Historisch Archief 1877-1940
M
JIIIMIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIlilllllllllllllllllllllllllllllllllMIIIIIIIIIIIIIIMIIt Illlllllllllllllll Illllll lUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIH
M_ iiiiiiiiMMiiiiiiMiiiitiiitiiiiiiMiMiiMMiiiiiiiiiiMMMiiiitiiiiMiiiMiiiiiiiiiii
eppen en Moppen ||K ZEG...
OP- EN AANMERKINGEN |
UIT ONZEN LEZERSKRING l
MiiiiiiiiiiiiiuiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiir
Bonny, de Fransche politieautoriteit,
tl ie gearresteerd tcerd tijdens het onder
zoek van de snak Stavi-sky, icerd dezer
dagen in vrijheid gesteld.
,,Bonn;/ soit qui mal y pense"
oordeelt de publieke opinie.
Geen mooier Kerstgeschenk dan een
bock" leest een liet'e moeder in een
advertentie.
En zij piekert; Jammer dat Jantje
al een boek heeft."
In Los Angelos is een oude dame
flauw gevallen, omdat een papagaai zoo
rreeselijk vloekte.
Men zegt dat de papagaai in zwijm
i'iel. toen de oude dame tot beicustsijn
icas gekomen.
Vor Hitler icar das Kapital vcrjiidet.
Jet:t ist es vergeudct.
Goebbels is de beste clcctricien van de
iccrcld. Hij heeft heel Duitschland ge'
isolcerd.
,.Is er behoefte aan een zevenden we
reldkampioen" ? vraagt de Belgische
Sportwereld.
Zelfs zonder een eersten kunnen wij
!/limlachend verder leven.
Uit de pers: De Snip seinde: >,De
bemanning van de K l S verscheen aan
dek en groette ons."
De K 7 ..V seinde: ..Het was zoo mistig
dut icij de ..Snip" nM sagen passeeren".
Den liegeniers onze hulde.
Inbrekers' in Folkestone hebben een
zeer :warc brandkast gestolen, het
diny een paar kilometer ver weggesleept.
toen geforceerd en er tenslotte vijftien
shilling in gevonden. Later bleek, dat de
sleutel. .. .naast de brandkast had
gehangen.
Wie is groot er ezel? De eigenaar van
den sleutel. . .. of de dief ran de
brandkast ? De wereld vergaat door d Het-,
t (int is me.
Trouwens-: knappe vaklui in de
inbrekerij zijn ons liever. Als alle zware
jongens licht werden, zouden ice raar
ataan kijken. Want zij zijn de
broodheeren van duizenden eerlijke burgera;
zonder inbrekers geen verzekering tegen
inbraak, minder politie, advocaten,
rechters, verslaggevers.
Wat misdoen inbrekers eigenlijk?
Schuilt er een fout in deze
redenvering ?
Wat zegt u ran deze advertentie in een
Xederlandsch dagblad ?
HUISVRIEND
gezocht door echtpaar, wegens ver
mindering van belangstelling bij den
tegenwoordige.
Brieven met portret, onder No...
bur. dezer Courant.
Wij verwachten eerstdaags de contra
advertentie:
BIEDT ZICH AAN
(wegens teleurstelling)
HUISVRIEND
v. g. g. v.; liefst bij echtp. z. k.;
rechtspositie per coll. contr. te regelen;
's Zondags vrij: brieven met portretten
ouder No bur. dezer Courant.
De Daily Herald" maakt melding
van een man die drie maal aan de
autoriteiten verzocht heeft, gesteriliseerd
te mogen teorden. Hij is bankbediende.
getromcd en heeft n kind. Hij wenscht
om economische redenen zijn nageslacht
niet vit te breiden.
Dit doet mij denken aan net verhaal
van Dr. Suess in Life". Zijn klein
zoon rroeg hem: ,,Grootvader, wat is
geboortebeperking .'" Kleinzoon,"
anttcoordde de grootvader" in een vreemd
land tcoont een vreemde vogelsoort, die
zich vermaakt met de golfs-port. Als
vogel-ma een ei teil leggen, gaat vogel-pa
stilletjes achter haar staan, om met zijn
golfstick het ei iceg te slaan. Dat is
geboortebeperking.'1
Koningin Mary en haar echtgenoot
woonden dezer dagen een bokstcedstrijd
bij. In een Londensche courant lezen
icij, dat de koningin ziek bij een bijzon
der mooi moment van den icedstrijd tot
den koning wendde en hem iets in het
oor fluisterde.
Vraag: Wat zei Koningin Mary?
Voor het geestigste antwoord looit de
redactie De Groene" een boek uit!
Waarom de Zeesoldaten"?
Mijnheer de Redacteur,
Waarom gaan juist de mariniers
naar de Saar? Ik sie niet in, waarom nu
de zeesoldaten moeten worden aange
wezen om een of ander Europeesch
binnenland te gaan bezetten. Maar alle
gekheid o-p een stokje kunt U mij
daar geen verklaring voor geven? Die
miste ik tot op heden, hoezeer ik ook
overigens de artikelen over de actueel f
politieke gebeurtenissen apprecieer, die
uw blad geregeld brengt.
Met de meeste hoogachting
P. Schotten
Groningen, 22 December 1934.
Oorspronkelijk waren soldalen
soldcnicrs. Eerst in later tijdon kon do
overheid' door middel van den dienst
plicht de burgers dwingen om soldaat
te worden. Maar men neemt aan dat
zijn grondwettelijke rechten den mili
cien er tegen beschermen buiten de
grenzen van het H ijk in Europa
gegezonden te worden. Wij ontleenen do
volgende regelen aan hetgeen Prof.
Mr O. W. de Vries ons hierover
schreef:
.?Het komt niet z'oo dikwijls voor
dat de rogeering in do gelegenheid
komt een bepaalde wetenschappelijke
interpretatie van een grondwet sart ikel
ten beste te geve». Dit is thans in
wezen geschied ten aanzien van art.
180 der Grondwet, luidende: De dienst
plichtigen te land mogen niet dan met
hunne toestemming naar Xcderlandsch
Indie. Suriname en C'im/«/o irnrdrn
gezonden.
De vraag is of deze waarborg de
dienstplichtigen te land óók beschermt
tegen uitzending naar bijv. Wilna
(waarvan in 1920 sprake was) of de
S'aar, dus naar (jcbicdsdeelen ran vreemde
mogendheden. Tweemaal is'deze vraag
gesteld, tweemaal is oen duidelijk
regeeringsantwoord gegeven in dezen
/in. dat slechts vrijwilligers, dus
practisch alleen beroepssoldaten, in vredes
tijd, buiten Nederland mogen worden
gezonden, om daar 'te dienen, hetzij
als legermacht, hetzij als politie-corps.
Zoo was dus het optreden der re
geering in zake de uitzending van een
troepenmacht naar de Saar van t«;
voren bepaald. Van een verplichting
was geen sprake. Toen de regeering
de uitnoodiging accepteerde was zij
slechts bevoegd vrijwilligers (beroeps
soldaten) naar de Saar te zenden en
zóó is geschied."
Mijnheer de Redacteur,
IN het artikel Vrede door Macht"
in de Groene" No. «000 wordt
o.m. gesproken over de Japansche
gruweldaden tegen een weerloos
Shanghai.
Mag ik als iemand, die dat conflict
iu Shanghai van zeer dichtbij
medemaakte, hier misschien het een en
ander over opmerken.
Ten eerste heelt Japan geen gruwel
daden tegenover Shanghai bedreven.
doch hebben de Japanners gevochten
tegen het Chineesche lik- Houte
leger, dat met een macht, van ca.
100.000 man Shanghai bedreigde.
Om dat leger te kunnen verdrijven
moest het Japansche leger gedeeltelijk
door de Chineesche stad ten noorden
van Shanghai. waarbij natuurlijk
als in eiken oorlog f gruweldaden
weitien bedreven, doel» dit geschiedde
evenzeer van deu kant der ("hinee/.en.
Voorts bleek ('liapei lan^ niet zoo
weerloos te zijn nis l' vermoedt.
daar do strijd anders heusch geen
vijf weken hiiügeduurd.
Ik wil'met het bovenstaande
n-eensy.ins Japan's houding en gedrag in
Shanghai geheel goed praten, doch
het zou ook verkeerd zijn om de schuld
van de tragedie, welke zich in 1N32
in Shanghai afspeelde, geheel «>p
rekening van .Japan te .schuiven.
Met dank voor de plaatsruimte,
Hoogachtend,
Wageningen L. L.
N de rubriek Ik zeg...." is
plaats voor uitingen van lezers,
voor zoover zij van algemeen
belang zijn. Inzending kan plaats
hebben tot Dinsdagmorgen. Bij
dragen, die niet kunnen worden
opgenomen, worden teruggezon
den wanneer porto hiervoor bij
de kopy is ingesloten.
Visioen bij de wisseling van het jaar
Het loopend jaar zet nu zijn laatste schreden,
of liever 't wankelt moeizaam naar zijn eind.
't Is hard om het te zeggen, maar het schijnt
of 't zonder eenig afscheids-leed verdwijnt
naar al zijn vaderen in het verleden.
Le roi est mort. De nieuwe wordt gehuldigd.
Een blijde inkomst wordt hem voorbereid.
We zijn een lastigen dictator kwijt
die alle vroegere .schuld en narigheid
met dikke cijfers heeft vermenigvuldigd.
En, schoon we vaak op nieuwe heerschets morden
naarmate de verwachting werd beschaamd,
die 't dankbaar volk weer ieder jaar betaamt,
acht men het uitzicht weer veraangenaamd.
Want slechter dan het is kan 't moeilijk worden.
MELIS. STOKE
Teekeningen Harmsen van Beek
Vergrysd en door der zorgen last gebroken
is 't oude jaar getreden in de rij
van oude jaren in hun mijmerij
op het weemoedig thema van voorbij",
en heeft aldus zijn vaderen toegesproken:
Nu deze breede kring weer uitgebreid is
met een die door de menschen werd verjaagd
en om zijn wanbeleid werd aangeklaagd
omdat zijn land voogd ij niet is geslaagd
en 't ginds op aarde steeds nog narigheid is,
nu voeg ik mij, door mij hier neer te zetten
temidden van 't historisch materiaal,
als de ervaring (mosterd na het maal)
en jongste in de wijdsche tijdon-zaal
naar Chronos' onverzettelijke wetten. .
Men moge mij verstooten en verguizen,
eens komt de tijd dat mij de menschheid eert,
dat zij beseft wat ik haar heb geleerd,
als gan.sch mijn oogst maar is geregistreerd
voor 't economisch en historisch pluizen.
PAG. 24 DE GROENE No. 3004
Hij slaakte een zucht, en heeft zich bij de anderen
op 't kussen van de tijden neergevlijd.
Eu 't ruischen van de vleugelen van den tijd
klonk door de zaal van de oneindigheid
aan wier verloop de mensch niets kan veranderen...
. ..totdat een hoongelach van duizend jaren
liet tijdstafereel in hellebeeld vej-kecit
,,Wat heeft de dwaze mensch van ons geleerd. ...
waar ligt du wijze les geconverteerd
,.waar,hoe rampspoedig ook, wij gul mee waren..:-"
De kreet verklönk en tot do zaal der tijden
drong do fanfare door voor 't nieuwe jaar.'.. .
En fluisterend zeiden d'Ouden tot elkaar:
ze groeten hem, met vreugde on misbaar
om hem straks zuchtend tot ons uit te leiden, .. .
Het kladschrift van Jantje
&&j~i&&*~
Kinister Oud zal heel wat kwade posten op
de rekening [van 1935 moeten overboeken
t<>r^?i£(£~&&wr>
JUBILEUM ANNO 2040
D EZ K week is 't tamelijk'rustig
geweest. Dr publicatie van
mijn interview met Will
('olynos. het relaas vai\ zijn onverwacht.
«?inde (waar hij eigenlijk gebleven is.
weet niemand: 1000 verdiepingen zijn
fataal voor iemands begrafenis, zelfs
voor een beroemdheid als Will) heb
ben stof genoeg geleverd voor ?/.<?*
?Hetafoon-telcvisiebladeii.
Tusseheiidoor was er nog boven de Pacific .on
ili-n Atlantischen Oceaan een
rugbyiiuitch. waarbij maar drie rug-avio's
u.'i'den getorpedeerd (het
granatenmonster ontplofte net iets te vroeg).
«?en. paar oud-kolonialen (ze hadden
. iiogden veldtocht tegen Toekoe Oemar
meegemaakt) beweerden, stel-je-voor1
dat ze recht op meer pension hadden,
maar eigenlijk was het
komkommer? tijd. En dan is 'n persconferentie wel
een prettige afleiding. Vroeger Was 't
gewoonlijk 'n dooie boel, we zaten
elkaar allemaal aan te kijken, werden
gevoederd en gelaafd met thee, en
potits fours, hadden lak aan de heelo
boel en kregen een communiquémee
naar huis, met al het nieuw» ,,in a
nutshel)".Dat is hoel wat verbeterd in de
laatste 100 jaar. Tenminste de tea op
Moon-Island, even buiten de strato
sfeer, was een evenement. De
dictafoonrollen stonden al netjes ingepakt
klaar om te worden meegenomen: ik
heb een keurige phoon-case in mijn
avioped, waarmee ik naar
MoonIsland was gevlogen. .
De conferentie was belegd om ons
inlichtingen te verstrekken betreffen
de de viering van het diamanten feest
van Godd Holt, Directeur van de
General Dictaphone-televisiontrust.Er
was een commissie gevormd, waarvan
do aristocratische super-burgomaster
van Moon-Island eerevoorzitter was.
Iedereen was allang vergeten, deed
tenminste alsof, dat de eerevoorzitter
in zijn jongelingsjaren, zoowat 80 jaar
geleden, jongste verslaggever bij Godd
Kolt, de jubilaris was geweest en
er uit was gegooid, juist op het
oogenItlik dat hij vijf minuten vrij kei-i: i>m
zijn bruid naar liet stadhuis te gelei
den, zooals dat in die dau'cii gebrui
kelijk was. IV geleiding natuurlijk.
niet de uitsmijterij. Waarom de/e
onvetwachte verrassing hem werd
toebedeeld, heeft de eeiw< n 'VX.it t»'!'1
nooit gewèt«»n: in ieder geval. !»?
journalisme meiie a t out. pourvu «ju'ini
eu sorte en (Jodd Holt had zich ge»-n
voortreffelijker eerevoor/itter kunnen
wensche'n.
Trouwens de heele commissie was
perfect: de seetvUiris beschikte over
de noodige omroepinstallatii's. do'
penningmeester iinporteerde ge
lectt'ificeerde kasresristers. die altijd een
surplus opleverden.
Tot zoover was alles puik in orde.
Het teeder iriseerende maanlicht,
dat op Moon-Island overvloediger
glanst dan beueden, bij ons in de
U.S.A., zorgde voor behoorlijke
ruimteverdeeling van het conferentie locaal,
waar een champagne-quelle wel veel.
doch niettemin een zeer opwekkende
plaats in beslag nam en oesters-bp-5js
een delicaat ornament van de blanke
Wanden botoekendon.
Inderdaad was de atmosfeer van
een dusdanige qüaliteit dat alle aan
wezigen, wier medewerking onmisbaar
was voor het welslagen van het dia
manten en x-ste jubileum van den
grooten Godd Holt, gaarne Qen willig
oor leenden aan de welsprekendheid
van den eere voorzitter.
Doch pijnlijk werden zij uit hun
overpeinzingen opgeschrikt, toen meer
en meer bleek, dat deze de vertwijfeling
nabij was.
Mijne Heeren", zoo sprak hij, .?het
is me een aangename en tegelijk pijn
lijke taak (iedereen dacht natuurlijk
aan de uitsmijtaffaire anno dazumal)
thans het woord tot u te voeren. Want
hoe gelukkig ik me ook acht, het jubi
leum voor te bereiden van den zoo
zeer door mij vereerden jubilaris, ge
zien het feit, dat deze reeds gehuldigd
werd bij het voltooien van zijn 5
10, 12Va-» 20-jarig, zilveren, gouden,
blikken, k<»piMvn en/.. i-n/...fi-«->i in de
77 functi.-ö. il"ur (ji>dd H«'lt ^t«-«'d>
met eere, het zij gezegd, niet een-.
vervuld, maakt ine radeloos. Hoe
kunnen we hem eeren. wat zull>-n w.>
hfin bit-den.
He«*ds verheugt hij zich in h.-t bc/il
van 12 Pc-rsjes. l n, etsen van beioenide
irrafici, twee .Haagsche meesters, ette
lijke zelfportretten. 13 zilveïen
the»bladen met en zonder inscriptie. "l'.\
ivoren president slvamers. ien r» ek>
gemakkelijke en ongemakkelijk»- st«»,.-'
U-n. waar aan noch kussens, noth
ih»taal. noeh oncrosuhaafd. hout zijn
^»spaard. kortom, alles wat des jubilar is
is, is hem ten de*-l gevallen. lkw<-et
niets meer en reken op u. Mijne
Heeren !''
De gi'oote dag brak aaiu
De jubilaris stond tijdig op. bracht
don dag door in zijn woning tussihen
zijn 12 Persjes. zijn etsen, theebladen
en aanverwante artikelen. Hij at en
dronk naar welbehagen. Er kwam...
niemand. ' .
Het ia de gelukkigste dag van zijn
leven geweest.
?RIK KAARDT
De oogen van Amsterdam kij
ken door een bril van Schmidt
J. M. SCHMIDT. opticien. Rok,o 72
Kunsthandel 5in;ee Landwee-.
'K.-I/..-!>;!. W"i-k-n v,tr. ]?'? -kinan «-ji
Alb'-rt l.""ts. 'l', .t ."? .';i!..i:ili.
Kunstzalen A. Vecht. 11. .kiu rj-J.
Si-hildcrij'-n «-n r.-i'aini. k \\\'.i l ';? t Wi.,-^tna'ii.
We.'l's.rU \a!i .'u!,!., i
\V;,-_'7ll,i?iT- -t !?"> .Ki!/;a:-i.
Parkhotel. 'J>- (ii. - p. nt.-iit... .!i.
van X''d«'i'land.si h»- KuustSi
Tot l Februari. .
Rotterdam
Boekhandel D. Bolle. il:ai_- 'i'>. \V,-:k
van Heiiii.-H,'' |{..l..nd 1 1 .j -t. T. .t 12
Jamlaii.
Den^Haag
Kunsthandel Vincent", Hildersstr. 09.
Werken van l.ueie van l>am-vau
Isselt .'Tft l Januari.
Werken van J. P. v. d. Leeuw.
Tot O Januari.
TENTOONSTELLINGEN
Amsterdam
Kunsthandel j. Vermeulen, Keizers*
gracht 520. 17e eeuwsche Hollandsche
' en Ylaamsche meesters.
Kunsthandel E. J. van Wisselingh.
Rokin 78-80. Aquarellen uit het nagelaten
werk van M. A. J. Eauer.
Kunsthandel van Meurs, Keizersgracht
578. Oud-Japansche Surimono's. Tot
l Januari 1035.
Kunstzaal van Lier, Rokin 120.
OostInd. inkt schilderijen door Jelle
Troelstra. Tot 3 Januari.
Serie gekleurde teekeningen uit
Het Kladschrift van Jantje" door
Felix Hess. Tot 4 Januari.
Sted.Museum,C'echoslovakscheKunstnijverheid.
Jaarlijksche tentoonstelling van den
Hollandschen Kunstenaarskring.
Succéshuis, Kcniiwinneiiraolit 1 4 b.
Tentoonstelling van druk\\vi k. Tot
7 Januari .
Utrecht
Voor de Kunst", Xo belstraat 12.
Kinderportretten, samengesteld uit
een groot aantal schilderijen, teeke
ningen en beeldhouwwerken door
kunstenaars van vroeger en van onzen
tijd. grootendeels uit Utrechtsen parti
culier bezit. Foto's van kinderen door
S. Nijhoff. Tot 31 December.
Hilversum
Kunstzaal Brok, Melkpad. Schilderijen
en houtsneden door Dirk Koning. Tot
8 Januari.
Amersfoort
Kunstkring, Coninckstraat .41. Schil
derijen, teekeningen en beeldhouw
werk in het bezit van particulieren
te Amersfoort. Tot 31 December.
PAG. 25 DE GROENE No. 3004