Historisch Archief 1877-1940
ta
/v
UITVOERCONTROLE
C. A. Klaasse
Tekort in de clearing
H KT bfiiin van tli- iltuuhvoi'kt'lijko uitvin-rijm
«??'?KT <'(iii» iiipMitfi'i-inji vati tlfii uitvoer is «T
ilan. Dat wil /otfiïon: d<" uitvui-r /.elf bli.jl't
volkomen vrij. maar tlt> vrnng ot' de
exporU-mIvtalinj; kan krijgen via *ie elearin^. dus feitelijk:
i>t' hij iiborhaupt bet-ilin^ krijgt is afhankelijk
uesteid van een exportlicentie. Het «loei van (ir/e
exportcontrole is ilus nog /.eer beperkt. De opxet is.
te voorkomen tlat tle clearing, waartoe wij
noo«lVtedwongen '/.ijn overgegaan, vastloopt. Of juister
iiitgeuiukt: te voorkomen dat zij verder vastloop».
Want o.»k de nieuwe betalingsregeling met
Diiitsclilatul is. zooals ik reeds eenige weken geleden
aantr<m<le. voorloo|>ig woe.r op een fiasco uitgeli open,
Do conclusie ili ? ik tm-n IK eischicef : jil. «lat er in
elk gLvval een tekort ia de den ing was, doch dat
men bij gebrek aan bekendhtid met de juiste
beteekenis di-r c ij f -rs de hoogte van dat tekort niet
bij benadeling kon scJiatt n. guldt nog steetJs.
Ook nu is de bcte'keius der gepubliceerde cijfers
nog n i ..-t bekend. .Maar tltwr er nog geen
getust?stellende nu'dedrcliiigeii uit Pen J laag gekomen
v.ijn. hoewel na mijn opgemelde artikels de heele
pers plotseling onK'ekt heeft dat er een groot tekort
in tl- cl'aiing \vu* - (Ut was n. b. al bijna van het
begin d<*r jiL'iiw rl«>ai'ii.ig «'f liet geval moet.
anngeiiomen worden dut tl" me.'st pessimistische
uitlegging der cijfers wel het tlichtst hij de
waar'ifjii U geweest. Dat zo n mi een t -kort van rond
l l .."> milliiicii .over een tijdvak van roiul tlrie
uiaaiKten bete -kenen. Houdt nieti rekening niet
«ie tijdelijk" eenzijdige belasting va'n'de clearing
«looi li"t Indische verkeei-. waarvan wel hel in
Duitschland ink'oment!e verkrer in de cli-aiing
kwam «-M niet h-.-t n-iar Indie uitgaant'.c. tian -/.<>\\
men t«»t een janrtekort VHII een -J.'i a :it» inilliueii
komen.
Het is dus alles/iris begrijpelijk dat i'e regeering
die ontwikkeling wil vermijden. K n evenzeer i>
liet begrijpelijk, dat mei> in tle eerste plaats denkt
aan vermindering van den Indischcn exjtort. die
uit tle cl'-aring tlekkinu vintlt. Immei's toen wij
h»t Intüsche' verkeej- in de clearing opnamen.
u'-'beurde dat in de veronderstelling, dat onze
goederenbeweging met Duitsehlantl een sterk
pas-iif saldo zou aantooneii. hetgeen «"-n overschot
in i>M/.e cleaiing bel Bekende, en van dat surplus
wilde men nu ook graag Italië. «bit juist een actief
-aldo in den handel nn-t Duitschland lm«l. laten
profiteeren. Intii^s 'lien is de verhouding volktuiwn
'ewijzigtl. Wij hêbbi>n. rekening houdend met tle
ve:s"hil!eMtle .posten die uit de cleaiing gedekt
moeten worden, ge, -n overschot 'meer. wellicht
zelfs al een tekort, /oótlat er nu aanleiding is. de
aanvankelijke plannen te herzien. Vatfdaar tlat
dan o:>k de exportcontrole in de eerste plaats voor
Indiëwtirdt ingevoerd.
Hoe meii /K-h dat voorstelt is. niet bekend. Of
het de bedoeling is. zooveel uitvoer toe te laten
als Indiëzelf uit Duitschland invoert, zoodat het
Indisclu? deel van tle cleaiing op zichzelf sluit.'
dan wel óf -men wel Indie een actief saldo uit onze
eleaiing wil laten dekken, doch dit aan zekere
grenzen wil binden, dit alles is nog onbekend.
Wanneer de U\ved" suppositie juist zou zijn. dan
ware het do vraag of er geen aanleiding is van
Indiëeen tegenprestatie tn verlangen m afname
van . .pnzo producten. De Japansche, kwestie zou
daarbij ook weer in het goding komen, en een
preferentie voor onze canibrics zou den vorm van
??en soort dri?hoekscleaiing kunnen aannemen.
Exportbeperking of importvermeerdering?
HOK dit zij. liet lijkt waarschijnlijk dat ook voor
onzen eijyan export een restrictie door de
nieuwe uitvoerende controle niet lang meer zal
uitblijven. Oppervlakkig gezien lijkt daartegen
niets in te brengen, want een ieder zal het ermee
eens zijn dat wij het ons niet kunnen permitteeren.
steeds meer geblokkeerde handelsvorderingen te
hebben. Terloops y,ij echter in dit verband vermeld.
dat het tekort in de clearing alleen te wijten is aan
CHAMPAGNE KRUG
Agents: F. Onnes & Zn. Groningen
het l'.-it. dat behalve nieuwe exportvorde innen
nok verschillende andere posten uit. de clearing
gedekt moeten worden, en dal dus. zooiira er van
een di-ficit sprake is. tle plaats van die andere
posten in het heele complex ook herziening zal
behoeven.
Doel van deze beschouwing is echter in
d«eerste plaats de vraag te bezien of wellicht het
vraagstuk van geheel andere zijde kan worden
aangevat. Wanneer een cleaiing niet sluit kan men
inderdaad t'e-nken aan belemmering van tien
export, maar. . . . men zou het ook aan tle andere
zijde kunnen zoeken: vermeerdering van den
import. Om misverstand te voorkomen zij al
dadelijk het wanbegrip uit tien weg geruimd, als
zt>ude een stimuleering van tien invoer nadeelig
zijn voor tU- inheemsche nijverheid. Het gaat hier
om een import zonder welke een gelijk bedrag
aan export achterwege zou moeten blijven. Kn het
wegvallen van een bepaalde uitvoermogolijkheid
beteekent in dezen tij:l maar al te vaak het ver
loren gaan van een evenredig bedrag aan volks
inkomen. Daarbij komt. dat die invoer voor een
belangrijk deel ook voorheen plaats vond. eu
alleen om luider te noemen redenen is
achtetuitgegaan, zoodat het doen voortgang vintien van
dien import Ve -leer een vroegere situatie herstelt
dan een nieuwe schept. Zoodat er dus ook geen
benu<'."eliny van inheemsche industrieën plaats
vindt.
Voorop gesteld /.ij. «Uit d ?/,<? remedie slechts
wcnsehelijk is voor/oover het tekort in decl"aring
het u.-volg is van dalendeii invoer uit Duit se h land :
voor zoover toenemende uitvoer tle oorzaak is valt
ei'/.elfs mik nog Veel Voor te zeggen, maar.el' komen
dai< complicaties. Wat is nu d<- oorzaak van hel
feit. dat op verschillend gebied tle import uil
Dn.tt schiand' vermindert l' Antwoord: liet feil
«lat Duitschland er bij de huidige verlioutMngen
tle voorkeur aan geeft meer te expoHeetvn naai
landen die h .-t moeten voorzien van noodzakelijke
?grondstoffen. Ten deele is dit een effcct.dat buiten
nn-dewei kingen actief optreden van Duitsche zijde
wor« 11 bewerkstelligd d<»or het eoinpensal ieverkeer.
waarbij de disagio's op &ttHili.-i'itnii'krn. die zich óp
de markt in liet gronijstoffcii-exporleeiende land
?vormen. Cr automatisch toe leiden een
..zusatzliclii'" import van Duilsche waren naar «lat land
in h«-t 'evi-n f e roepen. Anderdeels is er 'wel
sprak»van een doelbewuste actie tier regeering, voor
zoovel- nl. het ../usat export veiïahreii" via
d.< iolddiskont liank export premies geeft, en dus de.
betrokken instanties door die politiek, tle richting
van den export vooreen belangrijk deel in handen
hebben. Wanneer voor export naar ons lam', minder
premies gegeven worden, dan moet die uitvoer
automatisch dalen.
, Tegenmaatregelen
WAT kunnen wij daaraan doen? 7,«-lf een
extra-invoer in het leven roepen ttii'l
'A'-fliilc tnitlilfli'n f/ii' 'I)nitiu-fil<nt<l ? iJmirroor lnri>tixt.'
Wat is tle bron. waaruit de (ïolddiskontbank haar
?middelen put V De hiiitcnlandsche. crediteuren !
'(ieruimeii tijd was de winst op den inkoop, tier
scrips van'do Konversionskasso. gecreëertl in ver
band met het transferinoratóriiim. di» hoofdschotel:
in den laai sten tijd is het weor de hoofdsom zelf :
allerlei 'soort. Sperrmarken en effecten die worden
ingekocht met groote bttekwinsten. Kn om dichter
bij huis te blijven: .ook' onze fMiynlirlioinler»
li'frwn onilcr de 'riyeur run tic nifinre i-ouitonwyelinfl.
ifiHirfoe hun bijifrtiyc. Immers, de aflossing waartoe
de rente boven tie l.."jp('t. wordt gebruikt levert
tle Konveisionskasso winst ten eerste.'uit hoofde'
va u den effeetenaankt)op daarmee uitgevoerd, en
ten tweede in't hoofde van de aflossing die met d»?
winst daarop op'.de hoofdsom plaats vindt> voi>r
welke aflossing de Konversionskasse tegenover
d?n 'tlebiteuf in de rechten der obligatiehtnider.s
treedt. Aldus leveren wij als crediteuren onze portie
tot de subsidiekas van de (ïolddiskontbank. maar
....meer en meer gaat- Duitschland dat geltl
gebruiken om export naar andere landen te be
vorderen, en niet' naar ons land. waardoor wij
minder exportvorderingeii uit de clearing kunnen
dekken.
In dit verband moet nog even vermeld winden
dat het met die coupons en de transferregeling
PAG. 22 DE GROENE No. 3004
een ietwat wonderlijk geval is. Ook tle 1.5p('t.
rente die de obligat iehoiiders krijgen worden uit
invoer getlekt. Wij willen voor tle argumentatie
maar eens aannemen tlat dit weikelijk
..extrainvoer" is. al is dit steeds minder waarschijnlijk.
.Maar wanneer tle regeering extra-import accep
teert. dun wordt het van het oogenblik af dat do
export niet meer uit tle clearing gedekt kan worden
en ingekrompen dient te worden, vraag, of niet
billijkheidshalve een deel van tle tegenwaarde Uier
invoeren ten gunste van tien export moeten komen,
en dus tle renteregeling moot worden herzien. Dat
tot hnisch transfer- en elearingregeling gescheiden
zijn behandeld, is in dat verband natuurlijk niet
ter x.ake.
Kn het is nu juist de vraag of die Duitsche
coupons en tle export elkaar niet kunnen helpen.
Die coupons worden vroeger van
niet-Nederlandsche en niet -/wit sersehe crediteuren, en thans
juist van deze beide grot-pen, zooals gezegd, dienst
baar gemaakt aan de bevordering van don
Zusatzoxport. M'tnirom soutien te i j dat sclf niet kunnen?
Ik wil daarbij in het midden laten of dit reeds
kan gebeuren voordat medio 1935 de bestaande
transferregeling met Duitschland afloopt. De ter
mijn doet ook weinig ter zake. veeleer het principe.
Wat is nu de stelling die Duitschland met betrek
king tot de rentebetaling inneemt? Wij kunnen
niet transfereeren, omdat onze export niet voldoen
de den invoer overtreft, omdat ons de deviezen
ontbreken. Welnu als wij dus maar het bij de
Kouversionskasse gestorte rentebedrag gebruiken
tot extra aankoop van goederen, dan is dit be
zwaar volledig ondervangen. Hop verkrijgt men
extra-import van goederen? Door een reductie
op den prijs te geven. Tot voor kort gaf Duitsch
land tlie (met ons geld), in de toekomst zoudon wij
tlat kunnen doen. in dier voege dat de bij tle
KonVei'sionskasso voor onze obligatiehouders gestorte
bedragen te koop worden aangeboden aan
importiMirs en wel voor extra-invoer. Als regel werkte
Duitschland met oxporlpremios van ongeveer
l.">p('t. Wunnf-r dit bij ons ook do maatstaf zou
worden.' dan beteekemle, dat mor il>-
<>l>lii/<ilii'hinith't-x ilul .~ij (>> rr n i> i>C't. itHtlrt ?'>.! >( t. r<'nt>
Moeilijk maar mogelijk!
D K i-enige, maar dan ook niet te onderschatten.
moeilijkheid die in dezen opzet schuilt is het
eriteiium. tlat voor extra-invoer is aan te geven.
en de controle daarop. Dat men alleen daarvoor
tlit plan zou mogen volgen staat vast. anders zou
eenvoudig do normale invoer met tle coupons
betaald worden en tle export zou el' niet mee
vooruit gaan. er zelfs door worden geschaad.' Als
het echter in Duitschland mogelijk is. het systeem
van don Xusatz-uitvoér toe te passen, dan moet
het ook mogelijk zijn een stelsel van extra-invoer
ten uitvoer te leggen. Kot zou een uitbreiding van
den crisisilieiit beteekenen. maar Wanneer daarmee
eenitjf tientallen milliociion uitvoer -- en
volksinkomen t o' redden zijn. kan het tle moeite waard
wezen.
Do voordeolon van een stelsel als hierboven
zeei summier on globaal is aangegeven zouden
zijn: een meer natuurlijk wijze in vrije prijs-'
vorming - van incasso-in-nat UT--I van onze
Diütscho coupons, daardoor vermijding van
lienatleeling van onzen export door de
ciuiponregeling. In Duitsche coupons c.q. saldo bij tle
Konversioiiskasso. waarin die coupons kunnen
worden omgezet - zou zich een markt ontwik-,
kelen met een koers tiio bepaald wordt door den
prikkel, dien tle importeurs voor. ..extra-invoer"
iinodig hebben: aldus', offert 'do obligatiehpuder
juist zooveel op als noodig is om het transfer
mogelijk te maken, en er blijft geen winst voor
Duitschland. waarmee dat land den uitvoer naar
Hraziliëof do Vereenigde Staten kan bevordeien.
Kn op tlie wijze komt de nu ten behoeve der coupons
'il oor de rogeoring genomen extra-invoer", vrij
vóór storting in de Clearing en dus voor dekking
van ? meer export,
Het is' ongetwijfeld heel wat gemakkelijker dit
alles neer te schrijven dan het uit te voeren.
doch indien een kans 'tot gedeeltelijke toepassing
van de idee bestaat, zou er al veel gewonnen
kunnen zijn. Het alternatief: inkrimping van den
export omdat w'g geen betaling kunnen krijgen.
is in elk geval nationaal gezien zoo funest, dat
het de moeite loont naar 'een oplossing uit de
impasse te zoeken.
JA
P P R Q CEINTUURBAAN 308
r E r\ <*9 Telef. 21006 en 9174O
Opruiming van restanten met
enorme koopjes in alle artikelen.
N.V. Bankierskantoor van LISSA & KANN
LANGE VIJVERBERG 3 - DEN HAAG
Aan- en verkoop en administratie van effecten
Loketten ter berging van waarden
N.V. TRUST- EN SAFE MAATSCHAPPIJ
LANGE VIJVERBERG 3 - DEN HAAG
Bewindvoering ten behoeve van derden
Hl DE HAARLEMSCHE
Leden der directie:
HYPOTHEEKBANK
Mr. A. S. MIEDEMA,
P. H. CRAANDIJK en A. E. THIERRY DE BYE DOLLEMAN
Pandbricvcn f 39,640.100.
Reserves . . f 1.056.432.
Hypotheken f 39.662.146
RESIDENTIE HYPOTHEEKBANK N.V,
's-GRAVENHAGE -'Anna Paulownastraat 97
Hypotheken ...... f 16.200.000.
Hypotheekbrieven. . f 15.900.000.
Reserves f
797.100.Directie: K. E. ABBENG D. VAN OORDT
OnderL Glas-Verzekering-Mij*
GEVESTIGD TE AMSTERDAM - OPGERICHT 1876
Kantoor: KERKSTRAAT No. 69 Telefoon 42163
Directie: Mr. K. F, A. VAN D K R BRKGGEN
Verzekeringen tegen vaste jaarlijksche premie, voor schade door breuk aan
SPIEGEL RUITEN. SPIEGELS of andere R UITEN.
IJVERIGE VERTEGENWOORDIGERS GEVRAAGD
GEMEENTE
ENSCHEDE
UITGIFTE van ?
1.800,000.4% Obligatie-leenmg 1935,
in stukken van ? 1000.- en ? 500.-.
Ondergeteekenden berichten, dat de inschrijving op bovengenoemde teening,
met recht van voorkeur vpor houders van aflosbaargescelde obligatiën
der 41;.2% leeningen 1928 en 1930, is opengesteld op:
Vrijdag 4 Januari 1935
van des voormiddag* 9 tot des namiddags 4 uur,
tegen den koers van
te AMSTERDAM ten kantore van Ondergeteekenden
te 'sGRAVENHAGE \
te ROTTERDAM
te ZWOLLE
f.
ten kantore van de ^ANK-ASSOCIATIE
te ENSCHEDE ten kantore van den Gemeenteontvanger'
Prospectus en inschrijvingsbiljetten zijn bij de inschrijvingskantoren ver
krijgbaar.
BANK-ASSOCIATIE
WERTH'EIM .'& GOMPERTZ 1834 'en
' CREDIETVEREENIGING 1853 N.V.
J. FREDERIK BANGERT & Co.
LEEMBRUGGEN GUÉPIN & MUYSKEN
t ? ' ?
Amsterdam, 22 December 1934. ?
LEVENSVERZEKERING
Mij. ARNHEM"
waarborgt U en Uw gezin een onbezorgde toekomst.
N.V. STANDAARD
HYPOTHEEKBANK
te ROTTERDAM
Directie:
Mr. H. H. C. CASTENDIJK en
L MOSSELMAN
Qepl. Maat*ch. Kap. Fl.
SOO.OOO.waarop gestort 1 00.000.*
Pandbr. & Hyp. pi.m. ,,
4.4OO.OOO,Reserves pl.m ,
290.000.N.V Insulaire Hypotheekbank
te ZIERIKZEE.
Uitgifte van
4% Pandbrieven a 100%
Jaarlijksche uitloting2 \ %
N.V. Bataafsche
Hypotheekbank
AMSTERDAM
Anno 1889
Oeeft uit tegen oeunkcw»
4 % PANDBRIEVEN
In ftukKen van
f10OO,-,f5OO,-en flOO,-.
Coupons Januari en Juli
ZIE
hei fotoraadsel
i
op pagina 27
Aan de abonné's van
DE GROENE
"
Hun die er de voorkeur aan
geven het
abonnementst ' '
geld voor 1935 ad F.
10.
per giro of postwissel over
te maken, wordt verzocht
i , '
dit te doen
j
vóór 5 januari a.s.,
i '. .'.??.
- ? * ( ? ' ? ? '
daar anders een kwitantie
wordt afgegeven, verhoogd
met zegel en incassokosten.
Ons Postgironummer is 72880; Gem. Giro G. 1000
De Administratie
GROENE AMSTERDAMMER
Keizersgracht 355
AMSTERDAM C
PAG. 23 DE GROENE No.'SOOH
.55*'-"