Historisch Archief 1877-1940
,-ï-Tf *
?k
Burgers en?«gas
Oorlog tegen burgers
WICKHAM STEED
JIIIIMIIIMIMIIIIIIIHIIIMIIMIIMIIIIIIIIMIIIIIIIIMIIIMIIIIMMI MIIIIMIMMIMIMIIIIMIIMMII
7 '* het vijfde artikel- in onze serie ever het
luchtbeschermingsvraagstuk. De Engelsche
= journalist. voormalig hoofdredacteur van de ..Times",
= wiens pub'icoties in de X/X th Century" in de
s gehefle wereld de aandacht hebben getrokken,
be| handel: de vraag, of de burgerbevolking rechtsreeks
l in een «ventt/eeten strijd zal worden beirokken.
IS hei ivaarsehijnlijk. «l)il in «h-n volueiideti
oorlog' aanvallen uil <!«? lucht plaats /.uil. -n
hebben op oiivcrsterkte plaatsen: ni.-l
and.-r«woorden: %al uien trachten het eeowuiisi'he leven
van d» -n .vijand te d«'s«»rganis«'«'rc,n". y.ijn moreel !«?
.onUedtlereii en hem lol overgave t<> dwingiUi «l«»or
schrikaanjaging van i Ie burgerlijke bev«dkingr
ritg.i!in«b' van «Ie vcroiulers|e||jnir. «lat ??«?n
..volgende
onvermijdelijk of waarschijn
lijk is. /«ui ik d'c/c vraag niet alle beslistheid be
vestigend ino.'ten beantwoorden. .Het |u«'ht wapen
wcr«l tijdens «U-u w«'ivldo:»ilog reeds voor «Ut doel
««?hcy.igil. MI ««r he»t:i.at geen v«»|«loendi' reden «uu
aan !?? nemen, «lal dit' niet opni -uw het geval y.«m
/ijn. «»p ve ?! gr«v»ler schaal en me'l veel «rooier
intensiteit, wanneer iiH'ii het ( tot een njeuwcii
oorlog lii-l komen. Kik volk. «f elke i-eacering. «lic
mis«!adig geuoi'g /...u /ijn om «M>II aanval ««p /.ijn
buren t «? .overwegen, xtiii /onder lwijtY'l slecht s n
«hiel voor oogen hebben: hoc het- best in den korst
mogelijkt-n tijd lu-l verxH van /ijn toekomstige
.«lai'htoffiM-s te' hi eken. ? ? ,
Als bedrijf worill d»« o >rl'>'_' nu eenmaal niet door
/«?«lelijke overwegingen geregeerd. Den-»rl«»g wordt
\«»orbeivi«l en /al word«'n «cvocrd in ??«?»! y.cdelijk
lui'hth'dig. Ouder de tegenwoordige omstandig
heden xou ' ieder.'.die van plan was
een «iorlog te; begiuu«'U. g«'iioody.a»ikl ???
?/.ijn te, handelen volgens den stel
regel vanv Vun M«dtke. «Int «h- <««'i'b»u.
«l ie het 'kortst van duin- is «inkdcuiecsl
incsiselielijki' xiil /.ijn. «-n ?i.liil
«l««iVoorbereiding voor de luchtbescherming:
manschappen van een opruimingsdienst aan het oefenen in
gaskleeding (waarvoor het materiaal intusschen
nog moet worden uitgevonden), den stormhelm op.
Voorbereiding voor den luchtaanval: een zware
luchitorpedo wordt in een bommenwerper geladen.
halve dit* middelen aangewend dienen te «worden.
«lic in den kortst in<niclijkcn tijd de volb-dige uvi
r\vinninj: kiinnon bc\v<-i-k<-n.
Vrees voor mislukking de eenige rem
DKYéK opvatting is door een bevoegd Dtiitst h
schrijvei' «»p beldere en kin re wijise uiteenge/. -i
??n veiiledipl in liet ...Militarwoehenblntt" van "s
An^uslus !!?:{?*. Jlij betiinizdi*. dat. indien de. óorl«>^
als erk«*nd instituut d«« te^enxviuirdip* erisis..«??«
? ?verK-ven. de .stmteyie en de taktiek daarvan -i
? ?p inp'stehl z«md«>n iwieiéti worden om langduritv
vijandelijkbed«»n t<» vtHii'k«»inen. Nop «jen zxilk e« i:
.strijd als de \vereUl«Hir|ój»'. dié"zoowel vo«>r de
over\vhmuars als» vnor de ovenvonneiien i?eii ee
nontisclu' ramp beteek«'iidi'. xou de wereld %oodan v
Verarmen, dat /ij e««n pr«ioi voor bet
bolsjuwisin.xou Avorden. (Jeyt-vi'U echter d« betrekkelijke
plijkwaardiubeid «Ier moderne wapens, y,ou een v«
lKende «H>rl<'g /ondeiv' twijfel van oeh mjodlott ,1:
langen duur woril<>n. t«>tr/ij dexe begint n u-t o»«
overval bij verrassing, en wel i?eu y«n /.oo OVK
ri>mpe|i»nde kmrbt <>n /.ulk ??»?!» «mwcerstaatibu >r
flan. dat <!?' Ovrvallene getlwonp'ii /.<>u /ijn. «>?
middellijk voor dn» aanvallfi- (*? zu-iebten. !'?
«?enige overweging. /«»«? vtiegil».' de/.e «ehrijver i
nan t.oe. «He de bc/.ittec van superieure inilttn' -*
\\apeniMt 7.«m kunnen weerhouden du'ur gebru k
van t«! nviken. x«»u xijn de viws voor mi.slukkii .?
? >ï«'t dezo redeueering stem ik van ganscher Unr <
in - vooropgesteld dan altijd, dat de oorlog; «l*
erkend instituut blijft bestaan. Ueon enk'ele int»
tnationale overoenkomst om afstand te doen v.-1.
lurhtaanvallen.' of van bel gebruik -van gifgasc*.'«.
brniid1)i)imnen en 'bacillen /a b de k««sten van l *
(tapier. -waarop xij nèergcsehreveh was. wiiard zi'ii.
ten/.ij zij gèruggest««und woklt door
b''idendo internati<«nale afspraken, v
lgens welke d«;*gelieel«j wereld y.ifb il
'Opmaken om den schender ervan p
gevoelige wijxi-te straffen. Aange/1 n
geen mveiitie van dien iiard ««ver -n
GAS
STREN6 VERBODEN
l.'i-gelijken ruggesteun beschikt, l mor t men thans
;dli>rw«»gen van ..dj*n volgenden' oorlog" spreken.
/,'umYr dat- m'«*n xieh den tijd gunt om y.ieh af («?
vragen, «if men in w«^ikelijkheid d«'ii ,.v«dg««nden"
?f «len ..laatste!»" oorlog bedoelt.
'Meper-kemle bi*paliligell. die ni«>t g»
.«?orden door de absolute /»<kcrh«>id. dal overt reding
?rvan onverbidilelijk g«*str.ift- xal worden, /uilen
rerics «i|i «lexelfde wijxe overtreden w«>rd«'ii. als
lit voorheen met dergeJijke bepalingen het geval'
s gcw«'i's|.. ))«? aanvaller xal beweren, «lat de
aan.-?valh-iie /<? reeds «ivertlvdcll heeft. «'U «lat hij /e
!us uit /.cll'vcr<lc<liging evene«'iis moet iiegecivu.
'.«M» ging hel. toen de l tuit sedert* tijdens den
vercM«M»rlog vo«ir In-t »-crst gifgassen gebruikten.
?ill /oo/oii hel ook ill iedere!) \olgclldcn oorlog gaan.
Xe l I's «Ie stoutst»- verbeelding luid l .ouden niet
? mr «>'<n versterkte pJaats kunnen houden. Kn'
?ch werd l .omlen reeds in de eerste niaaiuh-n
in den wereldoorlog «tour Xcppclins gebombar- .
t-c|d. en l oen de oorlog teil einde liep. badileli
meel- dan honderd luchtaanvallen op di*'stad
g»-had. waarvan ik mij er enkele nog /eer
i g. herinner.' Hui/en weiden verwoest,
«lui? Uilen burgers wer<l»'U gedooil. /.onder c«'llig
aiulcl«U-lijk militair «loei «lan dat van schrikaanjaging
:? r burgerbevolking. Indien «lit doel niet werfl
? i-eikl. indien de luehlaanva!l»-n den wil l«>l
:? orx-*tte|| ondel- degenen. »!i«- el- aai! b|oo't gest »«ld
?len. eei- versterkten «bi.li ver/.\vaktcii. dan wil
i m IK niet /eggen, «lal toekomstige luchtaanvallen
i gevoerd do,,r bli/elidell vliegtuigen, 'die'
ticlii/enden braiitl-. gifgas- »>f ba< illeiibommeii
uil? rpi'll. Iliet eell out/et lellde paniek y.oUili'll
.'inieii vcroor/akcn en op die wij/»* het
aangel|--n laiitl paralyseereu.
?'. ii -l.'s (til «leit wereld* t* tri*»;*, wordt .maar al te
ii k V*>.rgete||. Kil Wel deXe. «lal «Ie Strijd .Steeds
" l ?«?g»-nlo«»y,er weiil naarmat.«> d«« lijd verstivek.. i
'tidji wapens. w«'lk«- aanvankelijk «looi- geen «b-r
'ri,d« ule partijen u-culen g<*l»ruikt. op den «luur
?<«?'!« U «l«« kanten iets vanx«'lfspreken«ls werden..
'. /as liesloteu wil om tut eiken prijs in «ie/en
?'. ... l <»? /.egeviel-cll. Wcl'd IIH't «lell dag kraê'1'tigel'..
n -<ind» i g.-neigd met allerlei b«*y.wareii rekening
'?n. Ken uiting van de/»> ge/indheid. was
'?? «"i. «-p.-ikte duikboot<Mii-log. welke in Januari
? M" l.ii»r huilscblaiid w«?rd ingcxet: «MI /««ik al
?«?«?k -t.v/e «-eTi mislukking. v«iorxoover. hij ten ?
:> volgt luid. «lat de V«»r««enigde Staten de partij
^?r g««al ..-êiden ko/ell. hij .leverde t«»ch lli'.t bewijs.
til «,le ??..rlogvoeienden steeds ontoegankelijker
*? "«len \n.ii> '<iv«*iwegingi>n van y.e«l«'lijk«'n aanl.
?? «ris is h<-r rei-ds lang bekend., «lal slechts het
?l't'n.en van «l»-n \vapeiistilstaiid »»p II N«>v«;mb«-r
?;|IS een offensief vaii «l»- Kngelsehe luehl.machl.
''l waarschijnlijk «h- verw«iesling van Herli.ju ?
II i.",,|ge y.ou hebben gehad, beeft Voorkomen. ?
H
'l
is
inp
'?l'
Negatie van elke zedelijke overweging
dei'li:i|ve volkomen louiseb. dal* lu*!
iT .breiiit «lat /ij u plannen' ontwerpt .
''?' i'-.lijk«' bielilli-ititf. «lal onvermijdelijk
«lomH«.,« ..|i bet denken iiVei- uurlo» 'wordt ge-,
? . l'.i de eoneliisie moet kouifii. «lat h«*t
; V». -i-deel iuer X«UI ? /ijll -oni «lil-eel in «.U'U
.' '???'Vtt/etteii«ist«ïWfip'Mis aan Ie Vvendeil.
,u(.chtbcjc -rmmg in Nederland:
degemeentereinijin?. (zom;~r gasklceding) stuift cMoorkafk over
?;en ..besmet" terrein. -.Voor een 'afdoende
ont: met tin; zou een laag chloorkalk noodig zijn, di
ia inwerking fou moeten worden ondergespit. Wat
Tien /:«er doet (en in ons land gewoonlijk doet)
is half werik: 'gevaarlijk en misleidend
l'
f 9
» f l
' T
il.-lll :if Ie \\.ielllell |..|
de/e pas geleidelijk lol
outwikk<>ling komen
lijtlellSilell l«».|» del- \
ijjllldelijkbeilell. Itij de||
HKinielileeleii staal van /aken
Illoel eell snelle
Velllieli^iiii; en sebi-ikaaniauiii'4
in lni<i|d/;uik dom- bel
bieblwapen worden be
reikt. HUI Hiel stirees te
kunnen werken, moet «lit
voiirts bij nverroiiipeling
eiiinoverwelilig.'iidaantal
worden uebruikt. al \vas
liet alleen maar. omdat
slechts «Ie Volkolllell
velni.'liging. /ondel nige
wa-irsebmving. van de
ubjecleii van aanval d<-n
" ' eenigeii waarborg y,«m
kunnen opleveren t«*geit
iiiiodlotlige repl-ésaill" s. \'an bel standpunt van
«lel! U11U Va llel- /o|| hel weinig nut hebben. «Ie eell
«if andere vijandelijke groot e stad te verwoesten.
/.«»«lang niet «Ie vijamlelijke luelitmiu'ht eveneens
Cehee! buiten geveeht \verd g.'sleM. want een paar
hoiulel-d vliegt uig««ll. «lie eell groot e snelheid en
eell Verren aetie-radilts hebben, '/.ouilell y.ooveel
ver\v«i.*s:ing kunnen anuriehteiriit «Ie,eigeii steden
en indiistrieele centra van den aanvaller, dut
diens aanvankelijk voordeel hierdoor ^,-heel Ie
niet gedaan, y.oukumn*n worden, .liet lol a Ie resul
taat der vijandelijkheden y.oii «lan sleehls /ijn.
«lal uitgestrekte g«>bied«-n eell t oolleel van bo|ie|oo/.e
verwoesting /ouden bieden, /onder dat «Ie
over\vinnaar eeltig voordeel y.ou kuuiieii behalen.
Hei-halve /a T de ..volnemle oorlog" noodzakelijk
moeten wonh'll voorbereid Illet \\S-llieWilste negatie
Van elke /edelijke oVerweUJIItf. en /"". absoluut
«Henen te /iju ingestedl op de snelle verniet iging
der eenira van het vijandelijk weerstandsver
mogen, dat «Ie aanvaller daardoor kans kri.j-.rl
«ip een onmiddellijke y.e^e. Men land. dat een aan
val in den /.in had. y.ou eenvoudig dwaas /ijn.
wanne«*r bet 't eeniye middel veroiiaehl/^iamde.
«lal bel «Ie /ekerh. id y.nii kunnen versebal'i'eii:
Mijn lo.'konis'iue s!a-ht<ilïer beeft sleebts de keii>
tu.osrbeti volslagen v«;rnietiging of
lijke n
(hlde!' «lei-gelijke «Mist nlidiuh. ;l.-li '/.«.II Ill'-ll
kunnen d>-iik<-n. d-il ?!«? luin-ilijkbeid. bij \"»i l»;ial
«?eli oVel'VVeliligeltd SUrecs te Veiy.ek'-lvU. ie»|e|-eell.
die niel dol/innig roekeloos is. er van y.ou
\\i-.-rb»>ud.-n. y.ieb in-een /oo gf\vaag»l aM.titiim- te
Stollell. M.-ll «Uellt echter te beib-nkeli. ilal
e|geell grell/ell beslaan voor «Ie Illelischelijke
d\\a:i>beid. en dat er een eleineiil van kiaiik/.iuiii-_li. i.l
schuilt in ie«ler plan. in een /.-«lelijk hu-hl|.-.liu
uilgeweikt tol vernietiging van inciischclijk'
w«'Xeiis. «U»- xicb in groot«? met-itb-rheid «b»..t
/edelijke nVerxyegillgell lllli'll leiden. K l' beboell
ma'ar ergens iets te haperen bij de uitvoering vai<
«Ie plannen, en de gebeele omh-riieming is tot < »-ii
h«ipe|ooy.e mislukking g«'«loein«l. In l'.M l ba«l <l«v
h-iding van den iMiilscbeii genet alen staf alle
r»-» lei i om e-n vi»l!e»lige o\.-i \viuning I-innen
enkel.maanden te vel \vai-hteii. Indien hij-had kunnen
voor/icii. dal /ijn marsch naar l'arijs xou \vorilun
vertra^igtl «-n'vervolgens aan «l»- Manie t»>t slaan
gebracht, en dat «Ie oorlog daarna nog meer dun
vier jaar y.ou «luren, dan /«ui bij wel even hebben
gcaar/eld eer bij l M-gou. Wat «Ie schrijver in het
...Mililarwoehciihlatt*' lu-l eeltige noemde, «lat
ileiigeiie. «lie beschikt «>v«-r militair ovei-wichi.
wellicht /on kunnen uvcrlmuden om er gel>ruik
van !«? maki-n: d»- vi s v»«or In-I ri.-ieti \an
mislukking, was in bet. bewust/ijn d»-r
huitsch»legeileiding ni.-t in voldoend» mate
.-anWexig.
Mutatis mulaiulis geldt li<-l/. i..i. \- ??? .. .-?
volgenden «torlog**. liuli.-n men !:??'
komen, y.ou »le/» n v«>lle«lige v.-i ??
d»- \\ ??sli'isch" beschaving b«-|. ?-k-'iic; ,.-i
/oo menige vi-ticgei-e bi-seliaving ! !? '?«
vernietig l is. l )«? weg' l«»t v«-i;ia . ???'? ???.-.?>.? .'?
bes» ba v ing. die «le/eii naam .v .,.'... . >:.; ', .
is uitsluitend g»-|egeii in lu-t sel. ; ? . .:
,.i-i\erlieid. «later g«'en ..v»»!gen»le o ?r)»»g" /al ».ijn. Kn
h»'l ??«?nige mid«le| daartoe'is \oo|-d«-vredeli<-v«-nd*,
.? V«»lk«.'rell «lef W»-re|»l gelegen in «Ie erkelillillg. dal
bel af\vij/cii'van »h-n o «Vlog al- in-lrum--nl v«oi
nali»nale (-olhiek te\i-ns in /.i. h .-lui het afwij/.i-n
van all»- neutraliteit Tegen <-.-n niogi-lijken oorlog*
VelAVekker. ell. als g«-V«»lg V.-lll lle/.e erk'-lllelii».
in bet / buiig o|>gaMi»<ei*-n van alle gexvapeiid.
machten d«-r wer>-ld. dat bel li-i*-» «-n «Ie vree»
' v.ooi' inislukking van »-enig miliuui' avoiituur
/e| I'S deU tlH'-'St roekel»o/e et' \»«orgoe«| V;»ll /,:i|
weerhtiiideii. y.ieb 'daaraan l>- vvag -n.
?*. lflMlllUi.:ilMMM.iHIMIMHIIIIlilMHMIMMMMfMMIMMIMMMMIMMIIMMniMriMIMIlM*llllltlMMMMM tlllllllM (tMIIIMlMMMIIIIIMIIIIHIlllll III IIMMIIIIMMMMMIIMIIIIIIMHIl
?
DE LOTEN VAN HET PALEIS VOOR VOLKSVLIJT
?, ? ? . ? ? . . . *.,'..?.' ? ? ?. i
Teckening voor De Groene van W. v. d. Elzen
? Wat, de schutting om het Paleis-terrein verbergt: de hödfsrs der loten i
' * ??''.'* ? ? ' * '.'.'* ; ' '..'<?
' beginnen er',lucht van te krijgen ? '..'???
? ??
l
KROP
'e's
ia
Uc H,
e: a»
klri,
lat l,
TRI.
Il" :
Pi'
tl,
in
en
in
ar
«/
Ie
n
i',
-e
3
f»AG/. 5 OE GROENE No..30C8
PAG. ^DElGROENE No. 3008