De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1934 8 december pagina 10

8 december 1934 – pagina 10

Dit is een ingescande tekst.

SCHOOL VOOR HANDSCHOENTJES' De Koloniale School ER zijn M?le scholen in ons land. op allerlei gebied. Maar een school waar een meester in de rechten en een dokter les komen nemen, is toch wel een merkwaardige instelling. En dat is de Koloniale Schot/1 in Den Haag in verscheiden opzichten. Kinderen komen hier niet: het onderwijs wordt gegeven aan volwas senen en wel uitsluitend aan meisjes en vrouwen, die naar Indiëgaan. R Weet u. wat tropische hygiëne is? Hebt u er eenig idee van. hoeveel volksstammon in ons fnsulindc wo nen? Kunt u Indisch koken? Verstaat u Maleisch? Neen? Kri toch /al straks de boot u meevoeren naar dat verre geheim zinnige land. waar alles zoo heel anders is en waar gij misschien een groot deel van uw leven zult wonen. Wellicht ./J j t gij bevoorrecht door het wonen i u een groot-e stad. maar velen. zeer velen gaan de buitenbe/attingen tegemoet. En in al dut vreemde en onwennige wordt het jonge gezin neergezet en moet zich op een of andere wijze maar zien te redden. Vooral die eerste» o zoo moeilijke tijd heeft menig jong gezin voor goed ecu knauw gegeven. De man, die vermoeid van het werken in de hitte, thuiskomt, vindt een teleur gestelde, gedeprimeerde vrouw. De man. die een Indische betrekking gaat vervullen, is op zijn taak voor bereid, maar de vrouw komt meestal ongewapend in den strijd. En hierin is de. Koloniale School tegemoet gekomen. Vrouwen, die naar Indiëgaan. kunnen in een cursus van 13 weken (tf maan den) zich uitvoerig voorbereiden op het nieuwe leven. Het is nk-t-zon wei'i", w.i». men weten moet. om in Indiëgoed te kunnen leven. En de directrice. mevrouw B. ter Heide-Nolle,' laat haar leerlingen met enthousiaste voort varendheid flink aanpakken. Op den lesrooster staan heel wat vakken, die door docenten met ruime Indische ervaring worden onderwezen. De di- . rectrice zelf, die tien jaar in Indiëals verpleegster heeft gewerkt, zoowel in Batavia en op de ondernemingen als .in Singapore, geeft les in het inte ressante vak: Indische samenleving". Bovendien geeft zij een moedercursus, doceert verbandleer. en ziekenver pleging. Op den rooster staat verder o.a. Maleisch, land- en volkenkunde, tropische hygiëne, plantenverzorging, practijk der baby-verzorging. Indisch koken, eerste hulp bij ongelukken. De lessen der Indische samenleving behandelen het meenemen van een doelmatige uitzet in de eerste plaats. Aan boord van het schip moet al worden begonnen niet het zich aan passen aan Indische gewoonten, zooals b,v. het mandiën (baden) en het Malcisch praten. (Kr worden exciu'sies gemaakt naar een der booten van de Hotterdamsclie Lloyd, waar de leerlingen dan.b.v. zelf in het Maleisch koffie bestellen aan de Indische be dienden). Voel aandacht wordt besteed aan de dagindeeling; elke vrouw kan i n Indiëhaar tijd geven aan een lief hebberij, schilderen, musiceereii. we ven, botanie. Het. verzorgen van het huis stelt bijzondere eischen. Wel is liet gewoonte, dat de Indische be dienden al het \verk doen. maar eiken dag opnieuw moet de 'huisvrouw op drachten geven, alles zorgvuldig con troleeren en daarbij tact met de be dienden toonen. Bij land- en volkenkunde wordt het duidelijk, hoe de verschillende men taliteit van de volkstammen een be paald optreden van den Europeaan eischt. Een inlander1 houdt b.v. de petop bij het binnenkomen; een draai om de ooren geven y.ou een erge fout zijn, want volgens de adat is het hoofd heilig. De inlander beschouwt een hond als een onrein dier; men inoet kokkie dus nooit den hond laten wasschen of eten laten geven. Be grijpen van den volksaard voorkomt conflicten. De tropische hygicne leert de uiter ste zorg te besteden aan goten. riolen en putten op het erf. die bron nen yan. infectie zouden kunnen zijn. DéHollandsche vrouw moet in Indiëverstand hebben van verpleging; zij leert op de Koloniale School het opnemen van pols en temperatuur, abcesbchandeling, geven van prisnitz, rieusdouches. .enz. Als'de kinderen mazelen hebben, en doktershulp is moeilijk te krijgen, dan kan de moeder die op' deze school is geweest, zichzelf redden. Ex'tra uitvoerig wordt verder de babyverzorging in de kliniek be handeld. Daar ligt in de Indische wieg een blond Kuropeesch kindje. Het is een Kut hèK ruwe-pop, speciaal voor dit doel gemaakt, een pop die het gewicht. heeft van een echt kind. die zwaar ligt op den arm en ei'ii slap hoofdje heeft. «lat voorzichtig gesteund moet worden. Daarbij worden ook de moeilijkheden van een bevalling besproken, want talrijk /ijn de gevallen, dat medische hulp of zelfs de assistentie van een Europeesche vroedvrouw niet te krij gen is. De. jonge moeder behoort op de hoogte van haar eigen hygi nische verzorging te zij», zoodat /ij de noodige aanwijzingen kan geven; het gaat hier soms om het behoud van een menscheiileven. Een der fleuiige kanten van het Indische leven zijn de heerlijke planten en de huisvrouw heeft in de tropen op dit gebied veel te leeren. Een dubbel stel kamerplanten is gewenscht; het «?ene stel gaat lelkens naar buiten in de schaduw. Dan is er de belangrijke kwestie van het koken! Om niet willoos en hulpeloos te zijn overgeleverd aan de Indische kokkio. die de onbekende gerechten van de rijsttafel klaar maakt, leeren de aanstaande In dische huismoeders koken, zoowel naar Indischen als naar Europeeschen trant. fn de groote gezellige zaal heeft elke leerling een eigen gasstel met een tafel. waarin zij beschikt over een eigen lade met ingrediënten, lepels, vorken. afwaschteiltje en droogdoeken. In de kasten, waarvan de pooten naar In disch gebruik in kommet jes met water zijn geplaatst, bergen zij de stopflesschen met meel, sago. suiker enz. Goede voorbereiding is brood nood ig ER is natuurlijk veel verschil in hetgeen een vrouw moet weten, die naar Batavia gaat en in datgene wat de toekomstige bewoonster der buitenbezittingen moet leeren. Maar men leert niet pa Uw te veel. En bij over plaatsing kcmt soms kennis te pas. die eerst nutteloos leek. Hoe nood zakelijk het filtreereli Van water is. daar waar geen leidingwater aanwezig blijkt, woidt menigmaal niet ingezien door Hollandsche vrouwen, die in de ondernemingen kcinon' te wonen. Op het oogenblik telt de Koloniale School bij de 21 leerlingen van dezen cursus, twee getrouwde vrouwendie reeds vier jaar in Indië. waren, doch nu op de K.S. zich systematische kennis komen verwerven, u m beter de moei lijkheden in de tropen te kunnen be strijden. ' .-' ' Een goede basis .voor de practijk van het Indische leven is waarlijk broodnoodig. niet slechts voor het iic'hflmeJijk welzijn der Europeesche familie, maar vooral ook voor de goede verstandhouding in het huwelijk. Moreele depressies woiden niet zelden veroorzaakt door onkunde en onwe tendheid ten opzichte van Ind'scl e gewoonten en gebruiken. Telkens klinkt in de talrijke brieven, die oud leerlingen uit alle ooi der» Van Insulinde naar de ziel van defe school: mevrouw ter Heide, zenden, dezelfde dankbaar heid, dat de kennismaking met het niéuwe land zoo uitstekend is gegaan. De Koloniale School in Den Haag heeft do aandacht van het buitenland getrokken. In het Irezoekeisbock ge tuigen tal van handtcektinngcii van de belangstelling van buitenlanr'.sche autoriteiten' op onderwijsgebied, zelfs uit Canada en Australië. , , Des te wonderlijker, dat in Neder land deze bij uitstek mittige school. nog steeds te weinig! bekend is. In de ruim 13 jaar van haar bestaan 7ag zij 822 leerlingen en na een inzinking \'orijr jaar, is nu nieuwe opleving te constateert n. wat er op wijst, dat de toestand in Indiëook weer iets hoop voller wordt. 4 EAftlY VAN LOKHOHKT Wat de kracht W. WIJNAENDTS Tentoonstelling G. van Gelder OlM) AMSTKHDAM. In het ge«leelte tussi hen den Schreicisloren en het begin van den Singel liggen «Ie huizenrijen, waar Vosnwer's Maurits Lijnslager speelt. Waar men eigenlijk zelden meer komt. «lat men alleen hnust ig kruist, zoo men zich nl te vo«>t van liet station naar de binnenstad begeeft. Op de l'rins Heiidrikkade in. een van die deftige behuizingen waar vroeger de welvarende* Amsteidarnsche kooplieden woonden en hun vrouwen haar ingewikkelde huis houdingen bestieiden. vonden we ge heel onverwacht nog dien typeerenden oud-hollandschen geest., die zich niet van de wijs heeft laten brengen door de razernij van zesdaagschen en het geheele jachtige leven met z'n uit huizigheid, z'n bridge en bicscoopwoede. We vonden er een man met een fijnen regent enkop. die zich en nu eens op sympathieke wijze ! warm maakt voor de taak van het jonge meisje in huis. En die er ook iets voor doen wil en doet. Telkmjare stelt hij z'n kennis op het gebied van porcelein en aaidewerk beschikbaar voor haar die een vakkundige oplei ding als huisvrouw zoeken en wanneer de leerarcsse-n met de meisjes door hem worden rondgeleid, gaat hij uit van het beginsel: dit mag niet AVorden beschouwd als een uitspanning, het is een lesuur. Maar met dat al zit er zoo veel charme in de wijze, waarop dez«i mentor het materiaal dat hem lief is, laat zien. dat het ons bekend is hoe een klein meisje uit de provincie maar hoeft te hooien dat mot der wet r plan heeft om te gaan naar wat voor haar een trover paleis van hcc-rlijkheeleri i». <"»f ze bedelt om mee te mogen en weer die snoezige minialmukcipjrs t«' haiitecren. te kijken naar het speelgredpaklmis uit oude dagen, dat er staat tegenover de geelekte kirtelertafel met. z'n aanlokkelijk seivie-sje van cn'nukleurig aaidewerk met v.warte konijn tjes in allerlei houdingen bedrukt. Het was vooial in de h c op ( m aan het j«:nge geslacht meer bezon ke-nheiel bij te brengen en weer liefde te kweeken voor het eigen interieur, dat een tentoonstelling ingelicht weid van gedekte tafels. ..Heelemaal niets bizonders". zal men'dadelijk uitroepen: ..dat hebben we al in het Gemeente museum van den Haag gehad, en dan nog wel geschiedkundig* en <r zijn telkens allerlei filma's die op die wijze publiek trachten te trokken." Er was ditmaal echter een belangrijk verschil. Zijn liet ?elders de beste ? talc-ui's. kunstenaars in hun vak vaak. aan wie het wei;k weirdt toevertrouwd. nu waien het de leerlingen van de Anif-terdaniscbc huuheut'schcol. aan Avie het kostbare en rnirde-r kostbare poreelein en aai de werk waren in honden gegeven om er haar krachten en kun nen op te beproeven. En laten we he>t nu dadelijk rnaar zeggen: uit dezen kring, die straks zal moeten v»;mgaaii <m behalve dcsk'uinligluid ook JU fdc* ? en schoonluiéfszin voor het (igen intelieur aan te kwcekcn. bleek um te be ginnen een weikelUk h«;pel«;os gemis van originaliteit. Maar wat veel eiger is. hoe weinig kit ui i nzin likken de meesten te bezitten', van hoe weinig fijnheiel paf haar w< ik blijk. Daar AVas ren y.p.n, ..elite - tafel" in T-vorm, waarop een greote massa ioe:de anjers zoet haid stordcti te kraaien, dat we zelfs niet meer zouden wetrn te ver tellen welk servies het Avas, dat v nut hun buigerlijke diukte docdslocgen. Daar was de kindertafcl iin-t het bover.!geno( nule konijn t j< s-xci vi< H r.e boven ging f RANCKEN-DYSERINCK kapot gemaakt d->or een ivgenboog van kleurige smalle lintjes. Daar Avas liet Kerstdiner Avanraan alle vroolijklieid. maar ook alle Avijtling ontbrak. Alleen uaii de ontbijttafels had men iïeoii kwaad kunnen eloeii. en een buffet van. de niet ongoslaagde rawvkost-tafel was uit. zich zelf tot iets heel moois geworden., omelat «Ie guraspte biet tot een zoo prachtig diep bruin verklaard (maar twens oneet baar geworden !) Avas. elat deze een fraai kleurengamma v«.»rmde rnet de geraspte; AVorteltjes. ke»ol en sla. t elukkig hael men niets Aveten te be derven aan de Avitte serviezen. Hoe rustig-voornaam deed het onbeschrij felijk mooie? Wedgwood met z'n reliefdruivenmotief gedekt op een Engelsche, of liever Amerikaansehc, tafel met slechts een paar sober gebor?luurele kleedjes op het donkerbruine blad n het elegante» middenstuk, 'n porceleincn reiger tusscheii gelijkkleurige fresia's. Ook het crèmekleu rige Minton-elójeunei'-ser\"ies was er genadig afgeke>men. Bij onzen latcren rondgang tusschen de A'itrines toonde onze mentor ons ook nog een gekleurd servies A*an diezelfele fabriek met, ouderwetsche landschapjes in lila. /ooals men zich elie nog uit groot moeders huis herinnert. Goed Avas beslist de middenstanels-tafel, een doodeenvoudig sorA'ies, waarvan ele ?55 stuks A'oor werkelijk een minimum prijs worden aangeboelen en dat voor treffelijk uitkAvam e»j> een matblairw lafellaken. terwijl een beker met l'resia's e>p een A'an de hoeken neer gezet juist de noot gaf. die het middag maal moet uitheffen boven het alleen maar materieel A'oedsel tot zich riemen. Desnoods kan men zich elie tafel «?enige koeren A-ermenigvuleligd A-oorstellen in de eetzaal A'an een coöpe ratief woningblok. .Met verstand was degeen te Averk gegaan, elie de opdracht had gekregen do tafel voor liet- jachtdiner te A-ersieïen: smalle donkergroen fluAVeelen linten liepen kruiselings 'over het laken, AA'aarop de. borden en schalen met het uiter aard geweldig elrukke patroon met telkens verschillende jachttafereelen gerangschikt Avas. Prachtig A-an kleur A-ooral Avas het serA-ies,,Camillia" van Spode, t)pnieuw gemaakt naar een ontwerp van 1795. Welk een liefde A'oor het A~ak moet die Avcrkers in do ceramiek bezield heb ben. Hier is het een drukpatroon, dat door middel A*an koperplaten Avorelt opgebracht, en ele AA-arme kleur harmonieerde AA'eleladig met de enkele gele theerozen, die om een stuk spiegelglas Avareii geschilderd. Welke huismoeder zou niet. A'en-ukt zijn nis het blijkt dat de dekschalen. wanneer het deksel er af is genomen, afzonderlijk gebruikt, kunnen Avorden «;n dan een A'olmaakt fraaie en bruik bare bak of schotel voor brood, voor A'leesch, voor compóte vormen.- Jam mer alloen dat, op deze ..galadinertafel'' een paar wijnflesschen zoo maar uit den kelder .waren neergeplompt. elie den indruk g.iven alsof op een keurig geschreA-en e-arte een paar on smakelijke intvlekken Avaren neergeknoeid. Is het? toeA-al geAVeest, e)f laten wc hopen een evcnAyiclitig geA'oel Aroor verhouding en kleur, die het jonge moisjo aan wie een eenvoudig maar mooi Wegdw«>od-servit-s met een Ja, de tekst, die op het Persil pakje staat, wordt nog wel eens nagemaakt. En ook de indeeling en de vorm van dat pakje schijnen de namaak steeds weer te inspireeren. Doch de inhoud schijnt wat moei lijker na te maken. Want vondt U ooit een waschmiddei beter dan Persil? Persil persil E. Ostermann & Co'i Handel Mij. N. V.. Amilerdam Fabriek *e JutpHaat bij Utrecht A'ersiering in gi'ijsbhmw en mat-rood en een groen A'oce-ltje was toevertrouwd A-oe>r een dergelijken misgreep behoedde? Zij koe>ss voe>r haar tafel, waare>p ele met angeli»|Ut- A^ersiertle halve grape-fruits te Ava«-htt'ii stonden en Avanrop do geeloranje e.hrysantcn op de bladeren A'an de mahonie harmonieerelen met tle fruitstrliaal, Avuurin witten druiven en bananen den boA-eiitoon A'oerelen. Met hoeA*eel belangstelling hebben Ave tenslotte het A'ele fraais en k«>stbaarsbezi -htigd dat ons uit de vitrines getoond Averd: een bord van het ser vies dat. de Koningin op het Huis ten Bosch gebruikt, oiitvvorptm door Alma Tadema, met den oranje rand. Avaarin rozen. verge«»t-nu«-nietjes en myrthen en het Nedeilanelsche wapen; het dagelijkscho servies A-an onze LandsA-orst inne met don donker-rooden rand: en het aantrekkelijke servies uit Worcester met z'n eenvoudig smal gouden .randje en het Xoderlandsche Avapen in goud en Nassaublamv. Wie zou niet glimlachen wan neer een bord met. turkooizen rand te voorschijn gehaalel Avordt, gelijk en gelijkA-orrnig aan dat AVat eenmaal A*oor EdAvard VII gemaakt Averd en dat John Pierpont Morgan voor eigen gebruik liet namaken, Avaarbij na tuurlijk zijn monogram den E met koningskroon verving l Hoeveel A'erloren moeite A-oor de pottenbakkers Avanneer men hoort dat turkexnsblauAv zóó moeilijk te ven-aardigén is. dat er A'ijftien , borden gebakken moeten worden om er twee A'an gelijke kleur te krijgen. Hoe moet het hart Van ieelere Vrouw opengaan Avanneer ze mag rondwaren tusschen al dergelijke heerlijk heden, wanneer ze den klank als een klok hoe»rt dien sommige schalen geA'en. Toen Ave na afloop afdaalden doorliet marmeren trappenhuis naar...Avat een maal misschien de huiskamer A'an Maurits Lijnslager's vrienden is geweest en nu niets moer is dan een pakruimte, wa ren AVC Avel zeer sterk ondor den indruk dat er waarden zijn geAVeest waarvan Ave moeten trachten ook in het moderno IcA'en nog iets hinüberzuretten. IETS GOEDS KOEK EN BESCHUIT OUD-BUSSEM BEREIDT VOEDSELS VOOR LIJDERS AAN MAAG- EN INGEWANDSTOORNISSEN ZIE DEN BON OP PAGINA 28 Elf feestelijke dagen ALLE ZALEN OP UNIEKE WIJZE IN KERSTSTIJL GEDECOREERD 22, 23, 24 Dec: Diner dansant . . .... . f3.-, f4.-, f5.25 en 26 Dec.: Grote Kerstdiners .......... f5.27,28,29,30 Dec.: Diner-Dansant ....... f3.-, f4.-, f5.31 December: Oudejaarsavond Souper f5.I Januari: Nieuwjaarsdiner ...... f3.-, f4.-, f5. Prögramma met vele attracties o.a.: Ray Binder en zijn orkest van het Casino, Biarritz en Bagdad, Parijs. Orchestre Francrs Keth met den solo violist Gaston Raskin. K. Ter-Abramoff et ses Tziganes Russes. Sunny Smile Ballet. Josephine X. Helen Twyndale. De vier Accordeon virtuozen. Pony Boy. John and Charlie, coloured Merrymakers. Jillette and Oliver. Good King Wenceslas. SCHITTERENDE KERSTCADEAUX VOOR ALLE BEZOEKERS Reserveert reeds thans Uw tafel. Tel. 34000 (16 lijnen) ARLTON HOTEL AMSTERDAM PAG. 18 DE 'GROENE Ne. 3001 PAG. 19 DE GROENE No. 3001

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl