Historisch Archief 1877-1940
...-*?* * ?"
De krach van Citroen
C. A. KLAASSE
i
Een uitgeknepen citroen
HM iltviii; uu t'it:-««('ii juvssf t«- \vmsU>ii.
uitjiokiicpcii «l«»i»i> -/ijn civilitcmvii. Kn dut ter
wijl il«> i'riiM-iini.xi-lii* «l.'invssii1 Im-li al vijl"
jaar vooH.limit. ||i>| is trmiuviis nirrkxvünnlij;
(me 11.1! rekkelijk \\.-iniu ifnuiti* ili'-roufitiuvs «Icy.c
rrisis «lis lit't'fl ;r<*hnifht in \viX''lijkiun niet
\r«Mlït'iv. NVaiin-'iM' men «l ? (?.??i-iisu.-s-liiedenis uitpluist.
stuit men lierlurililelijk oj» \au «lie s»»nsat'umin !??
krarlis. '/.<??> vail'tlic hr«;l«' rij«-|l «l'imilmHicflirli «Ui*
arlilei- elkaar U'jft'li «!«? vlakte gnuu. Aan «leivlijke
sensaties js «Ie Imiili^e ilepr<-ssic het rekkelijk arm
ti.-xveest. al'p-yieii «Inn van ili» Imnkeniléli.-'icles in
tVntraal-Kui'opa. en «Ie lieele series banken in
Amerika «lie hun tlemvii s|it|«*n. Maar ovi-ri^i>ns is
h<*t k'ivuktiT van «Ie crisis. 7,1 «u uien /«'Hp*M.
W/a«UlXtler yeVVimlell. het |»r«ic«-S meer pijnloos, h
iiii'tilaliteit is «Mik veraiKtitnl. Vnn-p-r iViVckriiilc
het Ilifl kuillK'll heialiMI V»!l «Ie clVtlili'nivll «Ie
krarh. «Vp-iixvnnriliK t ivf l uien IM-II rtwliiijj fii.liH
is «Ie «leltiteiti- itipltmt.* van «l-- s 'Imlilfisclier ili n
irrmttell inoilil np/e(. l.ii|lli«l!lt'les. /.on jieforce-r«le
i- : wiJHtfi'.'Wlniiilvn eigenlijk tot «!«? ll'iOiie
uil! !?? inji. veeleer wuiili nlh's in het- vv. rk p'stvlil
?Ui t- feiMell wal t :?'l-eililell V.lll. l )i ? :»!? ivn|'»jj| nis;|.
i- ui-l ineileuerkiiiu van ??i'-dilenreii \yoiili «!«?
'. ??!» >p «li- lieell irehoilileli. va:lk ook Illet
ivu'ee???i.rfs ?leun. hvt/.ij in «!«?« vnrin van i-iviliet.
sul»??ile nf. wat vlotter u'.int. <('>nf inilirecle l
van »l- verlirnik'-rs via h-si-heniH-inle ??????liOn.
IIIIIIMIIIIIIIIIIMIMIMIIIIIMIIMIIIIIMIIIIIIIIIIIIIMIMI'IIMIIMMMMIIIMIIIIIIMIIIIMMIIIMIIIIIIIIIMMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIII
MAJESTEITSSCHÈNNIS
? . i ?.-.'.' ,
Teekening voor De Groene" van Frans Hazevcld
' - v C^ \
' " '? \ ^ '???
Sv. ^ Y-V r-^^afe---*
>? -tó -IE:f
?SsS^
^T*&
?:""' .... ,%ji«*r .
??'Kw M;a ?*'.'
?'» ? ^. ^ i'i~\<: ?
. r-^ ;/Ps
iil d://
l inueiileerim. ??n/. Kii «l;i:u y.itteit \\ k al
«la«lelijk midden in den strijd tussrlieli den «lii-liant
lih«>raat. «lie liet ..natuurlijke In-i-stel" vel\\4ii-lil
van.laten iiil/.U'ken. van hel laten sterven van een
«h'i'l der hedrijxvn. en «Ie amleiv t;iite|i. ili<> kunst.*
nuttig het houweel \vil slutt«>n. uitgaande van de
stelling «lat liet l H'C heter woiiell' is in /oo'n jjt«.
kraiinl huis dan eei-st den ho,-| te laten instorten
en a J' te \varht.eii xvat »?<? «.p «Ie pninhoopen wér
kunnen opbouwen.
Ik /ei daar «Int het warm<-rkw(aardi}:is.dal pas
in het /esile ecisisjaar dit hedrijf is pi a n kraken.
liaafhij moet nieli heiienkeii. «lat lu>el l'Yaiikrijk
in «Ie ilepi-essie ver acIiU-raaii komt hinken. In de
«?ei-sle tuv». drie fi-isisjareii merkte men in
Krankrijk /oo betrekkelijk weinig van «!«? ellende, dat
men meende ei' min «1 nn-er immuun voor te /i^n.
|)e \verklooslieidsfijrers /ijn pas veel later dan
ovenil elih'Cs a la mieerend p*\voiilen. al is «lat dan
leinleele t«»e t«' sehrijveli aan In-t feit. dat el'St«-«'ds
vi':-l vii'iMinli' arheidskifirhten uvrkteii. ilie men
hel eerst el'llit hei-ft ^epn*id. liet valt niet te
nlltkenn<>n. dat el-ui-rui nieli lijd et-n ivëel ondel'.Sclii id
is il«'\Vee>t tusselu-n «!«? Kcansebei nomisrliesit
u«l ie en die -elders iii de \v« rel:!,'Krankrijk Is sle«-ds
«?«?«"immist'h vrij sterk ^eisoleenl ««'Wt-esl. op don
vvereldhamlel was men <!.?? !«is in betrekkelijk
pfinye mate aan^e\\e/en. V.mr .-en t«-i'uushi^ van «Ie
\\vreldrrisis behoefde m«>n dus ook niet /oo/.eer
bevreesd ie y.ijii. Kn wat een van de primaire
.oor/.akdt va'n de crisis elders
beiret't: d< yj te \viiii\erliou'diniz
t iissehe.n «Ie prij:sontwikk«di)i<;
«Ier aurarisein-, en imlust i ieele
produefen. heeft iin-ii x.ieh bijna
van «leu aanvang af «laarvoor
hi-i-lieiind .lnory.eer veivaamlen
-teiir ;ilHi «h-U lainlbou\ver. die
deslijils als absurd werd
b««eliMUMi!. MiJinr allengs <>\eral
e|«lei> is lo«'y«'past. .Maar lan^-?
/aan; iiau strekt** |o;-h ook «Ie.
d"pii.-ssif'/.i«-li ? t«tt Krankrijk
uil.' want «li- interne l'aetoren.
?lie eltli-o aan het uvrk uareii.
bit-vet. ,'it.|i «Uiar niet uit.
ft' f ?',
!
./het
Een topzwaar bedrijf
WANNKKI! «leaf/..-t daalt.
«!?? prij/«'ii «»ml;iau
m««'? ??n. dan l"-l.«'.'fl dat ^elukki^
niet, alle ]^elr»iffeu. In-drijven
t«>t ri-or^iuii'atii* ten«»| en. Ook
de .\nivri|%iui>!sehe automóbi«>l:
fabrieken heMieii'. n||e
jaii'ii van ifl:«.««t«' v«'rlie'/.«.«ii
k«'iid. en ?/.«? hebben »»p «»i«n
??nkele
nit/."iideiiiiuiiadi«>ovi'rleelil. \Vaar«»ni ('itroi(n niet?
Nu' li^p'ii in dit opy.icht «Ie
\<-rlnuidiimeii y.«Vi. dat hij
tut/??ll<ie|ill^ de br>Wefill^llat Ilietl
had kunnen y.ien
aann" niet per se jr.-imt spraak
ft te /ijn, Want tnderdnad.
.?ei uien «-eii jaar »»f vier
^eb-den ile Via la ns van rti» S. A.'
t'itriiOn heefl bekeken, dan kon
uien <laarui< op y.ijn ?
imtelleii dat. iniHrn het
ztttt A'MIHC/I ilut hfl 'ïrtff i/i»
renihibHiU'it nfHtak Heft. binnen .au?or
koi-t«?n tijd ook het hcelu
bi»«Jrijf siou va8tlu«»pt>n. «
finani-ic'i'li; verhiaidirijfüii war4»n w»»r-'
kelijk uni van te rillen.. Ken
balans zoo topy.waar van kurttt
vj'vpl'u-ht inp-ii kan alleen
voorkotneii- in gevallen, waarin m««n
«li-n dehit«MllvWel i-en lu-el gl'oot
vertr«»uw«'n seheiikt. Xatnurlijk
Weot ;i«»del'een het silldseeli paar
AVi-keii: ('itnu'-n wak een pmrlit
van een technicus, had opvul
lende «?«uniiH-ivieele
ei^iMischappi-n voora] v«ior priipaixanda
nlaar hij Svas jnVii. finarifier.
liet , eeliiye wat IIDMI i II dit
verba m l y.ou willen opmerken is.
? «lat d'e >-rvditiMU;e.n van ('üroën
HABANOLA
DE SIGAAR VAN STANDING
Fabrikaat: VAN DER PUTT & DE VLAM - EINDHOVEN
dan blijkbaar evenmin financiers /ijn. l >e balansen
y.ijli steeds publiek )Je\Veest en alle crediteuren
hebben die gekend. Kn nu is het maar de vraair
wie de grootste uil is: de man die het p-ld
uenonien he"fl of /ij die het gegeven hebben.
Uil laatste doet er trouwens niet /oo heel veel
loc. Vast staat, dat «!«? kern «Ier moeilijkheden van
het bedrijf li^p'ii in de top/ware financiering. X«m
iets kan jarenlang noed «aan. nuuir het puit mis
/oodra de p'l«Itrever« l»ah>s wunlen hun ^'eld niet.
teruK te krijp-n. Xoo pn^ liet o«»k niet
Duitschland en /.ijn crediteuren, .ïarenlan^ pi f de overige
wei «-ld /ijn spaanluilen niet yraa^le. lioewel het.
«?bjectief volkomen vaststond dat de teru>;h«>lalin^
hoogst «MIS in d«>n loop van t ieutalli'ii jaren y.ou kun
nen plaats vinden. To.'ii men plot«eiin£ do«»r ei«u
extiMiH- aanli iilinjj krach van de Krcditanslalt.
??v.ich «lat realiseerde, wilde iedereen /ijn ji*'ld
stante pede teruij. Xoo is het blijkbaar bij Citroen
«»«»k Kenau n. Nu het bedrijf verli sj;ev«>nd werd
wihle men niet alken jieen nieuwe ciedieten jjeven.
maar wilde «'«ik t(e oude t»'iun hebben, hetgeen
natuurlijk, wilde all hans het bedrijf voorman-r
vinden, onmogelijk was. In dit verband moet no«^
vernielil wonteii. dat de indiistiiei 1«> bedrijven in
Frankrijk, /ooals bijv. ook in Helmie. «|iia
lii|ui«liteit liei-1 andere verhixulin^en gewend /ijn «Ir n bij.
ons. liet cijfer crediteuren- en of bankschuldenis
voor i»u/e begrippen bijna altijd cxrcssioV ln»oj:.
Dure reclame contra goedkoope dollars
WAAItO.M is het nu met de rendabiliteit
mis^euaan'r haanian hebben waarschijnlijk
verschillende oor/Jlkell inoe^eWerkt. J» d<> eevste
plaats de crisis, die om hi:op*r uenu Ide redenen
in Frankrijk aanmerkelijk later d« «u-wi-rkte dan
elders. !><? Fransehe aul:>niohi ?lindrslrie is door
taricfniurcn beschermd, waarover de
liitilenlanilschc'concurrentie practisch niet kan heenkomen.'
Maar de daling van den doilar lieeft de
Ametikaan-ielie Wa^ellS H'",, piedki ii|:el' p'iliaakt ! IMt
l'etei'kende voordel! eN|:iM-t X.IMI onp'Vi^-r de
uel-adeslay. Kn juist aan de buitenlands, hèvi slivin^eii.
teil dee|e t'irhliekell. l ell dee|e .Terküopmaat Schap
pijen, was in de laatste jaivn /eer veel ten kosle
lielelfd. Telislólle móést Illell. Illeile ill Vel-baml Illet
«Ie sterke da i ut: van «Ie prijxeii <l<-r Knvc's hè<*n
.\iiierikaansclie wap-ns. in Frankrijk /elf tul
prijsretluclies ovrruaan. «-u den koslju-ijs heeft men
niet daaraan kunnen aanpassen. !Mifscl-ieii /«m
ditlaatste mouelijk /ijn p'wei-sl wanneer uien het
producticpro):ram had ingericht' t»p een y.oo khón
uioiii«lijke. variëteit in type». .Maar integendeel
wer«len de variëteiti'ii eenier uitgebreid, hetyeen na
tuurlijk voor een seiiewajfen een p'ooten invloeit
«?p den kostprijs heeft. Daarbij worden eiioimc
sommen aan reclame ten koste gelept, ('itrïiën is
een meester in het propaganda tnaken. niaar
watkostbaar in /ijn smaak, eu-.vanmaat hoiwlon weet.
11 ij blijkbaar niet. Hij ai'ht«'ruHtfaande«mtvanp*ten
iiH-ende hjjhet tij
tekunnenkeerendoorsteedsnieeiuit te geven voor reelam ?. .Maar tegen een crisis i»
?/.elfs de knapste propagandist niet bestand.
Kn /oo begon dan liH kaartenhuis t«l wankelen.
AVat'er tem-lott^ van terecht koint valt af te wach
ten. He Staat, hoewel natuurlijk iimeiulo. «lat bij
een fabriek, die /oovocl menscliPii direct eu
inUIrect den kost geeft, een nat ionaal belang gemoeid
is. wilde niet bijspringen met kapitaal. lii d» laat
ste jaren /ijn w al lu«t»l wat mHli«»onen uit «Ie schat
kist gebruikt om gaten in hot bedrijfsleven te stop
pen. .Sedert het geval van «te Bamjiie Xati«mal«« du
('rt-dit begint men «r./.««? ongeveer geiuiog: van t«>
krijgen. Kn tenslotte: '/uilen de crediteuren, wan
neer er maar een kleine kans is om eeli
levensvatbare kern v»n het.bediyf ovof te houden, in hun.
eigen belang wel aan ecu retirganisatie meewerken.
Daarover wordt nu al g«?ruimen tijdonderhantU'ld.
Ki-g vlot ja-t nng niet. ..wat begrijpelijk is. onidat
«laar achter du sehertiM-n natuurlijk
niaohtsveihou«lingen uitgevoirhton moettai wowlen. Waarbij heel
wat ambitie «MI pr«§stig«» gemouiel js. . '. , '
NV ARNHEMSCHE HYPOTHEEKBANK
HYP. KAPITAAL BESCHIKBAAR
BEGRAFENIS VEREENIGING
TE AMSTERDAM
. SAX JR
P. C. Hooftstr. 38 -Tel. 2O341-2425O
CREMATIE
N.V. CIVIELE EN MILITAIRE KLEERMAKERIJ
DEKKER & DIJKSTRA
voorheen de erven H. van Dijk
| Leveranciers van Indische Uitrustingen \
UTRECHT, Nieuwe Gracht 6 TELEFOON
DOOR HET GEHEELE LAND TE ONTBIEDEN 13416
Wed. II. RAHDER & ZOON
WMXHAN-nRLAICKN'
Amsterdam - Arnlicm - *s-Cravcnhagc
Hofleveranciers
Hoofdkantoor: BINNENKANT 23, AMSTEIÏOAM
INTEHCOMM VXALE TELEFOO X.4ü;»HO
Prijscouranten worden op aanvrage gaarne toegezonden
VOOJt EX1»0«T S1»KC1A1.E CON1>IT1Ü,\
. H. POLMAN TUIN-s
OVERTOOM 526 * Telefoon 82660 l
Begrafenissen - Transporten - Crematies |
Bex^oekers aan Amsterdam ?
Victoria Hotel'- Darrirak t/o C. Station ? noodigt U. uit.
Wij verzorgen U in onj» hotel tegen matige prijzen.
??U zult tevreden zijn!
Kamers met Holl. ontbijt Lunch , Diner
vanaf f3.50 , f 1.60 en f2.?f2,?, f 3.?en f4.
' ? ? ' De Directie
DIRECTIE M?5J.VAnZlJ5T-M?J.F.VERSTEEVEN
INSTITUUT VOOR
HANDELS
EN B E D R IJ FS V O O R L l C H T l N G
Amsterdam-C, Amstelstraat 14?18 Telefoon 32000 (6 lijhen) Topstel 39
.' ? ? ??' '?'?' '' ?.'-.''.'?
? , ' ' .
Geen .Contributie Geen Lidmaatschapsgeld
Leden zijn de abonné's op het Weekblad Handelsbelangen". Het Instituut
stelt er prijs óp, dat de leden hunne belangen ter'kennis brengen en .vragen
stellen. Alle rnededeelingen van de leden van het Instituut, betreffende hunne
bijzondere zaken-belangen, worden als strlkt vertrouwelljk .beschouwd. Aan
' ' * * t ' . " ^?^?^^^^?^~"~^? **'"?..
abonné's op het Weekblad H a n d e l J b e la n g e n" wordt opverzoek
KOSTELOOS een diploma uitgereikt. Vraagt een diploma aan. Er blijkt*
uh. welke talrijke rechten U verkrijgt, waardoor U zich belangrijke kosten
zult kunnen besparen. Het lidmaatschap brengt geenerlei aansprakelijkheid
onderling of tegenover derden mee. '
LEVENSVERZEKERING
My. ARNHEM"
de basis voor een zorgenvrij bestaan.
','
/^
KS ANNO I6S9
PV\ J&
N^gggX
Gepl. Maatseh.
waarop gestort
RESERVES
Directie: Mr. L
fALGEMEENE HYPOTHEEKBANK.
' Heerengrracht 416 (C.)
Kap. ? 8.000,000.?Pandbrieven en Hypotheken:
pl.m.;; l,ffioO.- »--«? /
28.WO.600... J. van Toulon van der Koog Mr. K. S. van Kappen 1
?
? .
Cigarros Cadena
In de voornaamste Sigarenwinkels
ABONNEERT U OP DE
GROENE AMSTERDAMMER!
N.V.ZUIDER
HYPOTHEEKBANK
4 pCt
Pandbrieven
tegen 100 pCt.
Dtrectit:
Mr. AUG. 'HEIJBROEK
Mr. K. A. NEDERLOF
DIENSTEN, '
onder leiding van deskundigen stellen wij ter be>
schikking der .,Zakcnwereld"-abonné's. Zij kunnen
daarvan krachtens hun abonnement
GRATIS
gebruik maken, t *. van :
? cnze FINANCIEELE correspondentie>rubriek.
? onze FISCALE correspondentie-rubriek,
? OQZC correspondentie-rubriek voor LEVE N'S V
ERZEKERING.
? onze correspondentie-rubriek 'voor' ASSURANTIËN. '.
? onze JURIDISCHE correspondentie-rubriek.
? onze service op het gebied' van R E C L'A M E vu
PUBLICITEIT.
r.»
WEEKBLAD DE
Abonnementsprijs: f 10.?per jaar, Ne'd. Indlëen buitenland f 15 per |3.ir.
V'raagt gra.tis p ro.e f n o m me r s ? .
Dr i ekon i ngenst raat 4 ?Amsterdam C.
VAN RIJ N'S
SMOSTERD
Voor all* doeleinden
ichting
PAG. 20;DE GROENE No.33005
PAG. 21 DE GROENE No. 3005