De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1934 29 december pagina 3

29 december 1934 – pagina 3

Dit is een ingescande tekst.

KUNNEN WIJ ONS BESCHERMEN?! Engelsche politiek Teekening voor,,de Groene" van S. C. van Vleuten BURGERS EN GAS l i WIJ leven vrij. wij leven blij, en wij leven vooral rustig. Om ons been davert «Ie wereld politiek, en er zijn er die zeggen dat op een kwaden dag hot gedaver der kanonnen weer alle andere geluiden zul overstemmen, maar voorshands vinden wij de spelling-kwestie en de begroot ingsdebat ten toch nog- wél zoo belangrijk. liet is dan ook niet waarschijnlijk, dat liet eenige weken geleden verschenen boekje over den eheuiiscben oorlog en zijn beteekenis voor de burgerbevolking 1) veel onrust zal verwekken, eu eenerzijds is dit natuurlijk ? maar goed ook. Aan den andereu kant staan er enkele dingen in, die toch wel eens onder de aandacht mogen worden gebracht. Daar is in de eerste plaats de vraag, óf chemische strijdmiddelen gewoonlijk samengevat als gassen" in een eventueelen oorlog tegen do burgerbevolking zullen worden gebruikt. De schrijver meent van wel. Reeds in 'den vorigen oorlog waren de industrie en het verkeer in het achterland van ten minste even groote beteekenis voor de overwinning als de troepen aan het front: een gevolg van de moderne krijgstechniek, die enorme hoeveelheden materiaal verslindt, liet meisje dat granaten maakt is voor den vijand niet minder gevaarlijk dan de artillerist die ze verschiet. Er was maar n reden om den artillerist 1) Yge ' Foppema: (Schiiyt, Velsen). Cfas! Zijn wij niHiimiiiiiiiHiiiiiiiimiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimmiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiij f T\E Groene" heeft een aantal deskundigen | i' »?*?"' van verschillende richting verzocht hun op- f = vattingen te doen kennen over een aantal onder- | | deelen van het verontrustende probleem der lucht- f f bescherming, speciaal met betrekking tot den chemi- | s schen oorlog. Achtereenvolgens zullen schrijven: f Lt.-Gen. P. H. A, DE RIDDER over de organisatie f | der luchtbescherming; i l Ir. K. J. HONDIUS en architect A. H. VAN f | LEEUWEN over gasmaskers en vluchtkelders; i | WICKHAM STEED over de vraag, of de burger- | | bevolking in een eventueelen strijd zal worden | betrokken; | | JERóME DEBRIEU over het karakter [van den \ = gasoorlog; f | Dr. H. PEETÊRS over de gevolgen van gasvergiftiging; | | terwijl in een slotartikel de conclusies uit een en f f -onder zullen worden getrokken. . f ? | Deze week worden aan de hond van eenige recente \ | publicaties de hoofdpunten van het vraagstuk der \ i luchtbescherming aan de orde gesteld. i r s Tiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii i in iiiiiiiiiiniiiiiiiiii min iiiiiniT wel en het meisje niet aan te vallen: en wel juist de aanwezigheid van een front, waar de strijd werd uitgestreden en waarachter het vaderland betrekkelijk veilig lag. Doch op 1918 is een periode gevolgd van snelle ontwikkeling der luchtvaart. De oorlog is drie dimensionaal geworden. Over de fronten heen is elk achterland bereikbaar: het geheele land is ,,front" geworden. Vandaar dat Lloyd George kon zeggen, dat in een volgenden oorlog ,,de kinderen in de loopgraveu zouden staan". Ongetwijfeld zijn er overeenkomsten, die het luchtbombardement en het gebruik van chemische strijdmiddelen tegen een bargetbevolking Ver bieden. Doch ook in 1914 waren er verbodsbepa lingen tegen de toepassing van gifgassen, en in den loop van den wereldoorlog zijn al de/.e bepa lingen overtreden of omzeild. Er is weinig reden om te verwachten, dat in de toekomst papieren bepalingen stand zullen houden tegenover militaire noodzaak. Geen bescherming van het economisch leven T N de tweede plaats dringt J- zich de vraag op wat der burgerij te wachten staat indien zij werkelijk met de strijdmid delen van den modernen oorlog zou worden aangevallen. En dan valt het op, dat er tot dusver vrijwel uitsluitend en dan nog weinig aandacht is be steed aan de bescheiming van het bloote leven der burgers, doch dat er bijna niets is ge daan (ett mogelijk ook maar weinig gedaan kan worden) om bij een permanenten alarmtoe stand en ondanks herhaalde aanvallen een eenigszins regelmatigen voortgang der productie en een aan noodzakelijke be hoeften voldoend verkeer te handhaven. Het gevaar voor ontreddering van het productieen distributie-apparaat acht de schrijver het grootst ? en juist tegen dit gevaar bestaat vrijwel geen bescherming. In de derde plaats komt de vraag, wat er dan wél te be schermen valt. Het is duidelijk, dat luchtbescherming binnen zekere grenzen mogelijk is. Doch niemand schijnt ook maar bij benadering te weten, waar deze grenzen liggen. Volgens den schrijver .moet men met betrek kelijk eenvoudige beschermings maatregelen kunnen volstaan. Immers, tegen een voltreffer met een modern projectiel is vrijwel ? niets'bestand. Boven een zekere grens van bescherming gaat toevalsfatcor, waar het de Oe ridder der twintigste eeuw projectiel neerkomt, «en zóó groote rol spelen, dat verdere beschermingspogingen het karakter krijgen van een loterijspel en de meerdere kosten en bezwaren niet door een grootere veiligheid worden gerechtvaardigd. Luchtbescherming beteekent geen betrekkelijke veiligheid, doch in het beste geval een verminde ring van de kans, in lijf on leven te worden ge troffen. Zij biedt een zekeren waarborg voor verbetering van de ongevallenstatistiek, doch zij schenkt den individueelen burger geen bepaalde zekerheid als resultaat van bepaalde maatregelen. Ten slotte komt de kwestie der organisatie. In alle militaire geschriften over het onderwerp kan men lezen, dat gastucht van meer belang is dan een gasmasker, dat het grootste gevaar der chemische strijdmiddelen schuilt in hun demoraliscerenden invloed.... op straf georgani seerde en gedisciplineerde troepen ! Wat mag men in dit opzicht van do burgerij verwachten? Dit probleem is nog bijna niet aangeroerd; het is alsof de deskundigen huiverig zijn om er over te beginnen. De stelling van den schrijver, dat van luchtbeschermingsmaatregelen weinig heil te ver wachten is zoolang niet de geheele burgerbevol king onder militaire tucht staat, is misschien voor aanvechting vatbaar, doch dan zal men toch een eenigszins aannemelijk beeld moeten schilderen van hoe het wél moet en kan. liet is teekenend, dat men in onze groote steden, die het eerst en het meest gevaar loopen, tot dusver nog niets op dit gebied heeft durven orgauiseeren. Een humaan" strijdmiddel GEN.-MAJOOB Foulkes. do commandant der Engelsche gasbrigade in den wereldoorlog, schat het aantal dooden en gewonden ten gevolge van gas op het Westelijk gevocht sterrein op een milliuen. terwijl het aantal gasprojectielen slechts ongeveer 5% bedroeg van het verschoten totaal. , In de eerste maanden van den gasoorlog. toen de soldaten nog vrijwel onbeschermd waren tegen het nieuwe wapen, was uit den aard dor zaak het sterftecijfer zeer hoog, dorh ook daarna bleef het gas een geducht wapen. In de periode van December 1915 tot Augustus 1U1U hadden de Engelschen aan het Westelijk front vijf groote gasaanvallen te doorstaan; 4378 mannen werden hierdoor buiten gevecht gesteld, vati welke 21 pCt. stierven. Nog op 31 Januari 1017 'werden bij een aanval op 10000 man Fransche troepen in Champagne 2002 man gegast; hiervan over leden er 531. Dat later het sterftecijfer aanzienlijk daalde was een gevolg van de invoering van het mosterdgas, en men heeft hieraan de conclusie willen verbinden, dat dit gas eigenlijk een zeer humaan strijdmiddel is. Inderdaad is het percentage gestorvenen lager, doch daarvoor zijn de totalen dan ook zooveel te hooger! Dat de mortaliteit bij mosterdgas zooveel lager is dan bij andere gassoorten is een gevolg van twee feiten. In de eerste plaats werden met dit gas vél meer monschen bereikt, van wie een groot deel slechts licht besmet werd. Deze verhooging van het totale aantal getroffenen drukt het sterfte-percentage, zonder dat het aantal dooden er minder door wordt. In de tweede plaats is het antwoord op een mosterdgasbeschieting de zgn. tactische weigering": men ontruimt eenvoudig het beschoten terrein, omdat liet toch niet te houden is, en spaart zoodoende zijn manschappen. Alle gasstatistieken zyri onbetrouwbaar in dit opzicht, dat er niet in begrepen zijn degenen, die tijdens een gasaanval door kogel of bajonet zijn gesneuveld (doch die, indien zij hiervoor gespaard waren gebleven, aan gasvergiftiging zouden zijn gestorven) en evenmin zij, die later, soms na jaren?stierven aan secundaire gevolgen der vergassing. Bij de beoordeeling van het gevaar, dat de burgerbevolking in een volgenden oorlog zou loopen, zijn deze dingen van zeer' groote beteekenis. De cijfers, die door den Engelschen hoofdofficier zijn gepubliceerd, komen juist op tijd om tal van misvattingen op dit punt : ontstaan door dat de meeste Duitsche gegevens over de resul taten van den ehemischen oorlog hopeloos onbe» trouwbaar zijn recht te zetten. Zij maken de vraag: Wat staat ons en met name de burger bevolking r in een volgenden, oorlog te wachten?" klemmender dan ooit. F. A. BOELS PAG. 4 DE GROENE No, 3004 Twee rapporten DE Engelsche landsdrukkerij heeft zich de laatste maanden danig geweerd. Twee vette rapporten zijn verschenen, het eerste over eenige noodlijdende gebieden in Engeland" en, vrijwel in bybelomvang, een verslag van de gezamenlijke commissie uit Hooger- en LagerHuis over den nieuwen Britsch-Indischen regeeringsvorn». Hoewel van het uiterste belang, heeft het; groote publiek van geen van beide veel notitie genomen. Daarvoor zijn zij te zeer nog op het gebied, der theorie. Maar politiek is er geweldig van de roode en zwarte torens geblazen en uit deze cacophoniüheeft de nationale regeering zeker geen . ,lang zal zo loven" kunnen componeeren. Onbehaaglijke cijfers HET onderzoek naar maatregelen ter bestrijding der werkloosheid is uitgebracht door vier dignitarisscn met centros titels en functies voor en achter hun naam. Het rapport heeft een overeenkntnstigen netten eu bezadigden inhoud, behoort in iedere conservatieve huiskamer thuis en kan met vrucht bestudeerd worden door medelijdende harten voor een knappend haardvuur. Het is jammer voor hot gouvernement, dat dezen vier heeren oen z.g. vrije hand liet (maar eraan toege voegd zal hebben ,.maar nu geen gekke, ruoie plannen voorstellen"), dat het feiten- en cijfer materiaal zoo weinig comfortabel is. In do bespro ken districten: Cumborlond, Durham-Tynosido. Wales-Monmouthshiro en Schotland zijn stuk voor stuk moer dan 30 pCt. dor bevolking werkloos. In Cumberland zijn mijndistrieten waar moor dan i»0 pCt. werk zoeken; liet grootste deel is moer dan oon jaar en moer dan een vierde langer dan vier jaar werkloos | Dit district biedt ook vrijwel geen kans op'verbetering; or is oon overschot van ."«O 'pCt., dat nooit moor emplooi vindt. . fn deze rapporten komt niet of nauwelijks tot uitdrukking, dat in Engeland weer typische ..doode steden" zijn ontstaan, waar geen fabriek of mijn moor werkt of werken zal en straten wieden wordt afgewisseld mot balie kluiven. De moroelo invloed hiervan juist op den Engelschen arbeider. dit-, hoewel traag, zich altijd een specialist gildeman voelt is grooter dan in andere landen. liet geweldige vraagstuk, hoe do komende generat ie op peil to honden, wordt in het rapport bijna overal behandeld met de naïveteit van iemand, di<Lloyd George hij den aankoop van een doosje lucifers op straat voelt een padvindersdaad te hebben verricht. Dit is trouwens geheel in overeenstemming met het' principe van den werkloozensteun, die toch ook in wezen niet meer dan een sentimenteele oplos sing van een technisch probleem is. Nergens een koen project, en dat voor een land met koloniën on dominions, die zoowel haar klimaat als ruimto nog milliocnen kunnen absorboercn. Een plan vereiscmS een sterke hand.... en kapitaal; de eerste ontbreekt en het tweede moet toch interest opbrengen ! GANDHI LEUTEN Hervormingsplannen in Britsch-Indi HET India-Reform-rapport heeft de bronnen der welsprekendheid heel wat hooger doen spuiten.. De nieuwe regeert ngs vorm is eon poging1 om van do kolonie Indiëgeleidelijk oen zelfstandig Dominion to maken. Men koos als basis oen federatie van provinciën en staten (waar de vorsten regeereiO. ledere ..federal state" heeft een centrale wetgeven de en uitvoerende macht. De provinciale staten worden gekozen door mannelijke en vrouwelijke kiezers. Het getal kiesgerechtigden zou ongevoel ig pOt. der huidige bevolking zijn (28 millibon mannen en <i millioen vrouwen). Voorts eenige. bizondere zetels (Europeanen en ex-officieren). waarvan men nu eenmaal in Britanniëgeen afstand kan doen. Het is bedoeling, het directe fci?estelsel te nemen. De uitvoerende macht berust bij oon door de kroon aangestolden gouverneur. Boven dit stelsel van autonome provinciën en staten is oen Indisch Hooger en Lager Huis met een gouverneur-generaal geconstrueerd. Bij dezetv laatste ligt dan nog steeds oen groot o macht daar hij, wat betreft .'leger, vloot, bniJonlandscho politiek en inwendige orde. naar eigen inzicht kan handelen. Dit alles is opgezet volgens de beste tradities der Engelsche democratische idee en met groot besef van het probleem van rassen, godsdiensten 011 kasten. Het is een respectabele poging, maat hot gaat den nationalisten in Indiëlang niet ver genoeg (al kan men aannemen dat de intransigontie van (jandhi heeft afgedaan), en een groot dool der Engelschen vé>l te ver. De onwil der Indiërs is echter mce,recii questie van ras dan van regeeringsvorm. En als zij hun nu toegedachte functies goed vervullen, zullen zij spoedig genoeg volledige autonomie kunnen afdwingen (zie Zuid-Afrika). De starre conser vatieven schetteren ovor den waanzin, in dit tijdsgewricht een volk een versleten regeeiingsvorm te willen geven. Bit klinkt idealistisch; maai er achter schuilt Ijtft praeterea censoo: ,.ze zullen onze vorderingen en pensioenen niet moer betalen on onze goederen niet meer köopen." Dot is daar vooral dat den heeren de rijlaars knijpt. En de pijn was zoo kwalijk, dat een scheur in de conservatieve PAG. 5 DE GROENE No. 3004 kamerfractie alloen kou worden voorkomen door een partijcongres. Verscheidene machtige partijbonzi'ii speelden hevii: op. maar Baldwin kon na aflonp 'zijn vriend MaePonald een gerust stollend toletrram zonden, al profeteerde ('hui-chill dat 'met «Ie ij/.oren vuist Indiöeouwiir Britsen, met dit plan Indio in honderd jaar verloren Z"ii zijn. Koren op den Labour-molen EX mi de invloed van deze twee problemen op het' binnenlandsehe politieke spel. In H»33 zijn er nieuwe verkiezingen. De regeering is de laatste twaalf maanden geweldig veel minder getapt bij haar volgelingen, terwijl I^abour bij alle tusschentijdsche en no venverkiezingen winst of vorderingen maakt. (De,regeering werkt nu al met 37 cinemaatito'seii -pusten om propaganda temaken.) Het oorsto rapport heeft Labpür weer een dikke ..plank in the platform" gegeven. Het 'tweede rapport «l heeft- hot een forsche meerderheid in het Lager huis gekregen?heeft de wig zoo diep in do recht'seho partij gedreven, dat men 't kan hoofeii kraken. Dit vooral omdat de India-Bill oen. ont werp is, overgenomen van do vorige socialistische reiïooring. zonder d«t dit bij hot vormen der coalitie-rogeering was afgesproken. Dus een zuivere concessie aan de National-labourit.es.En achter de coulissen staat een gevaarlijke duivol-in-de-doos. Lloyd (ïoorge. Zijn vroegere libe rale pari i j is op sterven na dood. Maar hijzelf heeft nog altijd ooi i groot gehoor bij geinatipd-liuks. en hij hooft blijkbaar genoeg van memoires-schrijven on boeren. Op 15 .December gaf hij een verklaring van zijn Xew deal". Hij is voor geen socialen maatregel vervaard, al was het maar om het socialisme af te loeven. Hij ziet zich als tolk van allo links-gorichten, die tot nog toe geen kleur wilden of durfden to bekennen. Het geheel lijkt sterk op een poging van kapitalisten, een mogelijke overwinning van Labour te voorkomen door een nieuwo ,,derdo partij".te schoppen, die de parlementairo touwtjes in handen hooft. Do komende IS maanden zullen wel toonen of de berekening voor hem en zijn vrienden uit bank- en industriekringen steek zal houden. II. VAN RAVKNBKKK ?r

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl