >f zelfs maar als president-commissa?is van een N.V. blootgesteld aan de imbliciteit hij mag toch aan zijn lichtje geven wat hij wil en naar eigen ?maak, geweten en portemonnaie. En ',oo denk ik er eveneens over.. .. L. Vlucht uit de huizenmaatschappij IN uw nummer van 10 November j.l. komt een artikel voor, ge titeld: Vlucht uit de Huizenmaatschappij", waarin worden behandeld d v gevolgen van de Wet van 7 Aug, 1033 betreffende het heffen van registratierechten a 21/2 pC't. over een ?venredig aandeel in het totaal der ? uu-oercnde goederen van de Vennoot schap, bij verkoop van aandeelen. Zooals daaiin terecht wordt opge merkt, wilde men die vennootschappen treffen, welke met een gering laiideelenkapitaal waieu opgericht int exploitatie van een complex perceelen. Hiei op wijst ook het door den schrijver gegeven voorbeeld met een aandeelenkapitaal van ? 10.000. Men lu-eft echter de heffing uitgestrekt 'tot de maatschappijen met een aandei'lenkapitaal van minder dan ' 100.000, bij de oprichting waar van nimmer vermijding vnn over'Imchtsrechteii heeft voorgezeten, l och uitsluitend bona-fide handel in .onroerende goederen. Het gevolg is, lat de aandeelen van verschillende maatschappijen met een aandeelen? kapitaal ?? van ?50.000 tot ?100,000 vrijwel onverkoopbaar zijn geworden door het hooge registratierecht. Niet alleen bij den overgang van aan deelen, doch ook bij verkoop van vast yjoed zal registratierecht worden ge heven, zoodat de onbillijkheid der wettelijke regeling in het oog springt. K. E. A: De heer Meyburg, schrijver van het bedoelde artikel antwoordt hierop: Mijn artikel was voornamelijk ge wijd aan de wijzigingswet van 27 Juni 1931, waarbij de wet van 7 Aug. 1033 moest worden genoemd tot goed begrip van deze nieuwe regeling. De heer A. vindt hierin een aanknoopingspunt, om de ongewenschte ge volgen van- de wijziging van 1933 naar voren' te brengen. Inderdaad, wanneer de wetgever bepaalde, criteria aanlegt om de categorie Besloten Letterraadsel Tal van lezers hebben reeds met eenige bezorgdheid gevraagd, of het letterraadsel niet terugkwam. Inder daad, het komt terug I In het vervolg geven wij zooveel mogelijk ofwel naast de fotopuzzle die zulk een groot succes is gebleken een letterraadsel, ofwel ter afwisseling in plaats van de fotopuzzle andere opgaven, waarin ook het letterraadsel de plaats zal krijgen die het blijkens de waardeeriug onzer lezers toekomt. Cm te beginnen het volgende: LETTERRAADSEL Uit onderstaande lettergrepen moe ten 15 woorden gevormd worden, waarvan de 5e en Ie letters, de laatste van beneden naar boven gelezen, een vers van Willem Kloos vormen. a - ad - bon - bri - cee - dant -de den - du - els ? ex - ex - ge - ha - in je - ju - king - lam - ma - moon naald - nan - ne - nen - on - po - pres re - ren - rin - ring - ring - roo ? se sek - ta - tem - trai - tro - ver - wijk zee - zee. Omschrijving: 1. stad in ons land, 2. meisjesnaam, 3. losbandig, 4. piraat, 5. uitnoodigen, 6. onvoorbereid, 7. geslacht, 8. oefe nen, 0. legerrang, 10. bloem, 11. be timmering, 12. boom, 13. versneld, 14. visch, 15. stad in China. Voor den winnaar is een boek of giatnofoonplaat ter waarde van f 2.5(1 beschikbaar. Oplossingen bij voor keur op een briefkaart, in elk yeral mei vermelding run het u-oord LETTERRAADSEL" aan de adreszijde vóór Woensdag a.s. aan de Redactie van De Groene". Oplossing van het Fotoraadsel deukhocd?uk?hoed = DE (kerk?k) X 2?erker = K lemmer?emmer = L muurwerk?uurwerk = M isis : 2 = IS. gans~schotsch?schots=(rA?fK>CIl hol-f land = HOLLAND gewei?wei -f- (driehoek hoek)2=ge-{-32=ge-*-negen= GENEGEN ,.üe K.L.M.' is gansch Holland genegen." De prijs (boeken of gramof oonplateu. ter waarde van f 10.?) is na loting toegekend aan den heer J. Bosscher. H.M. Dijklaan, Rijk-Haarlemmermeer, wien verzocht wordt, zijn wenschen, aan de Redactie kenbaar te maken. Huizen-Maatschappij" af te hakenen. zal daaronder een aantal worden begrepen, die, wanneer onderzoek ware toegelaten, niet als besloten konden worden aangemerkt. Ik wijs erop, dat het ontwerp nog een uit-. zondering toeliet voor N.V.en met aandeelen op naam, toebehoorende aan tenminste vijf verschillende, bin nen het Rijk wonende of gevestigde eigenaren, tusschen wie geen huwelijk bestaat, noch bloed- of aanverwant schap, tot den derden graad inge sloten. Uit vrees voor ontduiking werd deze bepaling geschrapt. Verder kan ik den heer A. ver wijzen naar eenige artikelen in De Naamlooze Vennootschap" van 15 Juli 1933. Het zal hem interesseeren, dat de heer D. Veenenbos aldaar eveneens bezwaar oppert tegen de aangenomen grens van tenminste / 100.000 aandeelenkapitaal en dit zou willen zien' teruggebracht oj> ? 40.000. BLUSSCHERS HOLLANDIA" Diverse systemen o.a. SCHUIM, KOOLZUURSNEEUW, TETRA, enz., worden sedert 35 jaren gefabriceerd door: N.V. FABRIEK ES PAN A" v.h. SPANJAARD & Co. - UTRECHT BEGRAFENIS VEREENIGING TE AMSTERDAM . SAX J" P. C. Hooftstr. 38 -Tel. 2O341-242SO CREMATIE Wat zegt DE GROENE"? Wie 57 jaar lang in het centrum van het cultureele leven heeft gestaan, mag zijn meening zeggen. DE GROENE" doet dit zonder vrees, over ieder onderwerp: over binnen- en. buitenlandsche politiek, over film en tooneel, over boeken en schrijvers, over schilderkunst en mu ziek,'over financiën en architectuur, over sociale vraagstukken, mode, spel en sport. Wat zegit DE GROENE" ? Die vraag is belangrijk voor lederen modernen, waarheidslievenden geest. Onderstaande coupon brengt U het antwoord. Versturen in open enveloppe, gefrankeerd met M cent. Aan de GROENE AMSTERDAMMER'*, Keizersgracht 555, Amsterdam, C. Giro 72880. Gemeente Amsterdam G. 1000, Telefoon 37964. Ondergeteekende wenscht zich voor het jaar 1935 te abonneeren op DE GROENE AMSTERDAMMER" ad f 10.?per jaar. Naam Adres PAG. 28 DE GROENE Ne. 3000 PAG. 19 DE GROENE Ne. 3000 "?"S "71

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl