Historisch Archief 1877-1940
Feuilleton
\
ZOO WAREN WIJ
Jef Last
IIIIIMIIIIIIMIIIMIIMIIMIIIIIIIIIMMMMIlr.MIMI IHIIHHIHHIIIIHIIHIIIIIHIIMIIMIIIIHIII
Dit Is de eerste van drie schetsen uit het
zeemansleven, die Jef Last ter publicatie aan
De Groene" heeft afgestaan en die (in
gewijzigden vorm) ook zullen worden opgenomen
in een boek, dat in het voorjaar verschijnt,
B
LAUW nis een opengeslagen kinderprenten
boek is de Miildellandsche zee aan
weer*»,ka ut f n van do AUEU.A. Vanmorgen heeft de
oue .de melkmoid laten optuigen en de breode.
witte zeilen hangen indertlnad lusteloos als twee
passieve emmers aan weerszij van den schoener.
De vierkante breefok. die anders zoo'n statig
aanzicht geeft aan ons scheepje, doet vandaag
oerder aan een vuilon zakdoek denken die aan do
ra hangt te drogen.
TerwijTïk. lui tegen de verschansing aan. van mijn
vrije wacht lig te genieten, zie ik, achterop, den kok
heen en weer scharrelen tusachon de watertank on
zijn kombufeje. Op zijn verslot on on afgetrapt o
"touwslippers schuifelt hij voort of hij zo ieder
oogcnblik vau /.iju naakte vooton kou verliezen, zijn
vogelborst onder hot vettige truitje schijnt nog
moor ingezoiikon dan anders on zijn bovenmatig
geprononceerde, kromme nous doet donken aan
den spreekwoordolijkon uil in doudsnuod.
Kr \* al hooi weinig psychologie voor noodijr. om
in te zien. dat onze kok vandaag machtig sleeht
gestemd is, en om eerlijk de waarheid te zeggen,
daartoe heeft h\j zijn roden.
Het begon vanmorgen oven voor twaalven.
'toon do oue OH do tweode op hot aehtordok kwaiuoii
?»m hoogte te nemen.
De driu heoreii stondou togen do reding on kokon
naar de zon door hun sextanten. Voor onze eerste
u1 ie, niet dispensatie, eigenlijk alteen voor de zeiloti
moevaart, is dat altijd oon pijnlijk oogenblik. hij
wordt rood tot in zijn nok als do oue naar hom
kijkt en probeert meestal hot laatst»» klaar te zijn
om, zijn waarnemingen over te noinon van don
tweode. Dit koor echter- richtte «Ie oue direct hol
woord tot hem en moest hij, ondanks zijn gebrek
nnn zelfvertrouwen, wol mot zijn oijïen hoogto voor
d»«n dag komen. Toon do oue dio hoorde was het of
hij oen tweede roof stak in /.ij» voorhoofd en toon
de tweodo stuurman ook zijn schot opgaf dacht ik,
nu zet hij dadely'k zijn Zuidwest er ~op voor storm
weer. Do hoeren haalden echter kaarten uit do
. kupiteints'hut. breidden zo voor zich uit .op hot
roofjf, waren oen heelen tijd mot pas»» TSon graden
boog bozig on kokon ondcrtusschon telkens kwaad
naar de x.ou alsof die eigenlijk nan hot heolo geval
schuld wtiï», . .
Teefcening J. F. Doeve
f'
JTenslotte klom onze lange tweede slungelig als
een aap zonder staart naar het standaardkompas,
schreeuwde een koers naar beneden, en toen bleek
het dat onze ABELUA niet slechts een vollen nacht
en een ochtend bijna 00°te ver Westelijk koers had
gehouden, maar ook dat ons kompas verkeerd wees
doordat een der ijzeren kompensatiegewichtcn, die
in den kompaskoker hangen, was weggenomen.
liet gewicht werd, teruggevonden onder het kussen
van den kok, die zijn kooi precies onder het kompas
heeft, 's Avonds had hij almaar naar dat gewicht
liggen kijken, en naar zijn zoggen was h\j bang
geweest, dn t hot, bij een plotseling opa tekenden
bries, op zijn neus zou vallen.
Hijua vier uur lang zijn ze met het kompas
bezig geweest en al die vier uur heeft de kok geen
tipje van zijn bedreigden neus buiten de gesloten
deuren van zijn kl« iue kombuis durven vertoonen.
Xaar mijn berekening moet hij bij deze hitte en
vooral in zijn ongewende zwijgen bijna gestikt z'yn.
Nu echter is de oue in zijn hut, de eerste naar kooi
en de tweede zit met wat poetskatoen aan een
lijntje voor op den kluivèrbooin en vangt
pon(lioters. De kok heeft zijn emmers gevuld en komt
nu schuifelend met zijn magere spillebcenen naar
mij toe om v.ijrt hart t o luchten.
Of ik 'tooit beleefd heb dat een kapitein niet
eens meer zonder kompensatie kan varen! HJj, de
kok. het f t zeventien jaar achtereen op de loggers
gezeten scunder dat ie ooit zelfs over kompensatiu
hooide spreken. Of ze nou verder komen met al die.
moderne kunsten? De schipper van de EBEX
HAEZER ha'd nog nooit een sextant in z'n handen
gehad, maar als ie het lood liet zakken proefde ie
niet blinde oogen aan de klei die ze ophaalden
waar hij op zee was. Een log hielden zo d'r geen
oöns* op na, want als ze een kurrekic over boord
gooiden wisten ze zoo wat de schuit liep. Had je bij
dien schipper van hem eens moeten komen om
kompoiifat ie J....
Schichtig om zich heeuziende of de oue hom niet
huurt, verklaart do kok me dat hij het kussen van
zijn ko» i verlegd heeft. Over z'n teenen heen wi/ hij
een plank leggen en die dan versterken mot een
paar platgeslagen -petroleumblikken. Voor zijn
part mag het dan vallen. Maar evengoed is hot een
schandaal zooals ze tegenwoordig om durven
springen met een Christelijken zeeman.
Dat'de kok, hoewel hij mij oorspronkelijk niet
kon zet t on, tegenwoordig bij mij komt als hij zijn
hort wil luchton. komt doordat hij respect heef.
gekregen voor m'n kennis en voor.... m'n zwijgen
Ooispronktlijk rekende hij mij tot 't las van ele
kocketokkoi g cmdat ik op wacht in den Waterweg
z'n kachel liet uitgaan. Nauwelijks echter waren
we buiten den Wateiwog of hu kwam m'ut een
t-ngeloovijr gezicht naar mij toe: Is 't waar Jef,
«at de tweede beweert? Ken jij Engelsth?"
Ik verzekerde hem bescheiden dat de s tuinman
niet had overdreven.
Als dat \vaar is Jef, zou je me eens mooi kunnen
holpen met de victualie. D'r bennen namelijk
allemaal van dio Engelsche blikjes bij en ik kan
niot lezen wat d'r op staat."
Ik klom met den kok het yzeren laddertje
af naar zyn provïandhok.
De blikjes waren van Ticlcmon & Dros
en Made in Holland'.' was het cenige
Engelsch dat er op stond.
' T Dat zijn «nijboonon kok; het is
'.'"'- gewoon Jlulhindsch'."
De kok hield het blikje dp den kop
en toonde zich verheugd, dat hij het
nu- ook zag. Maar z'n oogên, hegrijp
s> j«'. worden wat kippig.
^V- Moen we klaar waren, liet lüj zich
?' nog eens precies aanwijzen in welk
vukjo déworteltjes stonden de spiuazie of
de andijvie, terwijl h\j met de vleiende
optnorking besloot: Tjonge, tjonge, wat is het
toch fijn als.je Ehgelsch kentl"
Ik kreeg als belooning n groote leverworst
in blik voor onder den bak méen las in z'n
listige oogjes het onuitgesproken \-erzoek om
aan do jongens uit het foc'sle niet te veel over
do kippig. heid van den kok te vertellen.
Dat ik het eerste van allen den kok noem
de, komt omdat' er in de ntonigheid van
ons leven hier aan boord bijna geen belangrijker
factor is dan het eten. Andeis had ik moe
ten beginnen met Willem, die al door de wate
ren vu n zoo veel zeeën gcwasscben is dat wij hem
id als onzen leidsman hebbeu eikend.
.... onder tafel door
een'geheimzinnig aangeboden pakje kaarten
Toen in Port Said dadelijk van de bonbootjes een
heel stel schreeuwende Arabieren met blauw ge
tatoeëerde vogeltjes op hun voorhoofd bij ons aan
boord sprong en ze, terwijl wij nog bezig waren met
de trosjes, reeds een hap knipten uit onzen baardos'
om zeker te zy"n dat het slachtoffer hun niet kon
ontgaan, was Willem de cenige die bij wijze van
voorzorg een Zuidwester opgezet had met de
bandjes goed toegebonden onder zijn kin, zoodat
hij later rustig en naar eigen keuze een kapper kon
uitzoeken die niet volgens de bloempot-methode
te werk ging.
. Toen later een goochelaar ons beneden in het
logies in verbazing bracht door kuikentjes in en
uit het ei te tooveren, was het Willem weer dio
ondertusschen aan dek een tooverlecrling betrapte
bij zijn pogingen, ons waschgoed van de lijntjes in
een rieten tooverdoos te doen verdwenen. En het
was ook Willem die ons bewaarde voor de dure en
gevaarlijke verlokking, welke door Arabische cheru
bijntjes werden aangeprezen. In plaats daarvan
bracht hij ons naar een paar eerzame en financieel
bescheiden joodsche madonna's, waarmee evenwel
geen zaken gcs!otcn werden omdat de kok, ver
ontrust door de geweldige vletschmasea die hem
dreigde te verpletteren, overhaast de vlucht nam
en pas na veel moeite onzerzijds ergens in een
spelonk waar wyn verkocht werd weer werd
opgeduikeld.
De wijn en de warmte maakten ons lui en vadsig
genoeg om van verdere amoureuee avonturen af to
zien. In plaats daarvan kocht Willem voor tien
sl.i.liug onder tafel door een geheimzinnig aange
boden pakje kaarten. Dit laatste was een ver
gissing, zelfs tott&de lamp gehouden bleken het
later niets te zijnieten, gewone speelkaarten waarbij.
zelfs de ruiten zeven en hartenboT nog aan,bot
spel ontbraken.
Deze vergissing echter stelde ik niet op rekening
van Willems onervarenheid maar uitsluitend op
die van het aantal kruiken zoeten wijn dat hij in
die spelonk had gedronken. Ik was er immers zelf
net zoo mooi ingcloopen met mijn
sigarenaansteker!
Met dien sigarcnaansteker, die my door een
Arabischen venter als een bijzonder koopje was
aangeprezen, zat het n.l. zoo, dat het ding, hoeveel
benzine je er ook in gooide, hoogstens vonkte.
maar nooit vlam gaf. Toen wc al een paar weken
.Suez voorbij waren en ik op een nacht van do
warmte in het logies niet kon slapen, zat
ik nog eens voor op het kluif hout te probeercn
of ik het ding misschien, door de steentjes
iets verder naar elkaar toe te buigen, in orde
kon krijgen.
Telkens weer als ik op het knopje drukte kwam
er een vonk, maar geen vlam uit.
OndertUFSchen stonden, maar dat wist ik toen,
niet, achter op de A BELL A de kapitein en de eerste
uit te kijken naar het licht van Minicoi.
.,Een en' twintig, twee en twintig," telde de
oiie.... en daarnet was het twaalf seconden eer
ik weer een blink zag! Het lykt waarachtig wel of
die vuurtorenwachter gek is geworden. En hier
in het boek staat toch duidelijk: een licht
om de drie seconden en dan vijf tellen donker!
Daar heb je het verdorie weer I Stuurman,
klim eens de mast in of je het dan beter zien
kunt l"
Toen ik kalm naar achteren kwam geslenterd
met het sigarenaanstekertje in mijn zak,* dat neg
.altijd geen vlam wou geven, vond ik al de officieren
zeer opgewonden bijeen op de kampagne.
In eens was het heelemaal verdwenen," zei de
eerste stuurman,
Twee keer de blink en.toen niets en niets
meer!" .
En alle drie tuurden ze gespannen den nacht in
door hun kijkers.
Beneden in het logies zaten Willem, groote Jaap
«n de kok het geval druk te bespreken, en deed
Willem een groot verhaal over een-anderen
vuurtorenwachter, die ook overvallen werd door wilden,
kannibalen nog wel, die hem levend hebben
opgevreten.
Weet ju wat ik denk," zei de kok dat ie signa
len om hulp aan ons heeft willen geven, enaj^de,
oue van ons een hart in zijn lijf heeft, dan vaart ie
er meteen recht op af om die wilden op d'r falie
te geven." ?
Toen ik dat hoorde schrok ik e ven .'en stak mijn
hoofd uit de kooi, waar ik ondertusschen in.was
gekropen.
Maar tóen bedacht ik, dat we maar n ouden
roestigen revolver aan boord hadden en dat ze me
wel zouden roepen. als het schip over stag
moest. '?.'?'"
Ik draaide me op een oor en ging slapen. Aan het
gesprek had ik geen woord toe te voegen, je inoet
immers niet 'alles vertellen. '
MG, 32 [DE GROENE Hlo. 300»
PUZZLES
18, 35, 22, 10, 11
Prijswinnaars van dexe week |
De prf/zen zj/n deze week ten deel |
gevoMen oon Mevr. So/omonson?|
Werthe/m, Pr/ns HendrlMaan /2, |
Amsterdom-Z. (fotopurz/e) en Mevr. |
M. T. Westerhuis-Re/nders te Us- |
quert. W///en de beide gelukkigen |
haar verlangens aan de redactie ken- |
baar maken? f
filllllMIIIIIIIMIIIIimiMIIIIIIMIIIIIIIIWlMMIIMMIIMIÏIimilllllir
i
Fotoraadsel
Arboid
Oplossingen
1. P U. A ren
2. RembRandt
3. s a B e l
4. g o b E U n
5. kin
U. schilDerijon
7. d As
8. hanDvat
J). traplEuning
10. bee Ld e n
11. manTels
Zetterraadsel
Laat nu dit lange verlangen geduld
(J. C. Bloem.)
Lake N
A v er IJ
Afgo Zant
Tole Do
Neve L
Uitui Unteud
Dres Den
li ma
Ttini
Late
1.
. 2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.'
0.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
10.
El
G
Nt
Aalb Es
N ijmeGen
Gera Nium
Eufr Aat
Verb Loemon
Eldo Rado
j
? ?
stad aan
de Maas
familielid
omslagdoek
lot
37, 36, 11, 38, 44
22,36. 11,38, 89,40, 41,42
43, 44, 40, 45, 46 ....
44, 30, 40 .......... boom
40, 45, 39, 38 ........
muziekinstrum.
Letterraadsel
Uit onderstaande lettergrepen
mooten 18 woorden gevormd worden,
welker 3do en Ie. letters, do laatste
van beneden naar boven gelezen,
een zin geven to lezen, waarmee du
lezers het zoker eens zullen zijn.
b« - tUf - da ? de - de ?
~ gleu - Jxc ? te ? Jen - lear - H
Ijef -.1*6 - m«nt ? na - aa ? o - pi ? on
,i»r - per - pflSi - pen - swft ? jJee ? tail
ti' - titf - tüds - ven - v*s - wit - zaal
'
Omschrijving
1. albumine, 2. kleermaker, S. groe
ven. 4: plaats in Overijsel, 5.
concertgeoouw,,O, kruipend dier, 7. vroeger,
J$'. verhoorden, £. pret, W versiersel,
11. vrachtrijder 12, armoede, 18.
weldoende, W. bespieden, 15. afwezig,
16. volk, 17. meisjesnaam, 18. voor
portaal.
Er worden twee prijzen beschik
baar gesteld (voor elk raadsel n)
in den vorm van boeken of grammo
foonplaten ter waarde van f 5.?.
Inzendingen vóór Woensdag a.s.
op een briefkaart, die aan de
adreszijde de vermelding DRUIVENTROS
of LETTERRAADSEL draagt.
BRIDGE
Nieuwe opgaven
Daar er deze week geen plaats
was vooreen fotopuzzle, geven wij een
Druiventroaraadsel
Op iedere vrucht een letter te zetten
zoodat de volgende woorden ontstaan:
1,2,3,4 hof
l, 6, 15; 16, 17, 18,19. begeleider
3, 7, 20, 21, 22 godsdienst
6,0,7,8,9,10,11,12,13,14 hofstad ?
23,16,20,8 ........
meststof23,6,2,3,7 ramp
23A, 17, 21, 20 ...... onbegroeid.
23A,24,26,19,26,13,14,27 wagen
menner.
20,21,36,37,26,19.... onlangs
26,19,26,28,29,30,81. merk
26, 32, 33, 84, 81 .... handvat .
29, 38, 14, 27 ........ vrucht.
De Groene" hervat hiermede in
anderen vorm zijn Brldgerubrtek, die
voorloopig wekelijks zal worden afge
wisseld door een Schaakrubriek onder
leiding van Dr S. G. Tartakower.
DE coup is een onderdeel van
bet oindspel in Bridge. Alleen
bij troefspel is de coup" moge
lijk en niet met Sans-Atout. .
Welk mooi effect eon dergelijk spel
heeft blijkt uit volgend voorbeeld. In
dit spel wordt een groot slem ge
wonnen, ofschoon Oost Hoer-vierde
van troef heeft, terwijl Noord maar
twee tioeven heeft, welke niet vol
doend? zijn, om de heef uit te snijden.
Nadat Zuid de situatie der troeven
ontdekt, zorgt hij voor het kort worden
in troef door tweemaal Harten in te
troeven.
Deze kaart werd als volgt gespeeld:
Sch. B-9
H. A-H«X-X-X
. R. A-H-V-B
KI. A-H
Sch. x
H. V-x-X-x-x
R. X-X-X-X
KI. V-x-x
N
Sch. H-x-x->: .
H. B-10
R. x-X
KI. B-X-X-X-X
Kladschrift van Jantje
Sch. A-V-10-x-x-x
H. X
R. X-X-X
KI. x-x-x
xbeteekent kleine kaart.
Zuid speelt groot slem schoppen.
(blinde)
Slag West Noord Oost
1. U. X H. AH. 10
2. Sch. x Sch. B Sch. X
2. R. x Sch.'9 .Sch. X
4, R. x 11. H R. 'X
5. R. x "R.
O. H. x IL
7. R. x
8. H. x H;
0. KI, x KKJËr KI.
10. H. X ET x KI.
11. KI. V KI. A KI. B KI, x
12, H. V H, x Sch; x Sch. V
In eon Grand Coup volgt eveneens
het afkorten van troef; alleen worden
daar vrije slagen getroefd. De Grand
Coup verschilt in geen wezenlijk op
zicht van de gewone coup, maar
? .maakt meer indruk op do spelers.
x
x
x
?? <v
'm
"' 2.
'Ilir
Ililrt
hut
ili-iri
t h;
u
I.
>n
(l
O'
!«?'
l 't
'.H
?II
III
ar
Jantje heeft Minister Colijn.voor de Groote en de'IndMstrieele
Club hooren spreken en weet nu . waar de, klepel hangt
PAG. 03DE GROENENo. 30C9