De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1935 19 januari pagina 2

19 januari 1935 – pagina 2

Dit is een ingescande tekst.

Bezuiniging op onderwijs DE SCHOOLSTRIJD MAG NIET HERLEVEN Prof. Mr A. C. Josephus Jitta D K huidige toestand van 's laiuls financiën en nog in sterkere mutr «li- /eer ongunstige \vrxvarhting»'!» het ivf fetutc «Ie naast <? toe komst maken «'«-n ingrijpende lie/.uiniging n|i de uitga xvn absoluut «uixvriuijdrlijk. lfct puit niet. ' nicer om «li* vraag. <'|' welke posten men /al moeten bezuinigen. Het is zeker, «lal op alle posten bezui nigd /.al moeten -worden. lf««t onderwijs. Imc/ecr uien «mk va.ii de grootr waarde van doeltreffend oiulerxvijs ovei-luigd moge '/ijn. /.al niet gespuai-d kunnen xvordeii. Op de «»ngeveer 71)11 milliocn gulden vun il<» staat sbcgroot ing > kuiu(>n aan uitgaven voor het muli'nvijs bijna liïU iiullioen. Daarvan is h«-t lecuxxviulccl bestemd vtior het lager onderwijs. ln«t i-enige onderwijs vuui- dn massa «h-r bevolking. Jioxvndicn xv«irdt «???u aan zienlijk bedrag uit de gemeentekassen voor dat onderwijs bestre«l. Ifct is absoluut onvermijdelijk. dat dr/c kosten xx-ordeii \vrinimlcrd. Di- Minister van Onderwijs is begonnen nct «Ie be/uiniging «>p het «ipcnbaav-ondn-xvijs. Dat ligt vo«.r «Ie hand. Oxvr flut ond»'i-xxijs heeft hij hut-r t«Zevi*eii. dan o xvl' het bij/.on lei- «?ndcrxvijs. De kosten, die aan het ojvnhaar onderwijs word«-n besteed, gexvn vooreen belangrijk deel «leii maatstal* aan van dr Mibsidie. «He'voor het bij/onder omlcrxvijs beschikbaar xx-«niit. gesteld. Imliivcl, heeft een 'bezuiniging'op het openbaar ondci-xvijs derhalve ook .«-n b«./uinigiiig "p het bijzonder. otulcrxx'jjs tril gevolge. . In het midden van «Ir x-origc eeuw x-olgdc onge\ver "? l van «Ie schoolkinderen het ?.ojH-iitmar onder? wijs: 1 hun* niet im-cr dan ).:>. Ifet ligt dus x'«'or«le hand.' dat. er xxaiUH-cr tnen scholen, die ovcrlodig /ijn gexx'ordeii. uanl opheffen iit»^irvp,mt«uv dmv bijzondere scholen montert xx-i.rdeii op^ehex'cii. Maar hc/iiinigiiig door ophefHiii: x-aii. scholen /al niet tot In-t openbaar oii«|erxvijs beperkt worden. " l'it di rcar|.ie.«lic de i-egeeringspolitiek in In-t IeVen r««ept op/irh/c||'. xvaiir h«-l ci-H /.«?«? p-xvidit i-j rilMilUIV*"''! U--ldt als dr '/.?'!%' Vnnf In-t nnilfl'XX'ijs, vi»lk««nirir ("-^rijpelijk - krijut nu'ti somtijds di-n indruk, alsuf <!?? srlmulst rijd. xvaarvat: IIH-II im-i-ndi' dal hijd'>"i-d.i> pai'Hicatir bi-cinilivrd xvas. bruint !?? 'ïi«Tl^v«'ii. l'at! ?/.«'?»! in liwnp» iiinti't bvdriikfUjk y.ijn. In memoriam minister J. A. Kalff ','.V run il»1 iiufkn-inif»r«l*lt' iii/ni-i-tt i* llnnr fi'ii /il-ilxiIJHi/i-ti il'iitul tldil lui 'lf U'*'!'!! f«l»l OHM' llniin ili 'iiiiif linê>l ilrniml il: lul t'imi' iiu't tli i» In-i r Knlii. rnniiilnn inl miilin-l Ie fn ,...,?'ijki'. f//'"» /?*? «?»« iiliii'itU'i'iii' lii'lnniffti. II W/.«v»» l.-i uit '?» Kftwlil'li' ilc ni'ri'liulcni' hii-i'ltij fi-lkrntt ><.-(? Iniii'. Allirt n'ixl rit l»'<iri'i'ft hij. l Ir i< III'IHIit'iil#l>' iH'i-#titi:iifrl*'i>ii'r<(i»', rik /v;//f/»fc-f'/.»'«//7«7«''1/ kf ntl<' hij. Xrff int Kfln-ffi i'ii fttii;/rmir<liii ili'htih'f, rt'i'ih'iii'!t hij nnk Nrhi'i'iH' iinnriilli'n. .\lijit. lt»'ti'infitrt'iti<i »'<Hif '.rijn Inli'ïil.>?/«<'«; uu-I lu'f inni: irniifhij kirtnn. ilul. ili- u fijt nimit't'ivi'h'iirnn'inn'iH»frr nicl vu i tl f nti'l /*?/?</«? Ifiinlrn Irrnttki'fiili- fitii f/r titllwCi' i'li /i»»f/'/»»/->«/i nm'?//ft; i'nnrinniii'lïjk otnlrr C//'»» Ir.iilini/ - - - -.???*-lid yffiulxrh-,nw:i>lli''üib,(i>h'ïili: ibtl ilf llniui van lul nri-Mitiiri-l. hïl ;/m'.'//«r/iw nlcrrtlt' iimlilnnl vnnr tt'wrh'if. untlcr ili'it hrrr Knllf in l'.t'lll /óf xtttnil ?!? k'inu'ii, hfiii uit '' ./M/I' / f:.'f fh// s//'*» »r//ycktiscn lijtlulin iviji hrcmjiitin til* ?'/m-iVi*r.//*?»??/ ijrilniin.?? Ici'jl nwf ruwt in rc(crln'rinin'rin{(. iXiciiHtinl /nul tnrn tlurrrn i'«»*1x/w7/r»». //«/ r/»* /«?// Vx'f tl/f' nmj ff UK 0)11'f n mi n/w/r/vc» 'M ro»« jiliiitlN tii'inrn ':' /«' *rr/ /»<»»/ KM-)»» /»?'»* »/»; i//*» ?itirci-h'.iirnlijii »/» »/r n/flfn-ii' Din-li ik tffi'l. tlnl /»/. en liilrn riiliiuiiikl i/intf ii'n eerlijk in tj» tri-rul r n ilut hij il nu'nuk tic iHililii'ki' lijn, ilii' hij i* . iiniiii nilyrn. ilc ifirrttl jvi*tc nmr Itiml cn.i'olk hi'cfl 'inH-lit. K!<H'nln'liinil irnx ilf'n itri'rli'ilrni' ? zt'ki'f ?tfrln'i:l rri'niiil. l\rni'nniH't:l(H ijinii nwrii i/« .\ritcrl-intl oji/m//r)t.' /?. MOf.T.MAKKIt ' "??' ? ???''.' ' ?''.- . '.. ' \'oofs. .V«V/. l V»', v ?' .S'/'o»"'- f n T De grondslag der pacificatie DM lii'fisrhriuh' opvatting in het midden van do vorijji' rciixx'. inissrhicii niet van de meer derheid van de buiirerij. maar dan turh xeker van de meenlerheid Val» de kies^elvfht i^de burgers. was. «lat er moest /ijn n o|H-nbaiv. uit de O|H>Mbaiv kas be kost i p U» school, bestemd voor alle. kimli'ivn. welke srhool /ekev niet moest /ijn i-en school -/.onder godsdienst, maar die het onderwijs y.»iM Verstivkken «>p y.ulk een wij/e, «lat h«^t v.ich 7.oti onthouden van allen, dat- :emands ^oilsdieiistijre H«jv«»el«>ns '/.on kxv««tsen. ])at beginsel en die practijk bevi-etliplen in liet }ï««hi!el niet «Ie ^«'Vjielons van lu-n. die lutui' d« ?/.«>«»genaamde tvehtt<r/jj«lêhebben p-vi.rmd. Neifirns is naar mij bekend het beginsel van de ivrhtert«-n aati/.ieii van het oiuU-rxvijs tu-fft-mU-r uit. dan in het maiiilemeiit van de Ni-detlandsrhe hisscliiipiH'ii van l sus. Onderwijs. /.oi> kan men in «lal inandeiiient ol l ^e Vee r le/.ell. dat de Th n stel ijkt* ell Hiaat schappelijke deugden /.<m oiulrfwijst. «lat het v.ich ont houdt van alles, wal ieinands p'dsilieiisli^egevoe lens kan kwetsen, is verxvaterd. ITet mist «Ie kern. waarop het aankomt. Onderwijs, «lat beantwoordt. aan «Ie eischi-n. die Kath«ilieken «liuiraan stellen. iiu'n'1 Jiiet volttaan met het eerbie«lip>n van de u Katholieken yodsdienst «lat »H «lii-n u^'lsdieijMt <>naan»:eroer«l la(«-n - maar h<-t moet juist vun dien pMlsdii-r.st «loortrokken /ijn. (ieleidelijk aan heeft, de oveituiuili^. dat dit JH'/.XX'aren ell ideëel! /ijn. ilie «Ie overheid behoort te eerbiedigen, hoe langer hoe meer inu'an^ p-von den, ook bij «ie lillkelV.ijde. .MeH IX'^oll in te '/iell. «lat het onredelijk xvas en onlilH-raal. «lei» eiseh te sterieh.'dat de jTi'ijs voor de vrijheid x;an liet ViiTderwijs moest /.ijn: ditblu») beu» h-n. «-érst voor liet eijjell bij/olldef «üldel-XVijs ell-l)MVelulii-ll. door llli«ld«*l van de Ix-lastiii'^en voor het opeiib.-ive. l >e ondervvijs-paeifiealie kwam tol si and «loof .'lii-t xv«-rk van libei-ale mann<-n als fort. van der Linden en Hr h'. Hos. l >e i;roiidvvet. bepaal! sim'.s I'.'IT. dat hét openbaar en liet bij/onder laifer ondetxvijs naar «len/effdeii mant .«t a t' uit i'e open-' bare kas wordt bek«:sii^d. l lei klinkt, paradoxaal. al is het de lelterlijki- xvui.it'heid. dat «le/e typisch Neiierlandsehe. tvpisrli liberale opx-altinu. voornamelijk dank /ij i'.eii door «Je rechti.|/ijde ^i-\-o idi-ii si rijd xx'er.l vei-vve/t-nlijkl. ' . ' hit lie^insel moet.hoe xvrde l»?/uiniu'inirook xvohli doi.i-^ex-oehl. onxvrhi<!delijk xvonleii ^??ha'iilhauftl. Bezuiniging zonder herleving van den schoolstrijd WIK «'.e hierboxvn in yroote trekken yeschelsI.' x'er-ichuivin^ x-an het openbaar naar het bij/onder onderwijs he/jét aa» «b- hand van de in korte ll'ekki-ll aail^e^eX'ell geschiedenis ell ^l'olidslau' van het paeifie.-iti..l>eirinsel. -/nl moeten ??rkeii'. Heli. dal- het een dwaasheid is. den' eisclrte stellen. jhlt ef e Veil Vee! hij/olidelV scholen ll|oe|< II W"h|ell opVelleX'ell als opellbai'e. 'Kx'tMl «Ixvaas is lu-l'te X'ellan^eh. dal. -eerst alle kleinen» openbare scholen Jlloclcll \Volllell oplTelleVeil. X'lMirdal. Illell toekomt, aan «Ie m het"l'i»u van bii'/.Mmle.re scholen. l [et openbare oiidel-XVijs is III Vel» plualSell pe.\viirdeiraanvullend oitderxvijs. liet is behalve voor de kindeii'ii. xvier ouders.op principieele ^ronden x'oorstamlers /.ijli van het i»|H-nbaar on«lerxvijs. ook bestemd voor .die kinderen, wier ouders aan bij/onder onderwijs «!<? x'oorkenr /ouden p-ven, doch \x-i«-r tuuital t«* klein is. om tot stiehtiiiK vuil «-en. school, die geheel aan lillli <l«>llkl>eeldell 7.o|| bcailtWoolllell. over (e ^UIH. Katholieke olldel-S /Uilen hun kinderen imjs altijd licxvr Muren .naar ven; opeiiha.lv school, ilan naar een liet «'formeerde JScluHil en oni(?«',k«H«r«l. lfet. list dii.s in den uard iler '/.ank. «lat cl- in de liiiiiliu- oiMsta.iidi^hedeli meer kleine opi-nbiiri* schnleji moe t--n y.ijn dan bijy.ollile.l-i'. ? ICel kabinet -f'ol ij n heeft meel1 dan «-ehs uitdruk kelijk veiklnurd. «tiit liet «h« «»nxvrmijilelijke IHy.uiniKin^ op het «mderwijs y.iil Ix-vonleiirti. xooxyel op-hel p'bied Vail het o|ie||h;uir. als VUIl hel bij/iMldel- ouderxvijs. Dfl Ilioel ^e.he'illvn 7.oll«|er Jljlll «Ie .oiiderwijspacificatie Ie lorneii. VVaiUleer «l«^ Si'hooUtJ-ijil 7.oU.|n'|-lëVell. ;/,ou Iliet alleen door dien strijd op y.irh /elf «iiiiol.- schade worden \vn.MiivjMikt.- maar 7.ou howndica het p-'vaiar ontsüiun. «bit «*r niet l>ey.uin,ipl y.ou Pirro, leider van het Duitsche Front IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIMIIIIIIIMiniMIMIMIIIIIIMII IIIIIMIIIIIMIIIIIIIIMIIIIIIMIIMI 4 Max Broun, leider van het Eenheidsfrom EI IIMIIIIMIIMIIIMIinillllMMIIIMIIMIIIIIMIIIIIIMIMinilllMIIMIIIIIIIIIIIMinillllMIIIIIIII Naar mutueel^er zekering Uut rïa .««V».,- C^ (hit c/e D K Saark\x-es«ie is nu van .«!«? baan. twijfeld /al de \'olkeiibondsraa«l tot spot «lige aanhechting x-aii hel Saar-lerriloir b; Diülschlantl besluiten. Tol ieders verxvonileriii: ? iii.-l het minst tot dl.- van de huilst-hers y.él: di«- een «Irrgelijke ? ?xvrxvi'iniug d-- laatste maande niet meer verxx-aclil hadden kiee^..Diiitsclilt-iid meer «lan '.MI "?x-an alle sleinnieii. Wat valt hirruil te leeieiir Kr kan abs«du niet aan gelwijf 'ld xvordeii. dat het bij <l<; steiiiiiiin. strikt eerlijk is l o'gegaan. (Iet . international (oe/iehl heel'! er voor ge/orgd. dat er vrij cll geheilkon worden g»steind en het Duilsi-he front h«-<(ti y.ieh stipt aan hel uilgegex'eu i.-i"--' tr-boude oin de vrijln-.id van stemming («? ---bi.-'! i bevolking heeft y.ich vrijwel unaiii* in « '.:-.-:? xViór aatisluiiing bij Duilschlai ?!. :? V> ?;-. tegt-iiwoordige Duilsehlaiid. .\b'i -\v. .?' ???;?- iii> , d«- «-riliek t«-g«-n het Derd«- Kijk '-.-li i-.i.-i.-- l»-. Saai'gebieti geroi'|-«l heeft e|| hoe ''.' t !:??! !.: ? ook il<> if eell /oo groot deel del' ''.?'.(liklllHstiselir «MI 'katholieke iirlN'i'.l«>t> :.-'«)r:i::« i «lat «Ie meest optimistische DIIÜ'i.'t> ? ? ? rekenden dat /ij eell dorde geili".!.- '?» ttf t«tt . hun t»igenslandrr.>- ru-« -m \Te«lelk'ven«lheid ox*erl»?opcniU* bnitenlantlsche ?liliek. binnenlands, en uxvn/.ooxoi-tl »»ffici»'«'I. ?f f in Ivuntnf t«»t A.Ji.C.btiek w«»r«lt. gemaakt «-u .et pacifisme wordt vuracht en vervtilyil uls lat ui* Dit XX'.-IS «-ell te bescheijeli calclll . lieid kolldell de l )uilSehel'S blij' ? -M; Vei-l grooter to-loop J'ekelien. Ili . ...... ??"> ? ' , ?>? heeft g«'S*p|-oken. Kil Wel «illdallks lieStiUillde crit !«?! Dit nati»nale gevoel blijkt l«''cli -(erker en d. is «Ie les dii' men uit dit plebisciet kan putten. Itij de besehoiixving van «Ie stroomingcii die /i< l el kei IS' ilt hel XVÏ-S-|» lul Verloop .\-Jin de We'|-«'V'| politïeU afleekelicn. «lort IIH-II g--ed ef telkellS We rekening IIM- ? (e houden: hoe machtig primai gevoelens /ijn.' (hu- ilfii i'i'i'lr i'iin De woordvoerders vun het l Diiitsc'.ihind hebben wij laten geheel in b; midden of «lul. g<"/i.-n het feit «fat ile'Saarkwesti eell \*olkenbonils-iai|g.'legeliheid is gewol'di n. va y.in voor logica, getuigt, of niet ye«-r ilüidelij verkondigd dal na «Ie w«'deinaiih«'chting van hSaai-land bij het Kijk geen enkele'..kxxvslie" 'triei' beslonil lussclieii Duilschlaiid en Frankrijk. Mc: xx-ens«'hi overeeiisleiiiiiiing. hartelijke sanieiixv< i king. bex'esliging van den Kuropeesehen Ook Frankrijk weiischl «lat. Maar «Ie lie«'ft laiigxainerhand geimieg van woortlc«n: lij wenscht vó'Vr all«-s ilailen. V-Vi/rn. dié-hem in «ti| gi-x-al t«p txyc«- eonci-ele punten g«>rust stellen. In «Ie eerste plaats y.oit hij. wat DuitsHilaix b«-trefl. gaarne ovt*rtuigd xv«»rd«-n «la.t «Ie vred»? v«'i-zekering«in. niet enkel platonis«-he fra/eu y.ijn 'dat ni'el naast «-ycn/ooxvel vri«'iidsclia l«'-ikeiis:W«r«-r uitingen van vijandschap en vjtett. naar. vori>h komen- dat niet ondanks De Frauschnian verwacht, dat het Derd«> Kijk irkelijk iets «jver heeft voor de instandhouding den vrede en dat laat blijken do»ir weet» «Ie sten van het volkenbondsliduiaatscliap op zich o nemen. In de tweede plaats maakt hij wat Frankrijk oetreft - onwrikbaar aanspraak «»p een solide ? n 'tastbare matt! van vettiiihvul. Alh-s wel.maai' ?t-st sceunlc! liet realisme «lat den. Frunsclunan « 'M\\ is en'zijn zin voor formuleering x-ait de din<zon« ?oals-zij-zijn. hebben hem het "^T'wustzijn bijv-bracht dat hij door alles heen moet vasthomleii ????m een d«ior overmacht veilig gesiehlen vre«l«». \;in een .vvrcdo door. macht". De Duitschers zien dat wel in «-n zij /ijn xoo slandig hun aanspraken op gi»lijkhrid en gelijk?'chti«dh''id vooral in het theoretische te houden. '/.??? beloven de komende xx'eken van omlerhniideii.iwn zeer spannend to xx-orden. Jloo ..stijf" /uilen d. Franschcn zich houden? Met welke .tnnjoriteitv;> u-krachten zullen zij als minimum genoegen u-men? Allerlei vragen doemen op. Zal Duitschland zoo goedkoop" xvorden, z«'»ó ?ui het hooge paard afkomen, dat men werkelijk M punt zal vinden, waarop men het eens xv«mlt? ? >an zou men de lang vergeten outwapeningt*"iiV-rentie weer van den zolder kunnen haldi ehT imoer men het dan o\-er mutuei Ie ver/ekei ing . bijstand eens geworden is. werkelijk met cenige rmindering der bewapeningen kunnen beginnen. r lijkt alles te mooi om waar te zijn. Maar het zeker, dat sterke krachten, vooral de hard«s 'nomische noodxven«ligheid, al vast Duitschland u weg opdrijven. Zelfs wanneer er, wat men wel ?dijk in het oog dient te houden, in Duitscli> i machtige groepen' bestaan, die van den nu enden goodwill alleen gebruik zullen maken om r hooge en volstrekt niet zoo onschuldige be$P i peningsplatinen te trachten door to zetten. Het «* "oor de vredesorganisatie van Europa een groot J 'deel dat het tegenwoordige Duitschland buiten :«' Volkenbond staat en zich nog afzijdig houdt v'. het .groeiend mütuce.1 verzekeringssysteem. ?}l .ir het kan een'nóg grooter nadeel zijn, wanneer ft' Hschland in onderhandelingen treedt die zijner?'H niet door een oprechten vredeawil gedragen '?len. Het verdoopen van juist de S treiietnanny -Saarlandstraase geeft tédenken. Kan het B lü-maal-socialisme een werkelijke vredespolitiek ' zijn programma vereeni^en? onvermijdelijk doemt dan weer. een nieuwe "g op: zal de natjonaal-socialistische regeer ing, " zoozeer haar krachten heeft gebouwd op het ?j-.novergeatelde, deze politiek kunnen dragen? li ?t... WEEKTRDMPET VAN DEN WIJZEN OLIFANT 11% hl-! U die mis. olifanten, kent. xveet. dal xvij behooK'li lot de y.crr KedllUU^e slel-X'eUll^'ell. Maar toen ik vanochtend stond te xx-uchleii op mijn trouwen ««ppaf-ser. «lie het moeras zou 11 i.vigfii dal in den nacht om mij ontstaat, xv< rd toi-h mijn wij/e lijd/aamhrid op y.xvare JH-» el* "gesteld, liet leek of alle Vogels vun den lü.'ientllin prol Oelllell gillend elkaar te «ivel'tl-oeven. ell eell eoiH'ert wilden ten uitvoer brengen, waarbij de hretsl»- ja// uvlluideiid is. Mijn «»ppa>H.-r. «He intiü-SL-hen «??? komen xvas. l i 1de voor/icht i;r de draperie op van een mijner ooi-lappen, en fluisterde mij toe: ..'/oo xvas het nu ook bij «Ie uedsafleggiiiK'in déWat t burg t«« Saai-brüeken. liet heeft ni«-t in d« eouranlt-n geslaan, maar «-en «Ier burgemeesters. di«« de stemmen geteld hebben, en di«; tot wanhoop van Mevioirw een grotite inktvlek droeg op zijn ambt Ht-or«tuum,4heeft het mij in het geniep gezegd. Het moet er een heidunsch laxvaai geweest zijn en. xx-at veel erger is, de oudc-tt* heeren van de Stem opneming hebben, ten teeken van eerbt'toon dat men hun hiermee xxïlde bewijzen, den heelen nacht in hun henulsmoinven zitten zxvoegen en zweeten. terwijl 'de jongeren komijn genieten x-an goeden \ vi.ii i ">i opxvekkendu illuminatie. Knfiti, du zorgen y.ijn nu voorbij, en «Ie Hollandsche marinieis hebben, toen zij van zeebonk landrat werden. hun profetische visie niet verloren^ Zij z«mgi»n als maar van: ro De Status quo Gaat op de po.'* Kn /e hebben gelijk tfekregeii. Kuropa slaakt een zucht. Xa Koine is de uitspraak in het Saar gebied eell nieuwe Stap tot den- \Teile. Kil vredtt wil ze^geü: internationale verstandhouding, opheffing van contiiiuetiteeringeh. een lichtend oei'onomiftch verschiet. V«iorloopig ten minste. AVant xx-ie verder vooruitziet, geeft er zich rekenrichap van, dat do uitkomst van lust Saar-pjebigciet beleekent de integrale overwinning van het nationaliteits-boginsel op de gedachte va-n den «?onxvntioneelen Staat. Het XTedosverdrag van Versnilh s. dat vol zit van conventioneek- Staten. Stat eir. die «looi- xN'rdragsbepalinyen zijn -.jesehai'Hn en niet nitar de x-olks-eigeiilu-id gericht, ' bergt' nog ettelijke tfex'aivn in y.ijn duisteren .schout . hè' Fülirer heeft d«- hand op het hart gelégd, en vóVii- iio^- de Duit ««-hèkerkklokken het niobih?fWitlébeyel ktvtfen, heelt hij x-erklaaul, <lat d.» nieuwe minnaar van «Ie Duitsclu» Scho«nie met den «iii-Aris« hen naam, hut huwelijk van Frankrijk niet zijn KI/as nimmer z« m verstoren. Ken wijze olifant schudt vriendelijk niet zijn om va np ijken kop. z»»oals ullc verstandige stervelingen doen bij 'het aanlioorcn van.' offirieek* verklarium-ii. maar zou das Keu h. «lat duidelijk «Ie Bismarckiaansohe politiek Volgt van vi-reeniging on Ver-,.Een"-i|jring (unificatie) van -alle Duit sch -sprekende gebieden, deze Saar-beslis.*ing niet als een welkom anl e« ede ut in zijn rücksack steken.' voor geval er kansen komen in gebieden, waar gén volksstonuning i!en begeerden appel van den buom schudt 't. ? ? » Maar laat ons terugkeer«>n tot 'de ^"art burg Ik bedoel tot een andere '. \Va-rtbiirg dan die xvaarin transpireerendc Xèdorlandsehe ambts dragers op bezxvaarlijker wijze stemmen telden dan in hun dorpm lijken gemeenteraad. Ik bedoel de' .\Vartburg, wmir Dr. Martin Luther den duivel ?bex-ocht met een inktkoker. Zijn . gehiofsgenoot Ds. Ijngbeek heeft in de Tweode Kamer Vragen gesteld aan hun beider geloofsgenoot Minister de Wilde oA;er.een incident in de gemeente Weert, waar men een straat wilde noemen naar een ketter- vervolger, en als motief zich op de dank baarheid .heriep, waarvan de bevolking vervuld was omdat hij de ketters zoo lustig had vernietigd. Ik verafschuw het anti-Papisme dat voor ' Ds. 'Lingbeek levens-elixer is, maar toch geef ik 'hem groot gelijk, dat hij zijn vragen heeft gesteld; In het overwegend Protëstantschc Noorden ontziet men zeer terecht?de kleinste gevoeligheden der katholieken. In de vierde stad dés land s benoemde een overwegend Protestantsch gemeente bestuur een belangrijke straat .naar een algemeen geliefd kerk vors t. Tegenover deze verdraagzaam heid en nationale gezindheid van het- Protestantsein- volksiiccl. h«-efl «lat xo|kfc«lc«'| rerhl op Int oiit/ien van /ijn gevoelens dooi* de katholieken. Kn ik ben er van overtuigd, dal ieder ivchliieaard katholiek de Weertsi-he eii^hart isheid niid«- -/al xvrfoei»'!». . Minister Kalff is overleden. Hij xvas een edel man en «-en edelman. Ken ministerieele gestalte. y.ooals wij die gaarne /i. -n. l f ij xvas «-en w -rkei- tot het imle. \'ol anjist /iiueii xvij dit nobele, nijx'elv leVell te, pletter ("open in de Vernietigende depar tementale en parl« nieiitaiiv we.rk/.anmheid. \\'ie zal hem volgen? K.-n park'inriituire krueht 't K« n ingenieur vun beteekenis buiten liet parlement ': De Kabinet .-formateur «le-d in de/.«-n extra-parlimentarièr een uelukkim- keir/.e. H.-t lijkt niet onwaarschijnlijk, dut «Ie IMi-mit-r liever etm terlmisch geschoold man noemt voor «Ut bij uitstek («?«?hnische departenu'tit. dan «-«.n iiarlenieniariër. Vo»»r deU V«)Ortreffelijkste tle/er i-ate^ori'e ^e|dt toch nog. zoodra hij Slinister van Waterstaat is. het du giaubst /n <? l'.iehen. «loi-h du xvirst u«'>eh<'beu". Onder «'? 'inijehiVui>- van oi»/e opeiibat-e en publieke bedrijven, van on/e spoonx-egen. van on zo havenwerken, zijn bekxx-anu- matuieii te viiuk-n Het leven begint met veertig", riep Walt ««r 'Pitkin uit. Men zou het zeggen.'wanneer ni«-n be ziet wat Minister Kalff na zijn veetii^-.te verrichtte. Men zou het zeggen wanneer men die twee vitale oude heeren aan «l««n ping /iet: Lloyd "(Jeoi-ge en Minister t"«)lijn. I.loVd Ueofge die op /ijn twee en zeventigste '.nog- aan zijn &»ove«-Jsten kiuisU'clit begint. Minister Colijn di«> het. een eind iirde aanaurtt. twee moeilijke departementi-n t>ren, en bovendien een h-el kabinet in cris-istij»!. En die cjAsitijd i.s n» g lang niet voorbij. Dewerklooz«'ncijffrs ^temmen »»0jj immer soniber. ??nr wanneer we lezen dat Zi-euw*eh-\'laand»?ron «»ntvolkt gaat wordc-n dooi-dnt do inwojier.-i goen i-mplooi vinden op eifTeti gebied, dan meteni xvij aan zulk oen ei-nvoudig .«chijneiid bericht, de diepte va?i den-oeConoUlisehen Uooil. llltUSM-lten Zljtl '«U-. h«-e-. .Teil «lie d iell oeC»ill«»mi5Ch<11 llootl U ooi' oecoll«»lnischw ordeiiin;; wjlie.ii bestnideii. «.tevii; met i-lkant aan het bakeleieii. ifettiiure de x-ele inkt die in <!?? ' afiTeloopeil week g-vjoeid heeft ox'ei' de llliil'icatii pogingen in «Ie niaal-iVidu.-trie. En dat xvij on/.uitvoerkansen viuik sl-rht benutten <Palf>iin:i _»4öeft bij dit alle» al weinig tr«H>&tt Ook dtvigt er opnieuw een stuk t ierijje gezellig heid .v«'rlotx-n te gaan. De m«tor«l-prijzen'.eh; de , knah'titverkoópen zullen, gaat het desbetreffend wetsontwerp tt-r^rej-eliiig van «ie uit\erko«ipeii' «-r dot>r, wórden betcugeld. Muur beteuceli-n kan men nog* niet de ondernemingslust der bouxx;,inee.*t.i.-rrii die hun oolle(.'a Dudok zagen-gehuldigd in hot land van den Kousen band. Amsterdam heeft fam <sti*. sche uitbreidingsplannen en in deii Haay pupm twee kunstzimiijro, bouxx kundige ^buurliiHUn in plaats van to i>ri«lg«-n in het ?gezelschap hunner. «?oKtgut.-.otcii.. >f\i:n;n eeii mo'n i .-utroa'l .Station projocteeron. Hopen wij dut «Ie lijn .-\mste-\lain-. den Haag.'tegen den t ij«l xvaarin het t'roneh'zal' boven spiralende?'viaducten, nog niet zul zijn »>pgeheven.'De-autobus voor «n-n krats, tu-schch den 'Haag en Amst.ertla.ni stemt pessimistisch, maar de Secretaris dor Ne«l»>r}aiulsche". Spoorwegen stelt gerust. Want zelfs n «mantische Friesche locaaltreinen blijven \\iorl(>«ipig gehandhaafd. Ox*«,'i'igeiis héft de 31uat schappij van Gimeeskunde. die' aan: drong op-bt'ter onderzoek van chauffeurs^ er voor gezorgd (lat wij in dég«>edkoope bussen veilig /ui len slapen, gelijk ik doe, dio droom yan een zonne bad op den elefanteufhcuvel in hut nieuwe Stads park, dat zich verheft- in .het Anisterdamsch ver-' schiet. TRIANON CABARET EN DANCING LEIDSCHÊPLElN lederen avond 8*A nur SoIréc-I>anBante met optreden van . INTERX ATI O N A I/K AR T I STEN Vrij «ntr4« Dunnen tot ; Zond-f matlnia cirltf |g.45 n n r 3.30?6 uur KROP e's ia 2; ie 'h1 Vli- fr **' !lir Ol'e'.-u | lat l, ?R l:. llo. P" Hl ^y* «ii-' Ui 5i, . en in ar n f, o s ? t GR "«-i . ?"?? PAG. 3 DE GROENE Ne, 3007

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl