fe. Nieuwe banen in de T. P.-beweging MELIS STOKE Teekenlngen Harmsen van Beek] MET tergende regelmatigheid plegen in den aanvang van elk nieuw kalenderjaar de Thomasvaers en Pieternelleo voor het voetlicht te treden, teneinde het publiek te doen luisteren naar hun samenspraak, bevattende gezichts punten omtrent de achter ons liggende periode, grappen en ernstige woorden als commentaar daarop en goede \venschen tenslotte voor de toekomst. Ook ditmaal zullen wq waarschijn lijk niet ontkomen aan deze jaarlijksche activiteit der Thomasvaers en Pieternelleu, hieronder verder kort weg te noemen de T. P.-beweging. De gebeurtenis speelt zich gewoon lijk als volgt af: Tesamen, of in origineele gevallen, elk afzonderlijk, treden de leden van dit onverwoestbaar echtpaar vpor het publiek. Do goede kenner van onze nationale tradities is op de hoogte van het feit «lat ze maar even zijn uitgebroken van een boerenbruiloft en dus in opgewekt»' stemming verkeeren. Dit .... dit onverwoestbaar echtpaar verklaart dan ook bet overigens uit dramatisch opzicht onverantwoorde lijke feit dat ze zich aldus in het openbaar in samenspraak begeven. Want welke auteur zou het anders voor zijn verantwoordelijkheid nemen oen heer van zekeren leeftijd, uit den boerenstand, en diens echtgenoote, aldus gedurende een flink half uur met verstand te doen redetwisten over zaken die eigenlijk ven-e buiten het normale gezichtsveld liggen van lieden die zich, naar de toeschouwer /eer wel .weet, eigenlijk in hoofdzaak interesseeren voor het weer, de prijzen van het vee en de laatste preek? Wij hebben echter geleerd te aan vaarden» dat in de T. p.-beweging alles mogelijk is en dat wij de spitsvonditfste .toespelingen en oolijkste politieke snakerijen van dit echtpaar te verwachten hebben. Veelal is het de boer op middel baren leeftijd dio het gesprek opent en dan aanstonds door zijn echtge noot u wordt terechtgewezen op het e«Mi of andere punt waarin hij doorMADEIRA ' RONDREIZEN von 20 tot 33 DAGEN WEST-IN Dl E RONDREIZEN van 37 tot 54 DAGEN NEW-YORK VIA WEST-INDIE EN MIAMI RONDREIZEN von 46 tot 63 DAGEN PRIJZEN U KLASSE, .ollei inbeortpen RESP., F 265.- ? 485.- ? 720.- «n hoogtr KON. NED. STOOMBOOT Mij n. v. A'D AM HERFST- en WINTER. REIZEN draaft. Ook in het verdere verloop van het debat wordt door de T. P.schrijvers gaarne gebruik gemaakt van. den exponent van den sexenstrijd -die in wezen een botsing is tusschen objectiviteit en subjectiviteit. In de dagen der actieve vrouwen emancipatie vonden de T. P.-auteurs bovendien een dankbare gelegenheid dit strijdpunt uit te buiten voor een zeker spel van de medaille en de keerzijde, dat nimmer faalde de hoorders vanwege den dag en de dramatische toegift toch reeds in een dankbare stemming tot een zekeren graad van enthousiasme te brengen, die in geenerlei verhouding stond tot de dramatische of intellectueele waarde van het ten gehoore ge brachte. In de laatste jaren is er een zekere vernieuwing in de T. P.-beweging ingetreden en ook dit jaar zullen ons de variaties op het allengs wat ver sleten thema niet bespaard worden. De eerste schuchtere teekenen van aanpassing van het uit zijn verband gerukte bruiloftstafereel aan de eischen van het modernisme en rea lisme, deden zich voor in den vorm van anachronistische attributen bij het traditioneel boerencostuum, het zij in den vorm van stukken vliegeniers-uitrusting of verfijnd-actueele apparatuur van technischen aard die zij meevoerden. Ook deed zich allengs een behoefte gevoelen naar het verplaatsen van den dialoog in een soort revue-vorm, door het doen optreden van bijfiguren, hetzij allegorische (in de eerste dagen) hetzij actueele figuren uit het open bare leven. Mij persoonlijk hebben in deze scène noch de schim van Admi raal de Ruiter, noch de gestalte van een levenden persoon uit ons openbaar gemeentelijk of parlementair leven erg kunnen behagen. Ik vroeg mij altijd af wat deze schimmen en personen te zoeken hadden bij dit boeren-echtpaar en ik miste altijd de occulte verantwoor ding of de realistische noodzaak tot hun verschijnen en deelnemen aan het simplistisch debat. Het schijnt dat de moderne tooneelleiding allengs terugkeert van deze variaties op het traditioneele thema en men verzekert mij dat de T. P.auteurs dit jaar een zwaren dobber hebben bij het zoeken naar een op lossing tusschen de eischen der tooneeldirecties en de wenschen van het publiek. Dit laatste toch eischt van do T. P.-beweging zeer veel: zoowel ont roering als vermaak, ontplooiing van geest en gezond verstand, moedige oordeelvelling en slagvaardigheid, zin voor realiteit, humor, redelijkheid, zedelijkheid, een breeden blik op den politieken en economischen wereld toestand, kortom alles wat men zoo mist in den gemeenlijken trant der Memories van Toelich ting en Antwoord, b.v. de Algemeene Beschouwingen der Rijksbegrooting die im mers met dezelfde stof te worstelen heeft als het boerenechtpaar in hoofde dezes genoemd. Dan is er nog dit: sinds den tijd dat ons volk van een in hoofdzaak agrarische oriëntatie in de armen der industrialisatie geworpen is, Tegenste/fingen: Indische tempelwachters .... ! en Hollandsche draaimolenpaardies mist men noode in de vertolking van de gevoelens van ons volk als zoodanig, die men in de T. P.-beweging ver wacht, dit in importantie steeds ge groeide en thans bijkans tot arm lastige uitwas gemaakte deel van ons volksleven. Het is algemeen bekend dat bij het uittreden van Minister Verschuur uit ons kabinet de noodzaak bestond deze in hoofdzaak agrarisch georiën teerde figuur te verwisselen voor een industrieele belangenvertegenwoord iging van dezelfde politieke- en ge loofsovertuiging. En daaraan dankt Minister Steenberghe ongetwijfeld zijn mandaat. Welnu, indien de T. P.-beweging dezen wenk verstaan had, zou zij die hebben gevolgd door den agrarischen Thomasvaer te vervangen door een industrieelen arbeider. Indien we goed zijn ingelicht heeft dit punt een onderwerp van diep gaande bespreking gevormd in de Vereeniging van T. en P.-schrijvers.' De debatten zijn echter gestrand op de onwenschelijkheid dit jaar een devaluatie-Thomasvaer voor het publiek te brengen en de onmoge lijkheid om uit industiieele klingen Thomasvaers naar voren te brengen die tenvolle de houding van het kabinet inzake ons betaalmiddel doelen. En de wenschelijkheid dat de T. P.-beweging, al hare Hnaakschheden ten spijt, de algemeene richt lijnen van het kabinet blijft volgen stond onherroepelijk vast. Trouwens, in het bijzonder de kwestie van de goudpolitiek heeft de T. P.-schrijvers dit jaar voor enorme moeilijkheden gesteld. De boeren op middelbaren leeftijd zien niet in waarom wij terwille van een gaven gulden hun concurrentiepotentie op de wereldmarkt zouden ver zwakken en niet dan met de grootste overredingskracht en een beroep op onze nationale saamhoorigheid is men er in geslaagd de Thomasvaers-vereeniging te bewegen tot het uit spreken van de gebruikelijke formules van waardeering voor- en trouw aan ons kabinet, in het' bijzonder aan de. heeren Oud en Colijn en Steenberghe. | Deze compromis-toestand kan echter niet voortduren en daarom is, naar wij vernemen, binnenkort een wetsvoorstel te verwachten bevat tende algemeeno richtlijnen voor de T. P.-beweging in de naaste toekomst. Daarin zal, naar het voorbeeld van onze voorbeeldige radio-wetgeving, de spreek- of zendtijd van Thomas varen en Pieternellen billijk worden ver deeld over de diverse politieke par tijen, zoodat het mogelijk zal zijn dat iri een zelfde seance meerdere Thomasvaren en Pieternellen op treden, die aldus de gelegenheid zullen krijgen de dingen van den dag to bespreken aan de hand van de diverse politieke programma's. Hiermee zal nog een. doel worden bereikt, namelijk het verveelvuldigen van de optredenden bij der-gelijke gelegenheden: een groot aantal politiek-bont geschakeerde boeren en boerinnen zal het tooneel opfleuren en hun aantal, onderverdeeld naar het principe der evenredige Vertegen woordiging, zal aanzienlijk toenemen. Onnoodig te zeggen dat, bij tle/.e massa-demonstraties maatregelen ge nomen zullen worden dat de wenschen, hersteld tot boerenbiailoften, niet door to1 scherpe botsing van gevoelens en .oord'celen zullen ontaarden in vechtpartijen ot' bekkeiisnijd«'rijen. ?Maar eerst dan zal do T. P.-bewe ging gesynchroniseerd zijn met i|e structuur van ons politieke leven .... politiek bont geschakeerde boeren en boerinnen IK ZEG... OP- EN AANMERKINGEN UIT ONZEN LEZERSKRING Waarom Campendonk? (tcachfe Redactie, WEL, eenvoudig omdat Cam pendonk voor die functie de geschiktste of liever de eeniiie geschikte man is. De namen die ik heb hooren noemen worden belache lijk wanneer ze naast don zijne gezet worden met uitzondering van dien van Joep Xicolas, welke hier de vorige \veek geciteerd werd. Ik heb groote bewondering voor Xicolas1 werk, maar ik begrijp niet hoe iemand daar te goeder trouw gegevens omtrent zijn paedagogische qualiteiteu uit kan «UstiJleeren. Men schijnt niet te weten i lat een voortreffelijk kunstenaar ?likwijls een deplorabel leeraar is. ? Hoe Xicolas als opvoeder is, moet men afwachten, terwijl wij' Campen donk jarenlang aan het werk gezien hebben en wij van hem iccten hoe hij van zijn academische klasse een model klasse heeft gemaakt. Waarom Campendonk? Omdat wij <le koning te rijk moesten zijn dat 'loor bijzondere omstandigheden een nan van zijn Europeesch prestige, van zijn kunstenaarschap en van zijn Beproefde paedagogische ervaring be schikbaar is. Een man bovendien van N'ederlandsche afkomst, die Nederlandsch spreekt en schrijft en die de beste en liefste leerling was van den N'ederlandschen meester Johan Thorn Prikker' wiens groote traditie hij verder draagt. Zij die op de ware wijze van hun land en hun volk houden zijn er altijd op uit om de nationale ge meenschap te verrijken en met beide handen grijpen zij dus de gelegenheid aan om Campendonk, die toevallig eenige kilometers ten oosten van onze grens werd geboren, binnen te i Wij hebben een pracht kaplamp reeds vanaf f 17.50 voor U. Is dit geen aardig cadeau ? JASPERS, Ceintuurbaan 308 Er is maar n Jaspers op de Ceintuurbaan balen in het cultuurmilieu waar hij uit stamt en waar hij door zijn vor ming mee verwant is gebleven. Waarom Campendonk? Omdat wij verplicht zijn den jongen kunstenaars welke zich aan de Amsterdamsen e Academie toevertrouwen de beste meesters te geven. Het is onverant woordelijk om hun een man als Campendonk te onthouden uit xenophobie, in dit geval meer misplaatst dan ooit, of uit puur provincialisme. Zij die zich wenden tegen Campendonks benoeming doen mij denken aan de lieden die gekant zouden zijn tegen een benoeming van Einstein aan een Xederlandsche hoogeschool, zeggende, dat er aan de II.B.S.-sen genoeg leeraren in de natuurkunde zijn, die als het moest ook wel een professoraatje zouden kunnen waar nemen. Van de menschen die zich voor Campendonk uitgesproken heb ben ken ik alleen maar Ir. J. W. E. Buy s, met wien ik verwant ben. Maar ik ken niettemin hun motieven. Zij willen dat Nederland, in welks geestelijk leven zij opgaan, de gelegen heid om ee n man als Campendonk te annexeeren niet voorbij laat gaan. Voor allen di- zich vrij weten te maken van de kleine overwegingen door broodnijd geïnspireerd, die vreem delingenhaat verafschuwen en die niet gelooven dat de Nederiandsche volksgemeenschap in zichzelf volledig en volmaakt is en niets te leeren en te verwerven heeft, is de benoeming van Campendonk een vraagstuk van prin cipieel n essentieel belang. Waarom Campendonk? Omdat hij de eenige werkelijk volkomen ge schikte man is en ten tweede omdat het n eer en een voordeel voor Nederland is een kunstenaar en een leermeester als hij ~~ is tot zich te trek ken. Ik zal niet zeggen dat het niet mogelijk is een ander te vinden met wien het ook wel gaan zal, maar het is altijd dwaas «?n verkeerd om «iet tivecale <-'U derde rangs materiaal te werken als men voor hetzelfde g«'l«l eerste rang* kan krijgen. J. Op bovenstaande ontboezeming van den hf-cr Greshoff, geïnspireerd dooihet artikel *,, Waarom Campendonk" in ons vorig nummer, antwoordt d«sclirijver hiervan, de heer Plasscliaert: Den Heere Greshoff, Het wordt langzamerhand een senti menteel geval, de candidatuur-Campendonk. De voorstanders, zooals nu de heer Greshoff, zijn geen stap ei meer van af den heer Campendonk voor een universeel genie te verklaren en geen woorden zijn teeder genoeg hem aan te bevelen. Zij maken een St.- Jan-der-decoratieve-kunst van hem (?de beste en liefste leerling van Thorn Prikker"!). Zij brengen tot steun van dezen schilder allerlei be grippen naar voren, die mij vreemd zijn, zooals vreemdelingenhaat en andere kleinigheden en zij weten dat ook ! Het zijn maar slimmigheden om de onkundige n te overrompelen. Dan wordt er (en dat is een gevoel van onzekerheid in hen) voortdurend gepraald met de paedagogiscbe gaven van Campendonk. Het is of er maar n paedagoog is: Campendonk ~en of het zóó zeer paedagogisch-belaste Holland bij hem alleen steun en heul kan vinden. Ik betwijfel dit niet alleen, ik betwist dit. Wij hebben geen vreemde, geen buitenlander noodig. (Straks wordt Campendonk bij de voorstanders zijner candidatuur nog de eenige Hollander, die bestaat !) Wij hebben Hollandsche Hollanders genoeg om geen Duitschen Hollander te moeten gaan halen. PLASSCHAERT Nog eens practische weldadigheid Geachte Redactie, MET belangstelling las ik het inge zonden stuk van den heer L. Kotte te Bussum, voorkomende in de Groene van 8 December j.l. Hetgeen de heer K. in dit artikel betoogt komt, voor zooveel zijn op merkingen op het Nationaal Crisis Comitébetrekking hebben, practisch hierop neer, dat naar zijn meening onvoldoende bekendheid wordt ge geven aan de wijze waarop het X.C.C. de ingezamelde gelden besteedt. Doch dienaangaande behoeft slechts naar de op 25 September j.l. door het N.C.C. gehouden persconferentie te worden verwezen. In alle bladen van bet ee kenis heeft men in die dagen kolom men druks aan het werk van het co mitégewijd. Na een overzicht der uit gaven te hebben gegeven, werd de doelstelling en de warkwijze van het X.C.C, uiteengezet. Bovendien werden omtrent allerlei onderwerpen mededeelingen verstrekt. Het doet wel wat vreemd aan, thans van den heer K. te moeten ver nemen, dat dit alles niet voldoende is. Indien de heer K i kennis had ge nomen van de hierbedoelde publi caties, dan had hij ook geweten, dat de administratie- en andere onkosten van het X.C.C, voor rekening van het departement van Sociale Zaken komen. Scheveningen P. M. VAX PAXTHALEOX Bn. VAXECKJr. (Door de Redactie bekort) Geachte Redactie, HET trouwverbod voor assisten ten in-Del i was een draak, die dertig jaar geleden niet grondig ver slagen werd. Gedistingeerde avondkleeding OO&UQOC oocpuüato twcen. Amsterdam ? Rotterdam UldschMtrMt 7 Neerdblaak 85 den Haag Gro«nm«rM 24 In 1984 bepaalt de Deli Batavia Tabak Maatschappij, niet langer de overtochtskosten van het gezin van den assistent bij diens eerste verlof naar Europa te zullen betalen. Deze kosten moet de assistent dus sparen van zijn salaris in de eerste z«-s jaren, gedurende welken tijd hij de eerste overtocht van zijn vrouw, yijn inrichting enx. óók moest betalen. terwijl hij eerst in y.ijn vesde dienst jaar op vol salaris is 'gekomen. In de practijk is dit gebleken niet mouelijk te zijn, zoodat de assistent zich daarvoor in de schuld zal kunnen steken. De crisisjaren leerden den assistent . dat de bepalingen van het contract betreffende de geldelijke belooning van zijn arbeid scheurpapier waren. Waar toen overmacht de Maat schappij daartoe dwong, werd dit zwijgend aanvaard. Het jaar 1934, waarin de Deli Batavia Tabak Maatschappij ander half millioen gulden verdient, brengt dus haar assistenten een p'rincipieele wijziging in hun contracten, waarbij de gehuwde assistent finantieel zeei benadeeld wordt en den ongehuwden een ernstige waarschuwing wordt gegeven, niet te trouwen, Geprezen zij de man. wiens brein de/e wending gat' aan du positie van den assistent in D<Mi. Medan, 26 November PLAM'KH' Inzendingen voor de rubriek Ik zeg" worden gaarne van onze lezers ingewacht aan het secretariaat van De Groene Amsterdammer", Keizersgracht 355, Amsterdam C. Zij worden, voor zoover de beschik bare ruimte toelaat, in het eerst volgend nummer geplaatst, mits de copy uiterlijk Dinsdagmorgen is ontvangen. Niet geplaatste bijdragen worden alleen dan teruggezonden, wanneer het benoodigde porto voor terug zending Is bijgevoegd. ZIE j het fotoraadsel op pagina 28 PAG. 24 DE GROENE No. 30M \ PAG. IS Dl GROENE No. 3002