De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1934 8 december pagina 5

8 december 1934 – pagina 5

Dit is een ingescande tekst.

l i 1! l ?i T vend jongetje on een dood hondje. . . . kortom met al die' minderwaardige huil-mid'delen. waarvan do mcnsch nooit in der eeuwigheid afstand zal willen doen. Kri wij, hard-boiled tijd genoot en. zetten ons met den nuchteren of v/rangen glimlach, die precies zoo modieus staat als de plus-fóurs of het aangekwakte dameshoedje -?tot kijken en luisteren. Een beetje neer buigend en een beetje spottend.... enfin je moet je met tijd meegaan, nietwaar? Als de film ten einde is gedraaid glimlachen wij opnieuw een tikje moeilijker misschien, maar nuchter en cynisch gelijk een twintigste-oeuwer betaamt. Wat tusschen die twee glimlachen ligt. woidt gedekt door de beschermende duisternis van de bioscoop.. . . laten wij erover zwijgen en elkaar niet verraden.! Ever in my hearf' is zulk een geschiedenis, met een voortreffclijken smaak en een merkwaardig talent geconcipieerd. Archie Mavo, die het knappe . May'ors of heil" op zijn credit heeft staan, behandelt het thema van den vadorlandsloozen vreemdeling in ooilogstijd. met deli cate hand en een warm hart. Er is letterlijk niets nieuws en niets opzienbarends in deze film. ..... den hemel zij dank ! liet zijn oude thema's en oude conflicten bekende effecten en beproefde middelen. Maar het is alles verwonderlijk zuiver en oprecht. Het is. de stem van den begaafden. gevoeligen verteller, die geen duizend essayisten ooit tot zwijgen zullen brengen. Het is de teerc nuance het warme gebaar.... het is de sentimentaliteit waaraan wij ons over geven weerloos, zalig en vol schaamte, tot wij weer cynisch glim lachen moeten. Men heeft daarbij de hand gelegd op een voortreffelijken vertolker een nieuwe -verschijning in Hollywood, maar die met ra.sschc schreden den weg naar den roem af legt: Otto Kruger. Deze Duitscher heeft iets zeldzaam ontroerends in zijn melancholieke masker ??een directe, subtiele gevoeïs-emanatie, die anders en meer is dan beheerscht spel en die wij alleen nog maar bij enkele vrouwen als Garbo en Dietrich aantreffen. Er wordt iets warm in u, bij het simpele aanschouwen dezer wezenstrekken waarvoor gij u hebt te geneeren, omdat het niet met kunst of capaciConrad Veidt als Süss de Jood in de gelijknamige film (Tuscbinski) teilen kan worden gedefinieerd. (Jij /wijgt er dan ook zorgvuldig over en . . . .ondergaat het. Meer dan liarbara Stamvyck. dio in deze film dapper vecht met haar natuurlijke, ietwat koude fataliteit is Otto Kruger de figuur, welke aan dit verhaal warmte» en poëzie verleent. En dan Vet oude Duit-scho liedje: Du, du liegst mir im Ilerzen. . .." -?kei'svcrsch uit de gruwelkamer der sentimentaliteit weggehaald en on weerstaanbaar in zijn effect. Kruger zingt het bij de piano ? niet brandzuiver en met een naïeve negatie van de drie-deelige maatsoort en het is goed dat het donker is in de bioscoop. Kom, laat ons glimlachen om zulk een film.. . . wrang, cynisch, neer buigend, minachtend, superieur ? a discrétion. En in ons binnenste die stille oogenblikken bewaren van warmte en mildheid ? beschamende afdwaling in dozeiiintelligenten.mannelijken. riuehteren. .... in dezen arm«al i ge n tijd ! B. Barnett: kraïna" De Uitkijk DE Uitkijk" heeft ons den grooteii dienst bewezen, weer eens' een Russisch werk uit te brengen. Met verwondering schiet ons te binnen, dat er blijkbaar nog zoo iets als een Russische productie bestaat en met belangstelling maken wij van de gelegenheid gebruik om de kennismaking te hernieuwen. Mis schien is het voor de gaafheid onzer groote herinneringen nog zoo kwaad niet, dat het geen arbeid van een der prominenten betreft: wij kunnen de gemengde gevoelens die ons over meesteren tenminste dan nog altijd op rekening stellen van het tweede rangs werk. Bartlett is de assistent van Pudovvkin dat is zeer kennelijk zijn geluk en zijn noodlot. Want letter lijk in alles vinden wij den meester terug-tot zelfs in de.n onvergetel ijken Tsjitsjakow uit De Moeder" en de Laatste Dagen", die hier den ouden schoenmaker speelt. Het raakt nog altijd dingen van .verhevener aard dan de sensatie-story en het liefdes romannetje maar wij hebbon het alles reeds eerder gezien.... en beter ! Wie zal ontkennen dat de denunciatie van den oorlog een thema is, waarover Muziek Einde van het Straussfeest CONSTANT VAN WESSEM OOK voor hr( ('< meert gt publiek is Hu-hard Straut.s in persoon verschenen: l»ij hoeft Zondagmiddag zijn ..Also sprach Xarathnstra" gcdirigeoid. ' Sttauss als dirigent <>p het podium is als hot ware zijn eigen symbolische figuur van de latere jaren geworden. 11 ij fascineert, maar er gaat geen werkelijke kracht meer van hem uit. Hij is stiller, bedachtzamer, vlakker ook geworden in zijn sober gebaar, meer luisterende dan leidende, meer passief dan actief. De gloed van de Zarathustra-muziek is verstild onder zijn dirigcerstaf. Strauss volgt zijn eigen muziek als was zij nog slechts een herinnering, die men beluistert. En zoo hebben wij ook naar deze Zarathustm geluisterd, die bijna lacht om wat eens zijn ..grosze l^achen" kon wor den. Wij hebben alles gemist wat ons vroeger in .deze muziek meesleepte, verrukte, wat ons vroeger bijna uit do sferen zelf leek af te dalen in dezo klanken en waarom wij ondanks ons zelf geloofden. Nu hoorden wij muziek, die wij eens beminden, doch die voor ons een curiositeit is geworden. Wij hebben dit gevoel trouwens te vaak reeds gehad op dit Strauss feest : dat Straues te zeer de ..Zeilgemasze" is geweest, die Manier hem eens genoemd heeft. Ook aan Mahler is thans veel voorbij, maar enkele stukken muziek van hem zullen de eeuwigheid halen. b.v. ..Das Lied von dei- Krde". Het is al voldoende, dat oen componist het met n werk be reikt heeft. Wat van Strauss zal dit bereiken? Zeker niet wat Avij thans gehoord hebben. Zeker niet de vier liederen voor sopraan en orkest, waarvan wij Zondagmiddag de eerste uitvoering kin-gen, vertolkt door de ..Arabella" van verleden week: Viorica Ursuleac. de Roemccnschc zangeres. Ongetwijfeld, t-r zijn soms prachtige momenten in deze liederen, vooral in liet derde. ..Uefrei't", het is met vei nuf t gt-ïnstrununteerd, maar er bestaan lieden n van Strauss metmeer chaime dun dc-ze. Het slot Als slot ging, onder leiding van Mengelberg, die ook de liederen dirigeerde, de Tanz en de slot scène uit het muziekdrama Salomo". Kemantiek, ongetwijfeld, maar met toch een toon erin, die levend is, brandend verleidelijk. Soms springt er een muzikale phrase uit omhoog, die vleiend en boosaardig klinkt als een volzin van Nietzsche, men voelt, dat er een volheid van gevoel zich naai' voren dringt uit de knappe en kleurige instrumentatie, iets muzikaal ontroerends ook in dit schijn-barbarisme. dit cultuur-barbarisme, dat eveneens in den verfijnden decadent Wilde school, iets dat ons heeft aangeraakt. met afkeer desnoods, zooals het Herodes deed. die zijn te hel haar triomf uitzingende dochter onder de schilden der C'apadociërs laat ver pletteren. Het waren maar momenten, een volmaakt werk werd deze rmiziek niet. Viorica Ursuleac zong de slot scène evenals de liederen. Voor het eerste heeft zij noch de stem noch de juiste passie, het moet tijgerachtiger, f ilijneriger. De liederen klonken beter. hoewel ik haar stem ook thans niet onvoorwaardelijk kan bewonderen. haar hoogc tonen onvast blijf vinden, evenals in .,.Arabella." Maar de aanwezigheid van den componist %erli-idde het publiek tot een grootsche demonstratie van toe juiching en huldiging, en dit concert werd onder deze omstandigheden een waar feestconcert. wij nooit genoeg kunnen hooren? Maar wie mag daarbij blind zijn voor do fatale gevolgen eenor verzwakte herhaling? Wij hadden na do ont stellende contra-punctiek van het beurswezen en den oorlog der ,,Laatste Dagen" geen behoefto aan nog eens dezelfde, contra-punctiek .?- ditmaal van het schoenmakersbedrijf en den oorlog. Deze afwisseling van loopgravenmisère met tafereelen uit de winstriiakende oorlogsindustrie .dit onderbreken van de vijandelijkheden door een spontane verbroedering aan het front dit lapwerk van het Kerenski-bewind...... het is alles weer zuiver en gaaf gerealiseerd maar het is een bijna riaieve herhal ing. Zelfs het slot, met den soldaat, dio gefusil leerd wordt op' het moment dat de vrede uitbreekt", kennen wij reeds in stellig niet minder aangrijpenden 'vorm uit All qüiet.....". Hierdoor faalt, naar mijn gevoel, kraïna" in de essentie harer bedoeling: de tendenz. Wat overblijft is het nog altijd ontroerende spel met de ongeschminkte menschelijkheid der personages. Deze prachtige, eerlijke leelijkheid der individuen deze fascineerende arge loosheid in expressie en gebaar.... ziedaar wat gebleven is in onveran derlijke schoonheid. Maar deze ver spreide genre-stukjes vergoeden geens zins het gemis aan epische grootheid, noch de inspiratie der oorspronkelijk heid. Het is nog niet mogelijk een ver klaring voor . den onbegrijpelijken stilstand der eens zoo machtige Russische filmproductie t« .geven daarvoor ontbreken ons de werken van een Eisenstein of een Pudowkin. Dankte de Russische film van 1929 haar grootheid aan het eerste lan aan de eerste drift tot getuigen van een wordenden staat? Is met de alledaagsche beslommeringen van een zich consólideerend staatsbestel do creatieve stimulans verslapt? Wij weten het niet maar dezo op zich zelf schoone en nobele film is nochtans in vergelijkingmet het oeuvre der eerste Russen" niet meer dan een zwakke echo uit grooto dagen. Mannen in 't wit" .... onder het mes l BIJ wijze van controle op de nauwkeurigheid en betrouwbaarheid der milieu-schildering in het fameuse dokters-atuk, heeft do Metro-OoldwynMayer haar Mannen 't wit" (in deze kolommen reeds besproken) ver toond aan een auditorium van be kende figuren uit onze medische wereld. Het resultaat schijnt, voor de film roemvol te zijn geweest: unaniem waren deze deskundigen vol lof over de technische behande ling.. . zoowel als over de artistieke verantwoording. Men ziet: de operatie is vlot verloopen de patiënten maken het. uitstekend! Alhambra jubileert OP 7 December 1934 herdenkt het Alhambra Theater op de Weteringschans te Amsterdam zijn eenjarig bestaan. Het succes van dezen bioscoop is niet in de laatste plaats te danken aan de voortvarend heid, waarmede de directie nieuwe Fransche films heeft geïntroduceerd, die een groot succes geworden zijn. (?La BatailJe", Peenhaar"). Het programma' voor het huidige seizoen is . eveneens veelbelovend. PAG. 8 DE GROENE Na. 3001 BEGRAFENIS VEREENIGING TE AMSTE RDAM . SAX JR C. Hooftstr. 38 - Tel. 2O341-2425O CREMATIE Wed. H, RAHDER & ZOON WIJIVIIANDKLARFIV Amsterdam - Arnhem - 's-Gravcnhagc Hofleveraneien Hoofdkantoor: BINNENKANT 25» AMSTERDAM IXTEKCOMMTJXAIjJE T ELEFOOX'40389 Prijscouranten worden op aanvrage gaarne toegezonden \7OOll EXPORT SPKCIALE COXDITIËX VAN RIJN S '" MOSTERD KUNSTZAAL VAN LIER ROK IN 126: AMSTERDAM DOORLOOPEND TENTOONGESTELD KUNSTWERKEN VAN JONGE HOLLANDSCHE EN BUITENL. MEESTERS U VOOR TANDFILM Strijk met Uw tong langs Uw tanden... U voelt een kleverig laagte. Dat is tandfilm. Dit laagie vormt zich voortdurend, ab sorbeert spüsresten en nicotineaanslag, het is een schuilplaats voor de bacterie' n die tandbederf veroorzaken. Wil men tandbe derf tegengaan, dan moet de Tandfilm dagelijks verwijderd worden. Verouderde methodes voor tandreiniging kunnen de film niet verwijderen. Daarom raden tandartsen het gebruik aan van Pepsodent. die de Tandfilm ver wijdert en voor het uiterst teere tandglazuur volkpmen onschade lijk is. Het geheel nieuw polijstend materiaal in Pepsodent is twee maal zoo zacht als de stoffen die gewoonlijk gebruikt worden. Niets overtreft haar vermogen om de tanden hun natuur lijken glans te hergeven Koopt nog heden een tube Grooti t»b« l 0.40 DmbtMlc ««b* f l tt'i t»* Amsterdam ? Rotterdam Leldschestraat 7 Noordblaak 85 den Haag Groenmarkt 24 GEBRUIKT COELING'S DEVENTER- en ONTBIJTKOEK Met de plaatjes voor het PRACHTALBUM: ,,SPOORW EGWONDEREN DER WERELD" AUG. UILRËMA BESTE WEKKERS MET RADIUM ei 3 LANG WEKKEN rl'^*' EN GARANTIE 39 Regaliersbreestr. r-W. H. POLMAN TUIN l OVERTOOM 526 - Telefoon 82660 | Begrafenissen - Transporten - Crematies ZIE "o nsfo t o r a a d s el op pagina 27 van dit nummer Onzen Indischen Abonné's wordt verzocht het abonnementsgeld 1935 (zeepost f 10.?; per mail f 13.50) tijdig te.'voldoen, zoodat wij VOOR 1 FEBRUARI 1935 in het bezit daarvan zijn. Na dien datum wordt anders over het bedrag gedisponeerd, verhoogd met f I. incassokosten. , DE ADMINISTRATIE PAG. 9 DE GROENE No. 3001

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl