De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1934 8 december pagina 3

8 december 1934 – pagina 3

Dit is een ingescande tekst.

, »*'. Het bijzonder internationaal Gerechtshof voor de verkiezingen »n het Saargebied: van links naar rechts Martina (Italië), de Moncada (Portugal), Meredith (Ierland) en de voorzitter Calli (Italië) Strijd om het Saargebied Frankrijk en Duitschland stemmen in met.de gevonden oplossing H. B. VAN DER ELST Jr. VAX de twee groote onderwerpen, die de Vol kenbondsraad in zijn buitengewone Decemberzitting heeft te behandelen, zal naar allo waarschijnlijkheid het Saarprobleem het minste hoofdbieken kosten. Dit 'is te danken aan de raadscommissie, be staande uit den Italiaan Baron Aloisi (voorzitter). den Spanjaard Lopez Olivan en den Argentijn Castiilo, die te Rome vier weken onafgebroken met de Fransche en Duitsche deskundigen .hebben onderhandeld en op nagenoeg alle belangrijke* punten tot een overeenstemming is gekomen. Dit beteekent wel is waar nog niet, dat men nu met een gerust hart de volksstemming kan af wachten en onaangename surprises onwaarschijnlijk zijn geworden. Een niet te loochenen feit is het, dat er te Rome voortreffelijk werk is verricht. De taak der commissie Aloisi bestond in hoofd zaak hierin de in September nog onopgelost ge bleven quaest<es van pol'tieken, economischen, f inancieelen en socialen aard nader onder oogen te zien en daarna aan den raad rapport uit te brengen. Men weet dat het verdrag van Versailles ten aanzien van de volksstemming met drieërlei mo gelijkheid rekening houdt. Als eerste daarvan wordt de handhaving van den status quo genoemd. De tweede en derde zijn respectievelijk de aan sluiting bij Frankrijk en de terugkeer naar Duitsch land. , Bekend is eveneens, dat, sinds het Hitlerrégime in Duitschland aan het bewind is, de tot dusver geringe kans, dat een belangrijk gedeelte der stem gerechtigden zich vóór de handhaving van den status quo zou uitspreken, aanzienlijk gestegen is. Vandaar dat allengs door velen de behoefte werd gevoeld aan een juiste interpretatie door den Raad van het begrip status quo". Het vredesverdrag bepaalt dienaangaande alleen, dat, indien de Volkenbond, d.w.z. de Raad, die de stemming zal hebben te interpreteeren, beslist dat in het geheele Saargebied of in een gedeelte daarvan den .status quo gehandhaafd zal blijven, Duitschland afstand doet van zijn souvereine rechten, die het op dit oogehblik nog bezit, ten gunste van den Volken bond. Koninkl, Bloemkweekerij Jilfcelmiiia," Charles van QInneken & Zoon, Zundert, N.B. Het van ouds gunstig bekende adres voor Dennen, ter bebossching(uitsluitendInheimsch zaad) Exotische Dennen-en Sparrensoorten, Bosch» en Haag plantsoen, Boomen en Heesters. Catalogi op aanvraag gratis en franco. Tal. intarc. Nu. 1. Telegram-Adres; Wilhalmlni, Zundart De Raad moet dan de noodigo maatregelen treffen om het definitieve regeeringsstel.se! aan to passen aan de permanente belangen van het Saar gebied en aan het algemeen belang. Deze vage termen bevredigen niemand. ITit den boezem der bevolking zijn herhaaldelijk stemmen opgegaan, die zich erover beklaagden dat het Saargebied te veel in zijn souvereine rechten is beperkt en dat de regeeringscommissie, die namens den Volkenbond het beheer voert, in do li> jaar die, achter ons liggen, zich te weinig aan den volkswil gelegen heeft laten liggen. Er is een verlangen naar verruiming van de rechten der volksvertegen woordiging. . . Verder zouden de voorstanders van den status quo gaarne zien dat de mogelijkheid Wordt ge schapen zich op een later tijdstip een ieder denkt hierbij aan het einde van het Hitlerrégime opnieuw voor den terugkeer naar Duitschland (of aansluiting bij Frankrijk) uit te spreken. * * .* Het vredesverdrag heeft do speciale politieke situatie, waarin Duitschland en het Saargebied zich ten tijde der stemming zouden bevinden, niet kunnen voorzien. Vandaar dat Barthou er nog in September met klem op heeft aangedrongen dat op deze punten klare wijn zou worden geschonken en dat duidelijk zou worden bepaald, dat, indien de Volkenbond het recht heeft de souvereiniteit over een gebied te aanvaarden, dit meebrengt dat hij zich op een gegeven oogenbllk weer van dat recht kan ontdoen. De raadscommissie heeft het niet raadzaam geoordeeld déze punten in dit stadium reeds te preciseeren, al is met Barthou's wensch rekening gehouden om duidelijk te laten uitkomen dat men deze aangelegenheid nader in overweging'moot nemen, als daarvoor de tijd is aangebroken. De raadscommissie overweegt daarbij zonder twijfel dat, indien men thans den status quo nader gaat omschrijven, de stemming daardoor ten gunste der eene en ten nadeele der andere partij beïnvloed zou kunnen worden. Inderdaad is te verwachten, dat een regeling van den status quo, Waarbij nu reeds mogelijkheid van een tweede volksstemming gepreciseerd wordt, het aantal stemmen ten gunste van den status quo nog belangrijk zou doen toenemen. Dit punt zal men dus naar alle Waarschijnlijkheid tot na de stemming laten rusten, al kan Wel men zekerheid worden aangenomen, dat de Raad dan Het stembureau confereert bij de kaart: ven links naar rechts Henry (Zwitserland), Miss Wambough (Ver.,Staten), Anode (Zweden) en de longh (Nederland) PAO. 4 DE GROENE No. 3001 bereid zul zijn niet do wenschen der bevolking zooveel mogelijk rekening te houden. Van veel belang is dat men het te Rome eens is geworden over de wijze \an verkoop der steen koolmijnen aan' Duitschland en over den prijs, dien Duitschland zul hebben te betalen. ["7'llet verdrag van Vorsailles beval dienaangaande «?enige bepalingen, die geheel verouderd zijn en die. indien men zo nu nog wilde toepassen, nog jaren lang do relaties tusscheii Frankrijk en Duitschland zouden vertroebelen. Daarom heeft do commissie Aloisi voorgesteld een geheel. nieuwe regeling to treffen, waarbij een sütumc forfailtiire wordt bepaald, die Duitsch land aan Frankrijk aal hebben to betalen en die op 1)00.000.000 Fransche franken is bepaald. Dit bedrag stelt dus de schadeloosstelling voor, die Frankrijk toekomt voor de steenkoolmijnen, voor drie door Frankrijk aangelegde spoorlijnen van hot Saargebiod naar Elzas Lotharingen 'en do door Frankrijk gebouwde grensstations. Verder zal de Fransche regeering de pachtsommen ont vangen van oon aantal aan do grens, in het Warndtdistrict gelegen mij«\en, waarvan de schachten op Fransch grondgebied zijn gelegen, terwijl do steenkool in het Saargobiod wordt gedolven. Uit dien hoofde zal de Fransche schatkist gedurende vijf jaar do waarde ontvangen van 2.2 millioen ton kolen per jaar. hetgeen neerkomt op een totale pachtwaarde van ongeveer 50 , 55 millioen franken. Duitschland heeft er verder in toegestemd een bedrag van ± 50 millioen franken voor zijn rekening te nemen, voor bijzondere en bijkomstige schadevergoedingen, die nog verrekend moeten worden. Voor de betaling van de genoemde 900.000.000 frs. is nu de volgende regeling getroffen. Veronder stellende dat het Saargebied geheel of gedeeltelijk naar Duitschland teruggaat, is bepaald, dat voor de delging van deze schuld- allereerst gebruikt zullen worden de in het Saargebied in omloop zijnde Fransche en vreemde bankbiljetten, die door tusschenkomst van de Banque de France en de Deutsche Reichsbank zullen worden inge nomen en ingewisseld tegen Duitsch geld. Deze Fransche bankbiljetten zullen door de beide instellingen worden gestort bij de Internationale Bank te Bazel. Zijn de bedragen niet toereikend, dan zal Duitschland gedurende vijf jaar het ont brekende bijpassen door kolenleveranties. Te Rome is verder nog een uitbreiding bereikt van de reeds op 4 Juli 1934 door Duitschland gegeven waarborgen voor de veiligheid en de bescherming der stemgerechtigden. Deze waar borgen worden uitgebreid tot alle Saarbewoners. onverschillig of zij aan de stemming deelnemen of niet, mits zij minstens drie jaar in het Saar gebied woonachtig zijn geweest. Deze garantie is gegeven onverschillig tot welken godsdienst. welk ras of welke moedertaal de bewoners behooren. Ook is overeengekomen, dat Saarbewoners. die het gebied wenschen te verlaten, gedurende n jaar den tijd hebben om een andere nationaliteit PONTRESINA ENGADIN SCHLOSS-HOTEL Etrrst< Rnngs Hotol. 200 bodden Prnsturi VJM Fr. 1 7.to kiezen en hun zaken te liquideeren. Duitscbland verplicht zich den vertrekkenden geen moeilijk heden in den weg te leggen en het medenemen van hun bezittingen niet te verhinderen. .Het Rijk heeft zich eveneens verplicht vorderingen, die de Saarbewoners mochten hebben uit hoofde van sociale verzekeringen, te honoreeren. Laval heeft tenslotte aan den Raad nog een zeer belangrijk voorstel gedaan, dat alle aandacht waard is. Het komt hierop neer dat de Raad zal besluiten een internationale troepenmacht ter beschikking van den president der Saar-regeering te stellen om de orde te handhaven aan den voor avond van het plebisciet, ten tijde van de stemming, en daarna. Maar Frankrijk, zoo stelde Laval voor, zou zelf afzien van het leveren van een contingent voor deze politiemacht, op voorwaarde dat Duitschland accoord ging met deze orde maatregelen. Terstond nadat l^aval hedenavond dat voorstel had ingediend, kwam de rogeeringspresidont Knox' betuigen dat hij tleze troepen stellig noodig had maar in dat geval kon hij dan ook instaan voor het bewaren van de orde. Men mag aannemen, dat Duitschland hiermede in beginsel accoord gaat; te meer omdat direct Kden en Aloisi hun instemming mot dit voorstel betuigden on namens hun regceringen een contin gent-beschikbaar stelden, hetgeeh zij niet konden doen jiondor redelijkon grond te hebben te ver moeden dut Puitschland zich hiertegen zou verzetten. Ook Benesj en Litwinof hebben verklaard hun regeeringen hierover te zullen raadplegen. Do Raad heeft t«»eïi aan de. commissie Aloisi verzocht voor het einde van duze buitengewone /.iüing een rapport uit te brengen over de wijze waarop o«;ii internationale politiemacht de orde in de Saar tijdens de verkie/ingsperiode zal moeten handhaven. (Jaat Duitschland werkelijk mot deze orde maatregelen accoord en iets u miers kaïi men toch moeilijk aannemen ? dan is de heolo moeilijk heid'die de Saarkwestie tot nu toe bood..opgelost. Xoowel wat het moeilijke f iiiaiicioolc aspect betreft, maar ook wat betreft den zoo verontrustenden kant van politieke rust en orde. ' ? f' DE POT VERWIJT DEN KETEL.... Teekening voor De Groene" vin W. v. d. Elzen De kamerleden Goseling en Joekes verwijten elkander wederkeerig dat zij het regeeringsgezag ondermijnen De conferentie te Batavia NA maandenlange besprekingen, na uitge breide onderzoekingen van statistisch mate riaal, na alle pogingen om de discusnes in het spoor te houden dat naar een, door beide partijen zoo vurig gewenschte. oplossing kon leiden is thans de Batavia'sche conferentie op het. doode punt aangeland. Wij deelen echter de algemeene opinie: ,,nu is men even ver alseenmaand of zes geleden", niet. Er is tenminste ondervonden hoo een handelsconferentie niet moet worden aangepakt en ook waar die niet moet worden belegd. Wat al een flinke winst beteekent. Het geeft «elfs geen voldoening onze voorspel ling (eenige weken geleden in dit blad geuit). dat de Batavia'sche conferentie op niets zou uitloopen, te zien verwezenlijkt. Het kon niet anders. Er kwamen hier teere, zeer teere kwesties aan de oide en men heeft, van Japansche zijde, een materie van zoodanige kwetsbaarheid met te weinig voorzichtigheid aangevat. Doch wij gelooven, dat de Japansche hoffelijkheid in het memorandum der Japanners wel in volle mate tot uiting zal komen. Twee dingen staan vast: Indiökan een im port-situatie, welke in de richting van alleen heerschappij gaat, niet gedoogen en..'.. Indi heeft een behoorlijk kwantum goedkoope Japan sche artikelen noodig, om het aanpassingsproces van haar bevolking te vergemakkelijken. Ton aanzien van het eerste dient nog een ver klaring: algemeen geldt de rncening als zou Japan ons in de laatste jaren uit eigen initiatief hebben overstroomd met allerlei waren, welke Indiëvroeger uit andere landen betrok. Dit is niet geheel juist. De Japansche fabrikant van PM3. 5 DE GROENE Ne. 3001 testiel-waren moge dan een agressieve handels politiek hebben gevolgd, het kwam tot voor 1930 niet tot een verhouding welke overheids maatregelen moest uitlokken om dien uitvoer wat te temperen, zooals nu het geval is. Maar siuds 1930 begon de Europeesche importeur in den Japanschen invoer een groote rol te spelen. Hij was het die uit welbegrepen eigenbelang de bemiddelaar werd; hem werd het vuur zoo na. aan de schenen gelegd dat hij wel (Japansche) eieren voor zijn geld moest kiezen om niet de kans te loopen, gedwongen te zijn zijn matten op to ' rollen. En voornamelijk, daardoor begon de. schaal y.oo door te slaan dat een overheidstegenwicht aan de andere zijde noodig was om ons economisch niet van andere naties te laten vervreemden. buiten onzen wil. Wy voorzien nadere behandeling der vraagstuk ken langs diplomatiekere weg, waar do paden zoo nauwkeurig zijn afgebakend dat zij-sprongen, zooals te Batavia gedaan zijn, niét kunnen Avorden gemaakt. w. M. c, VLASMAN TRIANON CABA RETEN DANCl N Q , LEIDSCHEPLEIN lederen avond BV, uur Soiree-Dansante met optreden van INTERNATIONALE ARTIBTEN Vrij entre* Dansen tot. Zondag matinéa Vtrltigd url«f 12.45 uur 3.30?6 uur ' 'v*? ''' l

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl