Historisch Archief 1877-1940
*
A * ~
- * *
Recht en wet
i *<j-j
:??!?Rh i n o G e r os
Dr J. KUjPER
1 ' - * - *
Directeur der Rotterdamsche Diergaarde
Zwarte Neushoorn een oud man
netje, dat blijkens de zware Htteekens
in 2ijn dikke huid reeds menigen strijd
héft uitgevochten '?
DlKKKOTojiHAKIK is d.- laat
ste jaren ti-nef g.-weesl. Kr isv
i M ik d'iatin veel ge/.'.vc inleid.
/.n..\\ e | in Inrl beeld II Is ill dell l.'ksl is
er 'zwam: 'gc/.oniüd. .Maar niel dat al
/Ijn ' We er hard ? «p vinruil p-gaan.
Als we bel kaf va'i |i«'1 koren scheiden
blijft er ?«?«?!! rijke, oogst.
De Duilschers zijn y.ich het nieesl Ie
builen gcgiia'i aan uUgaveii op hel
terrein tier di ?rl'oiogi'afie.Technisch
t - * ?
/.iju liet Vaak ine>»lerslukken.zoowel
uil hel onupui.il. vu 11 "pimiiie als van
reproductie: <'|c. tekst slaat daarmee
niet steeds op n lijn. Oorspronkelijk
zijn bet ook ,de .Duüschers geweest.
di ? de meeste he'angsfclliiig ha«l«len
viMifde verzorgingen \\a-irncming van
het nit 'den wilden Vlaai overgebrachte
dier. Ongetwijfeld hebben we In-t aan"
Dnilsdie dierenhandelaren Ie danken
(of |e wijlell. als ge ilierellbescherillel'
a out ra nee y.ij t», «lat we in de laatste
halve eeuw ZOMX'cel diersoortenbcteI'
hebbed |. ,-l'ell -kelinell. Muil Vangers
en'transporteurs brachte.iiv vaak niet
groot levensgevaar.en hoop- kosten, de
'belmigwekkentlste vormen naar
deMaar «nik «Ie Kiigels«'h«'n 'hebben'
niet. stil gczct.'n. De jat'ht op groot
? wild xvas bij |ien x-ait oudsher een
geliefko:\s:le sptut. /ij hebben het dier in
zijn n'ituurataat x;ervojg«l. m'aa.r,.zijn
>?geleidelijk ri<in gelukkigsleed» meer.
camcrajagcrH geworilcn en hebben «»Mi«
hun ti:«»fe«?«"n in den vorm x-au prachtig
geillustreei-de reisverhalen x'ert'ottml. .
"... Yéttti hebben we «tank y.ijtlcn vtioruit^
gang «Ier opth-k en 'de. Ht«M-«ls' t«»en
riie.nde belangstelling voor hi'i'.lèvende
dier eert documentatie gekregen. waar
van men enkele tientallen jaren gele-..
d'ch ui»: kon droomen en dje van
blij. vend«' waard»' zal zijn -v'nór het /nage
slacht. -.«If. Veli» .gr.iote «Ucrsiiórten
uit onzen tijd ri^Mcloos n voor p iet l
van déaarde verdwenen zullen' zijn.
Zoo hebben «ie .afh'.'eldillgen ill «Ie.
? grotten van < 'oinbarelles ? '-en
eldersmi. de oidii'ifhciihare bewijzen
g«'bracht van. hel dierenleven in «lie
sti'ekell telt Jijde vall ?'?Il/e
||olbe\Vollelltle Vool'oUtlers.
De (ïern.ianeii. herrliche l>|on«h>
Itailbliel-e als /.e /.ijll. bebbell' .stellig
aan de nilrocijng of deciincering van
verschillende diersoorten in de laatste
halve eeuw veel schuld als wc maar
diep genoeg /.oekell. IIHiai' JIJIII dell
amlereii kant heeft toch ook «!>?
naluurbcscheriuingsgc«Ui«'hl«' bij hen li««t
'"eerst ell hel Sterkst WorlelgeScJioltfll.
Kr is een vaak voorkomend mis
verstand, «lat uv aanstonds eveh
willen ophelderen. De jag»'rs«'ii
«lu-rciivangers zijn .niel de 'grootste belagers
van tle diersoorten, die met nit si erven
bcdreipl worden. Dal zijn feitelijk tle
handelaren in tlierlijke prodiu-ten.
zooals ivoor, rhiiioceroshtioriu huiden.
walvischtraan en nog zooveel nieei'.
Om nu maar eens bij de diersoort .
tt* blijven, waarvan we vandaag een
close up p-v.-n. Al mogen >?/ in di»n
loop «Ier jaren nog zooveel exemplaren
volwassen door jagers gedood of jong
d<H»r vangers iiieegetioiuen zijn. als de
...x-mag" naar rhin«i-hoorn niet
deiwi' breiding 'ilei- haiideUdvlatie» g«i«'U
g«lijk«»n tred had g««houdon.. /.ouden wij
ons over de neushoorns niel ongerust
? behoeven'.1 te maken. ' .
. De neushoorns hebben heu^ch ern-'
Htig«*r beiag«'rK clan «Ie niiet talrijk«>
ilieirnx'angcr*» en sport jager». Dat zijn
d<: ('hiiicesehe en Arabische kotiplni.
«lie liolldeHleli' glli«l«'n« betalen.-.Voor
«?«?n riinnici'hi^-htMtrn. liet gelonf. dat
'uit dit product e«»n werkzame liefde-.
drank kan w«'.»rden-beiyhl. inldükbaar
bij t«le ('liinee/.en sterk Verbreid eii zit
'diep ingeworteld.- Al zijn wij.
wertterlingeii.tlelaatslt1 jaii-n geweml gerdakt
aan het «h-nklièelil; diit.lM>|mtilde
dierlijk«» organen~Vl«»ffcM bex'ntten.V die
zelfs iii tnininiMle hoeveelheden -nllerlej
'iniraeuh'uze wi-rkingeii 'bezifteTI. «b1
. Slit;! opgekoniD.ll liorilioncllleer heeft
nog geel i i-hiiiolioornhoi inon viislge-.
sleld eii tle* p-«hie|ili:'aah afschiiiding
.tlaarvan uit de/. ?mpactc
bindweefselmassa is nal liurlijk on/innig. .Maai*
tlaar «Ie -Oosterling zooveel geld over
h«-efl vooi n product «hit waardeloos
'is Miof hel beooytlt» doe l. morsten wij.
Westel'Sclie 111)1 UlirbcSeherillel S. t erwille.
van de reeds zoo uedecimeertle neus
hoorns, de k\vestie van «lil -bijp-loof
eens van den anderen kan! aanpakken
en er 11.11. liormoiienl'abriekanleirei!
-vorscliers* óp' wijzen, .ilal daar .in
f'hina eeii'onmvlelijke markt ligt voor
speclaJe protJlldeli,'Als y.ij de .('llilie«- .
_ y,en van hun bijgeloof .weten te be-«'
vrijdi-ll. yjlldal het'besU-
bescliel'iniimsmiddel voor de neiishViorns y.ijii.
? l »e rhino's v«irmeii een kleine familie
met slechts iveinig soorten, «lic maar
'in enkele kenmerken duidelijk van
?elkaar verschillen. .
TegenwiMirdig y.ie'l .nü-n in
gevangeiischap het niecst tien Zwarten
Neushoorn, een der Uvce Afrikaaiische
soorten, die vooral in Oosl:.\frika iM»g
vrij veel woit.lt a.ang«'troffel! «-n \vuar-.'
van nu en dan "niet <? ???»*<??n<»niii^ «Ier
betfokktMI ki>lotliale regeerillgell e||
'k,eïe'''.exeinpliü-en -mogen wor«leii ge
vangen. Door zijn sniallen bek niet
puntig tileloópeiule bovenlip en
tlotikei-gi-ijze huiilkleur 18 hij te ? onder-;
«fhelileti yanjlen ?/.?v«ig«'naam«len
\VHten Hhinoceros. diein Natal nogineeii
honilefil t'xemplaren voortleeft, dank
.y.ij ile' Uinfolozl' (iailie |{e.Herve.' en.
voort K. benotirden den. evenaar in
eeli, and««re variëteit bij den::!i«iveh-,;
N\jl wordt an'ngetröffèh. Dit «l'ei:
lu-eft 'een hrecdeii. stompen snuiten
' wat lichter Iniidklenr. Kr. y.ijn. .'nog
alle.1 lei tituleire verscliilpüntvn. niaar
.'.dié.doen niét ter zake.,
Vroeger'.wêvlen iiidiM'Ue 'en
.Sumati-aanselre «if .lavaansche Neushoorns
'..im/er' ingevoeiil. >5ij" jiijn
daarvooitlians helaas al te y.êldzaam gi'-wii'rden.
?'? l)e «?enh«i«irnige Ihiliricln» v«ii'ni nn-t
.y.ijn als hel ware door pantserplateii>'
, bekh-eile Irüid kwam al in'.'1513 als
geschenk 'voor den koning van
l'«»rt'ugal naar Kuropa. n.ürer's ber«i« nnle
tcekcning is-naar tut «lier gemaakt.
Executie
OVER DE RECHTEN'
S KI» K l 'T eeii'^i* jan n b,Htj:jst t!i
lleiuillt; steit's liti t r p In , l' Ie
p'ven aan de it t-j-sti m van
si-liiilitenareii. die hescluimd will.-n
vvortli-n teiïeii c\ei-iiti( ntautiep-lcii van
hun schul«ieisi hers. Xijn er bij/i ntlerc
let'enell om ailll lb> Welisclleli Va II
eers|p-l|i!|.(||di II |ep-IIH;el te kLIIlellI'
Mf/.iell wij llielti:e eerst de hllii
ppositie van den crediteur, die in \ele
op/.ichti-n y.eer ongunst i^ is te IMJI men.
lndi«-n ieiiitnitl. alvoii-ns een Vehitic
Illet eeli ander aan te plltll en te
overwejieU tif.tMi in welk clvdh-t liij
/.al be\villip n.' ei n infoimalie inwint
omtrent /.ijn veruit >j;cnstocst and. luidt
het aiituooiil .dikwijls, «lat verbaal
aanwey/t^ is. mits de puMlerenvooiraiul
's dehiteiirseip-ndom is. D«-/.e h*st ri«*t ie
maakt «Ie informalie vrijwt-l waarde
loos. t:- meer. «laar h«*t jr.wo«»nlijk
'lijk is om y.ich hiei-onilreiit
Xekerlu-id te Verschaffen,
lmUiers hè' ad ief ktlll t'elleel of
p-«!eellelijk bestr.an uit picdcrcti. welke 'IK
huurkoop /.ijn Verstrekt eii nop niet
afbetaald y.ijn. «lan we.t uil picdcivn.
die |o| /.ekerheid Voor de Viililoelliliv
van een bepai k- 1 e voiulcrin^; aan i
iTedileur in eip>iutom /.ijn
oveipdra^eli. terwijl de debiteur het lveh'
ht-eft p-klVp'U «le/.êpic«lclvn «h-s
omlaiiks in '/.ijn bedrijf te p-briiikeii
y.oolan^; hij /.ijn verplicht in«eh jep-n
x.ijn civdietp-vt r nakomt. (>»d< is hè'
mop-lijk, dat piedcrcli de'l .«lebitell
in c >nsiiriiiil ir y.ijn vei-slivkt. In a
de/.e p-vall-n. i.'ie m-j: met mccitlcr
/ijn aan te vulleti. be/.il detlebiteurtln
slechts een schijn Vei nii'p-ii. u.-utiop i'
cn-tüleuren. ,i!h« crediel jïevt.-ii. natlt
ainiei-i n' bij/t nileii- nveiu-i-nki mst«
Iliet heln hebben alp'Slotell. peil \e;
ha:1. l kunhen uitoefenen.
Dok* overigens is waarlijk all-, ?
Uedaail "Hl dell debiteur tel' wille ?
y.ijn. imp'Veer twee jaar p-leden . \v« i !
'tle lijfsdivit'nv; t«-p-n kooplietfeii
Vm'ihani!elsschul«!en afp-schafl. NViónl'n »
ba-I ' uien namelijk een crediteur h '
ril-lll. ei II VoiiMl's («-p-n eeli knopnu i,
voor 'een- dcrp'lijke s.chuhl^ t« n
ui'«l«'ior
«l.w./.
yi:er tt
tle/.e Wêl-tl ill hef Illlis Vi'll
l»in a r r.-si gt-steltl. tottlat de schuld w-tv
vii|ib:aii. .Men vond gijz«'1ing;e«-nmi !?
«leleeiiwsch in'uidel, waarbij men in.i.
evenwel vergat, tlat iii «Ie .praetijl>
gijzeling gewoonlijk slechts xvcrd («???
p-past t«-g««n onwillige tlcbitenii lu
«Halles.in het Wei-k htiddeli gesteld «uu
het Verhaalsivcht vuur cre«liteur»-n o»c
mogelijk t«« maken. Tegen dérgelijv
«lebjteuren .was gijzeling zeer zek.-i
«?p zijn plaats en «Ie eenitr<- mrinjei'.''?"' t
iets VII.U «!«? Vordering te feilden.
l»e ib'biteur IK voorts in
bel»nurijke' mate beschernul. «Uiordat lij.
IIIIIIIIIIHIUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIUIIIIlillllllllllllllllllUlllltl III
Vas. veel'later (bijna twee «?«?uxv«-n>
kwfliiien , niiHiwe exemplaren.
.Meikwaanlig genoeg leven- in on/.e O««^l
t wee soorten, die als tb» Jax'aansc'"'
t«n de Suriial^-aanserte worden
«»nde>- seheideri. J let- 18 mi wél zekeiN <i«<
«Ie Jax'aanseh»' NéiwhjM.irn. .zij
l.i'isporadisch, '.ook op Sumatra
leH'tOf moeten w«- vandaag aan «len dat:
al /.eggen: leefde? ]f«rt ziet et» met il»*
. Aziatisch»- rliin«»*«xvèrk«'lijk lu-elslei
lit"nit, -/''.?'.. /'.' ?.;''./ ". ":,..r , '.
'?'. Missèhien -kan ?'het strexvn nnJii'
stichting van- reservaten, zooals ijai
in «Ie (!aj«M- «'U Alaslande*n. waai%t««;
y.ooals nien .weet- --de Xetlerlandscli'*
lrit«»rriati«irtale >.'«?
'óp initiatief 'van
haarnic«!crnl.lhr; Dr. F. t'. vanHeit-n.
«len xy<-g vvéesi. liog juist
bijtij«ltDetïjd'Zal het le«'l'en.
l
' / ' 'PAG. e pÉGROENE Np. 3005
nmogelijk
VN DEN CREDITEUR
itls een bepaalt!»- niecrdi rhcid MUI
ivditeiircii tncstcmmiiiK t;, ril. «»p
?er geiin:kk''n.ikc wij/c voor
geruii<ii t iji l «lilslcl vuil hctalin;.
(sur?a nee) kan Verkrijgen.
Sinds l"--"» kan namelijk iedere
?liiililfiuinr. die voorziet. dat hij .nicl
,.|aling van 7.ijn opcisclihaiv schiildt n
:, ( zal kunnen voortgaan. 'siirW'anre
? n betaling aanxrag«-n. lift
vooruitichl . «lal hij aan al y.ijn verplicht inp-n
r l kunnen Voldoen. vrocg:-i ..... :i
nood:-k«'lijk vcivisi-htc v» n u- de verlceniug
ti mtstcl. is t huns xvrVaINn. liet
iijdcl wordt tegen \\ooi-dig maar al te
kwijls aangegrepen om 'gedurende'
keren t.ijil bevrijd .te \\ordeii van de
?laling van schulden, al bestaat geen
weinig mogelijkheid. «Int d«u>r een
?roiitil'of-op andere wij/. ...... n
i-cgcng niet e.rcditeiireti /H l kunnen
\vm?n getroffen. Kiiillisscmciit is dan
.(?cslal lift nood/.akelijk einde. «Inch
tussclicn is dikwijls teng«'Vo|gi* van
?? verleende surséance een belangrijk
??el VHIÏhet actief v«M»f 'rvediteisroit'
,-Hon n p g'iaii.
Owangaccoord
? "" KX nieuw ? \vi-tsi >ntwcrp beoogt
?» den schuldenaar in staat lcstclh>n
ij of mi lift yc r/nek tot surséance van
,??lal ing /.ij n schnldcischcrs f f n
ac?ord aan Ie liiedeii. waiti-mcdc ^«.-'
?i.nlijk beoogd wordt finale k.wijting
Verkrijgen tegen betaling va tl ei-ll
kor percentage der ,schu!dc n. ' l Ff t
jxondcr karakter van. «J i l ontwerp
? slaat hierin, «lat ook buiten
fit!U'sment eeli /..u. «l wailgaccoonl
.liing-k wordt gcnuw M. hetgeen \\ily.egp-n.
! een minderheid Vjlll crediteuren
M WÓrdeU gedwongen liellm p-ll Ie
uien niet het- <l«i«ir den debiteur an
hlinden accoord. indien de door de
?t - Velf isi'lllc mcerdcl-lleid zich lli|
rcckt vóór df aanname ervn.n en t'e
«?litliank baai-sanctie aan het acrüurd
itfl gep-vell. Ind'lell hel accnord
hiel' niet .de Veivischte meerderheid
rwcrfl; is df kans groot. dat
faillisnent volgt. "???'??"
\Vcll ieht-.'thit. het ??nl\vef|>. iVnniaal
t-;.^r\vni'-i|fti. W tiif IfidJ. d;t|.
siiiinre minder Ui-hl vaai-di^ xal \vuideii
n^evi-aagd ftl efiT(fi-.y.al Wi.iileJi h
n(\t£i\. duur lift aairhifdfii van een
Iflijk acciiiu1»!. Het xvil mij ??mi
men. dat ff. al ln>t vuiii'afuaandf
aanmei-kitiK p'iK'incn. p-en
l>e?ftf bestaat aan in'ijr vehlt-r
strekidf beHclu'Hnin^ van.
schuldena? '?' ?? " ' ' -' ' ??
.. .
'fft voiuwtfl .van 'Wft. ingediend
. . «r di- Kninêr.lèden Min .(Ti-n lieifiU
.. om huitfh sufsèanrc den deliileiir
??il' betalinj: eeller j{f hij;» 1n:|,1 t-t-f'
i mijn van hoi^sti'iis /es maanden
. <if den rechter- te doen Ine kennen.
tien blijkt, dat df d(lhitfiir
uit? litehd of in hoofd/aak
tcnKevidp. n du criH's tijdelijk niet in slaat- is
ri vwpHchtinj» na tV' knnun. lijkt
l dan. nuk x<'i'Hs/.irfs in^-nt. ténn-er
?t. «loHr cï-fditeniN-n in /.nlke
hijruJurc! j»f\alh>n in 'xvflbfKifjifn
citibelanj? /nrt'VKfar cfn 'voor beidf.
? rtiJL-n .hirvi'fdJKfnde 'nwlinft /.u'lli n
** '*?* - * . " . f ."
f ff n. ?. .;..'????? .. .'. ? ..- ' , .'
?'Executie van onroerende goederen
VKXKKXS «tU;nt ni.i. «rnnti- v«iiii>
y.iehtijrheid betracht ten iipxirlite
?i Wft1«?lijkf tn;mtiv|f<;Ien. \\elke
nie\ -«M-n'-w» nscht ter Iverkfiitf vnh het
Ken 'e.nqii'tf; ingesteld .d« MM- d
nier' x'an K'iiiphandi-l té. Vei-mlani
Ier du ni»tai>i."S4'M van haai' ressirt.
?ft »ltKf\vè/.en. dat crecP»» ill'eli
Vcd^?kt- niet ?'*? ?.' . '?' * \eriil :i v;«ii
«iiihtefe .»'«' ^i!«-»J« '-i ji, 'l:iiM':e ' di
biletlleli
!»ti'e»Vs
sleehts in di
l' (e mi.-in. |ti.jna
?? \eriltif
ls. \\.v.-nin
nuk '/.ulldel' df fl'isis t!e i'ebilelll- /.(?<?!?
nnieilijk juni /.ijn \eiplirlii inp n /..u
Ulllilien blijvell Voldiicii.
Indien de sehnldenaac duur
bij/nlldele ulllsl Jllldiulledell niet Illeel'
in star. t is de yeeónvenieeii^e
hypotheekll-nte up te l ivllp'll nf de
iiVeleenp*kiinieti iiriiissillKell te dm h. /.al
de ri-edileiir «e \vi n ii d ij k vrijwillig
rente en aflossingen in overeenstem
ming brengen Iliet de redelijke
\\ellselii-n van den «lebitetir. uiiM'rl hel
VK. ii-M in dè/.t-n tijd /.et r dikui.ls
hoogst - lUi.il'elürlilin is of l|et ?
ndelprnU. -hij e \er.nl i. \ i>ldi i liife \erhaal
xa-l bieden.
De ervi» ringen van fiey.e^df
notar'ss« n betreffende inedeWerk'lin Vttll
rlfditelirell i II dit op/.ieht /ijll /.eer
minst hr. Ook hier is de' ereditenr
pWooiilijk de beste beseheriüer van /.ijn
debiteur. l»c belanden' van
sehuldeisehers. die niri nnaleii /.elf ook weder
debiteuren /.ijn, loopi-n Veelal paral
lel niet die der schuldenaren.
.M. n bedenke vooral, dat al te ver
strekkende nwal ivp-leii ter
beseheimiiiK v:m debitfuti n liet crediet
schokken, het eeonomiseh verkeer
olitxvriehten eli< het noml/akelijk
vertrmi\vVU. \vttuv««l» vli- Uaud« l »»UH-t 't'\\\\
gebaseerd, oiiderinijnen. . .
Mr JV C. C.
De zonzijde
van de S aar
" ? ^\l T IIHHX! i'iifij»l!jlt: i-rn
1 " JiHli:nlH'nrlintl4i;!iiil -'.;'/'. nln ill'
, irfi.iiiiH-il i'tni lirl Mrlii'iflt'tiili' min
Hi'lliff tlr.tt itHH-tl tniliitfiiil Jol_. l'l'illit'
t;iutit hi Int l»ninfinli'. J lun 'in ri'it
«/>wfflfiu'l «»/» huur filmilH, ren Itnrfïfli'
lirriiiiii'rïiiii //««? uil tlrttfii-nin in-rr
1'rrinjtl ijcliini n H'unH t n ««j/,- //<?/ *< ////»/ rul
HIJH nri'ti zijn knul run inlijf en
//nyi'tliilln;/ liffl'l. /,<m n n i/i:?r. ' i'tnfii'Htl. f
i«/«??/i/f 'Sniiri'i-initt. Timhl trurhl i;un»rh
/?/(»;«</?«' iii iiii'.t#li<l<' *iinnii!iitl en. .rul
lu'lfti''niuiriitli"'riu>rij'rriu'li titt irnl nit ilii'H
/?/</>/<?
rintrinfiininnnlii'»ii-lfn mn ?//<?/
i Ir imiili-n i n H*lrn rn Inin n Ir
\\'nnrlni'itnn u.u.ilr Itullnnilwln:
. iiuiin nuk nl ilir
iK fit
». iIctri'lki'H nltt nlrrii;/ nniuirlljt
«, hi n xlcnthn/?»?// n.r ;nlti:n
Ih'il in i'nnrzïi'lilnf fit
wlilmnr»/»;/. tnnitr ri'iiliwi'rt )nrn sirh in-I.
'?lnH'ft'1'i lilrisii'r ilinirin ? sit'j AJittM-hii'it'
niinitff i-nnr ili' ninriniriN. itic inrit in-I
i'nnrs'ii-hl'nj hiitnni zul hnin/i'ii.' tninir
Intrsi'cr snilrn ilizi' iji'nn'rnti'i
in t'h'-Mrh'iMil ilcx firsin* si
ilnl sij hcin- niil i'PHM'ffiiar'n?'*
nln dé, Xiink <li'f. Alcuwlilii'iil fiwiil r n
hct.i/fi'ti lïHlhiir/thtküHlrn. S'ifil foor
nllrn in hr.l t'i>rk?i>r in?t h tin /tuint nu
hd lin'PWCH InnM'hi'.it ilr nnrlijm :nlj>
unn<inuini<: Hfnirl of'sij irilfi'H iri'l
irnt ninlcrti sir.H vu lijt/rfijk ? alln
rrr,iieti!H. Aldn* In-r (l ilvze
Sintrkim<Hr litrh rr.rilH ht
' iilicpn »??*/> ziwlrif- run
tuint ziflitj - Mij'.
hei ..,»;;//»??;. <
? li tnitwfijiMliciil (looi* fifll yen
' ififttr ili' vrfitr dvr iri-rcM '/«//M///.C//. KKH
nnlirrinJun ifrfHl :ou .tfnwkfn; n. yrrf
niiM: .utfff Xnurkir.i'HlipM ! ilni-li ilp,
Iti-snnni'tH' ih'nki.-iliil-irij iinn frti
i/nniii'ylichtidi'cn il»' \'nlkpnliiHn( gclf nl in red
nitnUPiuiifin !n(erntit!tnnmj vertier
i-nttfsir.1. Xnnilnl ikpinilnj.nlHilr hrnjnn. Kritt
Uren kon Sun striirl iif er ix ern ir il
(??? tri f ki'fi-'n ri'"inwilïn ilp.
WETGEVER EN TECHNIEK
H e n r j M e ij e r
IN dell nel lijd VJ'll hel IM.toll
me. eeli kleil'e \ eeli iy jjllll yi li den.
bestond ??!' IM U 'fieell
automobielbclaslinj:. l>e \vv-iiiip- autoinobilisi'-n
in dien tijd tuften vrij en yroolijk rond
M u ir y.óover dat toen niet de
uebrekki^e motoren mi-gelijk wi'seii de fiseus
viiiid het niet de nifeite waaiil /.ieh
niet hen be/.i^ te honden. Dut
vrraii»:»-rde natuurlijk teen er tfanndeWeir
wat meer auto's in eireulatie kwamen.
I>at nmrst wel veranderen niiiilnl de
autoniobilist uit dien tijd van huis uit
een ..riehaiil** was en de autosport
niet anders k<>n worden ^eiiualifieeerti
itiin als een selder ba Idadip- luxe.
De fiscus peinsife dlls laiij^ en breed
over A'liMl};! hoe (le/.e luxe op de
voordeeli^ste wij/i« 'y.oii kunnen \voi>
iie|i belust, liet middel lag voor de
hand: liet moest een belasting woitfeii.
beivketid naar het aantal
piituxlekiiicli? ten van den nmtor. aanp*/ieii pebleken
was «lat in de duurste auto's «Ie meeste
paarde kracht i -n huisden. De manier
om'Uet artH'llisVemiop-n-le berekelleli
la>f ook \;rij\vel vooi- de hrnd. Kr
bstonden al een i p- Kivinsche en
Duitsehe formules met behulp witurvan,
men /.onder hoofdbreken het vernmueii
vanden benzinemotor kon afleidt n uit
den totalen inhoud, van «Ie cyiinders.
.Hen bebiM-fde dus op /.ijn
bilastinul"oi'iiiiiliersh.«-bls Imrin^. slau'eii junilal
?cyiinders 'van den nu 'lor m 'j«> viill« n
??n de /.aak was in i>ii!e.
'De/e becijfering bep-li J ehl« l' Voor
de belast inuschultliCeii in de pc.pie.ivn
Ie loopeii (oell «!'? ailt ucolisl 1'UCl'elirs
/.iel'r pMHtitd/intkt /.aij: -n. 'ten pri«-\c
? van comfort en snelheid den
eyliinl.-rillholld plandeWetf te VelUfm.t.-M. M.-ll
had .n. I. in de pructijk tfchcerd «lal ???n
auto. die bij /.waren leueiiwind ??)' bij
lu-t bi«itijp-n van lichte In li;>ru< u « eit
belanurijk 'lekml nnn pa:ui!ekhtchl.-n
«!em«insli'< eiile. p'c.n kin,»eers ine» r
vi. m|. .Men verschafte «b-n « lii'nt dus
?niér paardekracht 'voor yiji p-ld. !>;?
lis'ens vond>ditt natimrlijk prachtig.
Naarmate de cyliiiijerliiliniiij Jm IUMII.
m«M'**t «Ie palii-n| ook mei c
anto-be: last int; belalen. . ' ' '
Dat }ii«iK<«ii heeli n l iji! ^«???<l. t«'tdnt
«Ie .iN'laslinjfbetali rs huiverig
bepm" tli II te Wo|;dell Voor Illnl <>li II lin-l
^.Toiitell eylilli'el ildmilil. De-colist l'Ucl'i llfs
)iéspetirdeii «'ii hnixer'mhetd nnn.ceii
vei niin<!en!i n ««nt/,«t en /.ellen y,ich
op hun beiirl weé.raati 'l- pfin/eii over
de iH-liislin^fm mille. ? ,
'
De vergissing van- den fiscus
IX «Ie/.»- formtiliv yait «-eh hiaat,
lmmei-sdecylinilefftthoiiil va n ven motor
isniil dci'cnip' f «et o r Voor «Ie
iN^reket.'mu \un v.iih vermogen. K» n niet
minder onmisbare l'a«:tvi' is de
V.mvtvnt«'l.i«v;ssiielh«:idv Dit kl.-inipheidje mi
in de eerste belnstiiiüfoiiiiules
"l ho«if«l Xey.ii n. ell Wel. i. mtlut.de
motorl.ypeii ; jieWoutdijk niet
met-r dan' llMHf omvvenieünp-n per
?minuut ihiuikten'.
Voor <le. «?i.riHtrn'-teiirs was ,»lé/.aak
diiK duidelijk: y.ij beptnrien /.ich tmt te
li'K^e.n «»|»d«« «jurist riict ie van motoren
hief. p-ritip-n cyitTideritdioud maar
?ini't een hiion opp-viii-rd' t«iei%'ittal.
Dat h«ite««kend«' pm«?t is«-h niets andeis
«lan dat in* plaats van ptsliulinp^n van
2 lit«*i' «-r la«linp-n van' l liter in ilo
cvlllllb I'Sli.t eNpliis!:- Wel-lieli yi-lif,':- lit '
Di.ch i't plr.-*ls \an de ."uu
2-liteiexplosies per Inillllllt .. leXefde het
p-wij/.igde niotiii't \ |.e nu luun n diiii
I-liter explosies p.-|- niilllMlt. D<- ?
\pl<>sii-tlruk was vermiiuli nl. dm-h b -t
aantül explosies p.-i t i.jtlsepiiheid
\vjiaanzienlijk P-S|«P-IK ICrgn. uit ei n
kleineren motor ontwikk-.-lde nu n
ex.-nvei-l tif zelfs meer arbeid«v.-rnne
gen drn liit een tweemaal ui-m-tei,n.
KII ditar tle beliistingfórmule on-,.
XVijy.ipl bleef, betaalde «l,. e|i.-nt i'it
helft minder belust ing.
Dit x'.-rnuftipi grapje nu. dat /.ijn
ontstaan te danken had aan l'i-mie
bcmiH'iinp-n nu-t «Ie ti\\i»lf<-lniifl.. UJH
iii Kuropa het aanzijn aan wat ik een
i i HI-U u l motortype zou willen noenien.
De specifirk Kui'opeesclle gepoiisseel ?
de motor Ille» hoog («erelltal ell
P'ringv'll cylindei'udmutl XVHS t:eboieii.
Voor lie Kuitipeesche industrie is
«lit. y.ooals de' Ir.teie geschiedenis heeft
Ueleerd. eeli ruillp geWolllell. Ik hoop
niel {'il ie technisch te winiifti.'als ik
Uil: ell/.et. thtt het p-p.ous-.'rrde
Ilioti.!type'bij al zijn schitterende tedVniscl-e
t|Ullliteiten tle pract i-che f««Ut bey.ut
van een sterk verminderde ..soepel
heid" bij het overwinnen x-an sterk
xvissclende r'ij^wccustundcn. Mi-t 'andei-i;
Woorden: men nmfst niet dit type
vaker van «len 'gangwissel gebruik
maken om tien motor o]» y.ijn
minstjgSle tiiêlelltal t;- holltli-ll. Dit -be/Wa-H'
Zuil te oVM-kolllell y.ijll p-W.-i^t ;
WHIIHeel liet pllhl'h k-il|lniihlels p^ell
kelill'is,had p-m:::;kl nie't dell .Vine'rikaansclieii '
nn'itor niet urooteii cyliiii'eiinhoiiil ? >>
Uerinp-fe omwentcljngsstielhi id. l>ij
dit type was «Ie pingwiss.-! bijna e.-n
nverbodi^beid. De .'motor, overwmi
hier alle rij-weefsianden op de gitioir
'ell X'«i««|r|itet teehu'-eh
a-4Ulb.->tiinr.lei-s Werd b-'t rijden
l ' l .'??
? /e:-r Verjiai'Vremil'lini. DM |s
een vati «ie i-.-di-in-n waar<>ni ?!??
Ktii<
vleiip'lil Weii|;iloorde \inerikuansehi-.
d.ie y.ich v-rij van /«'c/»»»»v:-A-lisi*!:le
niaairegelen'' tot dr;* lege nu ooi-dip- ||..,.?_(!?,?
,had kunin n ontwikk<-}i i».
Xoo'n /elfde..soort fiscale
Ufj.ehi.-iji-nis kan nieii* in «'v/en l ijd bij i>ns tot
onthiiking /.ieii komen. In on» land
lleldlell We om te heg/intleU «???II
llong.^?ètr/ine-belaslin;.'. t)fschonii. de
ben-/.ilie hiel- ill Velp-lijkillg Ui.-l lltlelv
lantleii nog lang niet .duurte ie .?m«-n is.
heeft «lezi' belust ing reeds d.,
i.ntxvikkelillg bevordelll V.-ill den
Dieselniotrir. i'eii . van allerlei
carbiiraim.systeiiieii. «lit' «lèverx'anging van ben
zine doofde nog niet belaste l u We olie
beoop n. In dit geval mogt>n we van
«?en nuttiu gev««lg van -en Fiscalen
maat regel spreken.' .Maar mindei' t'raa te
. gevnlp-n zijiyte voiijrzicit x-an tic
u'iiHt'lijk drukkende e vt ra-wegen belast ing
op het' g«-xvlcht x'an motorbussen en
vniclitauto's die in l'.>'.{."> 'm werjiing,
treetlt. Ifet /.al «lui«lelijk /.ijn dat «Ie
«?onstruVt«'iirs t'n speciaal de
k'4N-tswérkbi niweV'-s hun pn»<lucten vj M u-taan .
op'.-ihïxvcegschjuil zullen gaan houwen'. ?
? mingezien /.e boven «^«?n'vieker ge\vi«:ht
onverktiopluinr zullen /ijn. l.icht en
.«licht wimlt*dus misschien de lens. en
hoever «lat niet tle soliditeit en
«NyerkceiweiUghrfd te rijmen x-alt. «lieiil
te worden afgewacht. '
i'vcux faire avec VQUS un pari:
que malgréla crise papa rit,
ses soucis disparus,
aprës qti'il a vu
a ,id'uïtkijk"( >ftnirages de paris1
l
MG. 9 DÉGROENE No;
.